¿Kʼuxi xuʼ jun koʼontontik akʼo mi oy kʼusi tsots chkʼot ta pasel?

1. ¿Kʼusi jaʼ li jun oʼontonal yuʼun Diose, xchiʼuk kʼusi sbalil ta jtabetik? (Filipenses 4:6, 7).

LI KRIXCHANOETIK avie mu snaʼik kʼusi jaʼ li jun oʼontonal yuʼun Diose ti jaʼ li kʼu yelan chkaʼi jbatik kʼalal lek chkil jbatik xchiʼuk li Jtotik ta vinajele. Yuʼun jun noʼox koʼontontik xchiʼuk muʼyuk kʼusi chijxiʼo (kʼelo Filipenses 4:6, 7). Ta jkʼupintik yamigoinel li buchʼutik skʼanojik Jeovae xchiʼuk lek xkil jbatik xchiʼuk «li Dios ti chakʼ jun oʼontonale» (1 Tes. 5:23). Kʼalal chkojtikintik li Jeovae, kʼalal ta jpat koʼontontik ta stojolal xchiʼuk kʼalal ta jchʼunbetik li smantale, chakʼbutik li jun oʼontonal ti jaʼ tskoltautik kʼalal oy kʼusi tsots ta jnuptantike.

2. ¿Kʼuxi jnaʼojtik ti xuʼ jtatik li jun oʼontonal yuʼun Diose?

² ¿Mi ta melel xuʼ jtatik li jun oʼontonal yuʼun Dios kʼalal oy kʼusi ta jnuptantike? ¿Kʼuxi xuʼ jun koʼontontik kʼalal chtal tsatsal chamel ta spʼejel balumil, kʼalal oy kʼusi ta jnuptantik, kʼalal oy paskʼop o kontrainele? Xuʼ van ta jvul˗o koʼontontik taje. Pe li Jesuse xi laj yalbe li yajchankʼoptake: «Mu me xavat avoʼontonik xchiʼuk mu me xa˗alubik ta xiʼel» (Juan 14:27). Ep ermanoetik jaʼ jech spasojik kʼuchaʼal laj yal Jesuse. Koliyal Jeova, jun yoʼonton yaʼioj sbaik kʼalal oy kʼusi tsots tsnuptanike.

KʼALAL CHTAL TSATSAL CHAMELE

3. ¿Kʼu yuʼun mu xa junuk koʼontontik kʼalal chtal jtosuk tsatsal chamele?

³ Xuʼ xjel˗o yuʼun jkuxlejaltik kʼalal chtal jtosuk chamele xchiʼuk kʼalal chpuk batel ta spʼejel balumile. Kalbetik skʼoplal ti kʼu yelan laj yaʼi sbaik epal krixchanoetik ta skoj li coronavirus ti puk ta spʼejel balumile. Kʼalal laj yichʼik jakʼbel ti kʼu yelan laj yaʼi sbaike, mas ta oʼlol laj yalik ti mu xa la x˗och˗o lek svayelik ta skoj li chamele. Jech xtok, mas epaj li buchʼutik ipajik ta vul oʼonton xchiʼuk ti mu xanaʼ kʼusi tspasike, ep buchʼutik lik yuchʼik pox, lik slajesik droga, mas lik˗o kʼop li ta yutsʼ yalalike xchiʼuk oy buchʼutik ti tskʼan ox tsmil sbaike. Mi oy pukem chamel ti bu nakalote, ¿kʼusi xuʼ xapas sventa junuk noʼox avoʼontone?

4. ¿Kʼu yuʼun jun koʼontontik yuʼun li kʼusi laj yal Jesus ta sventa li slajebal kʼakʼale?

⁴ Li Jesuse laj xa onoʼox yal ti ta xtal chameletik «ta buyuk noʼox» li ta slajebal kʼakʼale (Luk. 21:11). Jun koʼontontik yuʼun ti jnaʼojtik taje. ¿Kʼu yuʼun? Yuʼun jnaʼojtik onoʼox ti jech chkʼot ta pasele. Muʼyuk chʼayal koʼontontik tstautik. Chkiltik ti yakal chkʼot ta pasel skotol li kʼusi laj yal Jesuse. Jaʼ yuʼun, ta jchʼuntik li kʼusi laj yal ta sventa li buchʼutik kuxulik ta slajebal kʼakʼale, xi laj yale: «Kʼelo me abaik, mu me xaxiʼik» (Mat. 24:6).

