Tu Lekisi Epokolo Ku Kristu Osoma
“[Yesu] wa ĩhĩwa uviali lulamba kuenda usoma, oco apata osi lolofeka lomanu vakualimi añi añi vo vumbe.”—DANIELE 7:14.
1, 2. Tua kũlĩha ndati okuti Kristu ka vialele ovina viosi kunyamo wa 33.
OSOMA yipi yi fila omanu vaye okuti, noke yi viala vali? Osoma yipi yi viala palo posi loku vetiya omanu vaye oco vo kolele loku u pokola kuenje noke oviala tunde kilu? Yesu Kristu eye lika o pondola oku cilinga. (Luka 1:32, 33) Kunyamo wa 33, keteke Liopendekoste noke yoku fa kuaye, eci a pinduka wa enda kilu. Kuenje, Suku ‘wo lingisa utue wovina viosi viekongelo.’ (Va Efeso 1:20-22; Ovilinga 2:32-36) Eci Yesu a tumbikiwa komangu yusoma, ka vialele ovina viosi. Eye wa viala lika ekongelo Liakristão olombuavekua okuti, va “Isareli ya Suku.”—Va Galatia 6:16; Va Kolosai 1:13.
2 Eci papita 30 kanyamo tunde Kopendekoste yunyamo wa 33, upostolo Paulu wa lombolola okuti, Kristu ka kuatele handi unene woku viala. Pole, wa kala kondio ya Suku “oku talamẽla toke ovanyali vaye va kapiwa ndociliatelo colomãhi viaye.” (Va Heveru 10:12, 13) Kesulilo liocita catete, upostolo Yoano vocinjonde caye wa mola okuti, Yehova wa vialeka Kristu komangu Yusoma wa tumbikiwa kilu. (Esituluilo 11:15; 12:1-5) Ndomo ca lekisiwa vulandu wasapulo oluali, Kristu wa fetika oku viala kilu kunyamo wo 1914.a
3. (a) Olondaka viwa Viusoma via siata oku kundiwa ndati tunde kunyamo wo 1914? (b) Apulilo api tu sukila oku linga?
3 Tunde kunyamo wo 1914 toke cilo, upange woku kunda olondaka viwa Viusoma u kasi oku amamako calua. Yesu osoma Yuviali wa Yehova, wa siata oku songuila ciwa upange waco ndaño okuti, wa viala ‘pokati kovanyali vaye.’ (Osamo 110:1, 2; Mateo 24:14; Esituluilo 12:7-12) Vana vatiamẽla kuviali waye, va siata oku pokola kokuaye poku kunda olondaka viwa kuenda oku longisa Ondaka ya Suku komanu. (Daniele 7:13, 14; Mateo 28:18) Akristão olombuavekua okuti, ‘omãla vusoma,’ va kasi oku talavaya. Momo ‘olomunga via Kristu.’ Ovo va siata oku kuatisiwa lowiñi wakahandangala ‘wolomeme vikuavo via Kristu’ vana va kasi ndolonumiwa Viusoma wa Suku. (Mateo 13:38; 2 Va Korindo 5:20; Yoano 10:16) Pole, omunu lomunu pokati ketu, o sukila oku likũlĩhĩsa nda wa limbuka uviali wa Kristu. Anga hẽ tua siata oku pokola kokuaye? Tu lekisa ndati epokolo lietu ku Yesu Osoma yokilu? Tu kũlĩhĩsi esunga lieci tu sukilila oku pokola ku Kristu.
