ТӘРҖИМИҺАЛ
Роһий мирасим һәқиқәт йолида гүлләп-яшнишимға ярдәм бәрди
КЕЧӘ қапқараңғуда алдимизда һәйвәтлик Нигер дәрияси созулуп ятти. Бу дәрияниң еқими бәк тез, кәңлиги 1,5 километр еди. Нигер етигидә ички уруш болуватқачқа, дәрияни кесип өтүш наһайити хәтәрлик болған. Бирақ биз бирнәччә қетим тәвәккәл қилишқа бәл бағлидуқ. Бу вәзийәткә қандақ чүшүп қалдуқ? Чүшәндүрүштин авал өзүм тоғрилиқ ейтип берәй.
Дадам Джон Миллс 1913-жили 25 йешида Нью-Йорк шәһиридә чөмдүрүлүштин өткән. Чөмдүрүлүш һәққидики нутуқни Рассел бурадәр ейтқан. Көп өтмәй, дадам Тринидадқа кәткән. Шу йәрдә у қизғин Муқәддәс китап тәтқиқатчиси Констанс Фармер дегән қизға өйлиниду. Дадам дости Вильям Браунға ярдәм берип, иккилиси адәмләргә «Яритилиш фотодрамисини» көрситип жүргән. Браун аилиси 1923-жили йеңи вәзипигә еришип, Ғәрбий Африкиға көчүп кәткән еди. Ата-анам болса, Тринидадта қалған. Апам билән дадамниң асманда яшаш үмити болған еди.
МЕҺРИ ДӘРИЯДӘК АТА-АНАМ
Аилимиздә тоққуз бала болған. Дадам чоң акамға Рутерфорд дегән исим қойған. Уни Күзитиш мунари, Муқәддәс китап вә варақчилар җәмийити президентиниң шәрипигә атиған. Мән 1922-жилниң 30-декабрида туғулдум. Маңа болса, «Алтун дәвир» (һазир «Ойғиниңлар!») журналиниң муһәррири Клейтон Вудвортниң шәрипигә Вудворт дәп исим қойған. Ата-анимиз һәммимизни мәктәптә оқатсиму, лекин биринчи новәттә Йәһваға көпирәк хизмәт қилишқа дәвәт қилған. Апам башқиларни Язмиларниң ярдими билән қайил қилишқа маһир болған. Дадам болса, һекайиләрни ейтип беришкә уста еди, у бизгә Муқәддәс китап һекайилирини җанландуруп ейтип берәтти.
Ата-анамниң қилған әмгиги зайә кәтмигән. Өйүмиздики бәш оғулниң үчи Гилиад мәктивини пүтәргән. Қизларниң үчи Тринидад вә Тобагода көп жиллар пионер болуп хизмәт қилған. Ата-анимиз бизгә тәлим-тәрбийә берип вә яхши үлгә көрситип, образлиқ мәнада бизни Пәрвәрдигарниң өйигә тиккән. Улар бизниң Худайимизниң һойлилирида қелип, шу йәрдә гүлләп-яшнишимизға ярдәм бәргән (Зәб. 92:13).
Бизниң өйүмизгә пионерлар дайим келип туратти. Улар Тринидадқа келип кәткән Джордж Янг дегән канадалиқ миссионер һәққидә ейтип беришни яхши көрәтти. Ата-анам Җәнубий Африкиға тәйинләнгән хизмәтдашлири Браун аилиси тоғрилиқ һаяҗанлинип ейтип берәтти. Бу һекайиләр мени он йешимда вәз қилишни башлашқа дәвәт қилди.
ХИЗМӘТТИКИ ДӘСЛӘПКИ ҚӘДӘМЛИРИМ
Бизниң журналлиримизда ачкөзлүккә толған сода-сетиқ түзүми, чирикләшкән сәясәт вә сахта динлар очуқ әйипләнгән. Нәтиҗидә 1936-жили йәрлик чирко рәһбәрлири Тринидад һөкүмитини тәшкилатимизниң һәммә әдәбиятлирини мәнъий қилишқа көндүрди. Биз әдәбиятлиримизни йошуруп қоюп, таки түгәткичә давамлиқ тарқаттуқ. Биз әхбарат вә велосипед маршлириға қатнаштуқ. Аваз күчәйткүчи бар машина билән Тунапуна шәһиридин кәлгән бир топ җакалиғучилар билән пүтүн Тринидадни айлинип чиқтуқ. Бу әҗайип яхши жиллар болған! Роһий җәһәттин йетилгән қериндашлар билән арилашқанлиқтин, 16 йешимда чөмдүрүлүштин өттүм.
