8-ТӘТҚИҚ МАҚАЛИСИ
35-НАХША Рәхмәт, Худа, сәвирчанлиғиңға
Йәһва Худаниң кәчүрүмчанлиғини үлгә қилиң
«Йәһва силәрни һиммәтләрчә кәчүргәндәк, силәрму шундақ кәчүрүңлар» (КОЛ. 3:13).
АСАСИЙ ОЙ-ПИКИР
Бу мақалидә бизни рәнҗитип қойған кишини кәчүрүш үчүн немә қилалайдиғанлиғимизни көрүп чиқимиз.
1, 2. а) Немә үчүн бирсини кәчүрүш қийин болуши мүмкин? ә) Дениз кәчүрүмчанлиғини қандақ көрсәтти?
СИЗГӘ башқиларни кәчүрүш қийинму? Болупму бирси сөзи яки иши билән көңлүмизни ағритса, уни кәчүрүш қийин болиду. Лекин яман һис-туйғулардин айрилип, бизни рәнҗиткән кишини кәчүрүш қолумиздин келиду. Мәсилән, Денизa қериндишимиз кәчүрүш мүмкин әмәстәк көрүнгән вәзийәттә кәчүрүмчан болалиди. 2017-жили у аилиси билән Йәһва гувачилириниң йеңидин ечилған баш идарисигә экскурсиягә барди. Лекин өйигә қайтар йолда, машинисиға башқа машина урулди. Шу чағда Дениз һошидин кәтти. Һошиға кәлгәндә, у балилириниң қаттиқ җараһәтлинип, йолдиши Брайанниң вапат болғанлиғини чүшәнди. Дениз шу вақитни әсләп: «Қайғудин һош-калламни жиғалмай қалдим»,— дәйду. Кейинирәк у һелиқи шоферниң һарақ ичмәй, телефонға диққити чечилмиғанлиғини билди. Буни билсиму, бәрибир көңли арам тапмиди. Шуңа у Йәһва Худадин дуада шу кишини өч көрүп кәтмәсликкә ярдәм сориди.
2 Әшу һайдиғучи байқимай адәм өлтүрүп қойди дәп әйиплинип, қамаққа елинди. Сот уни әйиплик дәп һөкүм қилса, у түрмигә ташлинатти. Сотчи Денизни агаһландуруп, униң гувалиғи сотниң қарариға қаттиқ тәсир қилидиғанлиғини ейтти. Дениз мундақ дәйду: «Болған вақиәниң һәммисини қайтидин ейтип бериш мән үчүн интайин қийин болидиғанлиғини чүшәндим. Бу бирси ярамни кочилап, туз сәпкәндәк болди». Бирнәччә һәптидин кейин Дениз аилисини зар жиғлитип қойған кишигә қарши гувалиқ бәрди. У немә деди? У сотчидин шу кишигә рәһим-шәпқәт көрситишини соридиb. У сөзләп болғанда, сотчи көзигә яш елип: «Сотчи болғинимға 25 жил болди, лекин вапат болған кишиниң аилиси уни өлтүргән кишигә рәһим-шәпқәт көрситишни сориғанлиғини биринчи қетим көрүп, меһрибанлиқ һәм кәң қосақлиқ билән ейтилған шундақ сөзләрниму биринчи қетим аңлаватимән»,— деди.
3. Денизға кәчүрүмчан болушқа немә ярдәм бәрди?
3 Денизға кәчүрүмчан болушқа немә ярдәм бәрди? У Йәһваниң кәчүрүмчанлиғи үстидин чоңқур ойланди (Мика 7:18). Йәһва Худаниң бизни кәчүргәнлиги үчүн миннәтдар болушимиз башқиларниму кәчүрүшимизгә дәвәт қилиду.
4. Йәһва Худа биздин немини күтиду? (Әфәсликләргә 4:32)
4 Йәһва Худа бизни кәң қосақлиқ билән кәчүргәндәк, бизниңму бир-биримизни шундақ кәчүрүшимизни халайду (Әфәсликләргә 4:32ни оқуң). У көңлүмизни ағритип қойған кишини кәчүрүшкә тәйяр болушимизни күтиду (Зәб. 86:5; Луқа 17:4). Бу мақалидә техиму кәчүрүмчан болушимизға ярдәм беридиған үч мәслиһәтни көрүп чиқимиз.
ҺИС-ТУЙҒУЛИРИҢИЗҒА КӨҢҮЛ БӨЛҮҢ
5. Пәнд-нәсиһәтләр 12:18гә мас, бизни рәнҗиткәндә, қандақ һис-туйғуда болумиз?
