«Жиғлиғанлар билән биллә жиғлаңлар»
«Бир-бириңларға тәсәлли бериңлар вә бир-бириңларни мустәһкәмләңлар» (САЛОНИКИЛИҚЛАРҒА 1-ХӘТ 5:11).
НАХШИЛАР: 53, 28
1, 2. Йеқинлиридин айрилғанларға қандақ тәсәлли беришимиз мүмкинлигини немишкә муһакимә қилишимиз керәк? (Мақалиниң бешидики рәсимгә қараң.)
«ОҒЛУМИЗНИҢ өлүмидин кейин бир жилдәк ғәм-қайғуға петип, зар-зар жиғлап, дәрдимиздин баш көтәрмидуқ»,— деди Сюзи. Аяли аяқ астида вапат болған бир бурадәр болса, «қайғуси сөз билән тәсвирләшкә болмайдиғанлиғини» ейтқан. Бәк ечинарлиғи, мошундақ азапни баштин кәчүрүватқанлар аз әмәс. Мәсиһийләр җамаитидики қериндашларниң көпинчиси Һар-Магедон кәлгичә йеқин адәмлиридин айрилип қалимиз дәп ойлимиғанду. Бәлким, сизму яхши көргән кишиңиздин айрилғансиз, йә болмиса, шундақ адәмни билидиғансиз. Ундақта, сиздә: «Қайғуға патқан адәм қәйәрдин тәсәлли алалайду?»— дегән соал пәйда болуши мүмкин.
2 Бәзилири «вақит давалайду» дейишиду. Лекин һәр вақитта шундақму? Бир тул аял: «Мениңчә, дәрдигә дәрман тепишқа адәм шу вақитни қандақ пайдиланғанлиғи ярдәм бериду дәп ейтиш тоғрирақ»,— дәп ейтти. Бәдәндики яра сақийиш үчүн вақит билән яхши күтүм һаҗәт. Қәлб ярисини давалаш үчүнму дәл шундақ. Қайғу-һәсрәтниң дәрдини йенигирәк қилишқа немә ярдәм бериду?
ЙӘҺВА «ҺӘРҚАНДАҚ ТӘСӘЛЛИНИҢ ПӘРВӘРДИГАРИ»
3, 4. Йәһваниң қайғу-һәсритимизни чүшинидиғанлиғиға немишкә ишәнчимиз камил?
3 Шүбһисизки, тәсәллиниң асасий мәнбәси — рәһимлик Атимиз Йәһвадур (Коринтлиқларға 2-хәт 1:3, 4ни оқуң). У рәһимликниң әң улуқ үлгиси вә у адәмләргә: «Силәргә тәсәлли бәргүчи Өзүм»,— дәп вәдә қилған (Йәшая 51:12; Зәбур 119:50, 52, 76).
Йәһва садақәтмән адәмләрни тирилдүридиған күнини тақәтсизлик билән күтмәктә
4 Меһир-муһәббити мол Атимизму өз вақтида Ибраһим, Исһақ, Яқуп, Муса вә Давут падишаға охшаш яхши көргән хизмәтчилиридин айрилған (Санлар 12:6—8; Мәтта 22:31, 32; Әлчиләр 13:22). Муқәддәс китаптин көргинимиздәк, Йәһва шу садақәтмән адәмләрни тирилдүридиған күнини тақәтсизлик билән күтмәктә (Аюп 14:14, 15). Шу чағда уларниң хошаллиғи ичи-ичигә патмай, саламәтлигиму мукәммәл болиду. Йәһва тунҗа һәм сөйүмлүк Оғли Әйсаниңму өлүмини көрди (Мәтта 3:17). Оғлиниң азаплиқ өлүм билән өлгинини көргәндә Йәһваниң жүриги қанчилик ағриғанлиғини тәсвирләшкә сөз йәтмәйду (Йоһан 5:20; 10:17).
5, 6. Йәһва бизгә қандақларчә тәсәлли бериду?