Аваз күчәйткүчи бар машина билән хизмәт қилған Тунапунадин кәлгән топ
Ата-анамниң тәрбийиси һәм вәз хизмитидики қизиқарлиқ вақиәләр түпәйли миссионер болуш арзуюм пәйда болди. 1944-жили Аруба аралиға көчүп, Эдмунд Каммингс бурадәр билән хизмәт қилғинимда бу арзуюм техиму күчәйгән еди. 1945-жили Хатириләш мәрасимиға 10 адәм болуп жиғилғанда, интайин хошал болдуқ. Кейинки жили Арубада биринчи җамаәт тәшкилләнди.
Орис билән һаятимниң йеңи сәһиписи башланди
Көп өтмәй, хизмәтдишим Орис Вильямсқа вәз қилдим. Орис мән ейтқанларға қарши туруп, өзи ишинип кәлгән диний тәлимләрни яқлашқа тиришқан. Амма Муқәддәс китапни үгинишни башлап, Худаниң Сөзидики һәқиқәтләрни биливалғандин кейин, 1947-жилниң 5-январида чөмдүрүлүштин өтти. Вақит өтүп бир-биримизни яхши көрүп қелип, той қилдуқ. Орис 1950-жилниң ноябрь ейида пионер болуп хизмәт қилишни башлиди. Орис билән һаятимниң йеңи сәһиписи башланди.
НИГЕРИЯДИКИ УНТУЛМАС ЖИЛЛАР
1955-жили биз Гилиад мәктивигә чақирилдуқ. Шу хуш хәвәрни аңлиғанда, Орис иккимиз иштин чиқип кәттуқ, өйүмиз билән башқа мал-мүлкимизни сетип, Аруба арали билән хошлаштуқ. 1956-жилниң 29-июль күни биз Гилиад мәктивиниң 27-синивини пүтүрүп, Нигериягә атландуқ.
Лагостики Бәйтәл аилиси билән (Нигерия, 1957-жил)
Орис өткән жилларни әскә елип, мундақ дегән: «Йәһваниң муқәддәс роһи миссионерлиқ хизмәттики қийинчилиқларға көнүшкә ярдәм берәләйду. Мениң миссионер болуш арминим болмиған. Әксичә, өй-очақлиқ вә бала-чақилиқ болушни халаттим. Бирақ хуш хәвәрни җакалашниң наһайити җиддий екәнлигини чүшәнгәндә, ой-пикримни өзгәрттим. Гилиадни пүтүргәндә, миссионер сүпитидә хизмәт қилишқа тәйяр болған едим. Биз Нигериягә “Куин Мэри” кемиси билән бардуқ. Нейтан Норр билән ишлигән Уорс Торнтон бурадәр бизни узитишқа кәлгән еди. У бизгә ақ йол тиләп, Бәйтәлдә хизмәт қилидиғанлиғимизни ейтти. Буни аңлиғанда, көңлүм бираз чүшүп қалди, бирақ оюмни дәрру өзгәрттим. Бара-бара Бәйтәлни яхши көрүп қалдим. Бәйтәлдә мән һәр түрлүк ишларни қилған. Әң яхши көргән ишим — қобулханида хизмәт қилиш еди. Чүнки мән адәмләр билән арилишишни яхши көримән. Шу хизмитим түпәйлидин көп нигериялик қериндашлар билән тонушалидим. Улар кәлгәндә, көплириниң кийимлирини чаң-топа, қосуғи ач вә уссап-чаңқап келәтти. Уларға көңүл бөлүп, еһтияҗлиридин чиқип, тәсәлли бериш көңлүмни хошал қилатти. Буниң һәммиси Йәһваға қилған муқәддәс хизмитимниң бир қисми еди. Шуңа бу маңа шүкүр-қанаәт вә хошаллиқ әкәлгән еди». Һәқиқәтән, һәрқандақ тапшурулған вәзипә бизниң гүлләп-яшнишимизға ярдәм бәргән.
