Bạn quan niệm thế nào về tội lỗi?
“NGƯƠI không có tội, ngươi không bị khổ sở; ngươi có quyền năng vô hạn”. Triết gia Ấn Độ giáo danh tiếng là Vivekananda tuyên bố điều đó khi ông giải thích một đoạn trích từ kinh Ấn Độ giáo, là Bhagavad Gita. Dẫn chứng Vedanta, ông khẳng định: “Lỗi lầm lớn nhất là việc nói rằng mình yếu đuối, rằng mình là kẻ có tội”.a
Nhưng có phải thật là loài người không có tội lỗi? Nếu có sự di truyền thì cha mẹ truyền gì cho con cái? Nhà thuyết giáo Ấn Độ là Nikhilananda nói rằng chỉ “những đặc tính thể xác được tính di truyền quyết định” mà thôi. Những đặc tính khác là do “việc làm trong các tiền kiếp” quyết định. Theo Vivekananda: “Chính bạn làm chủ vận mệnh của mình”. Ấn Độ giáo không dạy gì về tội lỗi di truyền.
Những người theo đạo thờ lửa, Thần đạo, đạo Khổng, và đạo Phật cũng không có khái niệm về tội lỗi di truyền. Ngay cả trong các tôn giáo gốc Do Thái và đạo đấng Christ, là những đạo từ xưa đến nay dạy giáo lý về tội lỗi di truyền, thái độ của người ta về tội lỗi đang thay đổi. Ngày nay, càng ngày càng có nhiều người không nghĩ mình là người tội lỗi.
Nhà thần học Cornelius Plantinga, Jr., nói: “Ý thức hiện đại không khuyến khích việc chê trách về mặt đạo đức; nó đặc biệt không khuyến khích việc tự chê trách”. Các giáo hội tự xưng theo đấng Christ phải chịu phần nào trách nhiệm về việc tầm thường hóa tội lỗi. Một giáo sĩ trong nhà thờ của viện đại học Duke nói: “Đừng đi nhà thờ nếu bạn muốn nghe nói về tội lỗi”. Và theo ông Plantinga, một số nhà thờ thường chỉ nói đến tội lỗi khi đề cập đến vấn đề xã hội.
Phải thừa nhận là có nhiều khổ đau trong xã hội ngày nay. Sự hung bạo, tội ác, chiến tranh, xung đột chủng tộc, lạm dụng ma túy, bất lương, áp bức, và trẻ em bị hành hung đang lan tràn. Thật vậy, người ta gọi thế kỷ 20 là một trong những thế kỷ đẫm máu nhất mà loài người đã từng thấy. Thêm vào đó cũng có những sự đau đớn và khổ sở do bệnh tật, tuổi già, và sự chết gây ra. Ai chẳng ao ước được giải thoát khỏi những vấn đề cực kỳ khó khăn trong thế gian ngày nay?
Vậy bạn có quan niệm nào về tội lỗi? Có phải tội lỗi là do di truyền không? Có khi nào chúng ta sẽ được giải thoát khỏi sự đau đớn và khổ sở không? Bài tới sẽ bàn về những câu hỏi này.
[Chú thích]
a Triết lý Vedanta dựa vào các luận thuyết Upanishads, nằm ở cuối sách kinh Ấn Độ giáo, gọi là Vedas.