5. 1) Jech kʼuchaʼal chal Filipenses 4:8 xchiʼuk 9, ¿kʼusi skʼan jkʼanbetik Jeova kʼalal chtal jtosuk tsatsal chamele? 2) ¿Kʼuxi tskoltautik kʼalal ta jchikintatik li gravasionetik ta Vivliae?

⁵ Mu labaluk xkaʼitik ti ta jvul˗o tajek koʼontontik xchiʼuk chijxiʼ yuʼun kʼalal chtal jtosuk tsatsal chamele. Taje jaʼ li kʼusi kʼot ta stojolal jun ermana ti Desib sbie. Kʼalal cham ta coronavirus li sjuntote, li sprimoe xchiʼuk li doktor ti jaʼ chkʼelatik toʼoxe, xiʼ tajek mi chkuchin li chamel eke xchiʼuk mi xakʼbe xkuch li smeʼ ti oy xa sjabilale. Tsvul˗o yoʼonton mi muʼyuk xa yabtel chkom xchiʼuk ti bu tstabe stojol sveʼelik xchiʼuk li slokʼ snaike. Ta skoj ti tsvul tajek yoʼontone, mu xa x˗akʼe˗o vayuk. ¿Kʼuxi la sta jun oʼontonal yan velta? Laj yalbe Jeova li kʼusi chtun yuʼune, ti xkoltaat sventa junuk noʼox yoʼontone xchiʼuk ti jaʼuk snopbe skʼoplal li kʼusitik leke (kʼelo Filipenses 4:8, 9). Sventa xaʼi li kʼusi ch˗albat yuʼun li Jeovae, la xchikinta li gravasionetik ta Vivliae. Xi chale: «Kʼalal chkaʼi ti xlamet noʼox yechʼomal ye li buchʼu chchan talel li Vivliae, jun˗o koʼonton chkaʼi jba xchiʼuk tsvules ta jol ti oyun ta yoʼonton li Jeovae» (Sal. 94:19).

6. ¿Kʼuxi tskoltautik kʼalal chijchanunaj jtuktik xchiʼuk chijbat ta tsobajeletike?

⁶ K’alal chtal jtosuk tsatsal chamele, mu xa van xakʼ jpastik li kʼusitik nopem xkaʼitik toʼox ta jpastik jujun kʼakʼale. Pe mu xkakʼtik smakutik sventa mu xa xijchanunaj jtuktik o ti xijbat ta tsobajeletike. Li ta jvuntik xchiʼuk li ta videoetike ta jtabetik sloʼil ermanoetik ti tukʼ yakʼoj˗o sbaik ta stojolal Jeova akʼo mi jech yakal tsnuptanik ek (1 Ped. 5:9). Li tsobajeletike tskoltautik sventa jaʼuk jnopbetik skʼoplal li kʼusitik chal Vivliae xchiʼuk jaʼo te ta jpatbe jba koʼontontik (Rom. 1:11, 12). Mi la jnopbetik skʼoplal kʼu yelan skoltaoj yajtuneltak Jeova kʼalal jaʼo ipike, kʼalal chiʼike o kʼalal stuk laj yaʼi sbaike, ta me stsatsub li xchʼunel koʼontontike xchiʼuk jpʼel ta koʼontontik ti tskoltautik eke.

7. ¿Kʼuxi xuʼ jchanbetik li jtakbol Juane?