1961-жили Тринидадта аилимиз вә башқа туққанлиримиз билән жиғилғанда, Вильям бурадәр Африкида баштин кәчүргән қизиқарлиқ вақиәләрни ейтип бәргән. Кейин мән Нигериядики җамаәтләрниң өсүми тоғрилиқ ейтип бәрдим. Вильям бурадәр мени бағриға бесип, дадамға: «Джонни, сән баралмиған Африкиға Вудворт барди»,— деди. Дадам буниңға: «Ярайсән, балам, бу йолуңдин қайтма!»— дәп җавап бәрди. Шундақ тәҗрибилик хизмәтчиләрниң илһамландуридиған сөзлири хизмитимни техиму яхши атқурушқа дәвәт қилди.
Вильям Браун бурадәр билән аяли Антония бизни интайин илһамландурди
1962-жили Гилиад мәктивигә йәнә бир қетим чақирилип, 37-синипта он ай оқудум. Нигериядики филиалниң назарәтчиси болған Вилфред Гуч бурадәр 38-синипта оқуп, Англиягә тәйинләнди. Әнди Нигериядики филиалниң паалийитини башқуруш мениң вәзипәм болди. Вильям бурадәрни үлгә қилип, мәнму көп сәяһәт қилдим. Нигериядики әзиз қериндашлар билән йеқин тонушуп, уларни бәк яхши көрүп қалдим. Тәрәққий әткән дөләтләргә қариғанда, уларниң турмуш әһвали начар болсиму, улар бариға шүкүр қилатти. Уларниң хошаллиғидин һаятниң мәнаси пул вә мал-мүлүккә бағлиқ әмәслиги ениқ көрүнгән. Улар турмуш шараитиға қаримастин, учришишларға һәрдайим пакиз вә сәрәмҗан кийинип келәтти. Конгрессларға көпинчиси жүк машинилири вә болекажаларa (икки тәрипи очуқ йәрлик автобус) билән кәлгән. Адәттә бу автобусларда қизиқарлиқ йезиқлар болатти. Уларниң бири — «Тама-тама көл болар».
Бу сөзләрниң җени бар! Һәрбиримизниң һәтта кичик һәрикити зайә кәтмәйду, аялим иккимизму өз һәссимизни қоштуқ. 1974-жили Нигериядики җакалиғучиларниң сани 100000ға йәткән! Шундақ қилип Нигерия Қошма штатлардин кейин шундақ зор нәтиҗигә еришкән биринчи дөләт болған. Вәз иши һәқиқәтән мол һосул бәргән!
Һәқиқәтни тонуп биливатқан адәмләрниң сани өсүватқан мәзгилдә, 1967-жили Нигериядә ички уруш башлинип, 1970-жилғичә созулған. Нигер дәриясиниң қарши қирғиғидики Биафра районидики қериндашлар филиал билән бирнәччә ай алақә қилалмиди. Уларға чоқум роһий озуқни йәткүзүшимиз керәк еди. Әң бешида ейтқинимдәк, биз дуа қилдуқ вә Йәһваға таяндуқ. Шундақ қилип, дәрияни бир әмәс, бирнәччә қетим кесип өтүшимизгә тоғра кәлди.
Шу чағдики қорқунучлуқ вәзийәтләр техичә көз алдимда. Биз бөкини ал десә, бешини қошуп алидиған әскәрләр, кесәллик вә башқиму хәвп-хәтәрләргә дуч кәлдуқ. Һөкүмәт қошуниниң алдида өтүшниң өзи бәк қорқунучлуқ болған, бирақ исиянчилар тосувалған қарши қирғақтики Биафра райониға өтүш техиму хәтәрлик еди. Бир ахшими, мән қейиққа олтирип, шиддәтлик еқиватқан Нигер дәриясини кесип өтүп, Асаба шәһиридин Онича шәһиригә бардим. Шу йәрдин Энугу шәһиригә берип, җавапкар бурадәрләргә тәсәлли бәрдим. Йәнә бир сәпиримдә Аба шәһиридики ақсақалларни илһамландурдум. Шу җайда дүшмәнләрниң көзигә чүшмәслик үчүн чирақларни яндуруш мәнъий қилинған еди. Бир қетим Порт-Харкорт шәһиридә учришиш өткәздуқ. Һөкүмәт қошунлири шәһәр сиртидики Биафра мудапийә линиясини бузуп, шәһәргә бесип киргән еди. Шу сәвәптин, дуа қилип учришишимизни дәрру аяқлашқа тоғра кәлгән.
