XCHANOBIL 32
KʼEJOJ 38 Tskoltaot Jeova sventa tsotsukot-o
¿Kʼuxi tskoltautik Jeova sventa xkuch kuʼuntike?
«Li Dios ti jaʼ chakʼ skotol li slekil yutsil oʼontonale [ . . . ] jaʼ tskoltaoxuk sventa tukʼuk-o oyoxuk, jaʼ tskoltaoxuk sventa tsotsukoxuk-o» (1 PED. 5:10).
LI K’USI CHALBE SKʼOPLALE
¿Kʼusi koltael yakʼojbutik Jeova sventa xkuch kuʼun li jvokoltike xchiʼuk kʼusi xuʼ jpastik sventa jtabetik sbalile?
1. ¿Kʼu yuʼun skʼan xkuch kuʼuntik, xchiʼuk buchʼu xuʼ skoltautik? (1 Pedro 5:10).
KUXULUTIK xa ta slajebal kʼakʼal, jaʼ yuʼun jkotoltik chkil jvokoltik. Oy buchʼutik ti tsots ipike, junantike chamem yutsʼ yalalik, chichʼik kontrainel yuʼun yutsʼ yalalik o chkontrainatik yuʼun ajvaliletik (Mat. 10:18, 36, 37). Pe mu ventauk li kʼusitik ta jnuptantike, ta onoʼox skoltautik li Jeovae (kʼelo 1 Pedro 5:10).
2. ¿Kʼuxi chkuch kuʼuntik li jvokoltike?
2 Kʼalal chkuch kuʼuntike, jaʼ skʼan xal ti tukʼ chijtun ta stojolal Jeovae, ti xijmuyubaj noʼox chijtun ta stojolal akʼo mi oy kʼusitik ta jnuptantik, chkichʼtik kontrainel o ti xkichʼtik loʼlael sventa jpastik li kʼusi chopole. ¿Kʼuxi xuʼ xkuch kuʼuntik taje? Mu spas kuʼun ta kipal jtuktik, jaʼ tskoltautik li Jeovae, yuʼun chakʼbutik «li juʼelal ti mu kʼusi xkoʼolaj-oe» (2 Kor. 4:7). Li ta xchanobil liʼe, ta jkʼeltik batel chantos kʼuxi xuʼ skoltautik li Jeovae xchiʼuk kʼusi xuʼ jpastik sventa jtabetik sbalile.
LI ORASIONE
3. ¿Kʼu yuʼun chkaltik ti jaʼ jun mukʼta matanal ti xuʼ jkʼopontik li Jeovae?
3 Sventa xkuch kuʼun li jvokoltike, li Jeovae oy kʼusi yakʼojbutik ti stuk xa noʼox jeche. Yuʼun xuʼ jkʼopontik akʼo mi jpasmulilutik (Ebr. 4:16). Jnopbetik skʼoplal avaʼi liʼe: kʼusiuk noʼox ora xuʼ jkʼopontik li Jeovae, xuʼ xkalbetik li kʼusi ta jvul-o koʼontontike, kʼusiuk noʼox kʼopal jkʼopontik, mu ventauk bu oyutik akʼo mi nom to bu chʼikilutik o mi tikʼilutik ta chukel (Jon. 2:1, 2; Ech. 16:25, 26). Jech xtok, li Jeovae xaʼibe smelolal kʼu yelan chkaʼi jbatik kʼalal mu xa jnaʼ kʼusi chkalbetik ta skoj ti ta jvul koʼontontike (ansiedad) (Rom. 8:26, 27). ¿Mi mu jechuk ti jaʼ jun mukʼta matanal ti xuʼ jkʼopontik li Jeovae?
4. ¿Kʼu yuʼun xuʼ jkʼanbetik koltael Jeova sventa xkuch kuʼun li jvokoltike?
