XCHANOBIL 41
Xuʼ me xamuyubaj ta melel
«Xmuyubajik noʼox li buchʼutik xiʼtaojik Jeovae, ti chanavik li ta sbetake» (SAL. 128:1).
KʼEJOJ 110 Jaʼ kiptik li xkuxetel yoʼnton Jeovae
LI KʼUSI TA JCHANTIKEa
1. ¿Kʼusi skʼan xal ti chtun kuʼuntik «li beiltasel chakʼ Diose», xchiʼuk kʼuxi ti chakʼ jmuyubajeltike?
LI MELEL muyubajele maʼuk noʼox junchib kʼakʼal chjalij. Xuʼ xjalij sbatel osil. Li ta Mantaletik ta Vitse xi laj yal li Jesuse: «Xmuyubajik noʼox li buchʼutik chakʼik venta ti chtun yuʼunik li beiltasel chakʼ Diose» (Mat. 5:3). Li Jesuse snaʼoj ti oy tajek ta koʼontontik chkojtikintik xchiʼuk ti xkichʼtik ta mukʼ li Jpasvanej kuʼuntike, yuʼun jaʼ jech pasbilutik. Taje jaʼ li kʼusi tskʼan chal Vivlia kʼalal chal ti chtun kuʼuntik «li beiltasel chakʼ Diose». Li buchʼutik chijtunutik ta stojolal Diose xuʼ xijmuyubaj, yuʼun li Jeovae jaʼ «li Dios ti xmuyubaje» (1 Tim. 1:11).
«Xmuyubajik noʼox li buchʼutik chichʼik kontrainel ta skoj tukʼilale» (Mat. 5:10). (Kʼelo parafo 2, 3).d
2, 3. 1) Jech kʼuchaʼal laj yal Jesuse, ¿buchʼutik ti xuʼ xmuyubajik eke? 2) ¿Kʼusi ta jkʼeltik batel li ta xchanobil liʼe, xchiʼuk kʼu yuʼun ti skʼan jkʼelbetik skʼoplale?
2 ¿Mi jaʼ to xuʼ xijmuyubaj mi muʼyuk jvokoltike? Moʼoj, li Jesuse labal sba kʼusi laj yal li ta Mantaletik ta Vitse. Laj yal ti xuʼ xmuyubajik «li buchʼutik chat yoʼontonike» akʼo mi oy smul chaʼi sbaik o mi oy kʼusi tsots yakal tsnuptanik. Jech xtok, laj yal ti xuʼ xmuyubajik ek «li buchʼutik chichʼik kontrainel ta skoj tukʼilale» o li buchʼutik chichʼik chopol kʼoptael ta skoj ti tstsʼakliate (Mat. 5:4, 10, 11). Pe ¿kʼuxi xuʼ xijmuyubaj ta melel kʼalal jech ta jnuptantike?
3 Li Jesuse muʼyuk laj yal ti jaʼ to xijmuyubaj mi muʼyuk kʼusi ta jnuptantike. Moʼoj, yuʼun li melel muyubajele jaʼ mi chkakʼtik venta ti chtun kuʼuntik li kʼusitik ta mantale xchiʼuk mi chijnopaj ta stojolal li Diose (Sant. 4:8). ¿Kʼuxi tspas kuʼuntik taje? Li ta xchanobil liʼe ta jkʼelbetik batel skʼoplal oxtos kʼusi tskoltautik sventa xijmuyubaj ta melel.
JMAKʼLIN JBATIK TA MANTAL
4. ¿Kʼusi ti baʼyel skʼan jpastik sventa xijmuyubaj ta melele? (Salmo 1:1-3).
