March

Ọyinkọn Pita vuẹ iniọvo na nẹ ayen reyọ kokẹ kokẹ yẹrẹ ona rẹ ayen vwori vwọ bọn ohwohwo gan. Pita de si: “Kirobo ra kẹ ovwan okẹ bu te, ovwan je kẹ ohwohwo rhe, kerẹ omuidi rẹ esiri rẹ Ọghẹnẹ rọ ghara ẹserọphẹ rọyen.” (1Pi 4:10) E jẹ sioma uko ra vwọ reyọ okẹ re vwori vwo ruiruo vọnvọ-ọn je djẹ oshọ nẹ ihwo cha rioma kpahen avwanre-e. Ẹkẹvuọvo e jẹ a kẹnoma kẹ uruemu ra vwọ reyọ okẹ re vwori vwọ yan oma. (1Kọ 4:6) E jẹ avwanre karophiyọ nẹ kokẹ kokẹ re vwori eje oborẹ Ọghẹnẹ yen i nurhe. Ọtiọyena, e gbe jẹ a reyọ ayen vwọ bọn ukoko na gan, ọ dia a vwọ reyọ ayen vwo titi omobọ-ọ. (Fil 2:3) Siẹrẹ a da reyọ okẹ vẹ ẹgba ro rhe avwanre vwo ru ọhọre rẹ Ọghẹnẹ, ọnana cha ka avwanre omavwerhovwẹn, ọ dia kidie nẹ avwanre yovwin vrẹ ihwo efa yẹrẹ ruẹ buẹnphiyọ vrẹ aye-en, ẹkẹvuọvo ọyen ra vwọ reyọ okẹ avwanre vwo jiri Jihova. w22.04 11-12 ¶7-9

Jesu vwo ẹguọnọ rẹ Isiesi Ọfuanfon na, aroẹmrẹ rọhẹ Une rẹ Ejiro 40:8 vuẹ avwanre oborẹ oma ruẹ Jesu kpahen Ota rẹ Ọghẹnẹ, ọ da ta: “Me vwo omavwerhe ru ọhọre wẹn, E Ọghẹnẹ mẹ; urhi wẹn ọ hẹ evun rẹ udu mẹ.” Ọnana da nẹrhẹ o vwo omavwerhovwẹn je ga Jihova ọkieje. Avwanre de se Ota rẹ Ọghẹnẹ ji vwo ẹguọnọ rọyen, avwanre ki che vwo omavwerhovwẹn vwẹ ẹga ri Jihova. (Un 1:​1-3) Vwo nene eta vẹ udje ri Jesu, e je ru ona rẹ isese ri Baibol avwanre yovwinphiyọ. A da nẹrhovwo, jomaotọ se ememerha, nọ enọ, ji si ẹkpo eghanghanre re se mrẹ phiyotọ, ọ cha nẹrhẹ e vwo ẹruọ ri Baibol na phiyọ. E se vwo oniso womarẹ a vwọ jomaotọ reyọ ẹbe ukoko na vwọ fuẹrẹn obo re se. A je sa vwẹ uphẹn kẹ Ota rẹ Ọghẹnẹ nẹ o sun akpeyeren rẹ avwanre siẹrẹ a da vwẹ ẹro abavo vwo ni oborẹ avwanre se. Avwanre da davwẹngba vwo ru erọnvwọn nana, kẹ a sa mrẹ erere vọnvọn vwo nẹ isese ri Baibol avwanre rhe ji sikẹrẹ Jihova phiyọ.​—Un 119:17; Jem 4:8. w23.02 13 ¶15-16

Sane ona ọvo kiriguo wọ guọnọ yono rere wọ jowọ wọ vwọ yanmu obo wọ vwọ tua. Mavọ wo se vwo ru ọnana? Vwẹ ẹwẹn roro nẹ wọ guọnọ wian phiyọ obo wọ sa vwọ dia omamọ oyono. Wo se yono ibroshọ rẹ Muomaphiyọ Isese vẹ Eyono. Ọ da dianẹ wo vwo ota vwẹ uyono rẹ uherevie udughwrẹn, wọ sa vuẹ oniọvo ro yerin tedje nẹ ọ kerhọ wẹn siẹrẹ wo de muegbe rere ọ je vuẹ wẹ kpahen asan wọ sa wian phiyọ. Fobọ muegbe rẹ ota wẹn phiyotọ rere ihwo vwọ mrẹ ẹgbaẹdavwọn wẹn vughe je riẹn nẹ a sa vwẹroso owẹ. (2Kọ 8:22) Ọ da rha dianẹ ona ru wọ guọnọ wian phiyọ na bẹn wẹn eruo vwo? Wo jẹ oma rhọ wẹ-ẹ! A riẹn Timoti phiyọ omamọ oyono kugbe ohwo rọ riẹn ota ta? Baibol na ghwa ta ọtiọye-en. Ẹkẹvuọvo, Timoti nabọ ru yovwinphiyọ vwẹ iruo rọyen kidie o nene udje kugbe uchebro ri Pọl.​—2Ti 3:10. w22.04 24-25 ¶8-11

Die yen eranvwe vẹ iyovwin ighwrẹn na mudiaphiyọ? Avwanre vwo oniso nẹ eranvwe nana họhọ ubido, awọ rọyen da họhọ okorhi, unu rọyen da rha họhọ ọ rẹ okpohrokpo, o de rhe vwo ighoro ihwe. Eranvwe ẹne re djunute vwẹ Daniẹl uyovwin 7 ji vwo erọnvwọn nana eje. Dedena, vwẹ ọbe Ẹvwọphia, eranvwe ọvo yen vwo erọnvwọn nana eje ọ dia eranvwe ẹne ọvuọvo re djunute na-a. Ọ dia usuon ọvo yẹrẹ ẹgba rẹ usuon ro suẹn vwẹ enu isun efa yen eranvwe nana mudiaphiyọ-ọ. Jọn je tanẹ o suẹn “vwẹ enu rẹ orua korua kugbe ihwo kugbe ephẹrẹ kugbe ẹgborho.” Kọyen ọ rho nẹ ẹgba rẹ usuon efa re herọ. (Ẹvw 13:7) Ọtiọyena, eranvwe nana mudiaphiyọ ẹgba rẹ usuon eje ri sun ihworakpọ nẹ awanre rhe rhi te ọke nana. (Agh 8:9) Kọke kọke a da reyọ ukeri ihwe vwo ruiruo vwẹ Baibol na, o mudiaphiyọ ogbagba. w22.05 9 ¶6