4 Li Jeovae xi jamal chalbutik li ta Skʼope: «Kʼusiuk noʼox ti ta jkʼanbetike chaʼibutik mi jech ta jkʼanbetik jech kʼuchaʼal tskʼan yoʼontone» (1 Juan 5:14). Vaʼun chaʼa, ¿mi lek ti jkʼanbetik koltael sventa xkuch kuʼuntike? Lek, yuʼun li Jeovae tskʼan ti xkuch kuʼuntike. ¿Kʼuxi jnaʼojtik taje? Li Vivliae chal ti kʼalal chkuch kuʼuntik li prevaetike, li Jeovae jaʼ jech tstakʼbe sutel Satanas kʼalal chchopol kʼoptavane (Prov. 27:11). Jech xtok, li Jeovae chal ti «tskʼan chakʼbe ta ilel stsatsal sventa skolta li buchʼu ta sjunul yoʼonton tukʼ chakʼ sba ta stojolale» (2 Kron. 16:9). Jaʼ yuʼun, xuʼ jpʼel ta koʼontontik ti tskʼan xchiʼuk ti xuʼ yuʼun tskoltautik Jeova sventa xkuch kuʼuntike (Is. 30:18; 41:10; Luk. 11:13).
5. ¿Kʼuxi tskoltautik li orasion sventa junuk noʼox koʼontontike? (Isaias 26:3).
5 Li Vivliae tstij koʼontontik ti jpastik orasion kʼalal oy jvokoltike, vaʼun li Jeovae chakʼbutik li jun oʼontonal «ti toj echʼ xa noʼox lek ti jaʼ mu sta li snopben krixchanoetike» xchiʼuk chchabi koʼontontik xchiʼuk jnopbentik (Filip. 4:7). ¡Taje toj ep sbalil chkiltik! Pe li krixchanoetik ti muʼyuk chtunik ta stojolal Jeovae, ep ta tos kʼusitik tspasik sventa staik li jun oʼontonale o ti xchʼay ta sjol li svokolike. Akʼo mi jech, mi jsetʼuk xkoʼolaj xchiʼuk li jun oʼontonal chakʼ Dios kʼalal ta jkʼopontike. Li voʼotike jaʼ noʼox jpatoj koʼontontik ta stojolal Jeova, yuʼun skotol ora chakʼbutik jun oʼontonal ti jaʼ chchabi jnopbentik xchiʼuk koʼontontike (kʼelo Isaias 26:3). ¿Kʼuxi jech tspas taje? Jtose, jaʼ kʼalal tsvules ta joltik tekstoetik ti te chakʼ ta ilel ti skʼanojutik tajek li Jeovae xchiʼuk ti tskʼan tskoltautike (Sal. 62:1, 2).
6. ¿Kʼusi xuʼ xkaltik li ta j-orasiontike? (Kʼelo xtok li lokʼole).
6 Li kʼusi xuʼ jpastike. Kʼalal oy kʼusi tsots ta jnuptantike, kalbetik Jeova ti akʼo xkuch li kikatstike, ti xakʼbutik jun oʼontonale xchiʼuk ti xakʼ jpʼijiltik sventa jnaʼ kʼusi ta jpastike (Sal. 55:22; Prov. 2:10, 11). Pe maʼukuk noʼox ti te xijvokolet ta skʼanel koltael sventa xkuch kuʼuntike, yuʼun skʼan jtojtik ta vokol xtok (Filip. 4:6). Teuk noʼox jsatik sventa xkiltik kʼu yelan tskoltautik kʼalal jaʼo chkil jvokoltike xchiʼuk jtojbetik ta vokol. Mu jaʼuk smak jsatik li vokoliletik sventa xkiltik li bendisionetik chakʼbutik Jeovae (Sal. 16:5, 6).