4 BAʼYEL: Sventa xijmuyubaj ta melele, skʼan jmakʼlin jbatik ta mantal. Li krixchanoetik xchiʼuk li chonbolometike skʼan xveʼik sventa xkuxiike. Pe jaʼ noʼox voʼotik xuʼ jmakʼlin jbatik ta mantal. Ta skoj taje, xi laj yal li Jesuse: «Maʼuk noʼox ta pan kuxul li krixchanoe, yuʼun jaʼ kuxul-o skotol li kʼusitik chlokʼ ta ye Jeovae» (Mat. 4:4). Jaʼ yuʼun, skʼan jchantik jujun kʼakʼal li Jvivliatike. Xi laj yal li jtsʼibajom yuʼun salmoe: «Xmuyubaj noʼox li vinik ti [...] toj kʼupil sba chaʼi li smantal Jeovae xchiʼuk [...] tskʼel ta kʼakʼal akʼobal li smantale» (kʼelo Salmo 1:1-3).
5, 6. 1) ¿Kʼusi te chkaʼibetik smelolal li ta Vivliae? 2) ¿Kʼuxi tskoltautik li xchanel Vivliae?
5 Ta skoj ti skʼanojutik li Jeovae, te chalbutik ta Vivlia ti kʼuxi xuʼ xijmuyubaj ta melele. Jech kʼuchaʼal liʼe, te chalbutik kʼu yuʼun kuxulutik, kʼuxi xuʼ xijkʼot ta yamigo xchiʼuk kʼusi xuʼ jpastik sventa xchʼay jmultik. Chalbutik xtok li kʼusi kʼupil sba jmalaojtik ta tsʼakale (Jer. 29:11). Kʼalal chkaʼibetik smelolal li kʼusi chchanubtasvan Vivliae, xijmuyubaj tajek yuʼun.
6 Kʼalal ta jchʼuntik li tojobtaseletik chalbutik Vivlia ta sventa li jkuxlejaltike, xijmuyubaj noʼox. Jaʼ yuʼun, mi mu xa jnaʼ kʼusi ta jpastik ta skoj li jvokoltike, jaʼ lek kakʼ ta koʼontontik xchanel li Skʼop Jeovae xchiʼuk jnopbetik skʼoplal. Xi laj yal li Jesuse: «¡Jaʼ mas xmuyubajik li buchʼutik chaʼiik li skʼop Diose xchiʼuk ti tspasik li kʼusi chale!» (Luk. 11:28).
7. ¿Kʼuxi xuʼ jtabetik lek sbalil li xchanel Skʼop Diose?
7 Kʼalal ta jchantik li Skʼop Diose, jchʼakbetik yorail ta yaʼibel smuil. ¿Kʼusi skʼan xal taje? Jnoptik noʼox ti oy buchʼu la smeltsan jtosuk jveʼeltik ti ta jkʼupintik tajeke. Pe ta skoj ti sujomutik noʼox o ti oy kʼusi ta jvul-o koʼontontike, anil ta jketel bikʼtik ti muʼyuk xa chkaʼibetik smuile. Kʼalal laj veʼkutike, laj van kakʼtik venta ti jaʼ lek ti masuk kʼun lijveʼ sventa xkaʼibetik lek smuile. Xuʼ me jech xkʼot ta pasel kʼalal ta jchantik li Vivliae. Yikʼaluk van ta skoj ti sujomutike, muʼyuk xa chkaʼibetik smuil li kʼusi chale. Jaʼ yuʼun, jchʼakbetik yorail sventa jkʼupintik li xchanel Jvivliatik kʼalal te xa jkʼelojtik yileluk li kʼusi yakal chkʼot ta pasele, ti chkaʼibetik yechʼomal yeike xchiʼuk ti jnopbetik skʼoplal li kʼusi la jchantike. Mi jech la jpastike, mas me xijmuyubaj.
8. ¿Kʼuxi yakal tspas li kʼusi sbainoj li tukʼil xchiʼuk pʼijil mosoile? (Kʼelo xtok li tsʼib ta yok vune).
