Anga hẽ Kuli Omunu Umue o Pondola Oku Koleliwa?

NOKE yoku kupuka Kuocimbaka co kofeka yo Berlin kunyamo wo 1989, ovina vialua via solekiwile via fetika oku tukuluka. Ukãi umue o tukuiwa hati Lydiaa, wa limbuka okuti vokuenda kuviali wa va Socialista kutundilo wofeka yo Alemanya, asualali vana va siata oku linga upange wolombiali u lingiwila vokañuñunu va kapele vokasete ovina viosi eye a enda oku linga komuenyo waye. Ndaño okuti Lydia wa komõhele calua poku yevelela ovina viosi ovo va selekele vokasete kaco, pole wa komõha vali calua poku kũlĩha okuti omunu una wa enda oku eca asapulo aco kasualali, ulume waye muẽle. Eye wa pakuiwa lomunu umue okuti nda eye a pondola oku kolela lutima waye wosi.

Ukanda umue wesapulo kofeka yo Londres wa lombolola okuti, Sekulu umue o tukuiwa hati Robert, wa kapeleko calua ndotolo yovocikanjo caye “lesumbilo liocili kuenda oku u kolela calua.” Ndotolo yaco wa kala omunu umue “wa sunguluka haeye o kuete ovituwa viwa.” Kuenje, Robert wa fa ocipikipiki. Anga hẽ eye wa fa luveyi wutima ale o derrame? Sio, hacoko. Ombonge yeya oku limbuka okuti ndotolo wa endele oku ka pasuisa Robert konjo yaye. Epata liaye kuenda Robert ka va ci kũlĩhĩle kuenje ndotolo wo toma ocinjesau cimue co tuala kolofa. Ocili okuti okuti Robert wa pondiwa lomunu una eye a kolelele calua.

Lydia la Robert va kuata ovitangi vi koka ohele omo lioku kolela kuavo omanu. Ci tava okuti olonjanja vimue oku kolela kuaco ka ku nena ovitangi vialua. Pole, oku pakuiwa lomunu umue okuti tuo kolela calua ocitangi cimue ca siata. Esapulo limue liekonomuiso lia lingiwa okupisa kunyamo wo 1998 toke wo 2002, lia lombolola okuti, kueci ci soka 86 kolopurcendu viomanu va puliwa, va lombolola okuti, va pakuiwile ale lomanu vana ovo va kolela calua. Ci tava okuti pamue ove wa pitile ale locitangi caco. Pole, ka ci tu komõhisa eci ca lomboluiwa vesapulo lio kofeka yo Suísa kunyamo wo 2002 okuti, “omanu vo kolofeka viokutakelo vina vi kuete epondolo lioku tunga ovina viosi va sukila komuenyo wavo, elitokeko liatiamẽla koku likolela pokati li kasi oku tepuluka.”

Oku Kolela Omunu ku Pita Otembo Yalua, Pole Ekolelo Liaco li Nyoliwa Votembo Yimue Yitito

Oku Kolela ci lomboloka nye? Elivulu limue lia lombolola okuti, oku kolela omunu umue ci lomboloka “oku tava okuti eye ukuesunga kuenda ka lingi lacimue ci pondola oku ku sumuisa.” Oku kolela omunu umue ku pita otembo yalua osimbu okuti oku nyõla ekolelo liaco ku lingiwa votembo yimue yitito. Omo okuti ekolelo liomanu valua lia siata oku pakuiwa, anga hẽ cilo ci komõhisa omanu oku kuata ohele yoku kolela vakuavo? Ukanda umue wesapulo lia lingiwa vokuenda kunyamo wo 2002 ko Alemanya, wa lombolola okuti, “havosiko amalẽhe va lekisa ekolelo ku vakuavo momo, vocimunga comanu vatatu mu sangiwa lika omunu umosi wa koleliwa ale pamue lomue wa kolela vakuavo.”

Tu sukila oku lipula etu muẽle ndoco: ‘Anga hẽ tu pondola oku kolela omunu umue? Ci kuete hẽ esilivilo oku kolela omunu umue ndaño okuti tu kasi kohele yoku pakuiwa lomunu waco?

[Etosi pombuelo yemẽla]

[Etosi lia velapo kemẽla 3]

Ekonomuiso limue lia lekisa okuti, kueci ci soka 86 kolopurcendu viomanu vokuenda kuomuenyo wavo va pakuiwile ale lomanu vana ovo va kolelele calua