Jpʼeluk ta avoʼonton ti skʼanojot li Jeovae

1. ¿Kʼu yuʼun laj avakʼbe akuxlejal li Jeovae? (Kʼelo xtok li lokʼoletike).

¿MI XVUL ta ajol kʼalal laj avakʼbe akuxlejal li Jeovae? Ti jech la apase jaʼ ta skoj ti laj avojtikine xchiʼuk ti laj akʼan tajeke. Jaʼ yuʼun, laj avalbe ti jaʼ mas tsots skʼoplal chavaʼi spasbel li kʼusi tskʼan yoʼontone xchiʼuk ti jech-o chakʼan ta sjunul avoʼonton, «ta sjunul akuxlejal, ta sjunul anopben xchiʼuk ta sjunul avipal» (Mar. 12:30). Ti kʼu xa sjalil chatun ta stojolale, mas xa akʼanoj talel. Mi oy buchʼu la sjakʼbot «¿Mi akʼanoj ta melel li Jeovae?», xi chatakʼ ta anile: «¡Jkʼanoj tajek! ¡Stuk xa noʼox jech ti jkʼanoj li Jeovae!».

2, 3. ¿Kʼusi tskʼan Jeova ti xachʼune? (Jeremias 31:3). ¿Kʼusi ta jkʼeltik batel li ta xchanobil liʼe?

² Pe ¿kʼusi van chatakʼ ti oy buchʼu xi sjakʼbote: «¿Mi achʼunoj ta melel ti skʼanojot li Jeovae?»? Xuʼ van mu kʼunuk chavaʼi stakʼel ta skoj ti chanop ti mu sta-o ti skʼanot li Jeovae. Jaʼ jech laj yaʼi sba jun ermana ti muʼyuk kʼanbil laj yaʼi sba kʼalal bikʼit toʼoxe, xi chale: «Jkʼanoj ta sjunul koʼonton li Jeovae. Pe ep ta velta ta jnopbe skʼoplal mi skʼanojun li stuke». Pe ¿kʼu yelan chilot ta melel li Jeovae?

³ Li Jeovae oy ta yoʼonton ti jchʼuntik lek ti skʼanojutike (kʼelo Jeremias 31:3). Laj yikʼutik talel ta stojolal, yuʼun tskʼan ti xijkʼot ta yamigoe. Kʼalal laj avakʼbe akuxlejal xchiʼuk ti laj avichʼ voʼe, laj yakʼbot jun avuni moton ti toj kʼupil sbae: jaʼ li tukʼil kʼanelale. Taje jaʼ skʼan xal ti kʼuxot tajek ta yoʼontone xchiʼuk ti muʼyuk bu chiktaot-oe. Li Jeovae toj ep sbalil chil skotol li yajtuneltake, jaʼ me jech chilot ek (Mal. 3:​17, tsʼib ta yok vun). Li Jeovae tskʼan ti akʼo xachʼun ti skʼanojote xchiʼuk ti jechuk xavaʼi aba kʼuchaʼal li jtakbol Pablo ti xi laj yale: «Jnaʼoj lek ti mi jaʼuk lajelal, mi jaʼuk kuxlejal, mi jaʼuk anjeletik, mi jaʼuk ajvaliletik, mi jaʼuk li kʼusitik oy avie, mi jaʼuk li kʼusi jaʼ to chtale, mi jaʼuk li kʼusi oy sjuʼele, mi jaʼuk li kʼusitik oy ta toyole, mi jaʼuk li kʼusitik oy ta olone, mi jtosuk kʼusitik meltsanbil ti xuʼ xchʼakutik lokʼel li ta kʼanelal yuʼun [Diose]» (Rom. 8:​38, 39). Li ta xchanobil liʼe, ta jkʼeltik batel kʼu yuʼun toj tsots skʼoplal ti jchʼuntik ti skʼanojutik li Jeovae xchiʼuk ta jkʼeltik kʼusi xuʼ jpastik sventa masuk to jchʼuntike.

