Tu Lekisi Esumbilo Kolohongele Vietu Vi Kola
“Ovo muẽle ndi va nena komunda yange yi kola, kuenje ndi va sanjuisila vonjo yange yoku likutilila.”—ISAYA 56:7.
1. Embimbiliya li lekisa ndati okuti tu sukila oku sumbila olohongele vietu?
YEHOVA o kasi oku kongela Akristão olombuavekua kuenda olomeme vikuavo oco vo fendele ‘komunda yaye yi kola.’ Eye o kasi oku va sanjuisila vonjo yaye “yoku likutilila” okuti vonembele yaye yespiritu. Onembele yaco, oyo ‘onjo yomanu vosi yoku likutilila.’ (Isaya 56:7; Marko 11:17) Ulandu owu u lekisa okuti efendelo lia Yehova li kola, kuenda lialipua. Poku endaenda kolohongele oku ka lilongisa Ondaka ya Suku loku u fendela, tu eca uvangi woku sumbila ovina vi kola kokuaye.
2. Nye ci lekisa okuti ocitumãlo Yehova a nõlele coku u fendela wa ci tendele okuti ci kola? Yesu wa lekisavo ndati esumbilo liaco?
2 Kotembo ya va Isareli, ocitumãlo cefendelo Yehova a nõlele, ca tendiwile okuti ci kola. Otavernakulu lovikuata viupange kuenda vikuavo via kala vokati kaco, via enda oku wavekiwa lulela u kola. Kuenje ‘vi kolisiwa okuti, vi kola calua.’ (Etundilo 30:26-29) Olohondo vivali via kala Votavernakulu, via enda oku tukuiwa hati, “Ocitumãlo ci kola” kuenda “Ohondo yi kola koku kola.” (Va Heveru 9:2, 3) Noke, o tavernakulu yeya oku piñanyiwa lonembele yoko Yerusalãi. Omo okuti o Yerusalãi ya kala ocitumãlo cefendelo lia Yehova, va yi tukuile hati “imbo li kola.” (Nehemiya 11:1; Mateo 27:53) Yesu vokuenda kupange waye woku kunda palo posi, wa sumbilile onembele. Eye wa temẽlele omanu vamue ka va sumbilile onembele. Momo va enda oku lingilamo olomĩlu.—Marko 11:15, 16.
3. Nye ci lekisa okuti olohongele via va Isareli via tendiwile okuti vi kola?
3 Va Isareli va enda oku liongolola olonjanja viosi oco va fendele Yehova loku yevelela eci Ondaka yaye yi tangiwa. Ovo, va kuatele oloneke vimue vioku linga ovipito vi tukuiwa hati, olohongele vi kola. (Ovisila 23:2, 3, 36, 37) Kotembo ya Esera la Nehemiya, va Lewi va enda oku “lomboluila omanu eci ca sonehiwa vovihandeleko.” Omo okuti, “omanu vosi va kala loku lila eci va yeva olondaka viovihandeleko,” va Lewi “va va lembeleka, vati: Liwekipo oku lisiõsiõla momo etaili eteke li kola.” Noke, va Isareli va linga Ocipito Colosinge vokuenda kuoloneke epanduvali ‘lesanju lialua.’ Omo liaco, “eteke keteke Esera wa tanga tanga velivulu liovihandeleko via Suku, tunde keteke liatete toke keteke lia sulako. Va sanjukila ofesta yaco oloneke epanduvali kuenje keteke liecelãla va linga efendelo li kola ndeci ca handelekiwa.” (Nehemiya 8:7-11, 17, 18) Ava ovo apuluvi va Isareli va sukilile oku tenda okuti, a kola.
Olohongele Vietu vi Kola
4, 5. Nye ci lekisa okuti, olohongele vietu vi kola?