5 Бәзидә бирсиниң гәп-сөзлири яки иш-һәрикәтлири көңлүмизни қаттиқ ағритиши мүмкин. Шу киши достумиз яки йеқин туққинимиз болса, бу техиму еғир тегиду (Зәб. 55:12—14). Шундақ вақитларда қаттиқ азаплинип, жүригимизгә қилич санчилғандәк болиду (Пәнд-нәсиһәтләр 12:18ни оқуң). Һис-туйғулиримизға көңүл бөлмәй, уларни бесивелишқа тиришсақ, бу жүригимизгә санчилған пичақни чиқармай жүривәргәнгә охшайду. Көңүл ағриғи өзидин-өзи йоқ болуп кетиду дәп ойлимайли.
6. Бизни хапа қилса, қандақ инкас қайтурушимиз мүмкин?
6 Бирси бизни хапа қилса, бирдин аччиғимиз келиши мүмкин. Муқәддәс китапта аччиқлинишниң адәмләргә хас екәнлиги йезилған. Лекин ғәзәпниң бизни башқурушидин пәхәс болушимиз керәк (Зәб. 4:4; Әфәс. 4:26). Немә үчүн? Сәвәви эмоция иш-һәрикәтләргә йетәкләйду. Аччиқлиниш болса, яхшилиққа әкәлмәйду (Яқуп 1:20). Есиңиздә болсунки, аччиқлиниш — биринчи инкас, сиз уни башқуралмайсиз, амма аччиқлинип жүрүш — өз қарариңиз, у өз қолуңизда.
Аччиқлиниш — биринчи инкас, сиз уни башқуралмайсиз, амма аччиқлинип жүрүш — өз қарариңиз, у өз қолуңизда
7. Бирси бизгә хиянәт қилса, йәнә қандақ һис-туйғулар пәйда болиду?
7 Бирси бизгә хиянәт қилса, аччиқлиниш вә рәнҗиштин башқиму яман һис-туйғулиримиз болиду. Мәсилән, Энн қериндишимиз мундақ дәйду: «Кичигимдә дадам бизни ташлап, бала баққучимизға өйләнди. Бу маңа наһайити еғир тәгди. Кейин балилири туғулғанда, әнди дадамға керигим йоқ дәп ойлидим. Шуңа мән һечкимгә керәк әмәс дегән ой билән чоң болдум». Джорджит қериндишимиз болса, йолдишиниң вапасизлиғи тоғрилиқ мундақ деди: «Биз кичигимиздин дост болуп, биллә пионер болуп хизмәт қилдуқ. Униң қилиғи жүригимни тиливәткәндәк болди». Наоми қериндаш мундақ дәйду: «Йолдишим шундақ қилиду дәп һечқачан ойлимаптимән. У порнографияни йошурун көрүп жүргәнлигини ейтқанда, мени алдап, вапасизлиқ қилғанлиғини һис қилдим».
8. а) Башқиларни немә сәвәптин кәчүрүшимиз керәк? ә) Кәчүрүмчан болсақ қандақ бәрикәтләргә еришимиз? («Бирси көңлүмизни ағритқанда. . .» намлиқ рамкиға қараң.)
8 Биз башқиларниң сөзи яки иш-һәрикитигә тәсир қилалмаймиз. Лекин өз инкасимизни башқуралаймиз. Көпинчә вақитта әң яхшиси — кәчүрүш. Немә үчүн? Чүнки биз Йәһва Худани яхши көрүмиз вә У кәчүрүмчан болушимизни халайду. Аччиқлинип, кәчүрмәй жүривәрсәк, ахмақ иш қилип қоюшимиз мүмкин. Буниңдин башқа, өз саламәтлигимизгә зиян кәлтүрүмиз (Пәнд н. 14:17, 29, 30). Кристина қериндишимиз мундақ дәйду: «Аччиқланғанда яки хапа болғанда, мән аз күлимән, зиянлиқ тамақларни йәп кетимән вә яхши ухлимаймән. Шуңа өз-өзүмни туталмай қалимән вә нәтиҗидә бу йолдишим вә башқилар билән болған мунасивитимгә яман тәсир қилиду».
9. Немә үчүн хапичилиқтин айрилишимиз муһим?
9 Бизни хапа қилған адәм хаталиғини етирап қилмай, биздин кәчүрүм соримиса, бу жүригимизни ағритидиған сақаймиған яриға охшаш. Лекин биз бу ярини сақайталаймиз. Жуқурида тилға елинған Джорджит қериндишимиз мундақ дәйду: «Маңа вақит керәк болди. Лекин ахирида мән йолдишимға аччиқлинишни тохтитип, ичимни көйдүргән ғәзәптин айрилдим. Нәтиҗидә, хатирҗәмликкә ериштим». Әгәр биз адавәт сақлимай, хапичилиқни йилтизи билән қомурувәтсәк, ғәзәпниң бизни чирмавелишиға йол қоймаймиз. Биз жүригимизни ағритқан мәсилә тоғрилиқ ойлашни тохтитип, қайтидин хошаллиққа еришимиз (Пәнд н. 11:17). Лекин сиз бәрибир кәчүрүшкә тәйяр әмәс болсиңизчу?