TOJ TSOTS SKʼOPLAL TI JCHʼUNTIK TI SKʼANOJUTIK LI JEOVAE

4. ¿Kʼusi toj manya tspas li Satanase, xchiʼuk kʼuxi xuʼ jkontraintik?

⁴ Mi jchʼunojtik lek ti skʼanojutik li Jeovae, muʼyuk me tstsalutik «li kʼusitik manya tspas Diabloe» (Efes. 6:11). Jtos li kʼusi toj manya tstunes sventa mu xa xijtun ta stojolal Diose, jaʼ ti tskʼan akʼo jchʼuntik ti muʼyuk skʼanojutik li Jeovae. Teuk ta joltik ti te noʼox sat ta jtojolaltik li Satanase. Li Vivliae chal ti xkoʼolaj ta jkot leone (1 Ped. 5:​8, 9). ¿Kʼu yuʼun ti xkoʼolaj ta jkot leone? Yuʼun li leonetike jaʼ tstsakik ta tiʼel li chonbolometik ti kʼun xvinajike xchiʼuk ti mu xuʼ yuʼun spoj sbaike. Jaʼ jech tspas li Satanas eke, ep ta velta jaʼo tstsakutik ta tiʼel xkaltik kʼalal kʼun chkaʼi jbatike, kʼalal chibajemutike, kʼalal chkat koʼontontik ta skoj li kʼusi la jnuptantik ta voʼnee, li kʼusi ta jnuptantik avie o li kʼusi chtal ta jelavele (Prov. 24:10). Sventa mu xijlaj ta tiʼel xchiʼuk ti mu jaʼuk spas kanal li Satanase, skʼan jkontraintik xchiʼuk jchʼuntik ti skʼanojutik ta melel li Jeovae (Sant. 4:7).

5. ¿Kʼu yuʼun toj tsots skʼoplal ti jchʼuntik ti skʼanojutik li Jeovae xchiʼuk ti ep jbalil chilutike?

⁵ Mi jchʼunojtik lek ti skʼanojutik li Jeovae, mas to chijnopaj ta stojolal. ¿Kʼu yuʼun ti jech chkaltike? Yuʼun kʼalal la spasutik li Jeovae, laj yakʼ ta koʼontontik ti xijkʼanvane xchiʼuk ti kʼanbiluk xkaʼi jbatike. Kʼalal oy buchʼu chakʼ ta ilel ti skʼanojutike, ta jkʼantik li krixchano taj eke. Jaʼ yuʼun, kʼalal chkaʼitik ti skʼanojutik li Jeova xchiʼuk ti ep jbalil chilutike, mas to ta jkʼantik ek (1 Juan 4:19). Jech xtok, kʼalal jkʼanojtik tajeke, li stuke mas to tskʼanutik ek. Xi onoʼox chal li Vivliae: «Nopajanik ta stojolal Dios, jech chnopaj tal ta atojolalik ek» (Sant. 4:8). Jkʼeltik xa batel kʼusi tskoltautik ta jujuntal sventa jchʼuntik ti skʼanojutik ta melel li Jeovae.

¿KʼUSI XUʼ SKOLTAOT SVENTA XACHʼUN TI SKʼANOJOT LI JEOVAE?

6. ¿Kʼusi xuʼ xakʼanbe Jeova mi vokol chavaʼi xchʼunel ti skʼanojote?

