Kerem-tsebetik, tsʼiteso ta avoʼontonik ti cha tunik ta stojolal Jeovae
«Ti cʼalal achʼiumalic to tale, naʼic me ti oy Bochʼo la spasoxuque.» (ECL. 12:1)
1. ¿Kʼusi laj yichʼ albel li ololetik ta Israele?
OY XA ta 3,500 jabil xi laj yalbe mantal moletik xchiʼuk paleetik ta Israel li yaj-alkʼop Jeova ti Moisés sbie: «Tsobic scotol li jchiʼiltactique cʼalal ta vinic ta ants, ta ololetic». Vaʼun xi laj yal ti kʼu yuʼune: «Yuʼun acʼo tal yaʼyic scotolic li smantal Mucʼul Dios chavaptaique. Yuʼun jech acʼo xchanic yichʼel ta mucʼ li Mucʼul Diose, xchiʼuc jech acʼo spasic batel li cʼusi chaʼyique» (Deu. 31:12). Kerem o tseb, ¿mi la avakʼ venta ti maʼuk noʼox mukʼta krixchanoetik tstsob sbaik sventa chichʼik ta mukʼ Diose? Jech, kʼalal ta kʼoxetik skʼan xaʼiik ek, skʼan xchanik xchiʼuk ti xchʼunik li kʼusi chal Jeovae.
2. ¿Kʼuxi laj yakʼ ta ilel Jeova ti skʼanoj li kerem-tsebetik ta baʼyel sigloe?
2 Li ta baʼyel sigloe oy-o ta yoʼonton Jeova li kerem-tsebetik ta steklumale. Jech kʼuchaʼal liʼe, li Jeovae la stijbe yoʼonton jtakbol Pablo sventa stsʼiba tojobtaseletik ta sventa kerem-tsebetik li ta jlom skarta la stakbe echʼel tsobobbailetike (kʼelo Efesios 6:1 xchiʼuk Colosenses 3:20). Li kerem-tsebetik ti la xchʼunik li tojobtaseletik taje naʼo me ta melel ti la skʼan ta sjunul yoʼontonik li sTotik ta vinajele xchiʼuk ti akʼbatik bendisione.
3. ¿Kʼuxi chakʼik ta ilel kerem-tsebetik ti tskʼan chtunik ta stojolal Jeovae?
3 ¿Li ta jkʼakʼaliltik une? ¿Mi tstak ta ikʼel kerem-tsebetik li Dios sventa jmoj x-ichʼvanik ta mukʼ xchiʼuk li steklumale? ¡Tana! Chakʼ muyubajel chkaʼitik kʼalal chkiltik ti chkʼotik ta tsobajel li epal keremetik xchiʼuk tsebetike. Xvinaj ti oy tajek ta yoʼontonik li tojobtasel laj yakʼ Pablo liʼe: «Acʼo jnoptic cʼu xʼelan tscʼan chcalbe jbatic, yuʼun jech coʼol acʼo cʼuxubinvancutic xchiʼuc coʼol acʼo jpastic cʼusitic lec. Mu me xijpaj ti ta jtsobilan jbatic ta yaʼyel scʼop Diose. Mu me jchantic jech chac cʼu chaʼal ti oy jayibuc nopen xa xaʼyic jeche. Tscʼan acʼo jtsatsubtasbe jba coʼntontic, acʼo cacʼtic persa, yuʼun poʼot xa chchaʼtal li Cajvaltique» (Heb. 10:24, 25). Jech xtok, ep ti chcholik xa li lekil aʼyej ta sventa Ajvalilal yuʼun Dios xchiʼuk stot smeʼike (Mat. 24:14, Ch). Xchiʼuk ta smilal xa noʼox kerem-tsebetik chichʼik voʼ kʼuchaʼal yajtsʼaklom Cristo jujun jabil ta spʼejel Balumil sventa chakʼik ta ilel ti skʼanojik li Jeovae, vaʼun toj ep me bendision tstaik (Mat. 16:24, Ch; Mar. 10:29, 30).
Chʼamo xa noʼox li takel ta ikʼele
4. ¿Mi xa naʼ jayib ajabilal skʼan sventa xlik tunan ta stojolal Dios xchiʼuk ti xavichʼ ta mukʼe?