Kʼalal ta jpastik orasione, jaʼ ta jkʼopontik Jeova. Kʼalal ta jchantik Vivliae, jaʼ tskʼoponutik Jeova. (Kʼelo parafo 6).b
LI VIVLIAE
7. Kʼalal ta jchantik Vivliae, ¿kʼuxi tskoltautik sventa xkuch kuʼuntike?
7 Li Jeovae yakʼojbutik Skʼop sventa xkuch kuʼuntik li jvokoltike. Te ta jtatik epal loʼiletik ti jamal chakʼ ta ilel ti ta onoʼox skoltautik li Jeovae. Kalbetik junuk skʼelobil. Li ta Mateo 6:8 xi chale: «Li Atotike snaʼoj xa onoʼox li kʼusi chtun avuʼunik kʼalal muʼyuk to akʼanojbeike». Liʼe jaʼ laj yal stuk li Jesuse xchiʼuk jaʼ noʼox stuk xojtikin lek li Jeovae. Jaʼ yuʼun, kʼalal chkil jvokoltike, xuʼ jpʼel ta koʼontontik ti chakʼbutik li kʼusi chtun kuʼuntik li Jeovae xchiʼuk ti ta onoʼox skoltautike. Li ta Vivliae, te chal li kʼusitik kʼupil sba chtal ta jelavele, taje jaʼ tskoltautik sventa xkuch kuʼun li jvokoltike (Sal. 94:19).
8. 1) ¿Kʼuxi tskoltautik li beiltaseletik ta Vivlia sventa xkuch kuʼuntike? Albo junuk skʼelobil. 2) ¿Kʼusi tskoltautik sventa xvul ta joltik Ii beiltaseletik ta Vivlia kʼalal chtun kuʼuntike?
8 Li ta Vivlia xtoke, yichʼoj beiltaseletik ti jaʼ tskoltautik sventa xkuch kuʼuntik li jvokoltike. Li beiltaseletik taje oy kʼusi chakʼ jchantik ti jaʼ tskoltautik sventa lekuk kʼusi xkʼot ta nopel kuʼuntike (Prov. 2:6, 7). Kalbetik junuk skʼelobil. Li Vivliae chal ti mu jvul tajek koʼontontik ta sventa li kʼusitik chtal ta jelavele, ti jaʼuk noʼox xkakʼ ta koʼontontik li jvokoltik jujun kʼakʼale (Mat. 6:34). Mi nopem xkaʼitik xchanel Jvivliatik xchiʼuk mi ta jnopbetik skʼoplale, jaʼ tskoltautik sventa xvul ta joltik junuk beiltasel kʼalal oy kʼusi tsots ta jnuptantike.
9. ¿Kʼusi sbalil ta jtabetik mi ta jnopbetik skʼoplal li loʼiletik ta Vivliae?
9 Li ta Vivlia xtoke, te chalbe skʼoplal krixchanoetik ti jaʼ jech echʼ xkuxlejalik kʼuchaʼal voʼotike, ti la spat yoʼontonik ta stojolal Jeova xchiʼuk ti koltaatike (Ebr. 11:32-34; Sant. 5:17). Kʼalal ta jnopbetik skʼoplal li loʼiletik taje, mas to ta jpat koʼontontik ta stojolal li Jeovae. Jech xtok, «jaʼ jnakʼobbailtik li Diose xchiʼuk jaʼ kipaltik, jaʼ tskoltautik ta anil kʼalal jaʼo yorail vokolile» (Sal. 46:1). Mi laj kakʼtik venta ti kʼu yelan laj yakʼ ta ilel xchʼunel yoʼontonik li yajtuneltak Dios ta voʼne xchiʼuk ti kuch yuʼunik li svokolike, jaʼ tstij koʼontontik sventa jechuk jpastik ek (Sant. 5:10, 11).
10. ¿Kʼuxi xuʼ xatabe lek sbalil li Vivliae?