Учришишлар қериндашлар үчүн бәк муһим еди, чүнки учришишларда улар Йәһваниң ғәмхорлуғини һис қилип, бетәрәплик вә инақлиққа бағлиқ керәклик мәслиһәтләр алған еди. Нигериядики қериндашлар шу дәһшәтлик қийинчилиқларға сәвир-тақәт билән бәрдашлиқ бәргән. Улар меһир-муһәббәтниң миллий өчмәнликтин үстүн екәнлигини дәлилләп, өзара инақ-иттипақлиқни сақлап қалған. Шу қийин вақитларда улар билән биллә мүрини-мүригә тирәп хизмәт қилиш мән үчүн шан-шәрәп болған!
1969-жили Нью-Йорктики Янки стадионида «Йәр йүзидики течлиқ» намлиқ хәлиқара конгресс өткүзүлди. Конгрессниң рәиси Милтон Хеншель бурадәр вә униң ярдәмчиси мән болдум. Бу мән үчүн дәл вақтида берилгән тәрбийә болған. Сәвәви 1970-жили Нигерияниң Лагос шәһиридә «Худа илтипат қилғанлар» намлиқ хәлиқара конгресс өткүзүлгән. Ички уруштин кейин аз вақит өтсиму, конгрессниң өткүзүлүшигә Йәһваниң Өзи бәрикәт бәргәнлиги ениқ еди. Конгрессниң программиси 17 тилда өткүзүлди вә униңға 121128 адәм қатнашти. Нейтан Норр билән Милтон Хеншель бурадәрләр вә башқа меһманлар Қошма Штатлар вә Англиядин кәлгән. Улар 3775 адәмниң чөмдүрүлүш мәрасимидин өткәнлигигә гувачи болди. Бу конгресста Әллигинчи күн мәйримидин кейин әң көп адәмләр чөмдүрүлүштин өткән еди. Шу конгрессни уюштурғанда, һаятимниң әң алдираш вақти болған. Йеңи шагиртларниң сани ай санап әмәс, күн санап өскән!
«Худа илтипат қилғанлар» конгрессиға 121128 адәм қатнашқан. У 17 тилда, шу җүмлидин ибо тилида, өткүзүлгән
Нигериядә 30 жилдин ошуқ хизмәт қилғанда, Ғәрбий Африкида сәйяр назарәтчи болуп хизмәт қилғинимға вә филиалларни зиярәт қилғинимға бәк хошалмән. Миссионерлар һәрбиригә көңүл бөлүп, тәсәлли бәргиним үчүн интайин миннәтдар болған! Уларни қәдирлик екәнлигигә ишәндүрүш маңа яқатти. Қериндашларға көңүл бөлсәм, уларниң гүлләп-яшнишиға, тәшкилатниң мустәһкәмлинишигә вә җамаәтләрниң техиму инақ болушиға өз һәссәмни қошалайдиғанлиғимни чүшәндим.
Урушниң вә кесәлләрниң азавини пәқәт Йәһваниң ярдими билән йеңәлидуқ. Йәһваниң бизгә бәрикәт бәргәнлиги айдәк рошән еди. Орис мундақ дегән:
«Иккилимиз бирнәччә қетим бәзгәк кесили билән ағриған. Бир қетим Вудворт һошидин кетип, Лагостики дохтурханиға чүшүп қалған еди. Дохтурлар у өлүп кетиши мүмкин деди. Амма Худаға шүкүр, у аман қалди. У һошиға кәлгәндә, униңға қариған Нвамбиве дегән тиббий хадимға Худа Падишалиғи тоғрилиқ ейтип бәргән. Вудворт дохтурханидин чиққанда, иккимиз шу кишигә Муқәддәс китап тоғрилиқ көпирәк ейтип бериш үчүн, униңға бардуқ. У һәқиқәтни қобул қилип, кейин Аба шәһиридә ақсақал болуп хизмәт қилған. Мән көп адәмләргә, шуниң ичидә динини мәһкәм тутқан мусулманларғиму, һаятини Йәһваға беғишлашқа ярдәм бәрдим. Биз Нигерия хәлқи, уларниң мәдәнийити, урп-адәтлири һәм тили билән йеқин тонушуп, уларни яхши көрүп қалдуқ».