4 ¿Mi xa naʼ jayib ajabilal skʼan sventa xlik tunan ta stojolal li Jeovae xchiʼuk ti xavichʼ ta mukʼe? Muʼyuk bu chalbutik li Vivliae, akʼo mi jech, xi chalbutike: «Ti cʼalal achʼiumalic to tale, naʼic me ti oy Bochʼo la spasoxuque» (Ecl. 12:1). Jaʼ yuʼun mu me xa nop ti toj kʼoxot to sventa cha tun ta stojolal Jeovae. Kʼuk yelan ti ajabilale, ta jtijkutik avoʼonton ti akʼo xa noʼox xa chʼam li jun takel ta ikʼel ti ta sjunul oʼontonal chichʼ alele.
5. ¿Kʼu yelan skoltaoj yalab xnichʼnabik li totil-meʼiletik sventa xchʼiik ta mantale?
5 Ep kerem-tsebetik ti koltabilik ta mantal yuʼun stot smeʼike, o mi moʼoje jaʼ noʼox li stotike o li smeʼike. Jaʼ yuʼun xkoʼolajik kʼuchaʼal Timoteo ti kuxi ta baʼyel sigloe. Li smeʼ ti Eunice sbie xchiʼuk li syaya ti Loida sbie jaʼ la xchanubtasik ta sbikʼtal li ta skʼop Dios tsʼibabile (2 Tim. 3:14, 15). Jaʼ van jech yakal chchanubtasot ek li atot ameʼe: cha chanik Vivlia xchiʼuk jmoj cha pasik orasion, cha yikʼik batel ta tsobajeletik xchiʼuk ta mukʼta tsobajeletik li ta steklumal Diose xchiʼuk ti jmoj cha cholik mantale. Jaʼ me jech tspasik jtos li kʼusi akʼbil sbainik yuʼun Jeova ti toj tsots skʼoplale: cha xchanubtasik ta spasel kʼusi tskʼan yoʼonton Dios. ¿Mi mu jechuk ti skʼanojoxuk tajek xchiʼuk ti oyoxuk tajek ta yoʼontonike? (Pro. 23:22.)
6. 1) ¿Kʼu yelan li abtelal tsmuyubtabe yoʼonton Jeova jech kʼuchaʼal chal Salmo 110:3? 2) ¿Kʼusi chkalbetik echʼel skʼoplal?
6 Pe li Jeovae tskʼan ti jechuk xa pas kʼuchaʼal Timoteo ti jech yakal xa cha chʼi echʼele, ti «chlic [avojtikin] batel cʼusi tscʼan li Diose, jaʼ li cʼusitic lec chile, li cʼusitic tuqʼue» (Rom. 12:2). Mi jech cha pase, kʼalal oy kʼusi cha pas ta tsobobbaile jaʼ me ta skoj ti jech chlokʼ ta avoʼontone, maʼuk ta skoj ti chavakʼ muyubajuk li atot ameʼe. Ta me xmuyubaj avuʼun Dios mi ta sjunul avoʼonton cha tun ta stojolale (Sal. 110:3). Ta melel, li kʼusi cha kʼane jaʼ ti chavaʼi li kʼusi chale xchiʼuk ti cha chʼunbe smantale. ¿Kʼuxi xuʼ x-ayan ta avoʼonton taje o ti xavakʼ chʼiuke? Jaʼ ti cha chan aVivlia atuke, ti cha pas orasione xchiʼuk ti lekuk atalelale. Jkʼelbetik skʼoplal ta jujuntal li oxtos koltaeletik ti toj tsots skʼoplale.
Ojtikino me li Jeovae xchiʼuk kʼotan me ta yamigo
7. 1) ¿Kʼuxi jnaʼojtik ti lek xaʼi xchanel Vivlia li Jesuse? 2) ¿Buchʼutik koltaat li Jesuse?