8 Sventa lekuk makʼlinbilutik ta mantale, li Jesuse svaʼanoj «li tukʼil xchiʼuk pʼijil mosoil» sventa xakʼbutik jveʼeltik ta yorail noʼoxe (Mat. 24:45).b Li veʼliletik ta mantal ti chakʼik talel li tukʼil xchiʼuk pʼijil mosoile te tslokʼesik talel li ta Skʼop Diose (1 Tes. 2:13). Li veʼliletik taje jaʼ tskoltautik sventa jnaʼtik li kʼusi tsnop Jeova jech kʼuchaʼal chal ta Vivliae. Jaʼ yuʼun, ta jchantik li revistaetik Li Jkʼel-osil ta toyole, li ¡Vikʼiluk me jsatik! xchiʼuk li mantaletik ti te oy li ta jpajinatik jw.org. Jech xtok, ta jchapan jbatik li ta tsobajeletik sventa xokol kʼakʼale xchiʼuk li ta savado xchiʼuk domingoe. Ta jkʼeltik xtok li mantaletik ti chlokʼ jujun u li ta JW Broadcasting®. Mi ta jlajestik li epal veʼliletik ta mantal taje, jaʼ me tskoltautik sventa jpastik li xchaʼtosal kʼusi chakʼ jmuyubajeltik ta melele.
JCHʼUNBETIK LI SMANTALTAK JEOVAE
9. ¿Kʼusi li xchaʼtosal xuʼ jpastik sventa xijmuyubaj ta melele?
9 XCHIBAL: Sventa xijmuyubaj ta melele, skʼan jchʼuntik li smantaltak Jeovae. Xi laj yal jun jtsʼibajom yuʼun salmoe: «Xmuyubajik noʼox li buchʼutik xiʼtaojik Jeovae, ti chanavik li ta sbetake» (Sal. 128:1). Mi jxiʼtaojtik li Jeovae, ta me xkichʼtik lek ta mukʼ xchiʼuk mi jsetʼuk ta jpastik li kʼusi xuʼ chopol-o xaʼi sba kuʼuntike (Prov. 16:6). Jaʼ yuʼun, skʼan xkakʼ kipaltik ti jchʼuntik li smantaltak te oy ta Vivlia ta sventa li kʼusi lek xchiʼuk kʼusi chopole (2 Kor. 7:1). Mi ta jpastik li kʼusi skʼanoj Jeovae xchiʼuk mi ta jpʼajtik li kʼusi tspʼaje, xijmuyubaj me (Sal. 37:27; 97:10; Rom. 12:9).
10. ¿Kʼusi skʼan jpastik ti jnaʼojtik xa li kʼusi tskʼan Diose? (Romanos 12:2).
10 (Kʼelo Romanos 12:2). Yikʼaluk van oy buchʼu snaʼoj ti jaʼ oy sderecho Jeova sventa xal li kʼusi lek xchiʼuk kʼusi chopole, pe maʼuk noʼox skʼan snaʼ, yuʼun skʼan xchʼunbe li smantaltak xtoke. Kalbetik junuk skoʼoltasobil. Li jun krixchanoe xuʼ van snaʼoj ti jaʼ oy sderecho li ajvalil sventa xal kʼu stsatsal skʼan stsʼot li skarroe. Pe yikʼaluk van mu skʼan xchʼun li mantal taje, jaʼ yuʼun anil tstsʼot skarro. Mi ta jchʼuntik li smantaltak Jeovae, chkakʼtik me ta ilel ti jnaʼojtik ti jaʼ sventa jlekilaltike (Prov. 12:28). Li Davide snaʼoj ti jaʼ jeche, jaʼ yuʼun xi laj yalbe li Jeovae: «Laj xa avakʼbun kil li sbelel kuxlejale. Xkuxet tajek koʼonton kʼalal te oyun ta atojolale; chakʼ muyubajel sbatel osil kʼalal teun ta abatsʼikʼobe» (Sal. 16:11).