⁷ Kakʼtik persa ti jechuk˗o jkʼopontik li kermanotaktike. Yuʼun kʼalal chtal jtosuk tsatsal chamele, yikʼaluk van mu xa xuʼ xijnopaj ta stojolal kermanotaktik akʼo me te oyutik xchiʼukik. Xuʼ van jech xkaʼi jbatik kʼuchaʼal laj yaʼi sba li jtakbol Juan ti oy tajek ta yoʼonton tskʼel li Gayo ti jaʼ yamigoe (3 Juan 13, 14). Pe laj yakʼ venta ti mu to xuʼ xbat svulaʼan li Gayoe, jaʼ yuʼun la stakbe batel jlik karta. Mi mu stakʼ xbat jvulaʼantik li kermanotaktike, lek me ti jkʼopontik batel ta telefono, ta videoyamada o ti jtakbetik batel junuk mensajee. Kʼalal jech˗o ta jchiʼintik ta loʼil li kermanotaktike, muʼyuk me jtuk chkaʼi jbatik xchiʼuk jun noʼox koʼontontik. Pe mi chkat tajek koʼontontike, kalbetik li moletik ta tsobobbaile xchiʼuk mu jpʼajtik mi tskoltautike (Is. 32:1, 2).

KʼALAL OY KʼUSI TA JNUPTANTIK TA ANILE

8. ¿Kʼuxi xuʼ mu xa junuk˗o koʼontontik kʼalal oy kʼusi ta jnuptantik ta anile?

⁸ Yikʼaluk van jal xa chavul avoʼonton ta skoj ti aviloj avokol ta nojelal ta voʼ, nikel o kolemal kʼokʼ. Mi cham junuk avutsʼ avalal o laj li kʼusitik oy avuʼune, xuʼ van kʼux chavaʼi, chavat avoʼonton o xakapet noʼox. Taje maʼuk skʼan xal ti tsots tajek skʼoplal chavil li kʼusitik oy avuʼune o ti muʼyuk xchʼunel avoʼontone, yuʼun tsots kʼusi la anuptan. Jaʼ yuʼun, junantike muʼyuk van chopol chilik ti jech chavaʼi abae (Job 1:11). ¿Pe kʼuxi xuʼ jun noʼox koʼontontik akʼo mi ep kʼusitik ta jnuptantik?

9. Li kʼusi laj yal Jesuse, ¿kʼuxi tskoltautik sventa chapalutik kʼalal oy kʼusi ta jnuptantik ta anile?

⁹ Junantik krixchanoetike tsnopik ti muʼyuk onoʼox kʼusi tsnuptanike. Pe voʼotike jnaʼojtik lek li kʼusi laj yal Jesuse. Jnaʼojtik ti ch˗epaj li kʼusitik chopol chkʼot ta pasele jech kʼuchaʼal nikel, nojelal ta voʼ o yan kʼusitik xchiʼuk ti xuʼ xakʼ jvokoltike. Li Jesuse laj yalbe yajchankʼoptak ti ta slajebal kʼakʼale chtal «tsatsal nikeletik» o yan kʼusitik (Luk. 21:11). Jech xtok, laj yal ti ch˗epaj li choplejale, jaʼ yuʼun chkiltik ti mas xa oy milbail xchiʼuk majbaile xchiʼuk terroristaetik (Mat. 24:12). Li Jesuse muʼyuk laj yal ti jaʼ noʼox chil svokolik li buchʼutik muʼyuk chtunik ta stojolal Jeovae. Moʼoj, yuʼun li yajtuneltak Dios eke yiloj tal svokolik (Is. 57:1; 2 Kor. 11:25). Mu van xchabiutik ta skʼelobil juʼelal Jeova kʼalal oy kʼusi ta jnuptantik ta anile, pe oy kʼusitik tspas sventa junuk noʼox koʼontontik.

10. ¿Kʼu yuʼun chkaltik ti oy xchʼunel koʼontontik kʼalal ta jchapan xa noʼox jbatike? (Proverbios 22:3).