4 Koloneke vilo, Yehova ka kuete olupale lumue lu kola palo posi okuti, omo mua tumbikiwa onembele yoku u fendela. Pole, tu sukila oku ivaluka okuti, olohongele vioku fendela Yehova vi kola. Vokuenda kuosemana tua siata oku liongolola olonjanja vitatu oco tu lilongise Embimbiliya. Kolohongele viaco, Ondaka ya Suku yi ‘lomboluiwa ciwa’ ndeci ca kala koloneke via Nehemiya okuti, omanu va kuata ‘elomboloko liaco.’ (Nehemiya 8:8) Olohongele vietu vi fetika locisungo coku sivaya Yehova kuenda ohutililo. Noke, vi malusulavo locisungo kuenda ohutililo. (Osamo 26:12) Ocili okuti, olohongele vietu viatiamẽla kefendelo lia Yehova. Omo liaco, tu sukila oku kuata ocituwa coku lekisa esumbilo kokuavio.
5 Yehova o sumũlũisa omanu vaye, eci va enda kolohongele oku u fendela loku lilongisa Ondaka yaye. Kuenje, va kuata ukamba la vakuavo. Eci tu enda kolohongele, tu sukila oku ivaluka okuti, kocitumãlo caco ‘oko Yehova a handeleka okuti ku kala esumũlũho.’ (Osamo 133:1, 3) Tu kuata lika esumũlũho liaco, nda tu enda kolohongele, loku yevelela lutate ovipama viosi vi lingiwa. Yesu wa popia hati: “Apa pali vavali pamue vatatu va liongoluila vonduko yange haipo ñasi pokati kavo.” Ndaño okuti, ulandu wolondaka evi, u tiamisiwila kakulu vekongelo eci va linga olohongele viavo vioku tetulula ovitangi viekongelo, pole, vitiamisiwilavo kolohongele vietu. (Mateo 18:20) Omo okuti Kristu o kasi pokati kolohongele Viakristão lekuatiso liespiritu sandu, tu sukila oku vi tenda okuti vi kola.
6. Nye ci popiwa catiamẽla kovitumãlo vietu viefendelo, ci kale vinene ale vievi vitito?
6 Ocili okuti, Yehova ka kala vonembele ya tungiwa lomanu. Pole, Olonjango Viusoma ovio ovitumãlo viefendelo liocili. (Ovilinga 7:48; 17:24) Eci tu liongoluila volonjango viaco, tu lilongisa Ondaka ya Yehova, tu imba ovisungo vioku eca esivayo kuenda tu likutilila kokuaye. Cimuamue haico tua siata oku linga Volonjango vioku lingila olohongele vinene ndeci: Olohongele Vimbo kuenda olohongele viofeka. Olonjanja vimue olohongele viaco via siata oku lingiwila vocila coku tasuila ombunje kuenda kovitumãlo vikuavo. Osimbu tu lingila olohongele vietu vovitumãlo viaco, tu sukila oku vi tenda okuti vi kola. Omo liaco, poku enda kolohongele vinene ale vievi vitito, tu sukila oku lekisa esumbilo kuenda ovituwa viwa.
Ndomo tu Lekisa Esumbilo Kolohongele Vietu
7. Kovina vipi tu sukila oku lekisa esumbilo kolohongele vietu?
7 Kuli olonjila vialua vioku lekisa esumbilo kolohongele vietu. Onjila yimue yoku lekisa esumbilo liaco, oku pitila selo okuti tu imbila kumosi ocisungo coku fetika ohongele. Vimue pokati kovisungo viaco, vi lekisa olohutililo viomanu va Suku. Kuenje tu sukila oku vimba lesumbilo. Upostolo Paulu poku tukula Osamo 22, wa lombolola eci ca tiamẽla ku Yesu. Eye wa popia hati: “[Ndi] sapula onduko yove ku vamanjange. Pokati kekongelo hu imbila esivayo.” (Va Heveru 2:12) Omo liaco, tu sukila oku kuata ocituwa coku tumãla pomangu yetu osimbu handi manji endisa ohongele ka tukuile ocisungo coku fetika. Poku imba ocisungo, tu sukila oku lekisa ocituwa ndeci cukualosamo wa popia hati: “Mandula Yehova lutima wange wosi vonjango ya vakuesunga lo vekongelo.” (Osamo 111:1) Eli olio esunga lieci tu sukilila oku pitila selo kolohongele. Nda tua ci linga, tu sivaya Yehova lovisungo, kuenda tu yevelela ovipama viosi toke kesulilo liohongele.