7 Ti kʼusi baʼyel skʼan xa pas sventa oyuk mas ta avoʼonton xa tun ta stojolal Jeovae jaʼ ti xa chan skotol kʼakʼal li Vivliae, yuʼun chakʼbot li kʼusitik chtun avuʼun ta mantale xchiʼuk jaʼ me chakʼ achan li kʼusitik oy sbalile (Mat. 5:3, NM). Vaʼun jaʼ me jech cha chanbe stalelal li Jesuse. Kʼalal yichʼoj lajcheb jabile, te taat yuʼun stot smeʼ ta chʼulna, «te chotol ta oʼlol yuʼunic li bochʼotic lec xchanojic smantal Diose. Te chaʼay cʼusi chalic, xchiʼuc oy cʼusi te tsjaqʼuilan ec» (Luc. 2:44-46). Li tekstoetik liʼe chakʼ kiltik ti lek xaʼi xchanel li Chʼul Tsʼibetike xchiʼuk xaʼibe lek smelolal akʼo mi bikʼitik to. ¿Kʼuxi laj yut taje? Mase jaʼ koliyal li smeʼ ti María sbie xchiʼuk José, jaʼ li buchʼu tsʼitesvane. Chaʼvoʼ tukʼil yajtuneltak Jeova ti ta sbikʼtal onoʼox la xchanubtasik ta mantal li Jesuse (Mat. 1:18-20; Luc. 2:41, 51).
8. 1) ¿Kʼusi ora skʼan xlik yakʼbeik skʼan Vivlia yalab xnichʼnabik li totil-meʼiletike? 2) Albo skʼoplal kʼusi kʼotem ta pasel ti chakʼ ta ilel ti toj ep sbalil kʼalal chichʼ chanubtasel li ololetik kʼalal chvokʼike.
8 Jaʼ jech toj tsots skʼoplal chil totil-meʼiletik avi ti yichʼojik ta mukʼ Diose, ti akʼo skʼan Vivlia yuʼunik li yalab xnichʼnabik kʼalal chvokʼike (Deu. 6:6-9). Jaʼ jech la xchanubtas sba yol jun ermana ti Rubi sbie, Joseph sbi li yole. Kʼalal neneʼ toʼoxe skotol kʼakʼal tskʼelbe li Jlivro ti chal loʼiletik ta Vivliae. Kʼalal mukʼmukʼ xaʼoxe la skolta sventa akʼo skomes ta sjol tekstoetik ta Vivlia. ¿Mi tun van yuʼun Joseph xa naʼ taje? Veno, kʼalal naka toʼox la xchan kʼopojele, ep xaʼox x-al yuʼun stuk li kʼusitik la xchan li ta livro taje. Kʼalal yichʼoj xaʼox voʼob jabile laj yetʼes ta sba velta jun mantal ta Chanob vun sventa Kabteltik yuʼun Dios.
9. ¿Kʼu yuʼun toj tsots skʼoplal skʼan xichʼ kʼelel li Vivliae xchiʼuk ti xichʼ nopbel skʼoplale?
9 Sventa xa chʼi ta mantale skʼan me xa nopes aba skʼelel skotol kʼakʼal li Vivliae xchiʼuk ti jechuk-o xa pas ta sjunul akuxlejale (Sal. 71:17). ¿Kʼu yuʼun tskoltaot sventa xa chʼi ta mantal? Yuʼun jaʼ chavojtikin-o mas li Jeovae. Xi laj yalbe sTot ta jun orasion li Jesuse: «Ti jech ta xcuxiic sbatel osile, yuʼun xayotquinicot ti atuc noʼox batsʼi cuxul Diosote» (Juan 17:3). Mas me kuxul chavaʼi Jeova xchiʼuk mas me cha kʼan kʼalal yantik xavojtikin echʼel mase (Heb. 11:27). Jaʼ yuʼun chaʼa, kʼalal cha kʼel li Chʼul Tsʼibetike akʼbo me yipal ti oyuk kʼusi achʼ xa chan ta stojolal Jeovae. Xi xa jakʼbe abae: «¿Kʼusi chakʼ jchan ta sventa stalelal Jeova liʼe? ¿Kʼuxi chakʼbun kil ti skʼanojun li Jeovae xchiʼuk ti oyun ta yoʼontone?». Mi cha nopbe lek skʼoplal li sjakʼobiltak taje ta me xavaʼibe lek smelolal kʼuyelan snopben li Jeovae, li kʼusi oy ta yoʼontone xchiʼuk li kʼusi tskʼan akʼo xa pase (kʼelo Proverbios 2:1-5). Jaʼ jech kʼuchaʼal li kerem Timoteoe ta me «xanaʼ lec ti jaʼ melele», jaʼ xkaltik, chkʼot lek ta avoʼonton li kʼusi chal Vivliae xchiʼuk ta skotol me avoʼonton cha kʼan cha tun ta stojolal Jeova (2 Tim. 3:14).