5 Йәһва бизгә ярдәм қолини сунидиғанлиғиға һеч гуманланмаймиз. Ундақта, униңға һеч тартинмастин дуа қилип, ич-бағримизни төкүшимиз керәк. Йәһваниң дәрдимизни чүшинидиғанлиғи вә бизгә керәк тәсәлли беридиғанлиғи көңлүмизгә арам бәрмәмду? Лекин у бизгә қандақ тәсәлли бериду?
6 Йәһва Худа бизгә көплигән усуллар билән тәсәлли бериду, уларниң бири — муқәддәс роһ арқилиқ (Әлчиләр 9:31). Әйса Мәсиһ Атимизниң өзидин сориғанларниң һәммисигә муқәддәс роһ беридиғанлиғини вәдә қилған (Луқа 11:13). Мақалиниң бешида тилға елинған Сюзи мундақ деди: «Биз көп қетим тизлинип Йәһвадин тәсәлли сорап, ялвураттуқ. Шундақ вақитниң биридә Йәһваниң течлиғи һәқиқәтәнму жүригимиз билән әқлимизни сақлиған еди» (Филипиликләргә 4:6, 7ни оқуң).
ӘЙСАМУ БИЗНИҢ ҺИС-ТУЙҒУМИЗНИ ЧҮШИНИДУ
7, 8. Немишкә Әйса бизгә тәсәлли беридиғанлиғиға ишәнсәк болиду?
7 Йәрдә болған вақтида Әйса сөзи биләнму, иши биләнму әрштики Атисиниң рәһимлигини мукәммәл һалда көрсәткән (Йоһан 5:19). Йәһва уни «сунуқ көңүлләргә» вә «қайғу-һәсрәт чәккәнләргә тәсәлли беришкә» йәргә әвәткән (Йәшая 61:1, 2; Луқа 4:17—21). Адәмләр Әйса уларниң дәрдини чүшинидиғанлиғини вә чин жүрәктин ярдәм беришни халиғанлиғини билгән (Ибранийларға 2:17).
8 Балилиқ чеғида Әйса бәзи йеқин достлири билән туққанлири қайтиш болғинини көргәнду. Мәсилән, Әйса өсмүр вақтида өгәй атиси Йүсүптин айрилған болуши керәкa (Изаһәткә қараң.). Мошундақ қайғуға дуч болған вақитта Әйсаға аписи билән ука-сиңиллириниң дәрдини көрүшкә қанчилик қийин болғанлиғини тәсәввур қилип көрүң.
9. Лазар вапат болғанда, Әйса рәһимлигини қандақ көрсәтти?
9 Йәрдики хизмити давамида Әйса адәмләрни һәқиқәтән чүшинидиғанлиғини көрситип, уларға рәһим көрсәткән. Мәсилән, йеқин дости Лазар вапат болғанда, Әйса жүрәклири дәрт-аләмгә толған Мәрийәм билән Мартаниң қайғусиға ортақ болған. Уларға рәһим көрсәткәнлиги шунчә — Лазарни тирилдүридиғанлиғини билсиму, Әйса яш төкти (Йоһан 11:33—36).
10. Немишкә Әйса бизниң дәрдимизни чүшинидиғанлиғиға ишәнчлик болимиз?
10 Әйсаниң бурун ейтқан тәсәлли беридиған сөзлири бүгүнки күндә бизгә қандақ ярдәм бериду? Муқәддәс китапта униң һеч өзгәрмигәнлиги тоғрисида ениқ ейтилған: «Әйса Мәсиһ йәнила шу — түнүгүн һәм бүгүн, һәм әбәдий» (Ибранийларға 13:8). Мәңгү һаят кәчүрүшкә мүмкинчилик бәргәнликтин, у «Һаятқа йетәклигүчи» дәп аталған. Қайғуниң немә екәнлигини бешидин өткүзгән Әйса «синақта болуватқанларға ярдәм беришкә қабилдур» (Әлчиләр 3:15; Ибранийларға 2:10, 18). Шуңа һазирқи вақиттиму Әйса қайғуруватқанларға рәһим көрситип, дәрдини чүшинидиғанлиғиға вә уларға «өз вақтида» тәсәлли берәләйдиғанлиғиға ишәнчимиз камил (Ибранийларға 4:15, 16ни оқуң).
