Yakʼojbun sbendision Jeova ta skoj li abtelal ta jpase

Te lichʼi xchiʼuk jtot jmeʼ, jvix xchiʼuk jbankil ta jpʼej na ti lokʼbile, ti te nopol xil li Bicester ta Reino Unidoe. Kʼalal 19 xa ox jabilale, li-och ta prekursor regular jech kʼuchaʼal tspasik li jbankil xchiʼuk jvixe. Ta mas tsʼakale, la stakikun batel ta Escocia sventa xitun ta prekursor espesial. Vaʼun, li ta 1970 kʼalal 23 xa ox jabilale, la stakikun ta ikʼel sventa xitun ta Betel ta Londres. Te laj kojtikin li senya kʼope, la sjelbun jkuxlejal xchiʼuk la jta epal bendisionetik.

Lik jchan senya kʼop

Li Betele la stakun batel ta jun tsobobbail ta Mill Hill, ti bu laj kojtikin jayvoʼuk stestigotak Jeova ti pakʼchikinetike. Akʼo mi mu koʼoluk li jkʼopkutike, mu jkʼan ti jaʼuk smakunkutik sventa xkamigoin jbakutike. Jaʼ yuʼun, kʼot ta nopel kuʼun ti ta jchiʼinik ta chotlej li ta tsobajeletike.

Li vaʼ orae, muʼyuk toʼox junuk tsobobbail ta senya kʼop li ta Gran Bretañae, jaʼ yuʼun li ermanoetik ti pakʼchikinetike persa skʼan xbatik ta tsobajeletik ti ta inglés ch˗echʼe. Oy onoʼox ermanoetik ti tsjelubtasik li mantaletik ta senya kʼope, pe jaʼ jech chcholik xchiʼuk ta jujupʼel kʼop tsjelubtasik jech kʼuchaʼal nopem xaʼiik chkʼopojik ta inglese. Kʼalal jaʼo yakal chchanubtasikun ta senya kʼop li ermanoetik ti makal xchikinike, te laj kakʼ venta ti toj jelel kʼu yelan chchol li skʼopike. Jaʼ to te laj kaʼibe smelolal ti yan-o kʼop chaʼiik li inglese. Pe kʼalal chkil ti jech-o chkʼotilanik jujun tsobajel akʼo mi mu xaʼibeik lek smelolale, mas to la jkʼanik xchiʼuk ep sbalil laj kilik. Jaʼ yuʼun, laj kakʼ persa ti bu kʼalal xuʼ kuʼun sventa jchanbe lek li skʼopike.

Li senya kʼop ti ojtikinbil lek te ta Gran Bretañae jaʼ li senya kʼop ta Reino Unidoe, jaʼ xkaltik, li BSL. Li ermanoetik ti tsjelubtasik ta senya kʼop li tsobajeletike lik xchanik li BSL eke, ti jaʼ li senya kʼop ti mas kʼun ta aʼiele. Ta skoj taje, mas to la stabeik sbalil tsobajeletik li ermanoetik ti makal xchikinike xchiʼuk mas xa tsobol laj yaʼi sbaik xchiʼuk li ermanoetik ti jamal xchikinike. Pe kʼalal ta jnopbe skʼoplal li kʼusitik kʼotem ta pasel leʼ xa mas ta 50 jabile, te chkakʼ venta kʼu to yepal yakʼojbe sbendision Jeova li abtelal chichʼ pasel sventa xichʼ koltael li ermanoetik ti makal xchikinike. Ta jkʼan ta xkalboxuk jutukuk ti bu koltavanemun tal koliyal ti la skoltaun li Jeovae.

Epaj li abtelal ta senya kʼope

Li ta 1973, jun ermano ti makal xchikin ti Michael Eagers sbi ti tetik toʼox van jun jabil yichʼoj biiltasel ta mol ta tsobobbaile laj yalbun ti lek ti xuʼuk xichʼ jelubtasel tsobajeletik ta BSL. Kʼalal laj yal Betel ti xuʼe, li voʼon xchiʼuk yan mol ta tsobobbaile lik jchapankutik li kʼusitik chtun sventa jelubtaskutik junuk velta ta u junuk tsobajel ta Deptford, ta suresteal li Londrese.