10 Li kʼusi xuʼ jpastike. Jaʼ ti jkʼeltik skotol kʼakʼal li Vivliae xchiʼuk jtsʼibatik li versikuloetik ti tskoltautike. Epal ermanoetike tskʼelik jujun sob li teksto sventa jujun kʼakʼale xchiʼuk jaʼ chkoltaatik sventa lekuk x-echʼ yuʼunik li kʼakʼale. Taje jaʼ jech koltaat laj yaʼi jun ermana ti Maria sbi ta skoj ti ipaj li stot smeʼe. Xchaʼvoʼalik albatik ti tsakbilik ta kansere xchiʼuk jaʼ la xchabian ti kʼu xa noʼox sjalil kuxulike. Xi chal Mari ti kʼusi koltaat-o sventa xkuch yuʼune: «Ta jkʼel jujun sob li foyeto Jkʼeltik skotol kʼakʼal li Skʼop Diose xchiʼuk ta jnopbe skʼoplal. Taje jaʼ la skoltaun sventa jaʼuk noʼox jpat koʼonton ta stojolal Jeova xchiʼuk li kʼusitik kʼupilik sba yaloj ta Skʼope ti mu jaʼuk xbat ta koʼonton li kʼusi ta jnuptane» (Sal. 61:2).
LI KERMANOTAKTIKE
11. ¿Kʼu yuʼun tspat koʼontontik kʼalal chkuch yuʼun svokol li kermanotaktike?
11 Li Jeovae yakʼoj kermanotaktik ta spʼejel balumil sventa xkuch kuʼuntik li jvokoltike. Kʼalal jnaʼojtik ti jaʼ jech yakal chil svokolik ek li kermanotaktik ta spʼejel balumile, chakʼ kiltik ti mu jtuktikuk chkil jvokoltike (1 Ped. 5:9). ¿Kʼu yuʼun? Yuʼun jaʼ jech chil svokolik ek kʼuchaʼal ta jnuptantike xchiʼuk kuchem tal yuʼunik. Jaʼ yuʼun, xuʼ jpʼel ta koʼontontik ti kʼusiuk vokolil jnuptantike, xuʼ xkuch kuʼuntik ek (Ech. 14:22).
12. ¿Kʼuxi xuʼ jkolta jbatik ta jujuntal? (2 Korintios 1:3, 4).
12 Li kermanotaktik eke xuʼ skoltautik sventa xkuch kuʼun li jvokoltike. Jaʼ jech laj yil ta xkuxlejal stuk li jtakbol Pabloe. Kʼalal jaʼo te chukul ta jpʼej nae, jeltos ti kʼu yelan koltaat yuʼun li ermanoetike. Kʼalal la stsʼiba li skartatake, te la stʼabbe ta alel sbitak xchiʼuk la stojanbe ta vokol ti koltaat xchiʼuk ti patbat yoʼontone (Filip. 2:25, 29, 30; Kol. 4:10, 11). Li avi eke, tskoltautik li kermanotaktik kʼalal ta jnuptan jvokoltike, jaʼ jech xuʼ jkoltatik ek kʼalal tsnuptan svokolike (kʼelo 2 Korintios 1:3, 4).
13. ¿Kʼusi koltaat li ermana Maya sventa xkuch yuʼun li svokole?
13 Kalbetik skʼoplal kʼusi kʼot ta stojolal li ermana Maya ti te nakal ta Rusiae. Li ta 2020, och chajbatuk sna yuʼun li polisiaetike. Laje, ikʼat batel ta nail chapanobbail ta skoj ti chalbe yantik li kʼusi xchʼunoje. ¿Kʼuxi koltaat yuʼun li ermanoetike? Xi chale: «Oy jun veltae, mu xa xuʼ kuʼun laj kaʼi, vaʼun la skʼoponikun li ermanoetike, la stakbeikun mensaje, la stsʼibabeikun karta xchiʼuk laj yalbeikun ti skʼanojikun tajeke». Xi to chale: «Jnaʼoj onoʼox ti oy ep kutsʼ kalal ta mantal xchiʼuk ti skʼanojikune, pe li ta 2020, te laj kil talel ta jsat jtuk ti jaʼ jech ta melele».
14. ¿Kʼusi skʼan jpastik sventa jtabetik sbalil li koltael chakʼ ermanoetike? (Kʼelo xtok li lokʼole).