Xuʼ xa kʼan-o mas Dios mi cha pas orasione
10, 11. ¿Kʼuxi tskoltaot sventa oyuk mas ta avoʼonton xa tun ta stojolal Jeova li orasione?
10 Li xchibal kʼusi skʼan xa pas sventa oyuk mas ta avoʼonton xa tun ta stojolal li Jeovae jaʼ ti xa pas orasione. Xi chal li Salmo 65:2: «Voʼot chavaʼibun li jcʼopcutique; voʼot noʼox xuʼ chtal ta atojol scotol li cristianoetique». Li ta skʼakʼalil j-israeletik kʼalal jaʼik toʼox li jteklum ti tʼujbil yuʼun Diose, xuʼ xbat skʼanbeik vokol Jeova ta Jerusalén li jyanlum krixchanoetike (1 Rey. 8:41, 42). Yuʼun buchʼuuk noʼox tskʼan li Jeovae xchiʼuk yaloj ta jamal ti chaʼibe skʼop skotol li buchʼutik chchʼunik mantale (Pro. 15:8). Jaʼ yuʼun xuʼ xa pat lek avoʼonton ti te akʼoplal ek kʼalal chbat «ta [s]tojol [Jeova] scotol li cristianoeti[k]» ti buyuk noʼox likemike.
11 Jnaʼoj jkotoltik ti skotol ora chchiʼin sbaik ta loʼil li buchʼutik yamigo sbaike. ¿Mi mu jechuk ti toj lek chavaʼi kʼalal oy buchʼu chavalbe li kʼusi oy ta avoʼontone, li kʼusi cha nope xchiʼuk li kʼusi cha vul-o avoʼontone? Veno, taje jaʼ li kʼusi chal Jeova ti akʼo xa pase, sventa xa chiʼin ta loʼile skʼan me xa pas orasion (Fili. 4:6, 7). Albo li kʼusi oy ta avoʼontone, jaʼ jech kʼuchaʼal chavalbe atot, ameʼ o junuk avamigo ti toj lek xavile. Ta melel, ti kʼuyelan cha pas orasione jaʼ me chakʼ ta ilel ti kʼusi oy ta avoʼonton ta stojolal li Jeovae. Kʼalal mas chavamigoin li Jeovae te me chavakʼ venta ti xuʼ xa xavalbe stekel kʼalal cha pas orasione.
12. 1) ¿Kʼusi smakoj batel ti ta sjunul koʼontontik ta jpastik orasione? 2) ¿Kʼusi tskoltaot sventa xavakʼ venta ti nopol oy ta atojolal li Jeovae?
12 Sventa oyuk lek sbalil li j-orasiontike naʼo me ti maʼuk noʼox skʼan te xi jloʼlune. Albo Dios ti kʼuyelan chavaʼi abae. Albo ti akʼanoje, ti avichʼoj ta mukʼ ta sjunul avoʼontone xchiʼuk ti ta sjunul avoʼonton apatoj avoʼonton ta stojolale. Kʼalal tstakʼbot chavile, ta me xavakʼ venta atuk ti «nopol oy [Jeova] ta stojol li bochʼo tscʼanic vocole» (Sal. 145:18). Jaʼ jech ek un, chnopaj tal ta atojolal, chakʼbot avip sventa stsal avuʼun li kʼusitik chakʼ tal Satanase xchiʼuk lek kʼusitik chkʼot ta nopel avuʼun ta akuxlejal (kʼelo Santiago 4:7, 8).
13. 1) ¿Kʼuxi te la sta koltael jun tseb ta sventa ti lek xil sba xchiʼuk Jeovae? 2) ¿Kʼuxi tskoltaot ek ti lek xavil aba xchiʼuk Jeova sventa stsal avuʼun ti cha sujik li achiʼiltake?