Li sbalil laj yichʼ tabele jaʼ ti li ermanoetik ti pakʼchikinetik ta Londres xchiʼuk ta suresteal Inglaterrae batik ta sba velta li ta tsobajel ti ta BSL jelave. Akʼo mi jaʼik stestigotak Jeova o mi maʼuk li pakʼchikinetik ti chkʼotik ta tsobajeletike, xuʼ xojtikinik Jeova ta skʼop stukik. Kʼalal tstsuts li tsobajeletike koʼol chiveʼkutik xchiʼuk chkal jloʼilkutik. Jech xtok, la jpatbe yoʼonton li ermanoetik ti jaʼ li kʼusi mas chtun yuʼunike.

Ta mas tsʼakale, lik yichʼ pasel tsobajeletik ta senya kʼop li ta jteklumetik Birmingham xchiʼuk Sheffield. Jech xtok, lik kʼotikuk ermanoetik xchiʼuk ermanaetik ti tskʼan chchanik li BSL eke. Jaʼ yuʼun, ep tajek koltavanik sventa xpuk batel ta sjunul lum li BSL ti jaʼ li senya kʼope.

La jta kajnil ti stuk xa noʼox jeche

Li ta 1974 laj kojtikin jun ermana ti toj kʼupil sba ti Stella Barker sbie. Yakal toʼox chtun ta prekursora espesial ta jun tsobobbail te nopol ta Betel. Lek laj kil jbakutik, vaʼun linupunkutik ta 1976 xchiʼuk koʼol lik tunkunkutik ta prekursor espesial ta jun tsobobbail ta Hackney, ti te xkom ta snorteal Londrese. Vaʼun lik xcholbe mantal pakʼchikinetik li Stella eke. Xuʼ xkal ti mas ta jkʼupin jnupuneltik kʼalal koʼol chijtunutik ta prekursore. Yuʼun muʼyuk kʼusi xkoʼolaj-o taje.

Ta tsʼakal jutuke, li Betele la stakunkutik ta ikʼel xchiʼuk Stella sventa xi-abtejkutik junchibuk kʼakʼal ta xemana. Jech xtok, chitun toʼox ta xkʼexol jkʼelvanej ta sirkuito xchiʼuk ta jchanubtasvanej ta Chanob vun sventa Ajvalilal yuʼun Dios sventa Moletik ta Tsobobbail. Pe ta mas tsʼakale, laj kolta jba ta xchapanel li programa sventa li buchʼutik chetʼesik ta senya kʼop li asamblea rejionaletik ta inglese. Akʼo mi ep tajek kʼusi ta jpaskutik xchiʼuk ta xilubkutik, ximuyubajkutik tajek xchiʼuk ta jkʼupinkutik tajek (Mateo 11:28-30).

Li ta 1979, vokʼ li sba jkeremkutik Simone xchiʼuk li ta 1982 vokʼ li Mark eke. ¡Ximuyubajkutik tajek! Pe akʼo mi jech, skʼan xkakʼ kipalkutik sventa lekuk jtsʼiteskutik ta mantal. Jaʼ yuʼun, ¿kʼusi van skʼan jpaskutik un? Kʼot ta nopel kuʼun xchiʼuk Stella ti mi oy bu laj kichʼkutik takel batel sventa xikoltavankutike, laj kalkutik ti chibat jkotolkutike xchiʼuk ta jchʼakbekutik yorail sventa koʼoluk jchʼay koʼontonkutike. Ta jkʼankutik chakʼik venta kalab jnichʼnabkutik ti chakʼ tajek muyubajel ti chijtunutik ta stojolal Jeovae. Jaʼ yuʼun, kʼalal chʼiik batele lik xchanik li senya kʼope xchiʼuk lik tunikuk ta prekursoretik. Kʼalal laj yichʼ takel ta ikʼel ta Betel xkaltik li xvakax jtote, echʼ 40 jabil, vaʼun jaʼ xa laj yichʼik takel ta ikʼel li Simon xchiʼuk Marke. ¡Ximuyubajkutik tajek yuʼun!

Yichʼ kʼelel li kʼusi chtun yuʼun li pakʼchikinetike

Li ta sjabilaltik 1990, li ta Gran Bretañae oy xa ox jayibuk siervo ministerialetik ti pakʼchikinetike, pe muʼyuk toʼox junuk ti jaʼ mol ta tsobobbaile. Jaʼ yuʼun, li moletik ta tsobobbail ti muʼyuk makal xchikinik xchiʼuk ti mu snaʼik li senya kʼope lik skʼelbeik skʼoplal mi oy xa buchʼu chapal sventa xkom ta mol ta tsobobbaile (1 Timoteo 3:2). Li ta tsobobbail ta inglese, te oy jun siervo ministerial ti pakʼchikine Bernard Austin sbi. Jaʼ jun ermano ti ichʼbil ta mukʼe xchiʼuk ti chkʼuxubin li ermanoetike. Limuyubaj tajek kʼalal laj kaʼi ti laj yichʼ biiltasel ta mol ta tsobobbail li Bernarde. Yuʼun jaʼ li baʼyel mol ta tsobobbail ta Gran Bretaña ti pakʼchikine.