Amono yen cha mre erere vwo nẹ erọnvwọn nana eje rhe? Ihwo rẹsosuọ yen otu gbidigbidi re wanvrẹ ofovwin rẹ Amagidọn, kugbe emọ rayen che vwiẹ vwẹ akpọ kpokpọ na. Jẹ, Ẹvwọphia uyovwin 20 ji ve nẹ ihwo ri ghwuru che vrẹnushi. (Ẹvw 20:​11-13) Ihwo “ọsoso” re fuevun ri ghwuru vwẹ obuko kugbe ihwo ri “jẹ ọsoso ẹdia” ri vwo uphẹn rẹ ayen vwo yono kpahen Jihova-a, cha rhoma rhivwin rhe otọrakpọ na. (Iruo 24:15; Jọ 5:​28, 29) Jẹ, kẹ ọnana mudiaphiyọ nẹ kohwo kohwo yen a cha rhọnvwọ nushi vwẹ uvwre Usuon rẹ Ẹgbukpe Uriorin na? Ẹjo. A cha rhọnvwọ ihwo re vwẹ arogba vwo sen uphẹn rẹ ayen vwọ ga Jihova tavwen ayen ki ghwu nushi-i. Ayen ku uphẹn ayen vwọ dia Iparadaisi vwẹ otọrakpọ na kufia.​—Mt 25:46; 2Tẹ 1:9; Ẹvw 17:8; 20:15. w22.05 18 ¶16-17

Womarẹ “odibo esiri na,” Jesu vwẹ ukoko ọvo vwo mu vwẹ otọrakpọ na ro titi ẹga rẹ uyota. (Mt 24:45) Mavọ yen oma ru we kpahen ukoko yena? Ọkiọvo, oma se ru we kerẹ ọyinkọn Pita rọ ta eta re kẹdẹ kedẹ ri nonẹna kẹ Jesu. Tivọ yen avwanre ohwo ọvuọvo rha dia nonẹna jovwo, ọ da dianẹ avwanre mrẹ ukoko ri Jihova vughe-e? Womarẹ ukoko na, Jesu kẹ avwanre erọnvwọn eje ra guọnọre rere a sa vwọ fuevun kẹ Ọghẹnẹ. O ji yono avwanre rere a sa vwọ nabọ ruiruo rẹ aghwoghwo rẹ avwanre fiotọ. Vwọba, ọ je chọn avwanre uko vwo vwo uruemu rẹ “ohwo ọkpokpọ na,” rere oma rẹ avwanre sa vwọ vwerhen Jihova. (Ẹf 4:24) Jesu reyọ odjekẹ rẹ aghwanre vwọ kẹ avwanre ọke rẹ ebẹnbẹn da vwomaphia. Avwanre mrẹ erere vwo nẹ odjekẹ tiọyena rhe ghwe vwo nẹ ọke rẹ ọga ri COVID-19 rẹ akpọeje vwọ tonphiyọ na. Ihwo buebun vwevunrẹ akpọ na vwọ ro ẹnwan rẹ oborẹ ayen che ru, jẹ Jesu vwẹ odjekẹ vwọ kẹ avwanre kpahen oborẹ avwanre se ru ra vwọ kẹnoma. w22.07 12 ¶13-14

Jihova vuẹ ihwo rẹ Izrẹl awanre nẹ ayen yono emọ rayen kpahen ọyen ọkieje. (Urh 6:​6, 7) Esẹ vẹ ini yena vwo uphẹn buebun rayen se vwo nene emọ rayen vwọ ta ota kugbe je kọn ẹguọnọ ri Jihova phiyọ ubiudu rayen. Kerẹ udje, ọmọshare rọ dia ohwo rẹ Izrẹl sa ghwọrọ inọke buebun ro vwo nene ọsẹ rọyen vwọ kọn ekankọn yẹrẹ ghwa orhọevuo vwọ cha uwevwin. Oniọvo rọyen rọ ọmọtẹ je sa ghwọrọ ọke buebun rọ vwọ vwẹ ukẹcha kẹ oni rọyen vwo ko emwa, rhuon erọnvwọn, kugbe erọnvwọn efa vwẹ uwevwin na. Ọke rẹ esẹ vẹ ini kugbe emọ na vwọ wian kuẹgbe na, kẹ ayen sa ta ota kpahen erọnvwọn buebun re pha ghanghanre. Kerẹ udje, ayen sa ta ota kpahen uruemu oyoyovwin ri Jihova kugbe obo rọ vwẹrote ayen kerẹ orua. Vwẹ ibrotọ evo, esẹ vẹ ini kugbe emọ sa mrẹ uphẹn vwọ ghwọrọ ọke kuẹgbe vwẹ ọsoso rẹ ẹdẹ ọvo-o. Ọkiọvo ọsẹ vẹ oni na hẹ obẹ iruo, jẹ emọ na hẹ isikuru. Fikirẹ ọtiọyena, ko fori nẹ esẹ vẹ ini rhuẹrẹ ọke phiyọ rere ayen vẹ emọ rayen sa vwọ ta ota kugbe.​—Ẹf 5:​15, 16. w22.05 28 ¶10-11

Imwemwu egangan vwọso urhi rẹ Ọghẹnẹ. Onenikristi de ru umwemwu ọgangan tiọyena, ofori nẹ ọ rẹ Jihova vwọ kẹ evwoghovwo, ọ me je vuẹ ekpako rẹ ukoko na vwọ kpahọn. (Un 32:5; Jem 5:14) Ọrhọ yen oghwa ro te ekpako na? Jihova ọvo yen vwo uturhi rọ vwo reyọ imwemwu rẹ ohwo ruru vwo ghovwo kare kare, o ruẹ ọnana womarẹ ọtanhirhe na. Jihova vwẹ uphẹn vwọ kẹ ekpako na ayen vwọ reyọ Baibol na vwọ fuẹrẹn sẹ ofori ohwo ro ru umwemwu ọgangan tiọyena vwọ dia ukoko na. (1Kọ 5:12) Ayen se vwo ru ọnana wiẹn, ofori nẹ ayen guọnọ ekpahọnphiyọ rẹ enọ nana: Umwemwu na ọ rẹ arogba? Ohwo na muegbe rẹ umwemwu na phiyoto tavwen o ki ruo? Ọ vwanriẹn umwemwu na ru vwẹ ọke buebun? Ọ rọ ma ghanre yen, imuẹro herọ nẹ o ghini kurhẹriẹ nẹ otọ rẹ ubiudu rhe? O vwo obo ri djerephia sẹ Jihova vwo ghovwo re?​—Iru 3:19. w22.06 9 ¶4