¹⁰ K’alal oy k’usi ta jnuptantik ta anile, mas me jun koʼontontik kʼalal chapalutik xa onoʼoxe. ¿Pe mi jaʼ van skʼan xal ti muʼyuk jpatoj koʼontontik ta stojolal Jeovae? Moʼoj, yuʼun mi jchapanoj jbatik leke, yakal chkakʼtik ta ilel ti jchʼunojtik ti chchabiutik onoʼox li Jeovae. ¿Kʼu yuʼun jech chkaltike? Yuʼun li Vivliae chalbutik ti jchapan jbatik mi oy kʼusi xibal sba la jnuptantike (kʼelo Proverbios 22:3). Li s˗organisasion Jeovae jech˗o tsvules ta joltik ta revistaetik, ta tsobajeletik xchiʼuk ta aʼyejetik ti skʼan noʼox chapalutik mi tal nikel, nojelal ta voʼ o yan kʼusitike.c ¿Kʼusi ta jpastik mi jpatoj koʼontontik ta stojolal Jeovae? Jaʼ ti jchʼuntik li kʼusi chkichʼtik albele yoʼ to mu kʼusi jnuptantike.

11. ¿Kʼusi chakʼ jchantik li kʼusi la spas Margarete?

¹¹ Kalbetik skʼoplal li kʼusi kʼot ta stojolal jun ermana ti Margaret sbie. Albat yuʼun j˗abteletik ti skʼan xlokʼ batel ta snae, yuʼun oy kolemal kʼokʼ ti bu nakale. Ta skoj ti ep buchʼutik tskʼan chjatavik lokʼele, noj li kareterae xchiʼuk mu xa stakʼ xanav li skarroike. Noj ta chʼail xtok, jaʼ yuʼun li Margaret te tikʼil kom ta yut skarro. Ta skoj ti lek xa onoʼox xchapanoj sbae, kuxul kom. Li ta yav stakʼine te stikʼoj jlik mapa ti jaʼ koltaat˗o sventa xbeiltasat batel ta yan be. Ayem xa onoʼox skʼel li be taje sventa jaʼuk te xbat mi oy kʼusi la snuptan ta anile. Koliyal ti lek xchapanoj sbae, muʼyuk kʼusi la snuptan.

12. ¿Kʼu yuʼun ta jchʼuntik li kʼusitik chkichʼtik albel kʼalal oy kʼusi ta jnuptantik ta anile?

¹² Sventa mu kʼusi xibal sba xkʼot ta jtojolaltike, li buchʼutik oy yabtelike xuʼ van xalbutik ti oy xa noʼox yorail xuʼ xijlokʼ ta jnatike o ti skʼan xkiktatik komele o yikʼaluk van chalbutik yan mantaletik. Junantik krixchanoetike mu skʼan xchʼunik taje, yuʼun mu skʼan xikta komel li snaike. ¿Pe kʼu yelan chkakʼ ta ilel jtalelaltik li voʼotike? Xi chalbutik li Vivliae: «Ta skoj Kajvaltik akʼo abaik ta ventainel ta stojolal li buchʼutik oy yabtelik ti vaʼanbilik yuʼun krixchanoetik jech kʼuchaʼal jun bankilal ajvalil ti tsots yabtele o jaʼ li itsʼinal ajvaliletik ti takbilik yuʼun li bankilal [ajvalile]» (1 Ped. 2:13, 14). Li s˗organisasion Jeovae chalbutik mantaletik sventa chchabiutik. Nopolik noʼox tsvules ta joltik ti xkakʼbetik snumeroal jtelefonotik li moletik ta tsobobbaile sventa xuʼ saʼutik kʼalal oy kʼusi chkʼot ta pasele. ¿Mi kakʼojbetik xa li snumeroal jtelefonotike? Yikʼaluk van li j˗organisasiontike chalbutik ti mu xijlokʼ ta jnatike, ti xkiktatik komel ti bu toʼox oyutike o ti kʼuxi xuʼ jtatik li kʼusitik chtun kuʼuntike. Xuʼ van xalbutik xtok kʼusi ora xuʼ jkoltatik li yantike xchiʼuk kʼuxi xuʼ jkoltatik. Mi muʼyuk la jchʼuntik li kʼusitik chkichʼtik albele, xuʼ me xibal sba kʼusi xkʼot ta jtojolaltik xchiʼuk ta stojolal li moletik ta tsobobbaile ti jaʼ chchabiutike (Ebr. 13:17). Xi chal li Margarete: «Jpʼel ta koʼonton ti jaʼ kuxul likom˗o yuʼun ti la jchʼun li kʼusi chalik li moletik ta tsobobbaile xchiʼuk li organisasione».