⁶ Jechuk-o xakʼanbe koltael Jeova sventa xakʼ avil ti kʼu yuʼun skʼanojote (Luk. 18:1; Rom. 12:12). Xuʼ van ep ta velta skʼan xakʼopon ta kʼakʼal sventa xanaʼ ti kʼu yelan chilote. Mi vokol chavaʼi xchʼunel ti skʼanojote, teuk ta ajol ti «mas to toyol skʼoplal li Diose, jaʼ mu sta li koʼontontike» (1 Juan 3:​19, 20). Jaʼ noʼox stuk ti mas lek xojtikinote xchiʼuk xil li alekil talelal ti xuʼ van mu xavakʼ venta li voʼote (1 Sam. 16:7; 2 Kron. 6:30). Jaʼ yuʼun, jambo avoʼonton, albo ti kʼu yelan chavaʼi abae xchiʼuk albo ti akʼo skoltaot sventa xachʼun ti skʼanojote (Sal. 62:8). Mi laj xa ox apas orasion une, oyuk kʼusi xlik apas. Jkʼeltik batel junantik li kʼusi xuʼ xapase.

7, 8. ¿Kʼuxi tskoltautik li Salmoetik sventa jchʼuntik ti skʼanojutik li Jeovae?

⁷ Jaʼ chʼunbo li kʼusi chal Jeovae. Li Diose la stunes xchʼul espiritu sventa skolta li jtsʼibajometik ta Vivlia yoʼ stsʼibaik komel kʼu yelan stalelaltak li Jeovae. Jech kʼuchaʼal liʼe, kʼelavil li kʼusi kʼupil sba laj yal David liʼe: «Nopol oy Jeova ta stojolal li buchʼutik muʼyuk xa te tsakal chaʼi li yoʼontonike; tskolta li buchʼutik chat yoʼontonike» (Sal. 34:18). Mi jaʼ jech chavaʼi abae, xuʼ van chata ta nopel ti muʼyuk buchʼu xaʼibe smelolal ti kʼu yelan chavaʼi abae o ti chʼabal buchʼu xuʼ skoltaote. Pe li Jeovae chalbot ta jamal ti te xchiʼukote, yuʼun snaʼoj ti jaʼo chtun tajek avuʼun koltaele. Li Davide xi laj yal ta yan salmoe: «Chʼamo li yaʼlel jsat ta yav voʼ avuʼun ti pasbil ta nukule» (Sal. 56:8). Li jun jxanvil ti chanav batel ta takixokol balumile ep tajek sbalil chil li yaʼal ti xchʼamoj batel ta yavil ti pasbil ta nukule. Jaʼ jech li Jeova eke, tsots tajek skʼoplal chil li jujupʼajel yaʼlel asate, xkoʼolaj ti tstsob batel sventa xakʼ avil ti solel skʼanojot tajeke. Jaʼ yuʼun, li Jeovae kʼux tajek chaʼi ek kʼalal tsots tajek chavil avokole. Li Davide xi to laj yalbe li Jeovae: «Lek xavojtikin skotol li jbetake» (Sal. 139:​3, tsʼib ta yok vun). Li Jeovae xojtikin skotol li abetake, jaʼ xkaltik, yiloj skotol li kʼusi chapase xchiʼuk jaʼ noʼox tstsak ta venta li kʼusitik lekik chapase (Ebr. 6:10). ¿Kʼu yuʼun? Yuʼun ep tajek sbalil chil skotol li kʼusi chapas sventa lekuk xavil abaik xchiʼuke.a

⁸ Tspat tajek koʼontontik li tekstoetik taje, yuʼun xkoʼolaj ti xi chalbot li Jeovae: «Naʼo me ti jkʼanojot tajeke xchiʼuk ti oyot ta koʼontone». Pe jech kʼuchaʼal la jchantik xa talele, li Satanase tskʼan ti xachʼun ti muʼyuk skʼanojot li Jeovae. Jaʼ yuʼun, mi xanaʼet bateltik mi skʼanojot li Jeovae, xiuk xanopbe skʼoplale: «¿Buchʼu ta jchʼunbe: mi jaʼ li totil yuʼun jutkʼope o mi jaʼ li Jeova ti melel snaʼ xkʼopoje?» (Juan 8:44; Sal. 31:5).

9. ¿Kʼusi chakʼbot ta ilel Jeova mi akʼanoje? (Eksodo 20:6).