Osoma Yimue yi Sesamẽla Epokolo
4. Eci Yesu a kala palo posi kupange waye woku kunda, nye a linga?
4 Epokolo lietu ku Yesu Kristu, li tunda kolopandu vietu omo liovina a tu lingila kuenda ovituwa viaye viwa. (1 Petulu 1:8) Eci a kala palo posi, wa linga ovina vialua vi lekisa eci aka lingila omanu poku viala komangu Yusoma. Eye wa tekula omanu vakuanjala. Wa sakula olombeyi, wa patulula olomeke, wa sakula ovilema, wa situlula ovisitatũi, kuenda wa sakula ovitende. Handi vali, wa lekisa unene waye poku pindula vamue va file. (Mateo 15:30, 31; Luka 7:11-16; Yoano 6:5-13) Oku kuata ukũlĩhĩso womuenyo wa Yesu, ci tu kuatisa oku kũlĩha ovituwa viaye. Ca piãla enene ocisola a lekisa poku tu pesila omuenyo waye. (Marko 1:40-45) Catiamẽla kokuaye ulume umue o tukuiwa hati, Napoleão Bonaparte wa popia hati: ‘Alexandre, César, Carlos Magno, kuenda ame, tua tumbika ovoviali alua. Pole, ovoviali aco tua a tumbika lunene wetu. Yesu Kristu eye lika wa tumbika usoma waye locisola. Nda wa kalele voluali toke cilo, omanu valua nda va nõlapo oku u fila.’
5. Momo lie Yesu a vetiyila omanu valua?
5 Yesu omo lioku lekisa umbombe leliketiso, elongiso liaye lovituwa viaye via kavuluisa omanu va lemiwile lovitangi. (Mateo 11:28-30) Omãla vatito ka va kuatele ohele yoku amela kokuaye. Omanu vana vakuavitima via sunguluka, va linga olondonge viaye. (Mateo 4:18-22; Marko 10:13-16) Omo liocisola caye kuenda esumbilo, wa soliwa lomanu valua va sumbila Suku. Kuenje vo kuatisa lovina vialua ndeci: Otembo yavo, ongusu yavo kuenda ovokuasi avo oco amameko lupange waye woku kunda.—Luka 8:1-3.
6. Ocituwa cipi ca vetiya Yesu oku pindula Lasaru kolofa.
6 Yesu wa lekisa ocikembe caye eci ekamba liaye Lasaru a fa. Eye poku mola esumuo lia Maria la Marta, ka tẽlele oku likandangiya. Kuenje wa fetika ‘oku lila.’ Eye wa sumuile calua ndaño okuti, wa kuatele epondolo lioku pindula Lasaru. Noke, omo lioku vetiyiwa locisola kuenda ohenda, wa lekisa unene a tambula ku Suku. Kuenje wa pindula Lasaru kolofa.—Yoano 11:11-15, 33-35, 38-44.
7. Momo lie tu sukilila oku pokola ku Yesu? (Tanga pokakasia kemẽla 31.)
7 Etu tua kũlĩha okuti, Yesu o sole eci ciwa kuenda wa suvuka ombambe levĩho. Olonjanja vivali, wa tundisile vonembele ava va kala oku lingilamo olomĩlu. (Mateo 21:12, 13; Yoano 2:14-17) Eci a kala palo posi, wa liyaka loloseteko vialua vio kuatisa oku kũlĩha ovitangi tu kasi oku liyaka lavio. (Va Heveru 5:7-9) Yesu wa kũlĩhĩlevo okuti, oka suvukiwa loku talisiwa ohali lolondingaĩvi. (Yoano 5:15-18; 11:53, 54; 18:38–19:16) Eye lesunguluko liocili, wa pandikisa kohali toke kolofa. Kuenje wa tẽlisa ocipango ca Isiaya loku eca elavoko liomuenyo ko pui komanu vatiamẽla kuviali waye. (Yoano 3:16) Anga hẽ ovituwa via Yesu ka vi ku vetiya oku amamako loku pokola kokuaye? (Va Heveru 13:8; Esituluilo 5:6-10) Nye tu sukila oku linga oco tu tiamẽle kuviali wa Kristu?