«МУҚӘДДӘС ЯЗМИЛАРДИН ТӘСӘЛЛИ ЕЛИШ»
11. Қайси айәтләр сизгә алаһидә шипа болиду?
11 Лазар қайтиш болғанда Әйсаниң қаттиқ қайғурғанлиғи һәққидики вақиә Язмиларниң ичидики көплигән тәсәлли беридиған айәтләрниң бирила. Әлвәттә, бундақ айәтләр көп болуши мүмкин, сәвәви «авал йезилғанларниң һәммиси Муқәддәс Язмилардин тәсәлли елиш һәм тәқабиллиғимиз түпәйлидин үмүтимиз болуши үчүн, бизниң нәсиһәт қилинишимизға йезилған еди» (Римлиқларға 15:4). Әгәр йеқинлириңиздин айрилған болсиңиз, мону айәтләр көңлүңизгә шипа болалайду:
«Пәрвәрдигар көңли сунуқларға йеқиндур, роһи езилгәнләрни қутқузиду» (Зәбур 34:18, 19).
«Ичимдики көплигән ғәм-әндишиләр арисида, Сениң [Йәһва] тәсәллилириң җенимни сөйүндүриду» (Зәбур 94:19).
«Әйса Мәсиһ вә бизни сөйгән һәм мол меһирлиги түпәйлидин мәңгү тәсәлли вә меһрибан үмүт бәргән Худа Атимиз қәлблириңларни хатирҗәм қилип, силәрни... мустәһкәмлисун» (Салоникилиқларға 2-хәт 2:16, 17).b
ҖАМАӘТ — ЗОР ТӘСӘЛЛИНИҢ МӘНБӘСИ
12. Башқиларға қандақ тәсәлли берәләймиз?
12 Қайғуруватқан адәмләр җамаәттиму тәсәлли тапалайду (Салоникилиқларға 1-хәт 5:11ни оқуң). Сиз «сунуқ роһ-дилларни» қандақ мустәһкәмләп, уларға тәсәлли берәләйсиз? (Пәнд-нәсиһәтләр 17:22). «Сүкүт қилиш вақти бар, сөз қилиш вақти бар» екәнлигини әстә тутуң (Вәз 3:7). Далин исимлиқ тул аял мундақ дәп чүшәндүрди: «Йеқинлиридин айрилған адәмләр һис-туйғулирини очуқ етишқа муһтаҗ. Шундақ чағларда қолумиздин келидиған әң муһим нәрсә — сөзини бөлмәй тиңшаш». Акиси өзүни өлтүрүвалған Юния: «Мәйли, сиз у адәмниң қанчилик қайғурватқанлиғини билмисиңизму, униң һис-туйғулирини чүшинишни халиғиниңиз бәк муһим»,— дәп ейтқан.
13. Қайғурушқа тегишлик немини әстә тутушимиз лазим?
13 Әскә алидиған йәнә бир нәрсә, һәркимниң дәрди һәрхил вә һәрбир адәм қайғусини һәрқандақ көрситиду. Бәзидә жүрәк-бағримиз қанчилик көйүватқанлиғини сөз билән йәткүзүш мүмкин әмәс. Худа Сөзидә: «Көңүлдики дәртни, пәқәт өзила көтирәләр, көңүлдики хушлуққиму башқилар шерик болалмас»,— дәп ейтилған (Пәнд-нәсиһәтләр 14:10). Бирси ич-бағрини төккәндиму, башқиларға у немә демәкчи болғанлиғини чүшиниш дайим оңай болмайду.