14 Li kʼusi xuʼ jpastike. Kʼalal oy kʼusi tsots ta jnuptantike, mu xijnamaj ta stojolal li kutsʼ kalaltik ta mantale. Teuk ta joltik ti xuʼ jkʼanbetik koltael li moletik ta tsobobbaile, yuʼun «chkʼotik kʼuchaʼal nakʼobbail kʼalal oy ikʼe, jun nakʼobbail kʼalal oy tsatsal ikʼaloʼe» (Is. 32:2). Teuk ta joltik ti chil svokolik ek li kermanotaktike. Pe mi oy kʼusi lek ta jpastik ta stojolal li buchʼu chtun yuʼune, xijmuyubaj noʼox xchiʼuk jaʼ tskoltautik sventa xkuch kuʼun li jvokoltike (Ech. 20:35).
Mu xijnamaj ta stojolal li kermanotaktike. (Kʼelo parafo 14).c
LI SPATOBIL KOʼONTONTIKE
15. ¿Kʼuxi koltaat yuʼun Jesus li spatobil yoʼontone, xchiʼuk kʼuxi tskoltautik ek? (Ebreos 12:2).
15 Li Jeovae yakʼoj spatobil koʼontontik sventa xkuch kuʼuntik li jvokoltike (Rom. 15:13). Kʼalal tsots tajek laj yil svokol li Jesuse, jaʼ koltaat li spatobil yoʼonton sventa xkuch yuʼune (kʼelo Ebreos 12:2). Li stuke snaʼoj ti tspakbe skʼoplal sbi Jeova mi tukʼ laj yakʼ sbae. Jech xtok, oy ta yoʼonton ti xchaʼsut batel ta vinajel sventa xchiʼin li Stote xchiʼuk ti xkʼot yorail sventa jmoj x-ajvalilajik xchiʼuk li buchʼutik tʼujbil chbatik ta vinajele. Li voʼotik eke xuʼ skoltautik li spatobil koʼontontike. Yuʼun jnaʼojtik ti chijkuxi ta sbatel osil li ta achʼ balumile, taje jaʼ tskoltautik sventa xkuch kuʼuntik kʼusiuk vokolil jnuptantik li ta balumil ti jaʼ sventainoj Satanase.
16. ¿Kʼuxi koltaat-o jun ermana li spatobil yoʼontone, xchiʼuk kʼusi xuʼ jchantik ta stojolal?
16 Kalbetik skʼoplal jun ermana ta Rusia ti Alla sbie. Sventa xkuch yuʼun li svokole, jaʼ koltaat ti la snopbe skʼoplal li kuxlejal ta achʼ balumile. Kʼalal laj yichʼ tikʼel ta chukel li smalal akʼo mi muʼyuk toʼox yichʼoj chapanele, xi chale: «Li kʼusi la skoltaun sventa mu xichibaje, jaʼ ti la jpas orasione xchiʼuk la jnopbe skʼoplal li kʼusi kʼupil sba chtal ta jelavele. Jnaʼoj ti j-echʼelbe noʼox li jvokole. Yuʼun li Jeovae chakʼbe slajeb li yajkontratake xchiʼuk chakʼbutik bendision».
17. ¿Kʼuxi chkakʼtik ta ilel ti ep tajek sbalil chkiltik li spatobil koʼontontike? (Kʼelo xtok li lokʼole).
17 Li kʼusi xuʼ jpastike. Jchʼakbetik yorail sventa jnopbetik skʼoplal li kʼusitik yaloj tspas ta jelavel li Jeovae. Jnoptik ti te xa oyutik ta achʼ balumil xchiʼuk ti yakal xa ta jkʼupintik li bendisionetike. Kʼalal jech ta jnoptike, j-echʼelbe noʼox chkiltik li jvokoltike xchiʼuk muʼyuk tsots chkiltik (2 Kor. 4:17). Jech xtok, kakʼtik persa yalbel yantik li kʼusi jchʼunojtike. Yuʼun li krixchanoetike vokol tajek chaʼiik li xkuxlejalik ta skoj ti mu snaʼik li kʼusi tspas ta jelavel li Jeovae. Sventa snaʼik li kʼusi tspas Jeovae, xuʼ jpʼelchaʼpʼel noʼox kʼusi xkalbetik sventa x-ayan ta yoʼontonik snaʼele.