Ceci ci Sukiliwa Koku Tiamẽla Kuviali wa Yesu
8. Nye tu sukila oku linga nda tu yongola oku tiamẽla kuviali wa Kristu?
8 Sokolola ocindekaise eci: Oco omunu a kale onungi yofeka yimue, o sukila oku pokola kovihandeleko viofeka yaco. O sukilavo oku kuata ovituwa viwa kuenda oku pokola kovihandeleko viatiamẽla kuhayele. Cimuamue haico tu sukila oku linga nda tu yongola oku tiamẽla kuviali wa Kristu. Tu sukila oku pokola kovihandeleko via Yehova kuenda oku kuata uhayele konepa yespiritu.—1 Va Korindo 6:9-11; Va Galatia 5:19-23.
9. Tu lekisa ndati epokolo lietu ku Kristu?
9 Yesu o yongolavo okuti, omanu vaye va lekisavo epokolo kokuaye kuenda Kuviali waye. Ovo va pondola oku ci linga poku pokola kovina eye a longisa eci a kala palo posi. Va sukilavo oku pitisa kovaso Usoma wa Suku locipango caye okuti, ovokuasi a sule. (Mateo 6:31-34) Ovo va likolisilako oku lekisa ovituwa viwa ndaño lovitangi. (1 Petulu 2:21-23) Ava va yongola oku tiamẽla kuviali wa Kristu, va sukilavo oku kuama ongangu yaye yoku linga eci ciwa ku vakuavo.—Mateo 7:12; Yoano 13:3-17.
10. Tu lekisa ndati epokolo ku Kristu (a) Vepata? (b) Vekongelo?
10 Olondonge via Yesu vi lekisavo epokolo poku kuata ovituwa viwa vepata. Ulume o pondola oku lekisa epokolo ku Yesu poku tata ciwa ukãi waye kuenda omãla. (Va Efeso 5:25, 28-30; 6:4; 1 Petulu 3:7) Ukãi o lekisa epokolo ku Kristu poku kuata ovituwa viwa kuenda oku lekisa ‘esumbilo lumbombe.’ (1 Petulu 3:1-4; Va Efeso 5:22-24) Omãla va lekisavo epokolo ku Kristu poku sumbila olonjali viavo ndeci eye a linga. Yesu eci a kala umalẽhe, wa pokola kolonjali viaye ndaño okuti, ka via lipuile. (Luka 2:51, 52; Va Efeso 6:1) Ava vatiamẽla kuviali wa Kristu, va likolisilako oku kala ‘vakuahenda loku lekisa ocisola ku vakuavo’ kuenda oku kala ‘ambombe.’ Ovo va likolisilakovo oku kala ‘asima okuti, ka va fetuluinya evĩho levĩho, pamue etuka letuka.’—1 Petulu 3:8, 9; 1 Va Korindo 11:1.
Ava va Tiamẽla Kuviali wa Kristu va Pokola Kovihandeleko Viaye
11. Ava vatiamẽla kuviali wa Kristu va sukila oku pokola kovihandeleko vipi?
11 Omunu wosi oyongola oku kala onungi yofeka yimue, o sukila oku pokola kovihandeleko viofeka yaco. Cimuamue haico ci pita lomunu oyongola oku tiamẽla kuviali wa Kristu. Eye o sukila oku pokola ‘kocihandeleko ca Kristu’ poku pokola kovina viosi Yesu a longisa kuenda evi a handeleka. (Va Galatia 6:2) Ovo va pokola ‘kocihandeleko cusoma’ catiamẽla kocisola. (Tiago 2:8) Vocihandeleko caco mua kongela nye?
12, 13. Tu pokola ndati ‘kocihandeleko ca Kristu’?
12 Ava vatiamẽla kuviali wa Kristu, va siatavo oku lueya. Momo ka va lipuile. (Va Roma 3:23) Pole, va sukila ‘oku sola vakuavo lutima wa yela.’ (1 Petulu 1:22) Ovo ‘nda va likuetele olondaka,’ va pokola kocihandeleko ca Kristu coku ‘kuata utima woku liecela pokati.’ Oku pokola kocihandeleko caco, ci va kuatisa oku yuvula oku kapako akulueya a vakuavo kuenda oku lisola pokati. Ove hẽ ku sanjukila oku kala pokati komanu vaco va pokola ku Yesu haivo va likuetele ocisola pokati?—Va Kolosai 3:13, 14.