⁹ Mi akʼanoj li Jeovae, nopbo skʼoplal ti kʼu yelan chilote. Kalbetik skʼoplal li kʼusi laj yalbe Moises xchiʼuk li j-israeletike (kʼelo Eksodo 20:6). Li Diose chakʼbe ta ilel tukʼil kʼanelal li buchʼutik chkʼanate. Ta skoj ti tukʼ yakʼoj sbae, jpʼel skʼoplal chakʼbe ta ilel kʼanelal li buchʼutik ch-ichʼat ta mukʼe (Neem. 1:5). Jaʼ yuʼun, mi oy junuk velta ti vokol chavaʼi xchʼunel ti skʼanojot li Jeovae, xiuk xanopbe skʼoplale: «¿Mi jkʼanoj li Jeovae?». Laje, xi xanopbe skʼoplal xtoke: mi akʼanoj Jeova xchiʼuk mi chavakʼ persa sventa lekuk xilote, xuʼ jpʼel ta avoʼonton ti skʼanojot tajek eke (Dan. 9:4; 1 Kor. 8:3). Jaʼ xkaltik, mi ta sjunul avoʼonton akʼanoj li Jeovae, ¿kʼu yuʼun ti te to xanaʼet mi skʼanojote? Xuʼ jpʼel ta avoʼonton ti jech-o tskʼanote xchiʼuk ti muʼyuk chiktaot jsetʼuke.

10, 11. Li Jeovae, ¿kʼu yelan tskʼan ti akʼo xavil li pojelale? (Galatas 2:20).

¹⁰ Nopbo skʼoplal li pojelale. Li Jeovae yakʼojbe jun mukʼta matanal skotol li krixchanoetike, yuʼun la stak talel Xnichʼon sventa spojutik (Juan 3:16). Pe ti jech la stak talel Xnichʼon li Jeovae jaʼ sventa spojot ek. Kalbetik skʼoplal li jtakbol Pabloe. Kʼalal maʼuk toʼox yajtsʼaklom Kristoe, toj chopol kʼusitik la spas xchiʼuk jech-o laj yakʼ persa stsalel li xchopol talelale (Rom. 7:​24, 25; 1 Tim. 1:​12-14). Akʼo mi jech, jaʼ jun mukʼta matanal laj yil ti akʼbat yuʼun Jeova li pojelale (kʼelo Galatas 2:20). Teuk ta ajol ti la stunes xchʼul espiritu Dios sventa stsʼiba komel ti kʼu yelan laj yaʼi sba li Pabloe. Mi te tsʼibabil kom ta Vivliae, yuʼun oy kʼusi tskʼan akʼo jchantik li Jeovae (Rom. 15:4). Tskʼan ti jaʼuk amoton xavil li pojelale. Mi jaʼ jech chavile, mas to me chachʼun ti skʼanojot li Jeovae.

¹¹ Ta jtojbetik tajek ta vokol Jeova ti la stak talel Xnichʼon sventa spojutike. Pe maʼuk noʼox tal ta balumil sventa spojutik, yuʼun tal yakʼ ta ilel kʼu yelan stalelal li Stote xchiʼuk ti kʼu yelan chil li xnichʼnabtake (Juan 18:37).

LI JESUSE LAJ YAKʼ TA ILEL TI SKʼANOJOT LI JEOVAE

12. ¿Kʼu yuʼun xuʼ jchʼuntik li kʼusi laj yal Jesus ta stojolal li Jeovae?