13. Li ermanoetik ti yiktaoj komel snaike, ¿kʼusi tspasik sventa xmuyubajikuk noʼox xchiʼuk junuk noʼox yoʼontonike?

¹³ Epal ermanoetike yiktaoj komel snaik ta skoj paskʼopetik, nikel, nojelal ta voʼ o yan kʼusitik. Chakʼ yipalik sventa xnop xaʼiik ti kʼu xa yelan xkuxlejalike xchiʼuk ti xlik spasik yan velta li kʼusitik ta mantale. Jech˗o «chalik batel li lekil aʼyejetik ta sventa li skʼop [Diose]», jech kʼuchaʼal la spasik li baʼyel jchʼunolajeletik ti batik ta yan lumetik ta skoj ti laj yichʼik kontrainele (Ech. 8:4). Li cholmantale jaʼ chkoltaatik˗o sventa jaʼuk snopbeik skʼoplal li Ajvalilal yuʼun Diose xchiʼuk ti maʼuk xakʼ ta yoʼontonik li kʼusi yakal tsnuptanike. Vaʼun, xmuyubajik noʼox xchiʼuk jun noʼox yoʼontonik.

KʼALAL CHKICHʼTIK KONTRAINELE

14. ¿Kʼu yuʼun xuʼ jvul˗o koʼontontik yuʼun li kontrainele?

¹⁴ Li kontrainele xuʼ me mu xa xijmuyubaj˗o yuʼun ta skoj ti mu xa xakʼ jtsob jbatik lek, mu xa xakʼ jcholtik lek mantal o jpastik li kʼusitik nopem xkaʼitik jujun kʼakʼale, yuʼun jnaʼojtik ti xuʼ van xkichʼtik˗o chukele. Kʼalal mu xa xakʼik jpastik skotol taje, yikʼaluk ta jnoptik li kʼusi xuʼ xkʼot ta pasel ta jelavele. Taje xuʼ van ta jvul˗o koʼontontik. Stalel onoʼox ti jech chkaʼi jbatike, pe skʼan jkʼel jbatik sventa mu xkʼunib˗o xchʼunel koʼontontik li kontrainele, jech kʼuchaʼal laj yalbe yajchankʼoptak li Jesuse (Juan 16:1, 2). Jaʼ yuʼun chaʼa, ¿kʼusi xuʼ jpastik sventa junuk noʼox koʼontontik akʼo mi xkichʼtik kontrainel?

15. ¿Kʼu yuʼun skʼan mu jxiʼtatik li kontrainele? (Juan 15:20; 16:33).

¹⁵ Xi chal li Vivliae: «Skotol li buchʼutik tskʼan chichʼik ta mukʼ Dios ta sjunul yoʼontonik ta xkuxlejalike xchiʼuk ti tskʼan jmoj oyik xchiʼuk li Kristo Jesuse ta onoʼox xichʼik kontrainel ek» (2 Tim. 3:12). Jun ermano ti Andréi sbie vokol laj yaʼi ta chʼunel kʼalal mu xa x˗akʼbat spasik li kabteltik li ta slumalike. Xi la snope: «Ep tajek stestigotak Jeova ti mu onoʼox xlaj kichʼkutik chukele». Akʼo mi jech tsnop, muʼyuk onoʼox jun yoʼonton. Pe li yan ermanoetike la spat yoʼontonik ta stojolal Jeova xchiʼuk muʼyuk la snopik ti muʼyuk chichʼik chukele, yuʼun snaʼojik ti xuʼ onoʼox xkʼot ta pasele. Muʼyuk la svul yoʼontonik kʼuchaʼal li Andréie. Jaʼ yuʼun, li Andréie jaʼ jech lik snop ek xchiʼuk lik spat yoʼonton ta stojolal Jeovae. Vaʼun, jun xa noʼox yoʼonton laj yaʼi sba xchiʼuk avie xmuyubaj xa noʼox akʼo mi oy kʼusitik tsnuptan. Xuʼ me jech xkaʼi jbatik ek. Melel onoʼox ti laj yal Jesus ti chkichʼtik kontrainele, pe laj yal xtok ti xuʼ tukʼ xkakʼ jbatike (kʼelo Juan 15:20; 16:33).