13 Yesu wa lombolola okuti, ocisola a kuatela omanu, ca velapo ocisola omanu va likuetele pokati. (Yoano 13:34, 35) Nda tua sola lika ava va tu sole, ka tu kasi oku kuama ongangu ya Yesu. Kuenje ocisola cetu ka ci kuata esilivilo. Yesu wa tu vetiya oku kuama ongangu yocisola ca Isiaye poku sola ovanyãli vetu kuenda vana va tu lambalala. (Mateo 5:46-48) Ocisola caco oco ci tu kuatisa oku pandikisa lekolelo kupange wetu. Upange waco upi?
Epokolo Liomanu va Yesu li Setekiwa
14. Momo lie upange woku kunda u kuetele esilivili?
14 Ava vatiamẽla Kusoma wa Suku, va kuete ocikele coku ‘imbila usoma Waye uvangi.’ (Ovilinga 28:23) Momo usoma wa Mesiya owo uka kemãlisa uviali wa Yehova. (1 Va Korindo 15:24-28) Eci tu kunda olondaka viwa, tu eca epuluvi komanu lioku tiamẽla Kusoma wa Suku. Ocituwa omanu va lekisa kesapulo liaco, oco ci tepisa ndomo vaka tetuluiwa la Kristu. (Mateo 24:14; 2 Va Tesalonike 1:6-10) Omo liaco, upange woku kunda olondaka viwa viusoma, owo weca uvangi wepokolo lietu ku Kristu.—Mateo 28:18-20.
15. Momo lie epokolo Liakristão li setekiwila?
15 Satana wa suvuka upange woku kunda. Kuenda olombiali ka vi yongola oku limbuka omoko yoku viala Yehova a eca ku Kristu. (Osamo 2:1-3, 6-8) Yesu wa sapuila olondonge viaye hati: “Ukuenje ka velipo okuti, ñala yaye o sule. Nda va fũkĩlisa ame, ene vo fũkĩlisivo.” (Yoano 15:20) Omo liaco, olondonge via Kristu vi kuete uyaki wespiritu u seteka epokolo liavo.—2 Va Korindo 10:3-5; Va Efeso 6:10-12.
16. Ava vatiamẽla kuviali wa Kristu va eca ndati ku ‘Suku evi via Suku’?
16 Ava vatiamẽla kuviali wa Kristu, va pokola ku Soma yavo. Pole, ka va lavisa olombiali. (Tito 3:1, 2) Yesu wa popia hati: “Evi via Kaisare vi eci ku Kaisare, levi via Suku vi eci ku Suku.” (Marko 12:13-17) Akristão va pokola lika kovihandeleko vina ka vi tateka oku pokola kovihandeleko via Suku. (Va Roma 13:1-7) Eci ovitunda vinene via setekele oku nyõla ocihandeleko ca Suku poku handeleka ovapostolo va Yesu oco va liwekepo oku kunda, ovapostolo va popia hati: ‘Tu pokola ku Suku, komanu hakoko.’—Ovilinga 1:8; 5:27-32.
17. Momo lie tu sukilila okupandikisa kovitangi?
17 Ava vatiamẽla kuviali wa Kristu, va sukila oku kuata utõi woku pokola kokuaye eci va lambalaliwa. Yesu wa popia hati: “Nda omanu vo njimbuili loku vu fũkĩlisila loku vu ndundilila ovina viosi vĩvi, wa sumũlũhi. Sanjuki, yoleli ca lua, momo onima yene kilu ya lua.” (Mateo 5:11, 12) Kocita catete, olondonge via Yesu via mola oku tẽlisiwa kuolondaka evi. Eci via tipuiwa omo lioku kunda Usoma, “va yolela. Momo va [kũlĩhĩle] okuti, va sesamẽla oku talela onduko yaco esepu. [Kuenje] oloneke viosi ka va liwekele oku kundila vonembele lo volonjo, loku longisa okuti, Yesu eye Mesiya.” (Ovilinga 5:41, 42) Omo liaco, ove wa siata oku linga eci ciwa poku lekisa epokolo ku Yehova ndaño lovitangi vimue ndeci: Oku vela, esumuo kuenda elambalalo.—Va Roma 5:3-5; Va Heveru 13:6.