Биз чәт әлдә хизмәт қилип, мундақ хуласигә кәлдуқ: «гүлләп-яшнаш» үчүн, мәйли йәрлик қериндашларниң мәдәнийити бизниңкидин қандақ пәриқ қилмисун, биз уларни яхши көрүшни үгинишимиз керәк.
ЙЕҢИ ВӘЗИПИЛӘР
1987-жили биз йеңи вәзипә алдуқ: Кариб деңизидики Сент-Люсия дегән чирайлиқ аралға миссионер болуп хизмәт қилишқа тәйинләндуқ. Бу кишини бәкму хошал қилидиған хизмәт еди, лекин униң өзигә чушлуқ қийинчилиқлириму болған. Мәсилән, Африкида әр кишиләр көп аяллиқ болған, Сент-Люсиядә болса, көпинчилири некасини қанунлаштурмай яшиған. Лекин Худаниң Сөзи көплигән адәмләрни һаятини өзгәртишкә дәвәт қилған.
Орис иккимиз 68 жил қол тутушуп өттуқ
Йешимиз чоңайғансири, күчтин қалғанлиқтин, Рәһбәрлик кеңәш бизни 2005-жили Бруклиндики дуниявий баш идаригә чақирған. Мошу күнгичә һәр күни аялим Орис үчүн Йәһваға рәхмәт ейтимән. У 2015-жили җан үзди вә дәрдимни сөз билән ейтип бериш мүмкин әмәс. Сөйүмлүк яриңдин айрилиш нәқәдәр еғир җудалиқ екән. Орис әң яхши достум, көйүмчан вә меһрибан ярим еди. Биз 68 жил биллә қол тутушуп өттуқ. Биз аилидә вә җамаәттә шат-хорам болушниң сирини таптуқ: башчилиқ принципиға һөрмәт көрситиш, бир-бирини кәчүрүш, кәмтәр болуш вә муқәддәс роһ мевисигә киридиған хисләтләрни көрситиш керәк.
Үмүтсизләнгәндә яки көңлүмиз чүшкәндә, биз Йәһваға тайинип, Униңдин давамлиқ хизмәт қилиш үчүн күч сораттуқ. Тәшкилатимизда һәммә нәрсә барғансири яхшилиниватқанлиғини өз көзүмиз билән көрдуқ. Әң яхши вақитлар техи алдимизда! (Йәшая 60:17; Кор. 2-х. 13:11).
Йәһва Худа Тринидад вә Тобагода хизмәт қилған ата-анамниң вә башқа қериндашларниң әмгигини бәрикәтлигән. Ахирқи һесаватқа асасланғанда, һәқиқий ибадәткә 9892 адәм қошулған. Арубада тәшкил қилинған биринчи җамаәтниң өсүши үчүн көп қериндашлар күч чиқарған еди. Мәнму шу җамаәттә хизмәт қилған. Һазирқи күндә шу аралда гүлләп-яшнаватқан 14 җамаәт бар. Нигериядики җакалиғучиларниң сани 381398гә йетип, бүйүк көпчилик болди. Сент-Люсия арилида 783 адәм Йәһваниң падишалиғини қоллимақта.
Йешим 90дин ешип қалди. Зәбур 92:14тә һәққаний адәмләр тоғрилиқ мундақ дейилгән: «Улар қериғандиму мевә әкелиду вә буруңқидәк йешил һәм күч-қувәткә толиду». Йәһваға хизмәт қилип өткүзгән һаятим үчүн Худаға миң шүкри. Роһий мирасим пүтүн һаятимни Йәһваға хизмәт қилишқа беғишлашқа дәвәт қилди. Йәһва маңа мол меһир-муһәббәт көрситип, Униң «һойлилирида» гүлләп-яшнишимға йол қойди (Зәб. 92:13).