16. ¿Kʼusi skʼan jpastik kʼalal chkichʼtik kontrainele?

¹⁶ Kʼalal mu xakʼik jpas kabteltik li ta jlumaltike, li Betel o li moletik ta tsobobbaile xuʼ van xalbutik li kʼusi skʼan jpastik sventa jchabi jbatik, sventa xakʼbutik li kʼusitik chtun kuʼuntik ta mantale xchiʼuk ti jcholtik˗o mantal ti bu kʼalal stakʼ chkiltike. Mi jech kʼot ta pasele, skʼan me jchʼuntik mantal akʼo mi mu xkaʼibetik lek smelolal li kʼusitik chkichʼtik albele (Sant. 3:17). Jech xtok, mi oy buchʼu oy kʼusi tsjakʼbutik ta sventa li kermanotaktik o li kʼusitik ta jpastik li ta tsobobbaile, jaʼ lek ti mu xkalbetike (Ekl. 3:7).

17. Jech kʼuchaʼal li jtakboletike, ¿kʼusi jpʼel ta koʼontontik spasel?

¹⁷ Jun srasonal ti kʼu yuʼun tstsak tajek ta kʼop steklumal Dios li Satanase jaʼ «ti yichʼoj yabtelik ta xcholbel skʼoplal li Jesuse» (Apok. 12:17). Mu me xkakʼtik ti sibtasutik li Satanas xchiʼuk li krixchanoetik avie. Kʼalal ta jcholtik mantal xchiʼuk ta jchanubtastik yantik ta sventa li kʼusi melele, xijmuyubaj xchiʼuk jun koʼontontik akʼo mi xkichʼtik kontrainel. Li ta baʼyel sigloe, li j˗abteletik ta Judae laj yalbeik li jtakboletik ti akʼo xikta sbaik ta cholmantale. Li jtakboletike tukʼ yoʼonton laj yakʼ sbaik xchiʼuk jaʼ la xchʼunbeik smantal li Diose. Jech˗o la xcholik mantal, vaʼun xmuyubajik noʼox (Ech. 5:27-29, 41, 42). Kʼalal mi jaʼo mu xakʼik jpas kabteltike, skʼan onoʼox me xkichʼ jpʼijiltik kʼalal ta jcholtik mantale (Mat. 10:16). Mi chkakʼ kipaltike, jun me koʼontontik kʼalal jnaʼojtik ti xmuyubaj kuʼuntik Jeova xchiʼuk ti chkalbetik lekil aʼyej yantik ti xuʼ sta˗o skolelike.

«TE ME OY TA ATOJOLALIK LI DIOS TI CHAKʼ JUN OʼONTONALE»

18. ¿Buchʼu chakʼbutik li jun oʼontonale?

¹⁸ Xuʼ me jun koʼontontik akʼo mi tsots tajek chkil jvokoltik. Kʼalal jaʼo jech ta jnuptantike, skʼan teuk ta joltik ti chtun kuʼuntik li jun oʼontonal yuʼun Diose, jaʼ xkaltik, li jun oʼontonal ti jaʼ noʼox xuʼ xakʼbutik li Jeovae. Jpat koʼontontik ta stojolal kʼalal chtal tsatsal chamel ta spʼejel balumil, kʼalal oy kʼusi anil ta jnuptantik o kʼalal chkichʼtik kontrainele. Jchʼuntik skotol li kʼusi chal li s˗organisasion Jeovae xchiʼuk jnopbetik skʼoplal li kʼusi kʼupil sba jmalaojtik chtal ta tsʼakale. Mi jech ta jpastike, muʼyuk me chiktautik «li Dios ti chakʼ jun oʼontonale» (Filip. 4:9). Li ta yan xchanobil chtale ta jkʼeltik kʼuxi xuʼ jkoltatik li kermanotaktik sventa junuk yoʼontonik kʼalal oy kʼusi tsnuptanike.