Jesu je vuẹ idibo rọyen nẹ ayen guọnọ ọvwata. (Mt 5:6) Ọnana mudiaphiyọ nẹ ohwo che vwo owenvwe ọgangan ro vwo ru obo ri yovwirin rọ je fon vwẹ ẹro rẹ Ọghẹnẹ. Wo vwo ẹguọnọ rẹ uyota kugbe ọvwata? O mu avwanre ẹro nẹ wo ru ọtiọyen. Wo vwo utuoma kpahen efian, umwemwu kugbe obo re chọre. (Un 119:​128, 163) Ohwo ro gun efian vwẹrokere Eshu, rọ dia osun rẹ akpọ na. (Jọ 8:44; 12:31) Emuọvo rẹ Eshu davwẹngba vwo ruẹ yen o vwo miovwin odẹ ọfuanfon ri Jihova Ọghẹnẹ. Rhanvwe ọke rẹ ayen vwo gbevwọsuọ vwẹ ogba rẹ Idẹn yen Eshu vwọ hrahra efian kpahen Ọghẹnẹ. O dje Jihova phiyọ orharhe rẹ Osun rọ guọnọ erhuvwu rẹ ihworakpọ-ọ. (Jẹ 3:​1, 4, 5) Efian rẹ Eshu gun kpahọn na nẹrhẹ ihwo vwẹ orharhe ẹwẹn vẹ ẹro ọchọchọ vwo ni Ọghẹnẹ. Ọ da dianẹ ihworakpọ rhọvwen vwo ẹguọnọ rẹ “uyota” na-a, Eshu sa nẹrhẹ ayen vwobọ vwẹ koka koka rẹ umiovwo vẹ jẹfuọn.​—Ro 1:​25-31. w23.03 2 ¶3

Wọ vwọ davwẹngba wo vwo siobọnu orharhe rẹ uruemu ọvo ye, ọkiọvo obọ sa chọ wẹ wọ da rhoma rhivwin re ruo. Ọnana sa nẹrhẹ ofu dje we wo mi no nẹ wọ cha sa yanmuẹ obo wọ vwọ tua na-a. Die yen sa chọn wẹ uko vwo chirakon? Emu ọghanghanre ọvo​—ẹguọnọ ru wo vwo kpahen Jihova. Ẹguọnọ ru wo vwo kpahen Jihova ọyen uvi uruemu ro me yovwin kparobọ. (Isẹ 3:​3-6) Ẹguọnọ ru wo vwo kpahen Ọghẹnẹ sa chọn wẹ uko vwo phi ebẹnbẹn rẹ akpeyeren kparobọ. Ọkieje yen Baibol na vwọ ta ota kpahen ẹguọnọ ro jẹrhẹriẹ ri Jihova vwo kpahen idibo rọyen. O vwo ọke vuọvo rọ cha vwọ kpairoro vrẹ yẹrẹ yan jẹ idibo rọyen vwo-o. Ọghẹne ma wẹ họhọ oma rọyen. (Jẹ 1:26) Mavọ wo se vwo dje oka rẹ ẹguọnọ tiọyen phia? Vwẹ ọdavwaro vwọ tuọnphiyọ. (1Tẹ 5:18) Kẹdẹ kẹdẹ, nọ oma wẹn, ‘Idjerhe vọ yen Jihova vwo dje ẹguọnọ kẹ vwẹ?’ Wọ me kpẹvwẹ Jihova vwẹ ẹrhovwo wẹn ji djunute erọnvwọn kiriguo ro ru kẹ wẹ vwẹ ẹdẹ yena. Jẹ o muwẹro nẹ erhuvwu ri Jihova ruẹ kẹ wẹ ọyen odjephia nẹ o vwo ẹguọnọ wẹ komobọ. w23.03 12 ¶17-19

Jesu dje erorokẹ kẹ iyinkọn 12 na ji nene ayen yerin vwọrẹ ẹguọnọ. Die yen ọnana yono avwanre? Ọ dia oborẹ ihwo efa ru avwanre yen ukaro-o ẹkẹvuọvo oborẹ avwanre ruru yẹrẹ ta kpahen ogbeku rayen. Ọ da dianẹ ivun rẹ oniọvo ọvo miovwo avwanre, a sa nọ oma avwanre: ‘Diesorọ obo ro ruru na vwo kpokpo uvwe ẹwẹn? Ọnana dia odjephia nẹ o vwo asan ọvo mi de shekpotọ ro fori nẹ me wian kpahe-en? Gbanẹ oniọvo ro gbe vwe ku na vwo obẹnbẹn ọvo ro nene muabọ? Ọ da tobọ dianẹ mi niro nẹ ophu mẹ na chọre-e, mi se dje ẹguọnọ phia je reyọ oborẹ oniọvo na ruru na vwọ vrẹ?’ Siẹrẹ e de nene iniọvo avwanre yerẹn vwọrẹ ẹguọnọ, jẹ e djephia nẹ avwanre Inenikristi rẹ uyota. Udje ri Jesu na ji yono avwanre oborẹ avwanre sa vwọ davwẹngba vwo vwo ẹruọ rẹ iniọvo avwanre. (Isẹ 20:5) Uyota, Jesu vwo ẹgba ro se vwo vughe obo rehẹ ubiudu ri kohwo kohwo. Avwanre vwo ẹgba yena-a. Ẹkẹvuọvo a sa vwẹ edirin nene iniọvo avwanre yerin kugbe ọ da dianẹ ayen gbe avwanre ku. (Ẹf 4:​1, 2; 1Pi 3:8) Ọ cha lọhọ e vwo ru ọtiọyen siẹrẹ e de vughe asan rẹ iniọvo avwanre dia ghwanre. w23.03 30 ¶14-16

Eshu da mrẹvughe nẹ a guọnọ oka rẹ omaesivwon ọvo mamọ, ọ sa davwẹngba rọ vwọ reyọ ọnana vwọ mu avwanre vwọ churi ri Jihova. Idọktọ yẹrẹ ihwo rẹ orua re dia Iseri-i se kpokpo avwanre nẹ e se obara phiyọ oma, rọ dia obo re vwọso urhi rẹ Ọghẹnẹ. Yẹrẹ ohwo ọvo sa riẹriẹ avwanre re vwo vwobọ vwẹ oka rẹ omaesivwon rọ vwọso odjekẹ ri Baibol na. Ọ da tobọ dianẹ e ghwuru, dede nẹ ọ dia ọyen oborẹ avwanre guọnọre-e, ẹguọnọ rẹ Jihova vwo kpahen avwanre che vwoba-a. (Ro 8:​37-39.) Igbeyan ri Jihova de ghwu, ọ je karophiyọ ayen kerẹsiẹ ra da mrẹ nẹ ayen je herọ yerẹn. (Lu 20:37) O vwo owenvwe ọgangan rọ vwọ rhovwọn avwanre rhivwin rhe akpọ. (Job 14:15) Jihova hwa okposa rere avwanre se vwo “vwo arhọ ri bẹde.” (Jọ 3:16) Avwanre riẹnre nẹ Jihova vwo ẹguọnọ kpahen avwanre mamọ, nẹ o je vwẹrote avwanre. Ọtiọyena, ukperẹ e vwo gbobọnyẹ Jihova ọke ra da muọga yẹrẹ e de hirharoku oshọ rẹ ughwu, e jẹ a vwẹroso Jihova nẹ o che bicha avwanre je kẹ avwanre aghwanre vẹ ẹgba ra guọnore.​—Un 41:3. w22.06 18 ¶16-17