Li ta 1996, oy kʼusi kʼot ta pasel ti stuk xa noʼox jeche: li Betele laj yal ti xuʼ xichʼ pasel li baʼyel tsobobbail ta senya kʼop ta Gran Bretañae ti te xkom ta Ealing, ta s-oesteal Londrese. Pe taje jaʼ noʼox yuni likebal. Yuʼun ep to kʼusitik laj yichʼ pasel.

La stabeik sbalil li tsobajeletik xchiʼuk asambleaetike

Li ta sjabilaltik 1980 xchiʼuk 1990, li-abtej ta jna sventa Betel li ta Departamento sventa Cholmantale. Li kʼusi ta jpase jaʼ ti ta jtakʼ batel li sjakʼobiltak tspasik li ermanoetik ta sventa li abtelal ta senya kʼope. Bakʼintike li ermanoetike tsjakʼik batel kʼuxi xuʼ skoltaik li pakʼchikinetik sventa xaʼibeikuk smelolal li mantaletik ch-echʼ ta tsobajeletik xchiʼuk ta asambleaetik ti ta inglés chjelave. Li vaʼ orae chʼabal toʼox buchʼu tsjelubtas ta senya kʼop li tsobajeletike xchiʼuk li asambleae. Jech xtok, muʼyuk toʼox vunetik ta senya kʼop. Jaʼ yuʼun, nopem xkaʼi ta jpatbe yoʼonton skotol li ermanoetike akʼo mi maʼuk pakʼchikinetik xchiʼuk chkalbeik ti oyuk smalael yuʼunik ta sventa li kʼusi tsnop tspas Jeovae.

Koliyal ti oy smalael yuʼunike, ta mas tsʼakal jutuke li Betele la skʼel ti oy buchʼu sjelubtas ta senya kʼop li tsobajeletik xchiʼuk asambleaetik ta inglese. Jaʼ yuʼun te xa lik chotiikuk ta yeloval plataforma li pakʼchikinetik sventa xilik lek li buchʼu chetʼes mantale xchiʼuk li buchʼu tsjelubtas ta senya kʼope. Kʼanbilik tajek laj yaʼi sbaik yuʼun li Jeovae xchiʼuk toj ep sbalil ch˗ilatik laj yaʼiik.

Li ta 1 yuʼun avril ta 1995 laj yichʼ jelubtasel li baʼyel asamblea espesial ta senya kʼop li ta Salon sventa Asambleaetik ta Dudley, ta West Midlands. La jkolta ta xchapanel asambleae li ermano David Merry ti jaʼ toʼox jkʼelvanej ta sirkuitoe. Epal stestigotak Jeova ti pakʼchikinetike ta sienal xa noʼox kilometroetik xanavik sventa xtalik li ta asambleae. Yuʼun te likik tal ta snorteal Escocia xchiʼuk ta suroesteal Cornualles. Ximuyubajkutik tajek, yuʼun likʼotkutik mas ta jmil ta voʼ li ta asamblea ti stuk noʼox jeche.

Li ta 2001, li Betele laj yalbunkutik xchiʼuk ermano Merry ti jchapankutik li asamblea rejional ta BSL li ta yan jabile. ¡Pe taje epal abtelal smakoj! Jaʼ yuʼun, epal ermanoetik laj yalik ti chkoltavanike xchiʼuk akʼbatik bendision yuʼun Jeova ta skoj li yabtelike. Lek tajek echʼ li asambleae. Jaʼ yuʼun, jaʼo te lik jbain talel skʼelel jayibuk jabil li asambleaetik ta senya kʼope. Pe koliyal li Jeovae, ta mas tsʼakale, oy xa ox mas ermanoetik ti keremik to sventa sbainik xchapanel li asambleaetike.

