24-ТӘТҚИҚ МАҚАЛИСИ
Йәһва рәһим-шәпқити мол кәчүрүмчан Худадур
«Йәһва меһриван вә рәһим. Сениң вапа меһриңСени чақирған барлиғиға йетиду» (ЗӘБ. 86:5).
6-НАХША Худа хизмәтчисиниң дуаси
БУ МАҚАЛИДӘa
1. Сулайман падиша Вәз 7:20-айәттә қандақ һәқиқәтни ечип бәргән?
СУЛАЙМАН падиша: «Йәрдә һәқанний, пәқәт яхшилиқ қилип, гуна өткүзмәйдиған бирму киши йоқ»,— дәп язған (Вәз 7:20). Бу сөзләр һәқиқәттур! Һәммимиз гунакар (Йоһ. 1-х. 1:8). Шуңа һәммимиз Худа вә инсанларниң кәчүрүмигә еришишкә муһтаҗ.
2. Җан достуңиз сизни кәчүргәндә немини һис қилдиңиз?
2 Шәк-шүбһисизки, сиз җан достуңизниң көңлигә азар берип қойған вақитни чоқум әсләләйсиз. Достуңиз билән болған мунасивәтни қайта әслигә кәлтүрүш үчүн, чин жүрәктин кәчүрүм соридиңиз. Достуңиз сизни кәчүргәндә, немини һис қилдиңиз? Әлвәттә, өзүңизни йеникләп қалғандәк һис қилдиңиз вә хошал болдиңиз!
3. Бу мақалидә қайси соалларни муһакимә қилимиз?
3 Биз Йәһва Худаниң әң йеқин Достумиз болушини халаймиз. Бирақ бәзидә гәп-сөз яки иш-һәрикәтлиримиздә Униң көңлини рәнҗитип қоюмиз. Шундақтиму, Йәһва Худаниң бизни кәчүрүшкә һәрқачан тәйяр екәнлигигә немә үчүн ишәнч қилалаймиз? Йәһваниң кәчүрүм қилиши билән бизниң кәчүрүм қилишимиз арисида қандақ пәриқ бар? Худаниң кәчүрүмигә кимләр еришәләйду?
ЙӘҺВА КӘЧҮРҮШКӘ ТӘЙЯР ХУДАДУР
4. Немә үчүн Йәһва Худаниң бизни кәчүрүшкә тәйяр екәнлигигә ишәнч қилалаймиз?
4 Муқәддәс Язмилар бизни Йәһва Худаниң кәчүрүм қилишқа тәйяр екәнлигигә ишәндүриду. Пәрвәрдигар Йәһва пәриштә арқилиқ Синай теғида Муса пәйғәмбәргә Өзиниң кимлигини ашкарилап, мундақ дегән: «Йәһва, Йәһва, меһрибан вә рәһимдил, асанлиқчә ғәзәпләнмәйдиған, садиқ меһир-муһәббити вә һәқиқити мол Худадур. Миңлиған инсанларға садиқ меһир-муһәббитини көрситип, хаталиқни, сәвәнликни вә гунани кәчүриду» (Чиқ. 34:6, 7, ЙД). Йәһва һәқиқәтән меһир-шәпқәтлик вә рәһимдил Худадур. У гунасиға товва қилғанларни һәрқачан кәчүрүшкә тәйяр (Нәһ. 9:17; Зәб. 86:15).
Йәһва Худа бизниң қандақ адәм екәнлигимизни шәкилләндүргән баштин өткүзгәнлиримизниң һәммисини билиду (5-абзацқа қараң)
5. Яратқучи Йәһва инсанларни бәш қолдәк яхши билгәчкә, немә қилиду? (Зәбур 103:13, 14)
5 Йәһва Яратқучимиз болғачқа, бизни бәш қолдәк билиду. Ойлап көрүң: Худа һәрбир инсанниң миҗәз-хулқи һәққидә инчикә тәпсилатларни билиду! (Зәб. 139:15—17) Демәк, Яратқучи бизниң Адәм ата билән Һава анидин мирас алған барлиқ намукәммәл тәрәплиримизни көрәләйду. У һәтта бизниң қандақ адәм болушимизға тәсир қилған һаятимизда баштин өткүзгән барлиқ ишларни билиду. Шуңа Йәһва бизгә рәһим-шәпқәт көрситип, бизни кәчүрүм қилиду (Зәб. 78:39; 103:13, 14ни оқуң).
6. Йәһва Худа Өзиниң кәчүрүшкә тәшна екәнлигини қандақ испатлиған?
