¿Buchʼu skʼoplal li jtiʼvanej chonbolom ti vukpʼej sjol chal ta Apokalipsis kapitulo 13?
Li kʼusi chal Vivliae
Li jtiʼvanej chonbolom ti vukpʼej sjol chal ta Apokalipsis 13:1 jaʼ skʼoplal li politika ta spʼejel balumile.
Jnaʼojtik ti jaʼ sventa politikae yuʼun oy sjuʼel, oy xchotleb sventa ajvalilal xchiʼuk yichʼoj tsots yabtel (Apokalipsis 13:2).
Maʼuk noʼox skʼoplal jun ajvalil ta junuk lum, yuʼun «akʼbat ti akʼo spas ta mantal skotol nitilulaletik, jteklumetik, jeltos kʼopetik xchiʼuk lumetik» (Apokalipsis 13:7).
Jmoj skʼoplal xchiʼuk li chankot jtiʼval chonbolom chal ta Daniel 7:2 kʼalal ta 8, yuʼun xkoʼolaj kʼuchaʼal jkot leopardo, li yoke xkoʼolaj kʼuchaʼal yok oso, li yee xkoʼolaj kʼuchaʼal ye leon xchiʼuk oy lajuneb xulub. Li jtiʼval chonbolom chalbe skʼoplal Daniele jaʼ skʼoplal «ajvaliletik» ti tsots chventainvanike xchiʼuk ti jaʼ choch ta ajvalil junuk yuʼunik mi laj xa ox skʼoplal li yane (Daniel 7:17, 23). Jaʼ yuʼun chaʼa, li jtiʼvanej chonbolom ti vukpʼej sjol chal ta Apokalipsis 13 jaʼ skʼoplal skotol li ajvaliletike, maʼuk noʼox skʼoplal jun ajvalil.
Chlokʼ talel ta «nab», jaʼ xkaltik, li ajvaliletike te chlokʼ tal ta stojolal li krixchanoetik ti muʼyuk noʼox smelolik xchiʼuk ti xtal xbatik noʼoxe (Apokalipsis 13:1; Isaías 17:12, 13).
Li Vivliae chal ti jaʼ 666 li snumeroal o sbie xchiʼuk ti ‹jaʼ snumeroal krixchanoe› (Apokalipsis 13:17, 18). Taje chakʼ kiltik ti maʼuk skʼoplal espirituetik o pukujetike, jaʼ skʼoplal ajvalil krixchanoetik.
Akʼo mi ep kʼusi jeleliko li ajvaliletike, pe ti kʼusi xkoʼolajikoe jaʼ ti mu xakʼ sbaik ta ventainel yuʼun li Ajvalilal yuʼun Diose, yuʼun jaʼ tskʼan tspas sba ta mantal stukik (Salmo 2:2). Li ta Armajedone ta stsob sbaik sventa stsakik ta kʼop li Jesus xchiʼuk li anjeletike, pe muʼyuk chkuch yuʼunik, tstsalatik xchiʼuk chlajiko ta sbatel osil (Apokalipsis 16:14, 16; 19:19, 20).
«Lajuneb xulub xchiʼuk vukpʼej sjol»
¿Kʼusi xuʼ skoltautik ta snaʼel buchʼu skʼoplal li «lajuneb xulub» xchiʼuk li «vukpʼej sjol» jtiʼval chonbolome? Li ta Apokalipsis kapitulo 13, te chalbe skʼoplal xtok li «slokʼol jtiʼaval chonbolome». Chal ti kuxul tsoj skolorale xchiʼuk ti lajuneb xulub xchiʼuk ti vukpʼej sjol eke (Apokalipsis 3:1, 14, 15; 17:3). Ta yan kapituloetike te chal ti jaʼ skʼoplal «ajvaliletik» li sjol xchiʼuk li xulub slokʼol jtiʼval chonbolome (Apokalipsis 17:9, 10).
Jaʼ noʼox jech ek li vukub sjol jtiʼval chonbolom chal ta Apokalipsis kapitulo 13, jaʼ skʼoplal vukub mukʼta tsatsal ajvaliletik ti echʼemik tale xchiʼuk ti stsatsal kontrainojik li steklumal Diose. Taje jaʼ Egipto, Asiria, Babilonia, Medopersia, Grecia, Roma xchiʼuk li Gran Bretaña xchiʼuk Estados Unidos ti jmoj sjolike. ¿Kʼu yuʼun ti lajuneb xulub li jtiʼval chonbolome? Veno, junantik numero chal Vivliae oy kʼusi skʼan xal, li lajunebe jaʼ skʼan xal ti lek tsʼakale. Jaʼ yuʼun chaʼa, li lajuneb xulube jaʼ skʼoplal skotol li ajvaliletik ti te tsakal skʼoplal li bikʼtal ajvaliletike. Ti oy skoronaik jujune, jaʼ skʼan xal ti koʼol yorail tspasik mantal xchiʼuk skotol ajvaliletik li mukʼta tsatsal lumetike.