Baibol na da ta: “Oshọẹdjẹ rẹ Ọrovwohwo na ọyẹ ẹtuọhọ rẹ ẹghwanre, erianriẹn rẹ Ọfuanfọn Ọvuọvo na ọye orẹmrẹ.” (Isẹ 9:10) Ọtiọyena, e de vwo orhiẹn ọghanghanre re che bru, e jẹ muo kpahen ẹro rẹ Jihova vwo nẹ emu rọ dia “erianriẹn rẹ Ọfuanfọn Ọvuọvo na.” E se ru ọyena siẹrẹ e de yono Baibol na vẹ ẹbe efa ra fan nẹ Baibol na rhe. E de ru ọtiọyen, je djephia nẹ e vwo uvi rẹ aghwanre. (Isẹ 2:​5-7) Jihova ọvo yen sa kẹ avwanre uvi rẹ aghwanre. (Ro 16:27) Diesorọ a sa vwọ tanẹ obọ ri Jihova yen aghwanre nẹ cha? Ọrẹsosuọ, Jihova yen Ọmemama na, ọtiọyena ọ riẹn emama rọyen eje fiotọ. (Un 104:24) Ọrivẹ, kemu kemu rẹ Jihova ruẹ dje aghwanre rọyen phia. (Ro 11:33) Ọrerha, ọkieje yen uchebro rẹ aghwanre rẹ Jihova vwọphia vwẹ Baibol na vwo fierere kẹ ihwo re vwẹ ayen ruiruo. (Isẹ 2:​10-12) A da guọnọ vwo uvi rẹ aghwanre, kẹ ofori nẹ e rhiabọreyọ uyota eghanghanre rehẹ Baibol na, e mi ji mu orhiẹn re brẹ kpahen ayen je reyọ ayen vwo ruiruo vwẹ akpeyeren. w22.10 19 ¶3-4

E phi Eshu kparobọ kirobo ra mraro phiyotọ vwẹ Ẹvwọphia uyovwin 12, a da djẹ vẹ emekashe rọyen rhe otọrakpọ obonẹ. Fikirẹ ọtiọyena, ophu de rhi mu Eshu mamọ kpahen ihworakpọ, ọnana da hwarhiẹ “eka” rhe akpọ na. (Ẹvw 12:​9-12) Mavọ avwanre sa vwọ mrẹ erere vwo nẹ aroẹmrẹ nana rhe? Obo re phia vwẹ akpọ na vẹ ewene ra mrẹ vwẹ uruemu rẹ ihwo cha chọn avwanre uko vwọ riẹn nẹ a vwẹ Jesu mu Ovie re. Ọtiọyena, ukpe rẹ ophu vwo mu avwanre siẹrẹ a da mrẹ ihwo ri dje uruemu rẹ urhuru vẹ ọkon phia, e jẹ a karophiyọ nẹ uruemu rayen na ọyen orugba rẹ aroẹmrẹ ri Baibol. A vwẹ uvie na mu re! (Un 37:1) A cha mrẹ ukpokpoma sansan vwẹ akpọ na rẹ ofovwin rẹ Amagidọn vwo siẹkẹrẹ phiyọ na. (Mk 13:8; 2Ti 3:13) Oma rha vwerhen owẹ, rẹ Ọsẹ rẹ avwanre ro vwo ẹguọnọ vwọ nẹrhẹ avwanre vwo ẹruọ rẹ oboresorọ ebẹnbẹn buebun vwọ hẹ akpọ na? w22.07 3-4 ¶7-8

A sa rẹ Jihova nẹ ọ cha iniọvo avwanre uko vwo chirakon rẹ ọga, oghwọrọ ri kpregede, ofovwin, omukpahen, yẹrẹ ebẹnbẹn efa. Avwanre je sa nẹrhovwo kẹ iniọvo rẹ avwanre re wian gangan vwọ vwẹ ukẹcha vwọ kẹ iniọvo rehẹ ẹdia rẹ ebẹnbẹn. Ọ sa dianẹ wo vughe iniọvo evo ri hirharokuẹ eka rẹ ebẹnbẹn tiọyena. Wo se djunute edẹ rayen vwẹ ẹrhovwo wẹn. Ọke ra da rẹ Jihova nẹ ọ cha iniọvo rẹ avwanre uko vwo chirakon, jẹ e djephia nẹ e vwo uvi rẹ ẹguọnọ kpahen ayen. Oma vwerhen ekpako re wian gangan vwevunrẹ ukoko na siẹrẹ e de djunute odẹ rayen vwẹ ẹrhovwo rẹ avwanre, ẹrhovwo tiọyena ji fierere vwọ kẹ ayen. Ọyinkọn Pọl riẹnre nẹ ọyen guọnọ ẹrhovwo rẹ iniọvo na. O de si: “Ovwan je rẹ kẹ vwẹ rhe, rere mi vwo vwo aroeyivwo vwo rhie unu mẹ vwo ghwoghwo igbunu rẹ iyẹnrẹ esiri na.” (Ẹf 6:19) Nonẹna, avwanre ji vwo iniọvo eshare buebun vwẹ ohri rẹ avwanre, re wian gangan vwọ vwẹrote iruo rẹ ukoko na. Avwanre djephia nẹ e vwo ẹguọnọ rayen ọke ra da rẹ Jihova nẹ o ku ebruphiyọ kuẹ iruo rayen. w22.07 23-24 ¶14-16