13 Jkʼeltik kʼuxi koltae Cherie ti lek yamigo sbaik xchiʼuk Jeovae. Li tseb taje ep la sta smoton ta chanun ta skoj ti lek snaʼ xchanunaje xchiʼuk ti lek xtojob ta tajimole, jaʼ yuʼun akʼbat sbeka sventa xbat ta universidad. Xi chvul ta sjole: «Solel ta xa jkʼan ta jchʼam laj kaʼi. Li buchʼutik chi xchanubtase xchiʼuk li jchiʼiltake chalbikun ti akʼo jchʼame». Pe laj yakʼ venta ti jal skʼan xchʼakbe yorail li chanune xchiʼuk ti skʼan xchapan sba kʼalal oy bu chbat stsal sbaik ta tajimole, vaʼun jaʼ jutuk xa yorail yuʼun sventa tspasbe yabtel li Diose. ¿Kʼusi la snop tspas? Xi chal kaʼitike: «Kʼalal laj xaʼox jkʼopon Jeova ta orasione, muʼyuk bu la jtsak li bekae xchiʼuk lik tunkun ta prekursora regular». Xi laj yal kʼalal lokʼ xaʼox voʼob jabil chtun ta prekursorae: «Muʼyuk chopol chkaʼi ti jech ta jpase. Jaʼ xmuyubaj-o Jeova li kʼusi kʼot ta nopel kuʼune, vaʼun jaʼ xi muyubaj-o ek. Jech ta melel, ta me xakʼbutik li kʼusitik chtun kuʼuntik mi jaʼ baʼyel chkakʼ ta jkuxlejaltik li Ajvalilal yuʼun Diose» (Mat. 6:33).
Li alekil talelale jaʼ chakʼ ta ilel ti «sac [av]oʼntone»
14. ¿Kʼusi chavakʼbe yil Jeova kʼalal lek tukʼ atalelale?
14 Li yoxibal kʼusi skʼan xa pas sventa xavakʼ ta ilel ti ta sjunul avoʼonton cha kʼan cha tun ta stojolal li Jeovae jaʼ ti lekuk atalelale. Vuleso me ta ajol ti ch-akʼbatik bendision yuʼun Jeova li kerem-tsebetik kʼalal lek sak stalelalike (kʼelo Salmo 24:3-5). Jech kʼuchaʼal li Samuele muʼyuk la xchanbe xchopol talelal li xnichʼnabtak Elie, li mero bankilal pale ta Israele. Li Vivliae chal ti kʼalal jaʼ batem ta yoʼontonik li mulivajel taje, «li querem Samuele te yochel chʼiel batel. Lec ch-ilat yuʼun Mucʼul Dios xchiʼuc lec ch-ilat yuʼun cristianoetic» (1 Sam. 2:26). Kʼuchaʼal chkiltike laj yil skotol krixchanoetik li slekil talelale.
15. ¿Kʼusi srasonal oy avuʼun sventa lekuk ta chanel li atalelale?
15 Jech kʼuchaʼal laj yal Pabloe jaʼ toj ep li krixchanoetik ti jaʼ noʼox tskʼan sba stukike, ti jpʼel xalike, mu xchʼunbeik smantal stot smeʼik, mu snaʼ stojik ta vokol, muʼyuk tukʼ yoʼontonik, toj simaronik, tstoy sbaik xchiʼuk jaʼ mas batem ta yoʼontonik li kʼusitik tskʼan tskʼupinike jaʼ xchʼayoj ta yoʼontonik li Diose (2 Tim. 3:1-5). Jnaʼojkutik ti toj tsots chavaʼi ti lekuk atalelal li ta jun lum ti toj echʼ xa noʼox sokeme. Pe kʼalal tstsal avuʼun li akʼel ta preva cha nuptane, chavakʼ ta ilel ti oyot ta stojolal Jeovae xchiʼuk ti anaʼoj ti jaʼ noʼox jaʼ Ajvalil ta vinajel-balumile, jaʼ xkaltik, ti jaʼ noʼox oy sderecho chakʼ li mantaletik ta stojolal li kʼusitik spasoje (Job 2:3, 4). Jech xtok xa muyubaj me ti achʼamoj li takel ta ikʼel ti ta sjunul yoʼonton yalojbote: «Jnichʼon, bijan me, jech xcuxet noʼox coʼnton avuʼun; jech xuʼ ta jtacʼbe li bochʼo chopol chiyalbun jcʼoplale» (Pro. 27:11). Pe maʼuk noʼox taje, yuʼun lek cha yilot li Diose, vaʼun jaʼ chakʼ mas avipal sventa xa tun ta stojolal.