Lokʼ videoetik sventa li pakʼchikinetike

Limuyubajkutik tajek li ta 1998 kʼalal laj yal s-organisasion Jeova ti lokʼ jun videocinta ta BSL: ti jaʼ li foyeto ¿Kʼusi tskʼanbutik ti Diose? Laj yichʼ tunesel sventa xichʼ akʼbel chanubtasel ta Vivlia li krixchanoetike. Jech xtok, li ta mas tsʼakale lokʼ to yan vunetik.

Li ta asamblea rejional ta 2002, ta sba to velta oy buchʼu la sjelubtas ta BSL li kʼejojetike. Li ermanoetik ti pakʼchikinetike xuʼ skʼejintaik li kʼupil sba kʼejojetike, yuʼun xuʼ stijluik batel li buchʼu tsjelubtas ta senya kʼope. Toj labal sba laj kil kʼalal okʼ li jun mol ta tsobobbail ti pakʼchikin ta skoj ti koʼol xa kʼejin xkaltik xchiʼuk li yantike.

Taje maʼuk noʼox li kʼusi labal sba kʼot ta pasel li ta asamblea vaʼ jabile. Li tsobobbail ta senya kʼop ta Londrese laj yichʼik albel mi xuʼ xkoltavanik ta spasel jun drama ta video ti jaʼ sventa li asambleae. Pe ti melel xkaltike, mu jnaʼkutik kʼuxi ta pasel. Pe li Jeovae la skoltaunkutik ta stael ermanoetik ti xtojobik ta spasel gravar xchiʼuk stsʼakel li videoetike. ¡Toj echʼ xa noʼox lek ikom! Skotol li kʼusi la jchankutike tun tajek kuʼunkutik, yuʼun li ta sjabilal 2003 kʼalal ta 2008, jaʼ xa lik jbain skʼelel ta Betel li abtelal ta spasel dramaetik ta video sventa li asamblea rejionaletik ta BSL.

Ximuyubajkutik tajek xchiʼuk Stella ti te oyunkutik ta Betel xchiʼuk li chaʼvoʼ jkeremkutike. Pe akʼo mi jech, skʼan tsots xi-abtejkutik. Kʼalal echʼ xa ox jayibuk xemana ti naka ensayo xchiʼuk gravasion ta jpaskutik xchiʼuk li ermanoetike, lilubkutik xa ox tajek jkotolkutik. ¡Pe toj ep sbalil ti jech la jpaskutike! Yuʼun kʼupil sba laj kilkutik ti kuxul xa laj yilik li loʼiletik ta Vivlia li ermanoetik ti pakʼchikinetike xchiʼuk ep tajek buchʼutik okʼik ta muyubajel.

Li ta 2015, laj yichʼ lokʼesel li revista Li Jkʼel-osil ta toyol ta BSL ti jaʼ ta videoe. Laje, li ta 2019 lokʼ li slivroal Mateoe. Avie, oy xa kuʼunkutik li Tsʼibetik ta Griego Kʼope, pe lek tajek xbat xtok li abtelal ta sjelubtasel li Tsʼibetik ta Ebreo Kʼope. Li ermanoetik ti pakʼchikinetike tstojbeik tajek ta vokol Jeova ti jech-o ch˗akʼbatik sveʼelik ta mantale.

Li yajtunelutik Jeovae xijkoʼolajutik ta jun utsʼ alalil ti chkakʼ kipaltik sventa jchanbetik stalelal li Jtotik ta vinajel ti skʼanoj skotol li krixchanoetike (Echos 10:34, 35). Li voʼon xchiʼuk li kutsʼ kalale labal sba tajek chkilkutik ti kʼu yelan ch˗abtej li s-organisasion Jeovae, yuʼun ep tslajes takʼin xchiʼuk chchʼak skʼakʼal sventa skolta li krixchanoetike, ti te tsakal skʼoplal li pakʼchikinetik xchiʼuk maʼsatetike.a

Skotol li tsatsal abtelal laj yichʼ pasele laj yichʼ tabel sbalil, yuʼun li avie li ta Gran Bretañae oy xa jayibuk tsobobbail ta BSL. Ti xuʼ likoltavan sventa xchʼi talel li abtelal liʼe toj echʼ xa noʼox ximuyubaj yuʼun (Sakarias 4:10). Ta skotol li abtelal laj yichʼ pasele, jaʼ koliyal li Jeova ti chchapan li yajtuneltak sventa xcholbeik lekil aʼyejetik skotol li krixchanoetike xchiʼuk jaʼ li buchʼu chikʼ tal li krixchanoetik ti oy ta yoʼonton ch˗ojtikinate.