8. Ovolandu api Embimbiliya a lekisa okuti, tu sukila oku yevelela olohutililo lesumbilo?
8 Onepa yikuavo yi lekisa esilivilo liolohongele vietu, olohutililo vi lingiwa vioku kuatisa omanu vosi va kasi pohongele yaco. Onjanja yimue kocita catete, Akristão va liongoluilile ko Yerusalãi, kuenje “vosi va likutilila ku Suku lutima umuamue.” Ndaño okuti kotembo yaco kua kala elambalalo, pole, Akristão vamamako oku “popia ondaka ya Suku lutõi.” (Ovilinga 4:24-31) Vokuenda kuohutililo yaco, lomue pokati kavo wa ecelela oku tiamisila utima waye kovina vikuavo. Momo, vosi yavo ‘va kala lutima umuamue.’ Olohutililo vi lingiwa vohongele, vi situlula ovisimĩlo viomanu vosi va kasi pohongele. Eci vi lingiwa, tu sukila oku vi yevelela lesumbilo.
9. Uwalo kuenda ovituwa vietu, vi lekisa ndati esumbilo kolohongele vietu vi kola?
9 Tu sukila oku lekisa esumbilo kolohongele vietu poku wala uwalo wa sunguluka. Uwalo wetu kuenda ocituwa coku teta esinga lietu, vi situlula esumbilo tu lekisa kolohongele vietu. Upostolo Paulu wa popia hati: “Njongola okuti alume ovo va likutilila kuoha, loku tulika ovaka a kola, halonyeñoko pamue lolonamalãla. Akãi, ndi va yonguila okuti va liposuisa luwalo wa sunguluka, loku liuvika, loku omboka, halocifuko ca vindiwako, pamue lulu, pamue lolomota via tĩla, pamue lolombinja via tĩla, te lovilinga viwa, oco ca sungulukila akãi va panga oku vumba Suku.” (1 Timoteo 2:8-10) Eci tu enda kohongele yofeka yi lingiwila vocila coku tasula ombunje, tu sukila oku wala uwalo wa sunguluka, ndaño okuti, keteke liaco kuli owuya ale ombambi. Esumbilo tu lekisa kepuluvi liaco, li tu kuatisa oku yuvula okulia ale oku takĩla o pastilia vokuenda kuovipama viohongele. Oku wala uwalo wa sunguluka kolohongele viaco, ku eca esumbilo ku Yehova. Ku ecavo esumbilo kefendelo liaye kuenda komanu vosi va kasi pohongele yaco oku u fendela.
Ovituwa Omanu va Suku va Sukila Oku Lekisa
10. Upostolo Paulu, wa lekisa ndati okuti tu sukila oku kuata ovituwa viwa kolohongele vietu?
10 Kelivulu lia 1 Va Korindo kocipama 14, upostolo Paulu wa eca elungulo liatiamẽla koku linga olohongele vietu. Eye wa popia hati: “Ovina viosi puãi vi sokiyiwe ciwa loku lingiwa lesumbilo.” (1 Va Korindo 14:40) Ocili okuti olohongele vietu viatiamẽlavo kovopange vekongelo. Omo liaco, vi sukila oku endisiwa ciwa oco vi kuatise omanu vosi va Yehova.