16. ¿Kʼuxi la slekubtasbe yoʼonton Jeova ta stsebal jun yajtsʼaklom Cristo?
16 Ta sbikʼtal onoʼox chchʼun tal kʼusi chal sjol yoʼonton li Carole xchiʼuk yichʼoj ta mukʼ li beiltaseletik ta Vivliae. Li xchiʼiltak ta chanune laj yakʼik venta, akʼo mi jech oy jlom ti chlabanvanik ta skoj ti muʼyuk tstikʼ sba ta spasel saludar bandera, juramento sventa bandera xchiʼuk yan kʼusitik kʼuchaʼal taje xchiʼuk li kʼinetike. Akʼo mi jech, bateltike chalbe smelolal ti kʼu yuʼun jech stalelale. Kʼalal echʼem xaʼox jaylajunebuk jabile, xi albat yuʼun jun xchiʼil ta chanun ta voʼnee: «Voʼne xa tajek cha jsaʼot sventa oy kʼusi cha jtojbot ta vokol. Laj kil ti toj lek ta chanel atalelale xchiʼuk ti kʼuyelan tsots avoʼonton cha pakbe skʼoplal li kʼusitik achʼunoj sventa mu xa pas li kʼinetike. Voʼot li baʼyel yajrextiko Jeova laj kojtikine». Toj lek laj yilbe stalelal li Carol ti jaʼ tijbat-o yoʼonton ta xchanel Vivlia ta mas tsʼakale. Kʼalal la stsʼiba li kartae oy xaʼox mas ta 40 jabil yichʼoj voʼ. Mi jech atalelal kʼuchaʼal Carol ti tsots avoʼonton cha pakbe skʼoplal li kʼusi achʼunoje, xuʼ me xa tijbe yoʼonton yantik sventa xojtikinik li Jeovae.
Kerem-tsebetik ti tskʼupil kʼoptaik Jeovae
17, 18. 1) ¿Kʼusi ta jnoptik ta stojolal li kerem-tsebetik ta jtsobobbailtike? 2) ¿Kʼusi tstaik ta jelavel li kerem-tsebetik ti tukʼ chakʼ sbaike?
17 Toj echʼ noʼox xi jmuyubaj ti chkiltik ti ta smilal xa noʼox kerem-tsebetik ta sjunul yoʼonton chtunik ta stojolal Jeova ta spʼejel Balumile. ¿Kʼusi chkoltaatik ti jech-o tspasike? Jaʼ li xchanel jujun kʼakʼal Vivliae, li spasel orasione xchiʼuk ti xmuyubajik noʼox ta skoj ti tslekubtasbeik yoʼonton Jeova li ta slekil talelalike. Ta melel, xmuyubaj yuʼun li stot smeʼike xchiʼuk skotol li ermanoetike (Pro. 23:24, 25).
18 Li kerem-tsebetik ti tukʼ-o yoʼontonike ta me xjelavik xchiʼuk yan yajtuneltak Dios li ta achʼ balumil yaloj chakʼ Jeovae (Apo. 7:9, 14, Ch). Te me tstaik epal bendisionetik, xuʼ me xojtikinik echʼel mas li Jeovae xchiʼuk te me tskʼupil kʼoptaik sbatel osil (Sal. 148:12, 13).
¿Mi xuʼ xavalbe smelolal?
• ¿Kʼusitik ta sventa mantal xuʼ spasik li kerem-tsebetike?
• ¿Kʼu yuʼun toj tsots kʼoplal ti jnopbetik skʼoplal li Vivliae ti maʼuk noʼox ta jkʼeltike?
• ¿Kʼuxi tskoltautik li orasion sventa nopol oyutik ta stojolal Jeovae?
• ¿Kʼusi xuʼ xkʼot ta pasel yuʼunik li kerem-tsebetik ta skoj li slekil talelalike?
[Lokʼol ta pajina 5]
¿Mi nopem xavaʼi cha kʼel jujun kʼakʼal li Vivliae?