ҒӘЗӘП ВӘ РӘНҖИШ БИЛӘН КҮРИШИҢ
10. Көңүл яримизниң сақийиши үчүн немишкә вақит керәк? (Рәсимләргиму қараң.)
10 Вақит давалайду дегәндәк, көңүл яриңиз сақайғичә өзүңизгә вақит бериң. Мәсилән, қаттиқ җараһәтләнгән адәмгә дохтурлар ярдәм бәрсиму, сақийип кетишигә бираз вақит кетиду. Дәл шуниңға охшаш, көңүлдики яримизниң сақийишиғиму вақит керәк. Эмоциялиқ тәрәптин сақайғандин кейин, бизни рәнҗиткән кишини чин дилимиздин кәчүрүшкә тәйяр болумиз (Вәз 3:3; Пет. 1-х. 1:22).
Қаттиқ җараһәтләнгән адәмгә сақийип кетиш үчүн вақит керәк, көңли яриланған адәмму дәл шундақ (10-абзацқа қараң)
11. Кәчүрүмчан болушқа дуа қандақ ярдәм бериду?
11 Йәһва Худаға дуа қилип, кәчүрүмчан болушиңизға ярдәм сораңc. Дадиси ташлап кәткән Энн қериндишимиз дуаниң ярдими тоғрилиқ мундақ дәйду: «Йәһваға дуа қилип, аилимиздики һәрбириниң ойлимай ейтқанлири яки қилған натоғра ишлирини кәчүрүшни соридим. Кейин дадам билән униң аялиға хәт йезип, уларни кәчүргәнлигимни ейттим». Буни қилиш Энн үчүн асан болмиди. Лекин у мундақ дәйду: «Йәһва Худани үлгә қилип кәчүргиним, дадам билән аялини Йәһва тоғрилиқ көпирәк билишкә дәвәт қилиду дәп үмүт қилимән».
12. Немә үчүн өз һис-туйғулиримизға әмәс, Йәһва Худаға ишинишимиз керәк? (Пәнд-нәсиһәтләр 3:5, 6)
12 Һис-туйғулириңизға әмәс, Йәһва Худаға ишиниң (Пәнд-нәсиһәтләр 3:5, 6ни оқуң). Йәһва биз үчүн неминиң әң яхши екәнлигини убдан билиду (Йәшая 55:8, 9). У һечқачан бизгә зиян болидиған бир ишни қилишимизни соримайду. Әгәр У кәчүрүмчан болуң десә, демәк, бу биз үчүн пайдилиқ (Зәб. 40:4; Йәшая 48:17, 18). Амма өз һис-туйғулиримизға ишәнсәк, һечқачан һечкимни кәчүрәлмәймиз (Пәнд н. 14:12; Йәр. 17:9). Йолдиши порнография көргән Наоми мундақ дәйду: «Дәсләптә уни кәчүрмәсликкә һоқуқум бар дәп ойлидим. Кәчүрсәм, у бу қилиғини қайта қилип, жүригимни ағритиду вә мени қанчилик қаттиқ рәнҗиткәнлигини унтуп қалиду дәп қорқтум. Йәһва бу һис-туйғулиримни чүшиниду дәп ойлидим. Бирақ кейин буни чүшәндим: Йәһваниң һис-туйғулиримни чүшәнгәнлиги, уларни тоғра дәп һесаплайдиғанлиғини билдүрмәйду. Әлвәттә, Худайим аччиғимни бесиш үчүн вақит керәклигини билиду. Лекин У кәчүрүмчан болушумниму халайду»d.
ЯМАН ТУЙҒУЛАРНИ ЯХШИСИҒА АЛМАШТУРУҢ
13. Римлиқларға 12:18—21 айәтләргә мас, немә қилишимиз керәк?
13 Көңлүмизни қаттиқ рәнҗиткән адәмни кәчүрсәк, болған иш һәққидә сөзләшмәй қоюш йетәрлик әмәс. Болупму шу киши қериндишимиз болса, мәхситимиз — униң билән яришивелиш (Мәт. 5:23, 24). Буниң үчүн биз күч селип, аччиқлинишни рәһим-шәпқәткә вә адавәтни кәчүрүмгә алмаштурушимиз зөрүр (Римлиқларға 12:18—21ни оқуң; Пет. 1-х. 3:9). Буни қандақ қилалаймиз?
14. Биз немә қилишқа тиришишимиз керәк вә немә үчүн?