¹² Kʼalal ay ta balumil li Jesuse, laj yakʼ ta ojtikinel kʼu yelan li Stote (Luk. 10:22). Xuʼ jpat koʼontontik ti melel skotol li kʼusi laj yal ta stojolal li Stote. Yuʼun jaʼ noʼox stuk xojtikin lek xchiʼuk ta smiyonal xa noʼox jabil te la xchiʼin kʼalal muʼyuk toʼox talem ta balumile (Kol. 1:15). Li Jesuse snaʼoj ti kʼu yelan kʼanbil yuʼun Stote xchiʼuk yiloj ta sat stuk kʼu yelan skʼanoj li yan xnichʼnabtak ti tukʼ yakʼoj sbaike, jech kʼuchaʼal li anjeletik xchiʼuk li buchʼutik liʼ nakalik ta balumile. Jkʼeltik avil kʼusi laj yakʼ ta chanel Jesus ti jaʼ tskoltautik sventa jchʼuntik ti skʼanojutik li Jeovae.

13. Li Jesuse, ¿kʼu yelan tskʼan akʼo xkiltik li Jeovae?

¹³ Li Jesuse tskʼan ti jechuk xkiltik li Jeova jech kʼuchaʼal chil stuke, ti jaʼ jun jkʼanvanej Totil ti skʼanojutik tajeke. Li ta Evanjelioetike, li Jesuse mas ta 160 ta velta laj yalbe «Tot» li Jeovae. Kʼalal chchiʼin ta loʼil li yajtsʼaklomtake, nopem xaʼi xi chalanbee: «Li Atotik» xchiʼuk «Atotik ta vinajele» (Mat. 5:16; 6:26). Xi chal li nota de estudio ta español ta Mateo 5:16: «Li yajtuneltak Dios ta voʼnee ep ta tos kʼu yelan la sbiiltasik li Jeovae, jech kʼuchaʼal liʼe, li ‹Buchʼu skotol xuʼ yuʼune›, li ‹Buchʼu toj toyol oye› xchiʼuk ‹Mukʼta Jpasvanej› [ . . . ]. Akʼo mi jaʼ jech la sbiiltasik li ta voʼnee, li Jesuse jaʼ noʼox laj yalbe «Tot», taje chakʼ ta ilel ti xuʼ lek tajek xil sbaik xchiʼuk Jeova li buchʼutik ch-ichʼat ta mukʼe. Jkʼeltik batel chib skʼelobil ti bakʼin laj yalbe «Tot» li Jeovae.

14. ¿Kʼuxi laj yakʼ ta ilel Jesus ti ep tajek jbaliltik chilutik ta jujuntal li Jeovae? (Mateo 10:​29-31; kʼelo xtok li lokʼole).

¹⁴ Baʼyuk jkʼeltik kʼusi laj yal Jesus ta Mateo 10:29 kʼalal ta 31 (kʼelo). Te laj yal ti snaʼoj Jtotik ta vinajel bu oy li jujukot uni saktarinetike. Mi te sat ta stojolal li uni mutetik ti muʼyuk ch-ichʼat ta mukʼ xchiʼuk ti muʼyuk chkʼanate, mas to oy ta yoʼonton ta jujuntal li yajtuneltak ti ch-ichʼat ta mukʼ xchiʼuk ti chkʼanate. Jech xtok, li ta versikulo 30 li ta nota de estudio ta español kʼalal chal «li voʼoxuke kʼalal to ta stsotsil ajolik chapbil skotol» xie, xi chchapbe smelolale: «Ti xchapoj skotol stsotsil joltik li Jeovae, jamal chakʼ ta ilel ti oy ta yoʼonton ta jujuntal li yajtuneltake». Li Jesuse tskʼan ti akʼo jchʼuntik ti ep tajek jbaliltik chilutik li Jtotik ta vinajele.

15. ¿Kʼusi chakʼ achan ta stojolal Jeova li kʼusi chal ta Juan 6:44?