6 Йәһва Худа Өзиниң һәрқачан кәчүрүшкә тәшна екәнлигини испатлиған. У Адәм ата билән Һава аниниң өткүзгән гунаси сәвәплик бизниң өлүм вә гунаниң қули болуп қалғанлиғимизни чүшиниду (Рим. 5:12). Бу қуллуқтин өзүмизни яки башқа инсанни азат қилиш бизниң қолумиздин кәлмәйду (Зәб. 49:7—9). Амма көйүмчан Худайимиз рәһим-шәпқәт көрситип, бизни бу қуллуқтин азат қилишни орунлаштурған. Йоһан 3:16-айәт шуни көрситидуки, Йәһва Өзиниң бирдин-бир ялғуз Оғлини биз үчүн җенини пида қилишқа әвәткән еди (Мәт. 20:28; Рим. 5:19). Әйса Мәсиһ униңға ишәнгән һәрбир кишини азат қилиш үчүн бизниң орнимизда азап чекип өлгән (Ибр. 2:9). Өз Оғлиниң чидиғусиз азаплиқ вә һақарәтлик өлүмини көрүп, Йәһва Худаниң қәлби қанчилик азапланғанлиғини сөз билән тәсвирләш мүмкин әмәс! Шәк-шүбһисизки, Йәһва бизни кәчүрүшкә тәшна болмиған болса, Өз Оғлиниң өлтүрүлүшигә йол қоймиған болатти.
7. Муқәддәс китапта кәчүрүмгә еришкән кишиләрниң қандақ мисаллири бар?
7 Муқәддәс китапта Йәһваниң кәчүрүмигә еришкән кишиләрниң мисаллири көп (Әфәс. 4:32). Есиңизгә ким кәлди? Бәлким, Манассә падиша. Бу адәм Йәһва Худаға қарши бәк еғир гуналарни өткүзгән еди. У сахта илаһларға чоқунған вә башқиларниму шундақ қилишқа дәвәт қилған. У өз оғуллирини өлтүрүп, сахта илаһларға қурбанлиқ сунған. У һәтта ойма бутни Йәһваниң муқәддәс ибадәтханисиға қоюп, еғир гуна қилған. Муқәддәс китапта Манассә «Йәһваниң көзидә йеқимсиз еди» дәп йезилған (Тар. 2-яз. 33:2—7). Лекин Манассә падиша гуналириға һәқиқий товва қилғанда, Йәһва уни чин қәлбидин кәчүргән, һәтта уни қайтидин падиша қилип тиклигән (Тар. 2-яз. 33:12, 13). Бәлким, зинахорлуқ вә қатиллиқ қилип, Йәһва Худаға қарши гуна өткүзгән Давут падишаму есиңизгә кәлгәнду. Лекин Давут гуналириға һәқиқий товва қилғанда, Йәһва униму чин қәлбидин кәчүргән (Сам. 2-яз. 12:9, 10, 13, 14). Шәк-шүбһисизки, Яратқучимизниң бизни кәчүрүшкә тәшна екәнлигигә ишәнч қилалаймиз. Шуни көрүмизки, Йәһваниң кәчүрүм қилиши инсанларниң кәчүрүм қилишидин алаһидә пәриқлиниду.
ЙӘҺВАНИҢ КӘЧҮРҮМ ҚИЛИШИ БӘК ӨЗГИЧӘ
8. Йәһваниң әң яхши Сотчи екәнлиги Униң кәчүрүмчан болушиға қандақ тәсир қилиду?
8 Тәңри Йәһва пүткүл җаһанниң Сотчисидур (Ярит. 18:25). Адәттә яхши сотчи қанунларни чоқум чоңқур чүшиниши керәк. Худди шуниңға охшаш, Йәһва әң яхши Сотчимиз, чүнки У Өзи биз үчүн қанунларни чиқарған вә шу қанунларни чоңқур чүшиниду (Йәшая 33:22). Неминиң яхши, неминиң яман екәнлигини һечким Йәһва Худадәк чоңқур чүшинәлмәйду. Яхши сотчи йәнә немә қилиши керәк? У авал барлиқ амилларни тәкшүрүп көргәндин кейинла мәсилигә һөкүм чиқириши керәк. Демәк, Йәһва Худа әң яхши Сотчидур, чүнки У һәрқачан барлиқ амилларни убдан билиду.
9. Йәһва Худа кишини кәчүрүм қилиш-қилмаслиқни қарар қилғанда, қандақ амилларни нәзәргә алиду?