Isodje kuẹ erhu phiyọ vwọ sẹro rẹ uyovwin rọyen. Vwẹ ohọnre ra vẹ Eshu họnran na, ọfori nẹ a sẹro rẹ ubiudu avwanre rere egbọnọ rẹ Eshu sa cha vwo je e te. Ọ reyọ erọnvwọn sansan vwọ davwẹn avwanre nẹ ro se vwo miovwo iroro rẹ avwanre. Kirobo rẹ erhu sẹro rẹ uyovwin rẹ isodje ye, ọtiọyen iphiẹrophiyọ je sẹro rẹ iroro rẹ avwanre rere a sa vwọ fuevun kẹ Jihova ọkieje. Jẹ, iphiẹrophiyọ rẹ avwanre de dogho, a da je tẹnroviẹ ojevwe romobọ avwanre, ọ sa nẹrhẹ a kpairoro vrẹn iphiẹrophiyọ rẹ arhọ ri bẹdẹ na. Roro kpahen Inenikristi re dia Kọrẹnt vwẹ ọke awanre. Esegbuyota rẹ ayen vwo kpahen ive rẹ Ọghẹnẹ rọ dia iphiẹrophiyọ rẹ evrẹnushi na va ayen abọ. (1Kọ 15:12) Pọl siri nẹ ihwo ri se evrẹnushi na gbuyota-a, yeren akpọ nene ojevwe romobọ rayen ọvo. (1Kọ 15:32) Nonẹna, buebun ri vwo iphiẹrophiyọ kpahen ive rẹ Ọghẹnẹ-e yeren akpọ ri nonẹ ọvo ji ru kemu kemu rẹ ayen rorori nẹ ọ sa kẹ ayen omavwerhovwẹn. Ẹkẹvuọvo, avwanre fẹnẹre kidie a vwẹroso ive rẹ Ọghẹnẹ veri kpahen obaro na. w22.10 25-26 ¶8-9

Jihova durhie uwe nẹ wọ nẹrhovwo rhe ọyen. Ọ mrẹ oborẹ wo hirharokuẹ, ọ je kẹ wẹ imuẹro nẹ o che nyo ẹrhovwo wẹn o toro ọke wọ vwọ nẹ-ẹ. Oma vwerhọn siẹrẹ ọ da kerhọ rẹ ẹrhovwo rẹ idibo rọyen. (Isẹ 15:8) Die wọ sa nẹrhovwo kpahen ọke wọ da mrẹ oma wẹn vwẹ ẹdia rẹ ọruvwohwo? Ta ẹwẹn wẹn kẹ Jihova. (Un 62:8) Vuẹ kpahen obo ri kpokpo uwe ẹwẹn kugbe oborẹ oma ru we. Vuẹ nẹ ọ chọn wẹ uko vwọ riẹn obo ro fori nẹ wo ru ọke wọ da hẹ ẹdia rẹ ọruvwohwo yẹrẹ wo de muomaphiyọ je rẹ Jihova nẹ ọ kẹ wẹ uduoyivwin vwọ ta obo rehẹ ẹwẹn wẹn. Wọ je sa rẹ nẹ ọ kẹ wẹ aghwanre wọ sa vwọ nabọ reyọ ona vwo dje oborẹ wo segbuyota fiotọ. (Lu 21:​14, 15) Wo de nene erharhe iroro muabọ, rẹ Jihova nẹ ọ chọn wẹ uko rere wọ vẹ oniọvo ro tedje sa vwọ ta ota kpahọn. Wọ sa rẹ Jihova nẹ ọ vwẹ ukẹcha vwọ kẹ ohwo ru wọ cha ta ẹwẹn wẹn kẹ na nẹ ọ kerhọ ji vwo ẹruọ wẹn. Vwo oniso ro obo rọ kpahanphiyọ ẹrhovwo wẹn wan, wo mi ji rhiabọreyọ ukẹcha rẹ ihwo efa, wo de ru ọtiọyen wo rhe che no nẹ wọ hẹ ẹdia rẹ ọruvwohwo-o. w22.08 10 ¶6

Ukoko kpokpọ rọhẹ Tẹsalonaika hirharoku ẹvwọsuọ ọgangan. Inogbozighi re vwọsua kpono “imoni na evo rhe otu ri suẹn na.” (Iruo 17:6) Wọ sa vwẹ ẹwẹn roro oborẹ oshọ mu Inenikristi ekpokpọ yena ri kurhẹriẹ na te? Ọnana rha sa nẹrhẹ oruru rẹ ayen vwo kpahen ẹga ri Jihova shekpotọ, jẹ ọyinkọn Pọl guọnọre nẹ emu tiọyen phia-a. O ru oborẹ ẹgba rọyen muru eje ra sa vwọ vwẹrote ukoko kpokpọ nana re vwo mu na. Pọl da karophiyọ iniọvo rehẹ Tẹsalonaika nẹ: “Avwanre ki ji Timoti, oniọvo rẹ avwanre . . . , nẹ o rhi ru esegbuyota rẹ ovwan gan ro rhe bru ovwan uche, rere udu vwo jẹ ovwan ekpokpo fiki rẹ ukpokpogho nana.” (1Tẹ 3:​2, 3) Timoti mrẹ oborẹ Pọl bọn iniọvo rẹ Listra gan wan vwẹ ọke yena. Kidie nẹ ọ mrẹ oborẹ Jihova kpahenphiyọ ẹdia yena wan vwẹ ọke yena, Timoti kọ je sa vwẹ imuẹro vwọ kẹ iniọvo kpokpọ na nẹ erọnvwọn ji che shephiyọ vwọ kẹ ayen.​—Iru 14:​8, 19-22; Hib 12:2. w22.08 21 ¶4

Vwẹ oba rẹ ẹgbukpe ujorin 19, ẹko rẹ emọ rẹ uyono ri Baibol na rẹ Charles Taze Russell dia ọkobaro rayen da ton eyono okokodo ri Baibol na phiyọ. Ayen guọnọ riẹn uyota rẹ ọghanrovwẹ rẹ izobo ri Jesu kugbe obo ro fori nẹ e ruẹ ẹkarophiyọ rẹ ughwu rọyen wan. Nonẹna avwanre mrẹ erere vwo nẹ ehiahiẹ rayen na cha. Vwẹ idjerhe vọ? Avwanre rhi vwo ẹruọ rẹ oborẹ izobo ri Jesu na mudiaphiyọ vẹ obo ro che ru kẹ avwanre ihworakpọ eje. (1Jọ 2:​1, 2) Vwọba, avwanre ji yono nẹ Baibol na ta ota kpahen iphiẹrophiyọ ivẹ re herọ vwọ kẹ ihwo ri ruẹ obo re vwerhen Ọghẹnẹ​—arhọ ro jeghwo vwọ kẹ evo vwẹ odjuvwu kugbe arhọ ri bẹdẹ vwọ kẹ otu ri chekọ re cha dia otọrakpọ na. E vwo roro kpahen oborẹ Jihova vwọ ẹguọnọ rẹ avwanre te kugbe erere rẹ avwanre mrẹ nẹ izobo ri Jesu na cha nẹrhẹ avwanre siẹkẹrẹ Jihova phiyọ. (1Pi 3:18) Ọtiọyena, kirobo rẹ iniọvo rẹ avwanre ruru ọke awanre, avwanre ji durhie ihwo nẹ ayen rhe vwomaba avwanre vwo ru Ẹkarophiyọ rẹ ughwu ri Jesu vwo nene obo rọ tare nẹ eruo wan. w23.01 21 ¶6-7