¹⁵ Li ta Juan 6:44 (kʼelo), te laj yal yan velta Jesus li jpʼel kʼop «Totil» xie. Li Jtotik ta vinajele ta slekil yoʼonton laj yikʼot talel, yuʼun laj yil ti oy kʼusi lek ta avoʼontone (Ech. 13:48). Li nota de estudio ta español ta Juan 6:​44, yikʼaluk jaʼ la sta ta alel Jesus li kʼusi la stsʼiba Jeremias li ta teksto ta sventa li xchanobil liʼe, ti xi chale: «Laj kikʼot tal ta jtojolal ta skoj ti jkʼanojot ta melele». Li teksto liʼe xi jelubtasbil xtoke: «Jech-o kakʼoj ta ilel tukʼil kʼanelal ta atojolal» (Jer. 31:3; tsʼib ta yok vun; koʼoltaso xchiʼuk Oseas 11:4). Nopbo avaʼi skʼoplal liʼe: li Jtotik ta vinajele jech-o skʼanojot xchiʼuk jech-o tskʼel li alekil talelaltake akʼo mi mu xavakʼ venta li voʼote.

16. 1) ¿Kʼusi chalbutik li Jesuse, xchiʼuk kʼu yuʼun xuʼ jpat koʼontontik ta stojolal? 2) ¿Kʼusi xuʼ skoltautik sventa jchʼuntik ti jaʼ lekil Totil li Jeovae? (Kʼelo li rekuadro «Jaʼ lekil Totil li Jeovae»).

¹⁶ Kʼalal laj yal Jesus ti jaʼ Jtotik li Jeovae, xkoʼolaj ti xi chalbote: «Maʼuk noʼox Jtot li Jeovae, yuʼun jaʼ Atot ek. Chkalbot ta jamal ti skʼanojote xchiʼuk ti oyot tajek ta yoʼontone». Pe bakʼintike, xuʼ van vokol chavaʼi xchʼunel ti skʼanojot li Jeovae. Mi jaʼ jeche, teuk ta ajol li kʼusi laj yal Jesuse xchiʼuk chʼuno li kʼusi chale, yuʼun mu snaʼ sjut kʼop xchiʼuk jaʼ noʼox stuk xojtikin lek li Jtotike (1 Ped. 2:22).

CHʼUNO LEK TI SKʼANOJOT LI JEOVAE

17. ¿Kʼu yuʼun skʼan jchʼuntik lek ti skʼanojutik li Jeovae?

¹⁷ Kakʼtik-o me persa sventa masuk to jchʼuntik ti skʼanojutik li Jeovae. ¿Kʼu yuʼun? Jech kʼuchaʼal la jchantik xa talele, li Satanase toj manya kʼusitik tspas sventa mu xa xijtun ta stojolal li Jeovae. Jtos li kʼusi tstunese jaʼ ti tskʼan tstikʼ ta jnopbentik ti muʼyuk skʼanojutik li Jeovae. ¡Pe mu me xijlaj ta loʼlael yuʼun li Satanase! (Job 27:5).

18. ¿Kʼusi xuʼ skoltaot sventa masuk to xachʼun ti skʼanojot li Jeovae?

¹⁸ Li ta xchanobil liʼe, la jkʼeltik junantik li kʼusi xuʼ skoltaot sventa masuk to xachʼun ti skʼanojot li Jeovae. Jech kʼuchaʼal liʼe, xuʼ xakʼanbe koltael sventa xakʼ avil ti oy alekil talelaltake xchiʼuk nopbo skʼoplal li tekstoetik ti bu chakʼ ta ilel ti skʼanoj tajek li yajtuneltake. Teuk ta ajol xtok ti jech-o skʼanojot Jeova mi jech-o akʼanoj eke. Jech xtok, li Jeovae laj yakʼbot jun mukʼta matanal, jaʼ li pojelale. Pe maʼuk noʼox, yuʼun jech kʼuchaʼal laj yal li Jesuse jaʼ Atot li Jeovae. Jaʼ yuʼun, mi oy buchʼu xi tsjakʼbote: «¿Mi achʼunoj lek ti skʼanojot li Jeovae?», xi chatakʼ ta sjunul avoʼontone: «¡Jech, jchʼunoj lek ti skʼanojune! Xchiʼuk chkakʼ persa jujun kʼakʼal sventa xkakʼbe yil ti jkʼanoj eke».