9 Йәһва Худа дайим һәрқандақ бир мәсилиниң барлиқ амиллирини әң мукәммәл чүшәнгәчкә, башқа сотчилардин пәриқлиниду (Ярит. 18:20, 21; Зәб. 90:8 [89:8]). Худа адәмләр көрәлмигән вә аңлалмиған нәрсиләрни билиду. У ирсийәт, алған тәлим-тәрбийә, туғулуп өскән муһит, җисманий вә мәнивий сағламлиқ инсанларниң иш-һәрикәтлиригә қандақ тәсир қилидиғанлиғини мукәммәл чүшиниду. Йәһва һәрбир инсанниң қәлбидә немә барлиғини чүшәнгәчкә, униң нийәтлири, мәхсәт-муддиалири вә арзу-арманлирини убдан билиду. Яратқучиниң алдида һәммә нәрсә ашкаридур (Ибр. 4:13). Шуңа Йәһва дайим барчә амилларни толуқ билгәчкә, гунакар кишини кәчүрүм қилиду.
Тәңри Йәһва адаләтлик болуп, һәммисигә тәң қарайду. У парихор әмәс (10-абзацқа қараң)
10. Немә үчүн Йәһва Худаниң чиқарған һөкүмлири адил вә һәқтур? (Қанун шәрһи 32:4)
10 Тәңри Йәһваниң чиқарған һөкүмлири дайим адил вә һәқтур. У һәммисигә тәң қарайду. У бир инсанни кәчүрүм қилиш-қилмаслиқни униң ташқи көрүнүши, мал-дунияси, шан-шөһрити яки қабилийәтлиригә қарап қарар қилмайду (Сам. 1-яз. 16:7; Яқуп 2:1—4). Һечким Пәрвәрдигарға бесим қилалмайду вә Униңға пара берәлмәйду (Тар. 2-яз. 19:7). Худа қарар чиқарғанда, һәргизму аччиқланмайду яки һис-туйғуларға берилмәйду (Чиқ. 34:7). Шәк-шүбһисизки, Йәһва Худа әң яхши Сотчи, чүнки У бизни вә бизниң вәзийәтлиримизни чоңқур чүшиниду (Қанун шәрһи 32:4ни оқуң).
11. Йәһваниң кәчүрүмчанлиғи инсанларниң кәчүрүмчанлиғидин қандақ пәриқлиниду?
11 Муқәддәс Язмиларниң язғучилири Яратқучи Йәһваниң кәчүрүмчанлиғи бәк өзгичә екәнлигини етирап қилған. Бәзи қамусларда: «Ибраний тилидики кәчүрүмчанлиқ дегән сөз инсанлар бир-бирини қандақ кәчүрүм қилишиға қарита әмәс, әксичә пәқәт Худаниң товва қилғанларни қандақ кәчүрүм қилишини тәсвирләш үчүн ишлитилгән»,— дәп йезилған. Пәқәт Тәңри Йәһва гунасиға товва қилған кишини пүтүнләй кәчүрәләйду. Ундақта, Йәһваниң кәчүрүми биз үчүн немини билдүриду?
12, 13. а) Инсан Яратқучи Йәһваниң кәчүрүмигә еришкәндә, немидин һузурлиниду? ә) Йәһва Худа қандақ кәчүриду?
12 Йәһваниң кәчүрүмигә еришкинимиздә, тинч-хатирҗәмлик вә пак виждан, шуниңдәк арамбәхш етидиған вақиттин һузурлинимиз. Бундақ һәқиқий кәчүрүм инсанлардин әмәс, Яратқучи Йәһвадин келиши керәк (Әлч. 3:19). Худа бизни кәчүргәндә, биз билән болған достлуқ мунасивитини әслигә кәлтүриду, һәттаки биз өзүмизни һечқачан гуна өткүзүп бақмиғандәк һис қилимиз.
13 Йәһва бизни кәчүрүм қилғандин кейин, өткүзгән гуна үчүн бизни әйиплимәйду вә җазалимайду (Йәшая 43:25; Йәр. 31:34). «Шәриқ ғәриптин қанчилик жирақта болса», Йәһва Худаму гуналиримизни шунчилик жирақлаштуридуb (Зәб. 103:12). Яратқучимизниң рәһим-шәпқитиниң қанчилик мол екәнлиги үстидә чоңқур ойланғинимизда, һаяҗандин қәлбимиз миннәтдарлиққа толиду (Зәб. 130:4). Бирақ кимләр Йәһваниң кәчүрүмигә еришәләйду?