11, 12. 1) ¿Kʼusi skʼan jkʼel-o jbatik kʼalal chkat koʼontontik o chibajemutike? 2) ¿Kʼuxi tskoltautik Filipenses 4:8 kʼalal ta jtʼujtik li kʼusi ta jchʼay-o koʼontontike?
11 Kʼalal chkat koʼontontik o chibajemutike, yikʼaluk van oy kʼusi xuʼ jchʼay-o koʼontontik sventa jchʼay ta joltik li jvokoltike. Pe skʼan jkʼeltik ti mu jaʼuk jchʼay-o koʼontontik li kʼusi tspʼaj Jeovae (Efes. 5:10-12, 15-17).
12 Li ta karta la stsʼibabe batel yajtsʼaklomtak Kristo ta Filipos li jtakbol Pabloe laj yalbe batel ti jaʼuk snopbeik skʼoplal «li kʼusitik tukʼe, skotol li kʼusitik sakik skʼoplale, skotol li kʼusitik tstij oʼontonal sventa xijkʼanvane [...] xchiʼuk skotol li kʼusitik sta-o kʼupil kʼoptaele» (kʼelo Filipenses 4:8). Akʼo mi maʼuk tajek yakal chalbe skʼoplal chʼayob oʼontonal li Pabloe, li kʼusi laj yale xuʼ skoltautik kʼalal ta jtʼujtik li kʼusi ta jchʼay-o koʼontontike. Xiuk jpastike: ti bu chal «kʼusitik» li ta versikuloe jeltik ta «kʼejojetik», «pelikulaetik», «livroetik» xchiʼuk «videojuegoetik». Taje tskoltautik sventa jkʼeltik kʼusi lek chil li Jeovae xchiʼuk kʼusi muʼyuk. Oy ta koʼontontik ti xkakʼ ta jkuxlejaltik li smantaltak Jeovae (Sal. 119:1-3). Mi sak li jol koʼontontike, tspas xa me kuʼuntik li yoxtosal kʼusi chakʼ jmuyubajeltik ta melele (Ech. 23:1).
JAʼUK BAʼYEL XKAKʼ TA JKUXLEJALTIK LI YICHʼEL TA MUKʼ JEOVAE
13. ¿Kʼusi li yoxtosal chakʼ jmuyubajeltik ta melele? (Juan 4:23, 24).
13 YOXIBAL: Skʼan xkakʼtik persa ti jaʼuk baʼyel xkakʼ ta jkuxlejaltik li yichʼel ta mukʼ Jeovae. Ta skoj ti jaʼ Jpasvanej kuʼuntike, sta-o ti xkichʼtik ta mukʼe (Apok. 4:11; 14:6, 7). Jaʼ yuʼun, li kʼusi mas tsots skʼoplal skʼan jpas ta jkuxlejaltike jaʼ ti xkichʼtik ta mukʼ «ta chʼul espiritu xchiʼuk ta melel» (kʼelo Juan 4:23, 24). Oy ta koʼontontik ti sbeiltasutik li xchʼul espiritu Dios sventa jechuk xkichʼtik ta mukʼ jech kʼuchaʼal chal ta Vivliae. Skʼan jechuk-o mas tsots skʼoplal xkiltik ti chijtun ta stojolal Jeova akʼo mi jaʼ te nakalutik ti bu mu xakʼik jpas kabteltike. Avie, oy mas ta sien kermanotik xchiʼuk kermanatik ti tikʼajtik ta chukel ta skoj ti jaʼik stestigotak Jeovae.c Akʼo mi jech, xmuyubajik noʼox, yuʼun chakʼ yipalik sventa spasik orasion, chchanunajik xchiʼuk chalbeik batel skʼoplal li Jdiostike xchiʼuk li Ajvalilal yuʼune. Akʼo mi chkichʼtik labanel o kontrainel, xijmuyubaj ta skoj ti jnaʼojtik ti muʼyuk chiktautik li Jeovae xchiʼuk ti chakʼ jmotontike (Sant. 1:12; 1 Ped. 4:14).