Ọke ro vwo ruiruo rẹ aghwoghwo rọyen vwẹ otọrakpọ na, Jesu yono ihwo kpahen ebruphiyọ rẹ Uvie rẹ Ọghẹnẹ cha ghwa rhe. Iyono rẹ uyota nana ri shekpahen Uvie na ghene da avwanre aro mamọ. Oma vwerhen avwanre kpahen ọtanhirhe na kidie o rhie uphẹn phiyọ avwanre vẹ Jihova kugbe Jesu se vwo vwo uvi rẹ oyerinkugbe. Ihwo ri vwo esegbuyota kpahen Jesu ji vwo iphiẹrophiyọ rẹ ayen vwọ dia bẹdẹ je rhoma mrẹ ihwo rẹ ayen vwo ẹguọnọ kpahen ri ghwuru. (Jọ 5:​28, 29; Ro 6:23) Avwanre ru emu vuọvo vwo muwan rẹ ebruphiyọ nana-a; a je cha sa hwosa rẹ oborẹ Ọghẹnẹ vẹ Kristi ru vwọ kẹ avwanre-e. (Ro 5:​8, 20, 21) Ẹkẹvuọvo, avwanre se dje kẹ ayen obo rọ da avwanre aro te. Vwẹ idjerhe vọ? Womarẹ a vwọ reyọ ekuakua rẹ avwanre vwo biẹcha iruo rẹ Uvie na. Kerẹ udje, a sa vwẹ oma kpahotọ vwọ vwẹ ukẹcha phia vwọ bọn je vwẹrote asan ra da vwẹ ẹga kẹ Jihova. w23.01 26 ¶3; 28 ¶5

Ihwo ri che sun vwẹ Uvie rẹ Ọghẹnẹ na cha vwẹrote iduima rẹ ihwo rehẹ akpọneje. Kerẹ Jesu, ihwo 144,000 na cha dia ivie kugbe irherẹn. (Ẹvw 5:10) Vwẹ otọ rẹ Urhi rẹ Mosis na, irherẹn na yen ihwo rẹsosuọ ri vwo oghwa rẹ ayen vwọ vwẹrote ẹdia rẹ omakpokpọ rẹ ihwo na je chọn ayen uko vwo sikẹrẹ Jihova. Urhi na, ọyen “uhoho rẹ emu esiri rọ cha na.” Ọtiọyena, ọyen obo re gbare ra vwọ tanẹ ihwo ri che nene Jesu sun na che vwobọ vwẹ owian rẹ oghẹresan rẹ ayen vwọ vwẹrote ẹdia rẹ omakpokpọ rẹ ihwo na je chọn ayen uko vwo sikẹrẹ Jihova. (Hib 10:1) Enẹna, avwanre ghwa riẹn oborẹ ivie vẹ irherẹn nana che vwo nene ihwo rẹ ayen che sun vwẹ otọrakpọ na ta ota kugbe-e. Avwanre se vwo imuẹro nẹ vwẹ Iparadaisi rọ cha na, Jihova cha kẹ ihwo re cha dia otọrakpọ na odjekẹ rẹ ayen guọnọre.​—Ẹvw 21:​3, 4. w22.12 11 ¶11-13

Emuọvo rọ nẹrhẹ avwanre durhie ihwo kpo Ẹkarophiyọ na yen, avwanre guọnọre nẹ ihwo ri tu kpo Ẹkarophiyọ na riẹn uyota rẹ oborẹ Jihova vẹ Jesu ru kẹ avwanre eje. (Jọ 3:16) Avwanre rhẹro rọyen nẹ oborẹ ayen mrẹre ji nyo vwẹ Ẹkarophiyọ na cha nẹrhẹ ayen vwo owenvwe rẹ ayen vwo yono phiyọ je dia idibo ri Jihova. Avwanre ji durhie ihwo re dobọrẹ ẹga ri Jihova ji. E ru ọnana a vwọ karophiyọ nẹ Ọghẹne ji vwo ẹguọnọ rayen. Buebun rẹ ayen cha Ẹkarophiyọ na, oma vwerhen avwanre siẹrẹ avwanre da mrẹ ayen. Ayen da rhe, ọ nẹrhẹ ayen karophiyọ aghọghọ rẹ ayen vwori ọke rayen vwọ ga Jihova obuko re. (Un 103:​1-4) Ọ da tobọ dianẹ ihwo rhiabọreyọ edurhie na yẹrẹ ayen rhiabọreyọ-ọ, e jẹ a davwẹngba rẹ avwanre eje vwo durhie ihwo efa vwo kpo Ẹkarophiyọ na, kidie a riẹnre nẹ ọdavwẹ rẹ ohwo ọvuọvo rọ rhere yen Jihova nẹ.​—Lu 15:7; 1Ti 2:​3, 4. w23.01 20 ¶1; 22-23 ¶9-11

Vwẹ ason rọ koba tavwen Jesu ki ghwu, ọ da yare emu ọvo rọ pha ghanghanre vwo mie Ọsẹ rọyen rọhẹ odjuvwu. Ọ da rẹ Jihova nẹ ọ sẹro rẹ idibo rọyen. (Jọ 17:​15, 20) Vwọrẹ uyota, ọkieje yen Jihova vwọ vwẹrote ihwo rọyen, je sẹro rayen. Ẹkẹvuọvo, Jesu riẹnre nẹ Eshu cha vwọso ihwo rọyen gangan. Jesu je riẹn nẹ idibo rọyen cha guọnọ ukẹcha ri Jihova rere ayen se vwo yerin ghene ẹvwọsuọ rẹ Idẹbono. Akpọ nana rẹ Eshu suẹn na sua ebẹnbẹn buebun vwọ kẹ Inenikristi rẹ uyota nonẹna. Avwanre hirharokuẹ irhevwa sansan re sa nẹrhẹ ofu dje avwanre, je tobọ nẹrhẹ ọyọnregan rẹ avwanre dogho. Ẹkẹvuọvo, e jẹ oshọ rẹ emu vuọvo vwo mu avwanre-e. Ẹro ri Jihova nẹ avwanre​—ọ mrẹ ebẹnbẹn rẹ avwanre hirharokuẹ, o ji muegbe rọ vwọ chọn avwanre uko vwo yerin ghene ayen. E, Jihova sẹro rẹ “otu re djẹ oshọ rọye . . . rere o vwo sivwi” ayen.​—Un 33:​18-20. w22.08 8 ¶1-2