КИМЛӘР ЙӘҺВАНИҢ КӘЧҮРҮМИГӘ ЕРИШӘЛӘЙДУ?
14. Йәһва Худаниң кәчүрүм қилишни қарар қилиши һәққидә немини биливалдуқ?
14 Көргинимиздәк, Йәһваниң кәчүрүм қилиши гунаниң чоң яки кичиклигигә бағлиқ әмәс. Униңдин башқа, У бир кишини кәчүрүш-кәчүрмәсликни қарар қилғанда, Өз билимлирини Яратқучи, Қанун Чиқарғучи вә Сотчи сүпитидә ишлитидиғанлиғини биливалдуқ. Йәһва Худа қайси амилларни нәзәргә алиду?
15. Луқа 12:47, 48-айәтләргә асасланғанда, Йәһва Худа қандақ амилни нәзәргә алиду?
15 Яратқучимиз бир амилни, йәни гуна өткүзгән киши қиливатқан ишиниң хата екәнлигини билгән-билмигәнлигини, нәзәргә алиду. Әйса Мәсиһ Луқа 12:47, 48-айәтләрдә (оқуң) бу амилниң муһимлиғини ениқ көрсәткән. Әгәр бир киши мәлум ишниң Йәһвани рәнҗитидиғанлиғини билип туруп, қәстән шу ишни қилса, еғир гуна өткүзгән болиду. Бундақ кишини Йәһва Худа кәчүрмәслиги мүмкин (Марк 3:29; Йоһ. 9:41). Бирақ биз шуни етирап қилишимиз керәкки, бәзидә биз қилип қойған ишимизниң хаталиғини тонуп йетимиз. Әгәр шундақ әһвалға чүшүп қалған болсақ, Худаниң кәчүрүмигә еришәләймизму? Һә-ә! Йәһва бизни кәчүрүм қилиш-қилмаслиқни қарар чиқириштин илгири йәнә бир амилни нәзәргә алиду.
Биз чин қәлбимиздин товва қилсақ, Йәһва Худаниң бизни кәчүрүм қилишиға ишинәләймиз (16, 17-абзацларға қараң)
16. Товва қилиш дегән немә вә Йәһва Худаниң кәчүрүмигә еришишни халисақ, немә үчүн товва қилишимиз лазим?
16 Йәһва йәнә бир амил, йәни кишиниң өткүзүп қойған гунасиға сәмимий товва қилған-қилмиғанлиғини нәзәргә алиду. Һәқиқий товва қилиш болса, «ой-пикир қилиш тәрзи, көзқараш яки мәхсәтни өзгәртишни» билдүриду. Шундақла, бу кишиниң өзи қилип қойған яман ишлар яки чоқум қилишқа тегишлик ишларни қилмиғанлиғи үчүн пушайман қилиши вә қаттиқ қайғу-һәсрәт чекишини өз ичигә алиду. Товва қилған киши пәқәт өткүзгән хаталиқлири үчүнла әмәс, бәлки у дәсләптә өзиниң Йәһва билән болған мунасивитини қоғдимай, гунаға қол тиққанлиғи үчүн қайғуриду. Манассә вә Давут падиша һәр иккисиниң еғир гуналарни өткүзгәнлигини әсләп көрүң. Шундақ болсиму, Йәһва уларни кәчүргән, сәвәви улар сәмимий товва қилған (Пад. 1-яз. 14:8). Һәқиқәтән, Тәңри Йәһва бизни кәчүрүм қилиду. Бирақ У бизниң һәқиқий товва қилғанлиғимизни көрүши керәк. Шуңлашқа, өткүзгән гуналиримизға товва қилипла қоймай, уни әмәлий иш-һәрикәтлиримиздә көрситишкә тәйяр болушимиз лазимc. Йәһва нәзәргә алидиған буниңдинму башқа бир амил бар.