JUN SKʼELOBIL LI TA JKʼAKʼALILTIKE
14. ¿Kʼusi la snuptan jun ermano ta Tayikistán, xchiʼuk kʼusi ta skoj?
14 Junantik kermanotaktike jech-o xmuyubajik ta melel akʼo mi tsots kʼusi snuptanojik, yuʼun yakʼoj ta xkuxlejalik li oxtos kʼusi laj xa kalbetik skʼoplale. Kalbetik skʼoplal jun kerem ti 19 sjabilal ti jaʼ sbi Yovidón Boboyónov ti te nakal ta Tayikistán. Ta skoj ti muʼyuk la spas li servisio militare, li ta 4 yuʼun oktuvre ta 2019 la xchukik batel jayibuk u, xkoʼolaj xa ti tsots saʼoj smule. Li notisiaetik ta jayibuk lume laj yalik ti chopol li kʼusi la spasbeike. Laj yalik xtok ti la smajik sventa slap li uniforme sventa soltaroetike xchiʼuk ti xal ti chtun ta soltaroale. Ta tsʼakale, li snail chapanobbaile laj yal ti oy smul li ermanoe xchiʼuk la stakik batel ti bu chichʼ pasel tsatsal abtelale. Laje, li presidentee laj yal ti muʼyuk xa smule xchiʼuk ti slokʼesik ta chukele. Akʼo mi jech la snuptan li Yovidóne, tukʼ-o laj yakʼ sba xchiʼuk xmuyubaj noʼox. ¿Kʼuxi pas yuʼun? Jaʼ ti snaʼoj ti chtun yuʼun li kʼusitik sventa mantale.
Li Yovidóne la smakʼlin sba ta mantal, la xchʼunbe li smantaltak Diose xchiʼuk jaʼ baʼyel laj yakʼ ta xkuxlejal li yichʼel ta mukʼ Jeovae. (Kʼelo parafo 15-17).
15. Li Yovidóne, ¿kʼuxi la smakʼlin sba ta mantal kʼalal jaʼo te tikʼil ta chukele?
15 Kʼalal jaʼo tikʼil ta chukel li Yovidóne, la smakʼlin-o sba ta mantal akʼo mi muʼyuk te Svivlia mi jaʼuk li jvuntike. ¿Kʼuxi laj yut un chaʼa? Kʼalal ch-ichʼbat echʼel sveʼel yuʼun li ermanoetike, li ta svolsail veʼlile tstsʼibabat echʼel li teksto chichʼ chanel jujun kʼakʼale. Jaʼ yuʼun, li Yovidóne la xchan jujun kʼakʼal li Vivlia xchiʼuk la snopbe skʼoplal. Kʼalal lokʼ ta chukele, xi laj yalbe li buchʼutik muʼyuk to tsots snuptanoj svokolike: «Yoʼ to kolemoxuke, nopajanik mas ta stojolal Jeova. Sventa spas avuʼunike, skʼan xachan Avivliaik xchiʼuk li jvuntike».
16. ¿Kʼusi laj yakʼ ta yoʼonton li Yovidóne?
16 Li ermano Yovidóne la xchʼunbe-o li smantal Jeovae. Maʼuk la snopbe skʼoplal li kʼusitik chopol tskʼan yoʼontone mi jaʼuk la spas xtok. Yuʼun jaʼ laj yakʼ ta yoʼonton li kʼusitik tspas Jeovae xchiʼuk jaʼ la spas li kʼusi lek chile. La xchʼakbe yorail sventa skʼel li kʼusitik spasojan Diose. Ta jujun sobe chchikinta kʼalal chkʼejin li mutetike xchiʼuk li ta ikʼ osile tskʼel li luna xchiʼuk li kʼanaletike. Xi laj yale: «Kʼalal chkilbe li spasbentak Jeovae, ximuyubaj-o xchiʼuk jun-o koʼonton chkaʼi jba yuʼun». Kʼalal oy sbalil chkiltik li mantale xchiʼuk li kʼusitik chakʼbutik Jeovae, xijmuyubaj xchiʼuk chakʼ kipaltik sventa xkuch kuʼuntik.