Биз берәләйдиған әң яхши ярдәм — «жиғлиғанлар билән биллә жиғлаш»
14. Йеқинлиридин айрилғанларға тәсәлли бериш үчүн немә ейтсақ болиду?
14 Йеқинидин айрилған адәмгә немә дәйдиғанлиғимизни билмәйдиған вақитлар болуши мүмкин. Лекин Муқәддәс китапта «данишмәнләрниң тили дәрткә дәрмандур» дәп йезилған (Пәнд-нәсиһәтләр 12:18). Көпинчиси «Йеқин адәмдин айрилғанда» (рус) китапчисидин тәсәлли беридиған сөзләрни таптиc (Изаһәткә қараң.). Амма көп вәзийәттә биз берәләйдиған әң яхши ярдәм — «жиғлиғанлар билән биллә жиғлаштур» (Римлиқларға 12:15). Йолдиши қайтиш болған Габи исимлиқ қериндашниң ейтишичә, бәзидә у дәрдини пәқәт жиғлаш арқилиқ төкәләйду. У: «Достлирим маңа қошулуп жиғлиғанда, мән бираз йениклишип қалимән. Шундақ вақитларда өз дәрдим билән ялғуз қалмиғанлиғимни сезимән»,— дәйду.
15. Адәм билән үзму үз сөзлишиш қийин болса, тәсәлли бериш үчүн немә қилсақ болиду? («Дәрткә дәрман болидиған сөзләр» намлиқ рамкиға қараң.)
15 Адәмгә шәхсий тәсәлли беридиған сөзләрни ейтишқа қийналсиңиз, униңға бир парчә хәт, учур яки электронлуқ хәт әвәтсиңиз асан болидиғанду. Қайтиш болған адәмниң қандақту бир алаһидә хислити яки есиңизда қалған вақиә һәққидә язсиңиз, йә болмиса тәсәлли беридиған айәт билән бөлүшсиңиз болиду. «Тәсәлли беридиған бир парчә хәт елиш яки қериндашлиримиз билән биллә вақит өткүзүш маңа зор ярдәм бериду. Шу чағда улар мени яхши көридиғанлиғини һәм маңа ғәмхорлуқ қилидиғанлиғини һис қилимән»,— дәйду Юния.
16. Башқиларға тәсәлли беришниң интайин яхши усули немә?
16 Һәсрәт чекиватқан қериндашлиримиз үчүн дуалиримизниң пайдиси зор. Улар үчүн яки һәтта улар билән биллә дуа қилсақ болиду. Дуа қиливатқанда жиғлаветимән дәп қорқсиңизму, чин жүрәктин чиққан дуаңиз униңға тәсәлли беридиғанлиғи сөзсиз. Далин мундақ дәп есиға алиду: «Бәзидә тәсәлли бериш үчүн кәлгән қериндашларниң дуа қилишини сораттим. Дуа қилишни башлиғанда авази титрәп, қийнилип сөз тапалматти, лекин аста-аста үни күчийип, чин жүрәктин чиққан бәк тәсирлик дуа килиду. Уларниң ишәнчиси, меһир-муһәббити билән ғәмхорлуғи етиқадимни мустәһкәмләйду».
ҚАЙҒУРҒАНЛАР ТӘСӘЛЛИГӘ ДАЙИМ МУҺТАҖ
17—19. Немишкә башқиларға дайим тәсәлли берип туришимиз керәк?
17 Адәмниң қайғуси қанчилик узақ болидиғанлиғини һечким ениқ ейталмайду. Йеқин адими қайтиш болғанда, бешида көп достлири билән туққанлири тәсәлли беришкә келиду. Амма қайғуруватқанлар күндилик турмушиға қайтқандин кейинму, тәсәллигә муһтаҗ. Шуниң үчүн уларға қол учиңизни беришкә тәйяр болуң. «Һәқиқий дост һәр дайим саңа муһәббәт көрситәр, һәқиқий қериндаш болса, яман күнүң үчүн дунияға кәлгәнду» (Пәнд-нәсиһәтләр 17:17). Йеқинлиридин айрилғанларға қанчә вақит керәк болса, шунчә вақит уларни қоллап, ярдәм бәргинимиз яхши (Салоникилиқларға 1-хәт 3:7ни оқуң).