11, 12. (a) Nye ci pondola oku kuatisa omãla va sole oku endaenda kolohongele? (b) Nye omãla va sukila oku linga oco va lekise ekolelo liavo kolohongele?
11 Olonjali vi sukila oku longisa omãla vavo oco va lekise esumbilo kolohongele. Ovio vi sukila oku va sapuila okuti, ka ci tava oku mangalela Vonjango Yusoma ale vonjo mu lingiwila Elilongiso Lielivulu. Momo ovitumãlo viaco, omo tu fendelela Yehova loku lilongisa Ondaka Yaye. Soma Salomone wa popia hati: “Nda wenda konjo ya Suku enda lesumbilo, oku amẽlako hu yevelela kua velapo.” (Ukundi 5:1) Mose wa sapuililevo va Isareli oco va liongoluile pamosi oku kongelamo akulu ‘lomãla.’ Eye wa popia hati: “Ongolola omanu vosi, . . . okuti va yevelela loku lilongisa oku sumbila Yehova, Suku yene, kuenje va panga oku tẽlisa lutate olondaka viosi viocihandeleko cilo. Vongolola okuti omãla vavo, ava ka va ci kũlĩhĩle, va yevelela, loku lilongisa oku sumbila Yehova.”—Esinumuĩlo 31:12, 13.
12 Koloneke vilo, omãla va siatavo oku endaenda kolohongele kumue lolonjali viavo oco va yevelele kuenda oku lilongisa ondaka ya Suku. Eci olonjali vi limbuka okuti, omãla va fetika oku kuata elomboloko liolonumbi Viembimbiliya, noke, vi va vetiya oku eca atambululo a teta onimbu. (Va Roma 10:10) Omõla poku fetika ci tava okuti eca etambululo kapulilo ana a leluka. Kefetikilo, ci tava okuti o tanga etambululo li kasi vocinimbu. Pole, vokuenda kuotembo, o likolisilako oku tambulula volondaka viaye muẽle. Atambululo aco, a kuatisa omõla kuenda a sanjuisa akulu loku veta kovitima viavo. Olonjali vi sukila oku lekisa ongangu yiwa poku eca atambululo volondaka viavo muẽle. Omo liaco, omãla va sukila oku kuata Embimbiliya liavo, lelivulu liovisungo kuenda Utala Wondavululi. Ovo va sukila oku tata lesumbilo alivulu aco. Ovina evi, vika kuatisa omãla oku limbuka okuti, olohongele vietu vi kuete esilivilo kuenda vi kola.
13. Nye tu lavoka ku vana veya kohongele yetu onjanja yatete?
13 Olohongele vietu ka citava okuti, vi lisetahãla lefendelo liatavo esanda. Momo efendelo liavo lia siata oku lingiwa lesumbilo liombambe kuenda oku kaloloka. Pole, olohongele vietu Vonjango Yusoma, te vi lingiwa lesumbilo liocili, lesanju kuenda evetiyo. Kuenda tu sukila oku yuvula okuti ka vi lingiwa lonjuela ndeyi ya siata vonjo yoku pilukila. Omo okuti, tu liongolola oco tu fendele Yehova, olohongele vietu te vi lingiwa lesumbilo. Tu yongola okuti, vana veya onjanja yatete, kesulilo liohongele, va komõha omo liulandu va yevelela. Kuenda va komohavo ovituwa vietu levi viomãla vetu, kuenje, ci va vetiya oku popia hati: “Suku o kasi pokati kene.”—1 Va Korindo 14:25.
Ocituwa Cimue ka ci Pongoloka Vefendelo Lietu
14, 15. (a) Tu yuvula ndati oku “pukula onjo ya Suku yetu”? (b) Elivulu lia Isaya 66:23, li kasi oku tẽlisiwa ndati?