17. Li kʼusi chal ta 1 Pedro 1:6 xchiʼuk 7, ¿kʼuxi xuʼ xkoltaat li buchʼu jechtik yakal snuptan kʼuchaʼal li Yovidóne?
17 Li Yovidóne jaʼ baʼyel laj yakʼ ta xkuxlejal li yichʼel ta mukʼ Jeovae. Snaʼoj ti toj tsots skʼoplal ti tukʼuk yoʼonton xakʼ sbae. Yuʼun xi laj yal li Jesuse: «Jaʼ noʼox skʼan xavichʼ ta mukʼ li Jeova Dios avuʼune xchiʼuk jaʼ noʼox stuk skʼan xapasbe xchʼul abtel» (Luk. 4:8). Li komandanteetik xchiʼuk li soltaroetike tskʼanik ox ti mu xa xtun ta stojolal Jeova li Yovidóne. Pe li kʼusi la spase jaʼ ti ta kʼakʼal akʼobal la skʼanbe koltael li Jeovae, chalbe ti akʼo xkoltaat sventa xkuch yuʼun xchiʼuk ti tukʼuk-o xakʼ sba ta stojolale. Akʼo mi ep kʼusitik la snuptan li Yovidóne, tukʼ-o laj yakʼ sba. Xmuyubaj tajek, yuʼun laj yichʼ akʼel ta preva li xchʼunel yoʼonton kʼalal laj yichʼ ikʼel batel sventa xichʼ chukel xchiʼuk ti xichʼ majele, jaʼ yuʼun mas xa tsots xchʼunel yoʼonton li avie (kʼelo 1 Pedro 1:6, 7).
18. ¿Kʼusi xuʼ jpastik sventa xijmuyubaj noʼoxe?
18 Li Jeovae snaʼoj li kʼusi skʼan jpastik sventa xijmuyubaj ta melele. Mi ta jpastik li oxtos kʼusi laj kalbetik skʼoplal li ta xchanobil liʼe, xijmuyubaj-o tajek akʼo mi oy jvokoltik. Vaʼun, xuʼ xi xkaltike: «¡Xmuyubaj noʼox li jteklum ti jaʼ Sdios li Jeovae!» (Sal. 144:15).
KʼEJOJ 89 Tsta bendision buchʼu chchʼun mantal
a Epal krixchanoetike mu kʼunuk chaʼiik ti xmuyubajik ta melele. Yuʼun yalojik ti jaʼ ch-akʼbat-o smuyubajelik li kʼusi tskʼan yoʼontonike, li takʼine, ti xichʼik ojtikinele o ti tsotsuk skʼoplalike. Pe kʼalal ay ta balumil li Jesuse, laj yal kʼuxi xuʼ jtatik li melel muyubajele. Li ta xchanobil liʼe ta jkʼeltik oxtos kʼusi xuʼ jpastik yoʼ xijmuyubaj ta melele.
b Kʼelo li mantal ti xi sbie: «¿Mi yakal chavichʼik makʼlinel ‹ti cʼalal yorail› ta xaveʼike?» ti lokʼ li ta revista Li Jkʼel osil ta toyol ta 15 yuʼun agosto ta 2014.
c Kʼelo li jvokʼ mantal ta jpajinatik jw.org ti bu chal: «Testigos presos por sus creencias».
d LI KʼUSI XVINAJ TA LOKʼOLE: Yakʼobil ta ilel ti kʼu yelan chchukat batel yuʼun polisiaetik li jun ermano sventa x-ikʼat batel ta snail chapanobbaile. Te tsobol yan ermanoetik sventa spatbeik yoʼonton li ermanoe.