18 Жүриги яриланған адәмни һәрқандақ вақитта қайғу бесивелиши мүмкинлигини унтумаң. Буниңға қандақту бир алаһидә күн, бәлгүлүк нахша-саз, рәсимләр, ишлар яки һәтта бир пурақ, аваз яки пәсил сәвәп болуши мүмкин. Сөйүмлүк яридин айрилған әр яки аял киши биринчи қетим ялғуз өзи бир нәрсә қилғанда, мәсилән конгрессқа яки Хатириләш кечигә қатнашқанда, бу униңға алаһидә еғир болуши мүмкин. Бир бурадәр мундақ деди: «Аялим қайтиш болғандин кейин дәсләпки жиллиқ той күни интайин қайғулуқ болиду дәп күткән едим. Һәқиқәтән, бу асан болмиди. Лекин бирнәччә қериндаш ялғуз қалмаслиғим үчүн әң йеқин достлиримни чақирип, кичик олтуруш уюштурди».
19 Есиңизда болсун, қайғуруватқанлар тәсәллигә алаһидә күнләрдила муһтаҗ әмәс. «Қандақту бир алаһидә күн болмисиму, маңа сунған ярдәм қоли билән достанә муамилә пайдиси көп. Мошундақ күтмигән пәйтләр бәк баһалиқ вә зор тәсәлли әта қилиду»,— деди Юния. Раст, адәмни қайғуси вә ялғузлуғидин толуқ азат қилалмаймиз, лекин униң үчүн бир нәрсә қилиш арқилиқ дәрдини йеник қилалаймиз (Йоһанниң 1-хети 3:18). Гэби мундақ дәйду: «Дәрдимгә дәрман болуп, қийин вақитларда дайим йенимда болған көйүмчан ақсақаллар үчүн Йәһваға чәксиз миннәтдармән. Улар Йәһваниң мени бағриға басқанлиғини һис қилишимға ярдәмләшти».
20. Немишкә Йәһваниң вәдилири зор тәсәлли бериду?
20 Тәсәллиниң мәнбәси болған Йәһва Худайимизниң тирилдүрүш болған чағда, қайғу-һәсрәтни тамамән йоқ қилидиғанлиғини билиш көңлүмизгә арам бериду (Йоһан 5:28, 29). Вәдисигә бенаән У «өлүмни мәңгүгә жутувалиду! Рәб Пәрвәрдигар һәммә йүзләрдин яшларни сүртиветиду» (Йәшая 25:8). Шу чағда «жиғлиғанлар билән биллә жиғлашниң» орниға, һәммимиз «хошал болғанлар билән биллә хошал болумиз» (Римлиқларға 12:15).
a Муқәддәс китаптин Әйса 12 яшта болғанда, Йүсүп һаят болғанлиғини билимиз. Лекин Әйса дәсләпки мөҗүзисини қилип, суни шарапқа айландурған вақитта вә униңдин кейин Йүсүп һәққидә һеч нәрсә ейтилмиған. Униңдин ташқири, Әйса азап түвригигә миқланғанда, әлчи Йоһанни анисиға ғәмхорлуқ қилишни сориған. Йүсүп һаят болған болса, мундақ өтүнүшниң һаҗити болмас еди (Йоһан 19:26, 27).
b Көпчиликкә тәсәлли беридиған башқа айәтләр: Зәбур 20:1, 2; 31:7; 38:8, 9, 15; 55:22; 121:1, 2; Йәшая 57:15; 66:13; Филипиликләргә 4:13; Петрусниң 1-хети 5:7.
c «Күзитиш мунариниң» (рус) 2010-жил, 1-ноябрь санидики «Йеқин адәмдин айрилғанда» намлиқ мақалигә қараң.