14 Йәһва Худа адәмниң яман тәрәплирини көрсиму, униң яхши тәрәплиригә диққәт ағдуриду (Тар. 2-яз. 16:9; Зәб. 130:3). Бизму Уни үлгә қилип, бизни хапа қилған адәмниң яхши хисләтлирини байқишимиз муһим. Адәттә яхши болсун яки яман болсун, адәмләрдә немини издисәк, шуни тапимиз. Башқиларниң яхши тәрәплирини көрүшкә тиришсақ, уларни кәчүрүш асанирақ болиду. Мәсилән, Джаррод бурадиримиз мундақ дәйду: «Мени хапа қилған кишиниң бир хаталиғи тоғрилиқла ойлавәрмәй, маңа яқидиған һәммә яхши хисләтлирини әсләшкә тиришимән. Бу уни кәчүрүшүмгә ярдәм бериду».
15. Адәмгә уни кәчүргәнлигиңизни ейтиш немә үчүн муһим?
15 Йәнә бир муһим нәрсә — адәмгә уни кәчүргәнлигиңизни ейтиш. Наоми мундақ дегән: «Йолдишим: “Сиз мени кәчүрдиңизму?”— дәп сориди. “Сизни кәчүрдүм”,— дәй десәм, тилим тутулуп, буни ейталмидим. Шу чағда уни чин дилимдин кәчүрмигәнлигимни чүшәндим. Вақит өтүп “кәчүрдүм” дегән бу күчлүк сөзни ейталидим. Йолдишим буни аңлиғанда, көзигә яш алди. Униң қанчилик йениклишип қалғанлиғини көргәндә һәйран қалдим. Мәнму мүрәмдин еғир жүк чүшкәндәк һис қилдим. Мән йолдишимға қайтидин ишинишкә үгинип, һазир биз җан дост болуп кәттуқ».
16. Кәчүрүш тоғрисида немини үгәндиңиз?
16 Йәһва бизниң кәчүрүмчан болушимизни халайду (Кол. 3:13). Буни билсәкму, башқиларни кәчүрүш қийин болуши мүмкин. Лекин биз өз һис-туйғулиримизға көңүл бөлсәк, ғәзәпни йеңиш үчүн күч чиқарсақ вә яман һис-туйғуларни яхшисиға алмаштурсақ, башқиларни кәчүрәләймиз («Кәчүрүшкә ярдәм беридиған үч қәдәм» намлиқ рамкиға қараң.).
КӘЧҮРҮШНИҢ ПАЙДИСИНИ ОЙЛАҢ
17. Башқиларни кәчүрүш немә үчүн муһим?
17 Кәчүрүшниң көп сәвәплири бар. Уларниң бәзилирини атап кетәйли. Биринчиси, кәчүргәндә биз рәһимлик Атимиз Йәһвани дораймиз вә Уни хошал қилимиз (Луқа 6:36). Иккинчиси, Йәһва Худаға бизни кәчүргәнлиги үчүн миннәтдар екәнлигимизни көрситимиз (Мәт. 6:12). Үчинчиси, саламәтлигимиз вә башқилар билән мунасивитимиз яхши болиду.
18, 19. Кәчүрүмчан болуш қандақ бәрикәтләргә ериштүрүши мүмкин?
18 Башқиларни кәчүрсәк, күтмигән бәрикәтләргә еришишимиз мүмкин. Мәсилән, мақалиниң бешидики Дениз йол апитигә сәвәпчи болған әр кишиниң соттин кейин өзини өлтүрүвалмақчи болғанлиғини билмигән еди. Лекин Денизниң рәһим-шәпқити униң һаятини өзгәртти. Денизниң кәчүргәнлиги униңға қаттиқ тәсир қилип, у Йәһва гувачилири билән Муқәддәс китапни үгинишкә башлиди.
19 Бәзидә кәчүрүш қолумиздин кәлмәйдиған әң қийин нәрсә болуп көрүнидиғанду. Лекин кәчүрүш көп хошаллиққа ериштүрүши мүмкин (Мәт. 5:7). Бу тәңдашсиз хошаллиқтин қуруқ қалмайли. Келиңлар, Йәһва Худаға охшаш кәчүрүмчан болайли!
21-НАХША Рәһимдил болған бәхитлик
a Бәзи исимлар өзгәртилгән.
b Бундақ әһвалда һәрбир Мәсиһ әгәшкүчиси немә қилиш һәққидә өзи қарар чиқириши керәк.
c jw.org торбетидики «Бир-бириңларни кәчүрүңлар» (рус), «Чин жүрәктин кәчүрүң» (рус) вә «Қайтидин дост болайли» (рус) дегән нахшиларниң видеосини көрүң.
d Порнография көрүш гуна болуп һесаплинип, қарши тәрәпниң көңлини ағритсиму, Муқәддәс китапқа мас, у аҗришишқа асас бәрмәйду.