14 Ndomo ca lomboluiwa kefetikilo liocipama cilo, Yehova o kasi oku ongolola omanu vaye kuenda oku va sanjuisila ‘vonjo yaye yoku likutilila.’ (Isaya 56:7) Uprofeto Nehemiya, wa lungula vamanjaye va Yudea oco va lekise esumbilo konembele poku eca olombanjaile viavo vioku yi tata. Eye wa popia hati: “Ka tu pukula onjo ya Suku yetu.” (Nehemiya 10:39) Omo liaco, ka tuka kuati owesi kelaleko lia Yehova lioku u fendela ‘vonjo yaye yoku likutilila.’
15 Uprofeto Isaya poku lekisa esilivilo lioku endaenda kolohongele olonjanja viosi, wa popia hati: “Tunde kosãi yokaliye toke kosãi yokaliye, kuenje tunde kesambata toke kesambata, vakuetimba [ale omanu] vosi veyaiya oku fendela. Oco ca popia Yehova.” (Isaya 66:23) Cimuamue haico ci kasi oku pita koloneke vilo. Akristão va siata oku fendela Yehova osemana losemana kuenda osãi losãi. Ovo va kasi oku ci linga poku endaenda kolohongele kuenda poku kunda olondaka viwa viusoma. Ove hẽ, wa siata oku endaenda kolohongele oco o fendele Yehova?
16. Momo lie cilo tu sukilila oku kuata ocituwa coku endaenda kolohongole?
16 Elivulu lia Isaya 66:23, lika tẽlisiwavo voluali luokaliye Yehova a likuminya. Kotembo yaco, osemana losemana kuenda osãi losãi, ‘omanu vosi’ vaka fendela Yehova otembo ka yi pui. Ocili okuti, olohongele vietu vioku fendela Yehova vikamamako oku lingiwa voluali luokaliye. Omo liaco, koloneke vilo tu sukila oku kuata ocituwa coku endaenda kolohongele kuenda oku amamako oku vi sumbila. Momo olohongele viaco vi kola.
17. Momo lie tu sukilila oku endaenda kolohongele, ‘osimbu tu lavoka eteke liesulilo’?
17 Osimbu tu panda kesulilo, tu sukila oku endaenda kolohongele oku fendela Yehova. Olohongele viaco, tu sukila oku vi tenda okuti vi kola. Omo liaco, ka tuka eceleli okuti upange woku sanda eteku, ovikele vio kosikola ale oku lilongisa luteke, ku tu tateka oku endaenda kolohongele. Oku lisanga la vamanji kolohongele, ku pamisa ekolelo lietu. Olohongele vietu, vi tu kuatisa oku li kũlĩha ciwa lavamanji, ‘oku livetiya pokati locisola kuenda lovilinga viwa.’ Tu sukila oku ci linga, ‘ca piãla enene omo tu lete okuti eteke lia Yehova li kasi ocipepi.’ (Va Heveru 10:24, 25) Omo liaco, tu amamiko oku lekisa esumbilo kolohongele vietu vi kola. Tu kuati ocituwa coku endaenda kolohongele, loku wala uwalo wa sunguluka kuenda oku lekisa ovituwa viwa. Nda tua ci linga, tu lekisa esumbilo kovina Yehova a tenda okuti vi kola.
[Olondaka vielitalatu kemẽla 28]
Olohongele vioku fendela Yehova, tu sukila oku vi tenda okuti vi kola
[Olondaka vielitalatu kemẽla 31]
Omãla vetu va siata oku endaenda kolohongole oco va yevelele loku lilongisa ondaka ya Suku
[Olondaka vielitalatu kemẽla 31]
Oku Pitulula Atosi Avelapo
• Nye ci lekisa okuti olohongele vioku fendela Yehova tu sukila oku vi tenda okuti vi kola?
• Ovina vipi vi lekisa okuti olohongele vietu vi kola?
• Omãla va lekisa ndati esumbilo kolohongele vietu vi kola?
• Momo lie tu sukilila oku endaenda kolohongele olonjanja viosi?