Kukpe kukpe vwẹ uvwre rẹ ọke re de ruẹ Ẹkarophiyọ na, avwanre ghwọrọ ọke vwọ nabọ nẹrhovwo ji roro kpahen oborẹ ughwu rọyen na mudiaphiyọ vwo djephia nẹ obo Jesu ruru na da avwanre aro. Vwọba, avwanre ji durhiẹ ihwo buebun nẹ ayen rhe vwomaba avwanre vwẹ irueru roghẹresan nana. Ọtiọyena, avwanre ji brorhiẹn nẹ emu vuọvo cha da avwanre obọ ji re vwo jẹ Ẹkarophiyọ na ẹra-a. Vwẹ ẹkarophiyọ na, avwanre yono kpahen oboresorọ ihworakpọ eje vwọ guọnọ ọtanhirhe na kugbe oborẹ ughwu rẹ ohwo ọvo se vwo phoro imwemwu rẹ ihwo buebun no. A je karophiyọ avwanre oborẹ ibrẹdi vẹ iwaini na mudiaphiyọ kugbe ihwo ri fori nẹ e da je re vwọ. (Lu 22:​19, 20) Avwanre ji roro kokodo kpahen ebruphiyọ re hẹrhẹ ihwo ri vwo iphiẹrophiyọ rẹ ayen cha vwọ dia otọrakpọ na. (Aiz 35:​5, 6; 65:​17, 21-23) E jẹ a reyọ ẹro okueku vwo nẹ iyono eghanghanre nana-a. w23.01 20 ¶2; 21 ¶4

Womarẹ Ọmọ rọyen rọ vwọ kẹ avwanre kerẹ ọtanhirhe ro rhurhu imwemwu rẹ avwanre na, Ọghẹnẹ de ruo avwanre se vwo vwo arhọ ri bẹdẹ. (Mt 20:28) Ọyinkọn Pọl de si: “Kidie kirobo rẹ ughwu wan oma rẹ ohwo ọvo rhe, ọtiọye evrẹnushi rẹ otu ri ghwuru je wan oma rẹ ohwo ọvo rhe. Kidie kirobo rẹ ihwo ejobi wan oma rẹ Adamu ghwu, ọtiọye rhe vwẹ oma ri Kristi ihwo ejobi ke cha rhọ.” (1Kọ 15:​21, 22) Jesu yono idibo rọyen nẹ ayen nẹrhovwo nẹ e jẹ Uvie rẹ Ọghẹnẹ rhe, e ji ru ọhọre rẹ Ọghẹnẹ vwẹ otọrakpọ na. (Mt 6:​9, 10) Ihworakpọ vwọ dia otọrakpọ na bẹdẹ, ọyen ẹbẹre ọvo rẹ ọhọre rẹ Ọghẹnẹ. Jihova vwẹ Ọmọ rọyen vwo mu Ovie rẹ Uvie ri Mesaya na rere ọhọre rọyen yena vwo rugba. Ọghẹnẹ ji koko ihwo 144,000 nẹ evunrẹ akpọ na ri che nene Jesu wian vwo ru ọhọre rọyen gba.​—Ẹvw 5:​9, 10. w22.12 5 ¶11-12

Ohwo re vwo ẹguọnọ kpahen de ghwu, urhuru ra vwọ mrẹ si avwanre! Ẹsosuọ, ọ da avwanre mamọ, marho ọ da dianẹ ohwo na rioja tavwen o ki ghwu. Ọke vwọ yanran na, oma sa vwerhen avwanre e de roro kpahan orọnvwọn ro yono avwanre yẹrẹ oborẹ o ruru yẹrẹ ọ tare rọ vwo bọn avwanre gan je nẹrhẹ avwanre hwẹ. Vwẹ idjerhe vuọvo na, ọ da avwanre e de se kpahen oja rẹ Jesu re re kugbe ughwu rọyen. Vwẹ ọke rẹ Ẹkarophiyọ na, avwanre nabọ ghwọrọ ọke vwo roro kokodo vwọ kpahen ọghanrovwẹ rẹ izobo rẹ ọtanhirhe na. (1Kọ 11:​24, 25) Ẹkẹvuọvo, avwanre mrẹ aghọghọ rode e de roro kpahen obo rọ tare vẹ obo ro ruru ọke rọ vwọ hẹ otọrakpọ. Vwọba, ọ je kẹ avwanre ọbọngan e de roro kpahen obo ro ruẹ enẹna vẹ obo ro che ru kẹ avwanre vwẹ obaro na. w23.01 26 ¶1-2

Idibo ri Jesu muomaphiyọ gangan ọke ro vwo ghwu. Ọ dia ghwa ughwu rẹ ugbeyan rayen na ọvo ọyen da aye-en, jẹ, ayen ji se roro nẹ ayen rhe vwo iphiẹrophiyọ ọfa-a. (Lu 24:​17-21) Ẹkẹvuọvo, ọke rọ vwọ reyọ oma vwọ nẹ ayen, ọ da chọn ayen uko vwo vwo ẹruọ rẹ ẹdia rọ kare vwẹ orugba rẹ aroẹmrẹ ri Baibol na. Ọ je vwẹ iruo ọghanghanre ọvo kẹ ayen nẹ ayen ru. (Lu 24:​26, 27, 45-48) Ọke rẹJesu vwo kpo odjuvwu nu, jẹ omaemuophiyọ rẹ idibo na hirhephiyọ aghọghọ rode re. Oma vwerhen ayen rẹ ayen vwọ riẹn nẹ Onini rayen je herọ yerẹn o ji muegbe rọ vwọ chọn ayen uko vwẹ iruo kpokpọ rọ vwọ kẹ ayen na. Aghọghọ rayen de mu ayen vwo jiri Jihova ọkieje. (Lu 24:​52, 53; Iru 5:42) A sa vwọ vwẹrokere idibo ri Jesu kẹ ofori nẹ e phi Uvie rẹ Ọghẹnẹ phiyọ ẹdia rẹsosuọ vwẹ akpeyeren avwanre. Dede nẹ a guọnọ akoechiro a sa vwọ ga Jihova ọkieje, o veri nẹ ọyen che bruba kẹ avwanre siẹrẹ e de ru ọtiọyen.​—Isẹ 10:22. w23.01 30-31 ¶15-16

