¿Kʼu yuʼun oy buchʼutik muʼyuk chalbe sbi li Vivliae?

Li ta slivroal Rute chalbe skʼoplal jun vinik ti muʼyuk la skʼan la xchʼun li kʼusi chal Smantal Moisese, pe muʼyuk laj yichʼ albel li sbie (Rut 4:1-12). ¿Mi yuʼun van jaʼ ta skoj ti chopolik o ti muʼyuk tsots skʼoplal echʼik ti muʼyuk tsʼibabil kom ta Vivlia li sbiike? Moʼoj. Jkʼeltik yan skʼelobil.

Xi laj yalbe yajtsʼaklomtak kʼalal la xchapan slajeb velta kʼin Koltael li Jesuse: «Batanic ta lum, te chcʼot acʼopanic jun vinic», taje jaʼ sventa xchapanik li kʼusitik chtun yuʼunike (Mateo 26:18). Ti muʼyuk laj yichʼ albel sbi li vinike, ¿mi xuʼ van jnoptik ti jaʼ jun chopol vinik o ti muʼyuk tsots skʼoplale? Mu jechuk; li «jun vinic» taje jaʼ toʼox van jun yajtsʼaklom li Jesuse. Ti muʼyuk xichʼ alele jaʼ van ta skoj ti muʼyuk mas tsots skʼoplal xichʼ albel sbi li ta loʼile.

Jech xtok, li ta Vivliae chalbe sbi epal krixchano ti chopol echʼike; pe ep buchʼutik tukʼik ti muʼyuk chalbe sbiik xtoke. Jech kʼuchaʼal liʼe, li sbi baʼyel ants, ti jaʼ Evae, ojtikinbil lek. Akʼo mi jech, jaʼ bat ta yoʼonton li kʼusi tskʼan stuke xchiʼuk muʼyuk la xchʼun mantal, ta skoj taje tsʼuj-o ta mulil li Adane, ti jaʼ chakʼ ep jvokoltik li avie (Romanos 5:12). Pe li yajnil Noee jelel, yuʼun koliyal ti lek jchʼunej mantal xchiʼuk ti laj yakʼ svokol ta skoltael smalal ta spasel jun mukʼta abtelale la jtabetik sbalil, akʼo mi muʼyuk chal ta Vivlia kʼusi sbi. Ti muʼyuk chal Vivlia kʼusi sbie maʼuk chakʼ ta ilel ti muʼyuk lek ilat yuʼun Diose o ti muʼyuk tsots skʼoplale.

Oy to yan buchʼutik muʼyuk chichʼ albel sbiik ta Vivlia ti tsots skʼoplal kʼusi la spasik ta sventa li kʼusi tskʼan tspas Jeovae, oy bakʼintike tsots yoʼonton koltavanik. Jnopbetik skʼoplal xtok li jun j-israelal tseb ti mosoinbil toʼox yuʼun Naamane, ti jaʼ bankilal yuʼunik li soltaroetik ta Siriae. Li tsebe lek tsots yoʼonton laj yalbe skʼoplal yaj-alkʼop Jeova ti te ta Israele, taje jaʼ laj yalbe li yajnil yajvale. Ta skoj taje kʼot ta pasel jun skʼelobil juʼelal (2 Reyes 5:1-14). Li stseb jchapanvanej ta Israel ti jaʼ li Jeftee, oy kʼusi toj lek chakʼ jchantik ta sventa li xchʼunel oʼontonale. Ta sjunul yoʼonton la spas li kʼusi yaloj xa onoʼox stot ti skʼan spase, akʼo mi muʼyuk malij mi jaʼuk laj yil yalab ta skoj taje (Jueces 11:30-40). Jech xtok, oy mas ta 40 salmoetik ti mu jnaʼtik kʼusi sbiik li buchʼutik la stsʼibaike, akʼo mi jech, oy jlom j-alkʼopetik ti tukʼ laj yakʼ sbaik ta spasel li kʼusi akʼbat spasik ti tsots skʼoplale mu jnaʼtik kʼusi sbiik (1 Reyes 20:37-43).

Li yan skʼelobil ti xuʼ van mas labal sba ta aʼiele jaʼ li tukʼil anjeletike. Akʼo mi ta smiyonal noʼox yepal li anjeletike, jaʼ noʼox chaʼvoʼ chalbe sbi li Vivliae, li Gabriel xchiʼuk Miguele (Daniel 7:10; Lucas 1:19; Judas 9). Li ta Vivliae muʼyuk chichʼ albel sbiik li yan anjeletike. Liʼe jaʼ jun skʼelobil, jun veltae xi laj yalbe jun anjel li stot Sansón ti Manoa sbie: «Albuncutic cʼusi abi, yuʼun jech xuʼ chaquichʼotcutic ta mucʼ cʼalal ta xcʼot ta pasel li cʼusi laj avale». Xi takʼav li anjele: «¿Cʼu yuʼun ti chajacʼbun jbie?». Bikʼit laj yakʼ sba, muʼyuk la skʼan ichʼel ta mukʼ, yuʼun snaʼoj ti jaʼ noʼox Dios sta-o ichʼel ta mukʼe (Jueces 13:17, 18).

Li Vivliae muʼyuk chchapbe skʼoplal ti kʼu yuʼun oy jlom biiletik laj yichʼ tsʼibaele o ti kʼu yuʼun jlom muʼyuke. Pe ep kʼusitik xuʼ jchantik yuʼun li buchʼutik tukʼ tunemik ta stojolal Jeova ti maʼuk la saʼik ti x-ojtikinatik leke xchiʼuk ti tsotsuk skʼoplalike.