18. Olondaka Yesu a sapuila Pondiu Pilato, vi lekisa nye?
18 Eci Yesu a kala palo posi, wa sapuilile Pondiu Pilato Ombiali yoko Roma hati: “Usoma wange hawoluali luloko. Usoma wange nda wa kaile woluali lulo, akuenje vange nda va yaka okuti, si pakuiwa ku va Yudea. Usoma wange . . . hawokilulieveko.” (Yoano 18:36) Ava vatiamẽla kuviali wa Kristu wokilu, ka va kuatisa kovoyaki oluali. Kuenda ka va tiamẽla kocisoko cimue casualali. Omo lioku pokola ‘Kusoma Yombembua,’ va yuvula oku litenga vovoyaki oluali.—Isaya 2:2-4; 9:6, 7.
Vana va Pokola ku Yehova Vaka Tambula Asumũlũho ka a Pui
19. Ava vatiamẽla kuviali wa Kristu, momo lie va kuetele ekolelo liovina vi keya kovaso?
19 Ava va pokola ku Kristu “Soma yolosoma,” va lavoka lekolelo ovina vi keya kovaso. Ovo va kasi oku lavoka otembo Yesu aka lekisa unene wuviali waye. (Esituluilo 19:11–20:3; Mateo 24:30) Akristão olombuavekua okuti, ‘omãla vusoma,’ va lavoka oku piñala usoma wokilu kumue la Yesu. (Mateo 13:38; Luka 12:32) “Olomeme vikuavo” vi lavokavo otembo eci Kristu aka popia lavo hati: ‘Enjui ene wa sumũlũisui la Tate, ndo piñali Oluali luokaliye lu vialiwa lusoma una vowangiliyili tunde koku sevetiwa kuoluali.’ (Yoano 10:16; Mateo 25:34) Omo liaco, omanu vosi va yongola oku tiamẽla Kusoma wa Suku, va sukila oku amamako loku pokola ku Kristu Osoma.
[Etosi pombuelo yemẽla]
a Oco o sange elomboluilo likuavo, tanga elivulu Raciocínios à Base das Escrituras, kemẽla 110 toke 112, losapi ya linga hati: ‘Momo lie Olombangi via Yehova vi popela hati: Usoma wa Suku wa tumbikiwa kilu kunyamo wo 1914?’ Elivulu liaco, lia sandekiwa Lolombangi via Yehova.
O Tẽla Oku Lombolola Eci Tua Lilongisa?
• Momo lie tu sukilila oku pokola ku Kristu?
• Ava vatiamẽla kuviali wa Kristu, va lekisa ndati epokolo kokuaye?
• Nye ci tu vetiya oku pokola ku Kristu?
[Okakasia kemẽla 31]
OVITUWA VIA VELAPO VIA KRISTU
Ka kuete ocame—Yoano 4:7-30.
Ukuahenda—Mateo 9:35-38; 12:18-21; Marko 6:30-34.
Ukuacisola—Yoano 13:1; 15:12-15.
Ukuacili—Mateo 4:1-11; 28:20; Marko 11:15-18.
Ukuacikembe—Marko 7:32-35; Luka 7:11-15; Va Heveru 4:15, 16.
Wa sunguluka—Mateo 15:21-28.
[Elitalatu kemẽla 29]
Oku likuatela ocisola pokati, ku tu kuatisa oku pokola ‘kocihandeleko ca Kristu’
[Elitalatu kemẽla 31]
Anga hẽ ovituwa via Kristu vi ku vetiya oku pokola kokuaye?