Avwanre guọnọ chukoku irhi ri Jihova kirobo rẹ Adam vẹ Ivi ruru-u. Avwanre sa davwẹngba vwọ kẹnoma kẹ ọmiaovwẹ ọtiọyena, siẹrẹ e de yono kpahen Jihova ọkieje, vwo ẹguọnọ rẹ iwan rọyen, je davwẹngba vwọ vwẹ ẹro ro vwo nẹ emu ji vwo no. Aphro herọ-ọ nẹ e de ru ọtiọyen, ẹguọnọ re vwo kpahen Jihova che kodophiyọ. Roro kpahen Ebraham. Ọ nabọ vwo ẹguọnọ rẹ Jihova. Ebraham vwọso Jihova ọke rọ vwọ tobọ bẹn kẹ ro vwo vwo ẹruọ rẹ obo vuẹrẹ-ẹ. Ukperẹ ọtiọyen, ọ da davwẹngba vwọ riẹn Jihova phiyọ. Kerẹ udje, ọke rẹ Ebraham vwo nyo kpahen orhiẹn rẹ Jihova bruru rọ vwọ ghwọrọ Sodọm vẹ Gomora, oshọ de ke muo nẹ “Obrohiẹ rẹ akpọ na” cha ghwọrọ irumwemwu vẹ evwata kugbe. Ebraham riẹnre nẹ ọyena cha sa phia-a, ọtiọyena ọ da vwomakpotọ je nọ Jihova enọ buebun. Jihova vwo odirin rọyen, ọ da kpahenphiyọ enọ rọyen eje. Ukuotọ rọyen, Ebraham da rhe mrẹvughe nẹ Jihova nabọ fuẹrẹn ubiudu rẹ kohwo kohwo, nẹ o gboja kẹ orumwemwu vẹ ọvwata kuẹgbe-e.​—Jẹ 18:​20-32. w22.08 28 ¶9-10

Vwẹ ukpe ri 455 B.C.E. rẹ Osun Nehemaya vwọ rhoma bọn igbẹhẹ ri Jerusalẹm nu, ọ da guọnọ eshare ra sa vwẹroso re cha nabọ vwẹrote orere na. Hananiah rọ dia osun na, ọyen ọvo usun rẹ eshare rẹ Nehemaya sanere na. Baibol na djisẹ rẹ Hananiah kerẹ ohwo ra ma vwẹroso, rọ je “djẹ oshọ rẹ Ọghẹnẹ nọ ihwo buebu.” (Ne 7:2) Ẹguọnọ ro vwo kpahen Jihova vẹ oshọ ro vwo ru obo ri che miovwo ivun de mu Hananiah vwọ vwẹ ẹro ọghanghanre vwo ni kowian kowian ra vwọ kẹ. Uruemu yena je sa chọn avwanre uko vwọ dia ihwo ra sa vwẹroso vwẹ ẹga ra vwọ kẹ Ọghẹnẹ. Roro kpahen udje ri Taekikọs, rọ dia ugbeyan rẹ ọyinkọn Pọl vwẹroso. Pọl vwẹroso Taekikọs, o de djisẹ rọyen kerẹ “ogbeodibo rẹ esiri.” (Ẹf 6:​21, 22) Ọ dia Pọl de vwẹrosuọ fikirẹ ileta ro che vwo rhe iniọvo rehẹ Ẹfesọs vẹ Kọlose ọvo-o, ọ je vwẹrosuọ nẹ o che bru ayen uche je bọn ayen gan. Udje ri Taekikọs karophiyọ avwanre eshare re fuevun ra vwẹroso re vwẹrote ọdavwẹ rẹ avwanre vwẹ ukoko na nonẹna.​—Kọl 4:​7-9. w22.09 9-10 ¶5-6

Josef hirharoku edavwini egangan vwẹ uvwre omarẹ ẹgbukpe 13. Josef rhe se roro jovwo nẹ Jihova vwo ẹguọnọ rọye-en. O rhe se roro nẹ Jihova gbobọnyẹ ọyen vwẹ ọke rọ ma vwọ guọnọ. Ẹkẹvuọvo, Josef phi enana phiyọ evu-un. Ukperẹ ọtiọyen, ọ da sẹro rẹ iroro rọyen ji hwomamu. Ọke rẹ uphẹn na vwo rhiephiyọ ro vwo ru iniọvo rọyen keri, o ru ọtiọye-en, ukperẹ o vwo ru ọtiọyen, o de dje ẹguọnọ kẹ ayen ji vwo ghovwo ayen. (Jẹ 45:​4, 5) Josef se ru obo ro ruru na kidie ọ nabọ roro fiotọ. Ukperẹ o vwo mu ẹwẹn kpahen ebẹnbẹn rọyen na, ọ da tẹnrovi obo re ma ghanre rọ dia ọhọre ri Jihova. (Jẹ 50:​19-21) Die yen ọnana yono avwanre? E de gbe we ku, wo jẹ ivun rẹ Jihova miovwo uwe-e yẹrẹ wo no nẹ o gbobọnyẹ wẹ-ẹ. Ukperẹ ọtiọyen, roro kpahen obo rọ chọn wẹn uko vwo phi edavwini kparobọ wan. Vwọba, ihwo de gbe we ku, davwẹngba rere ẹguọnọ rẹ wo vwo kẹ ayen vwo rhurhu jẹgba rayen. w22.11 21 ¶4

Ọmraro Daniẹl mrẹ emramrẹ ri djerephia phenphẹn nẹ Jihova yen me vwo ẹgba kparobọ vwọ vrẹn isun efa. Ẹsosuọ, Daniẹl mrẹ eranvwe ride ẹne ri mudiaphiyọ egba rẹ uson re wanre vẹ i ri suẹn asaọkiephana, eyehẹ Babylon, Medo-Persia, Greece, Rome vẹ Anglo-America ri suẹn asaọkiephana. (Da 7:​1-3, 17) Ọyena vwọ wan nu, Daniẹl da mrẹ Jihova ro chidia ekete vwẹ aguare rọhẹ odjuvwu. (Da 7:​9, 10) Ọghẹnẹ mie isun rẹ ihworakpọ eje ogangan rẹ isuesun, ọ da vwọ kẹ ihwo efa ri muwan ri ji me vwo ẹgba. Amono yen ọ vwerọ kẹ? Ọ vwerọ kẹ “ọmọ rẹ ohwo” ọyehẹ Jesu Kristi kugbe “ihwo efuanfon rẹ Ọ ro Me kpenu ejobi” na re dia 144,000 ri che sun “rhiri bẹdẹ.” (Da 7:​13, 14, 18) O phẹnre nẹ Jihova yen “Ọ ro Me Kpenu ejobi” na. Obo re phiare rẹ Daniẹl mrẹre vwẹ emramrẹ na ghwe shephiyọ vẹ obo rọ tare vwẹ obuko jovwo re. Daniẹl da ta nẹ “Ọghẹnẹ rẹ odjuvwu . . . . ọye ri siẹ ivie nẹ ọ me rha vwẹ ivie ma.”​—Da 2:​19-21. w22.10 14-15 ¶9-11