Jchʼakbetik yorail sventa jnopbetik skʼoplal li kʼusitik yaloj tspas ta jelavel li Jeovae. (Kʼelo parafo 17).d
18. ¿Kʼu yuʼun xuʼ jchʼuntik ti ta onoʼox xkʼot ta pasel li kʼusi yaloj Jeovae?
18 Li Jobe kuch yuʼun epal prevaetik xchiʼuk tukʼ laj yakʼ sba, vaʼun xi laj yalbe li Jeovae: «Li avie, jnaʼoj xa ti spas avuʼun skotole xchiʼuk skotol li kʼusi anopoj chapase muʼyuk kʼusi xuʼ smak ta be» (Job 42:2). Li Jobe laj yaʼibe smelolal ti chʼabal kʼusi xuʼ xmakat-o ta be Jeova sventa spas li kʼusi yaloje. Kʼalal chkaʼibetik smelolal taje, jaʼ tskoltautik sventa xkuch kuʼun li jvokoltike. Kalbetik junuk skʼelobil: jnoptik ta stojolal jun ants ti tsots ipe xchiʼuk ti chibajem xa ta skoj ti muʼyuk staoj-o junuk doktor sventa xpoxtaate. Pe ta tsʼakale, la sta jun doktor ti lek chaneme, vaʼun albat kʼusi ip-o xchiʼuk kʼusi skʼan spas sventa xpoxtaje. Akʼo mi ip to, mas xa jun yoʼonton, yuʼun albat ti oy to spatobil yoʼontone, ti chpoxtaj toe. Jaʼ noʼox jech ek, ta skoj ti jnaʼojtik ti poʼot xa xtal li Paraisoe, jaʼ tskoltautik sventa xkuch kuʼun li jvokoltike.
19. ¿Kʼusi tskoltautik sventa xkuch kuʼun li jvokoltike?
19 Jech kʼuchaʼal la jchantik xa talele, sventa xkuch kuʼun li jvokoltike, skʼan jpastik orasion, jchan Jvivliatik, mu xijnamaj ta stojolal kermanotaktik xchiʼuk jnopbetik skʼoplal li spatobil koʼontontike. Mi laj kakʼ ta koʼontontik spasel skotol taje, li Jeovae tskoltautik sventa xkuch kuʼuntik kʼusiuk vokolil jnuptantik. Jech-o tskoltautik jaʼ to mi laj skʼoplal li sbalumil Satanas xchiʼuk li vokolile (Filip. 4:13).
KʼEJOJ 33 «Akʼbo sbain Jeova li avikatse»
a Jelbil li jlom biiletike.
b LI KʼUSI XVINAJ TA LOKʼOLETIKE: Li ermano ti oy xa sjabilale jech-o kuchem talel yuʼun li svokole xchiʼuk tukʼ-o chtun ta stojolal Jeova akʼo mi xjelav li kʼakʼaletik xchiʼuk li jabiletike.
c LI KʼUSI XVINAJ TA LOKʼOLE: Li ermano ti oy xa sjabilale jech-o kuchem talel yuʼun li svokole xchiʼuk tukʼ-o chtun ta stojolal Jeova akʼo mi xjelav li kʼakʼaletik xchiʼuk li jabiletike.
d LI KʼUSI XVINAJ TA LOKʼOLE: Li ermano ti oy xa sjabilale jech-o kuchem talel yuʼun li svokole xchiʼuk tukʼ-o chtun ta stojolal Jeova akʼo mi xjelav li kʼakʼaletik xchiʼuk li jabiletike.