17. Өзгәртиш дегән немә вә әгәр биз бурунқи гуналарни тәкрарлаштин нери болушни халисақ, немә үчүн у бәк муһим? (Йәшая 55:7)
17 Йәһва Худа көзидә тутидиған йәнә бир амил — бу өзгәртиштур. Өзгәртиш яман йолидин қайтип, Йәһваниң һәқиқәт йолиға қайтип келишниму өз ичигә алиду (Йәшая 55:7ни оқуң). Киши Йәһва Худаниң көзқаришиға мас көзқарашта болуши үчүн өз ой-пикрини өзгәртиши керәк (Рим. 12:2; Әфәс. 4:23). У чоқум бурунқи яман ой-пикир қилиш тәрзини вә иш-һәрикәтлирини ташлап кетишни қәтъий қарар қилиши керәк (Кол. 3:7—10). Әлвәттә, бизниң Әйса Мәсиһниң төләм қурбанлиғиға болған ишәнчимиз Йәһва Худаниң бизни кәчүрүм қилиши вә гунадин паклиниши үчүн һәқиқий һул-асас болиду. Әгәр биз яман йоллиримиздин қайтишқа тиришчанлиғимизни көрсәтсәк, Йәһва Худа бизни бу қурбанлиқ асасида кәчүриду (Йоһ. 1-х. 1:7).
ЙӘҺВА ХУДАНИҢ КӘЧҮРҮМЧАНЛИҒИҒА ИШӘНЧ ҚИЛИҢ
18. Йәһва Худаниң кәчүрүмчанлиғи һәққидә немиләрни көрүп чиқтуқ?
18 Һазир биз муһакимә қилған бәзи асасий ой-пикирләрни қисқичә көрүп өтәйли. Йәһва пүтүн Аләмдә һәқиқәтән рәһим-шәпқити мол кәчүрүмчан Худа. Немә үчүн шундақ десәк болиду? Биринчидин, У бизни кәчүрүм қилишқа дайим тәйяр. Иккинчидин, У биз һәққидә һәммини билиду. Худа миҗәз-хулқимизниң һәққидики һәрбир инчикә тәпсилатларни билгәч, бизниң товва қилишимизниң сәмимий һәм һәқиқий екәнлигини ениқлалайду. Үчинчидин, Тәңри Йәһва бизни пүтүнләй кәчүргәндә, худди биз һечқачан гуна садир қилип бақмиғандәк болимиз. Бу пак вижданға вә Худаниң разилиғиға еришишкә пурсәт яритиду.
19. Гәрчә биз намукәммәл болуп, хаталиқларни давамлиқ өткүзсәкму, немә үчүн биз хошал болалаймиз?
19 Әлвәттә, биз намукәммәл болғичә, чоқум хаталиқларни өткүзимиз. Амма бизгә «Язмиларни чүшиниш» (рус) китавиниң 3216-бетидики «Раскаяние» дегән мавзудики сөзләр илһам бериду. У йәрдә: «Йәһва Худа Өз хизмәтчилириниң җисманий аҗизлиқлириға рәһим-шәпқәт билән қариғач, улар камчилиқлири үчүн виждан авазини тартмаслиғи лазим (Зәб. 103:8—14; 130:3). Улар Худа йоллирида давамлиқ меңиш үчүн бар күчини чиқарса, хошаллиққа еришиши мүмкин (Флп. 4:4—6; Йоһ. 1-х. 3:19—22)». Бу ой-пикир биз үчүн нәқәдәр зор тәсәлли, һә!
20. Кейинки мақалидә биз немиләрни көрүп чиқимиз?
20 Биз садир қилған гуналиримизға чин қәлбимиздин товва қилсақ, Йәһва Худаниң бизни кәчүрүм қилишқа тәйяр болидиғанлиғи үчүн интайин миннәтдармиз. Бирақ Йәһваниң рәһим-шәпқитидин қандақ үлгә алсақ болиду? Бизниң кәчүрүмчанлиғимиз билән Йәһва Худаниң кәчүрүмчанлиғи арисида қандақ пәриқләр вә охшашлиқлар бар? Немә үчүн буларни чүшиниш муһим? Кейинки мақалә бу соалларға җавап бериду.
22-НАХША Йәһва — мениң Падичимдур
a Йәһва Худа гунасиға товва қилғанларни кәчүрүшкә тәйяр екәнлигигә Өз Сөзидә ишәндүриду. Бирақ бәзидә өзүмизни Йәһваниң кәчүрүм қилишиға лайиқ әмәстәк һис қилишимиз мүмкин. Бу мақалидә өткүзгән гуналиримизға чин қәлбимиздин товва қилсақ, Худаниң дайим бизни кәчүрүшкә тәйяр екәнлигигә немә үчүн ишәнч қилалайдиғанлиғимизни муһакимә қилимиз.
c СӨЗ-ИБАРӘ МӘНАСИ: Һәқиқий товва қилиш ой-пикир қилиш вә һаят тәрзини өзгәртишни, қилған яман ишларға яки қилмиған ишларға чин қәлбтин пушайман қилиштәк һәрикәтләрни өз ичигә алиду.