Sự giao tiếp lành mạnh—Bí quyết để có một hôn nhân tốt đẹp

Vào năm 1778, Robert Barron sáng chế một ổ khóa có lẫy tác động kép. Các ổ khóa ngày nay vẫn dựa vào đó. Phát minh của ông đòi hỏi dùng chỉ một chìa khóa có khả năng nâng cả hai lẫy khóa cùng một lúc.

TƯƠNG TỰ như vậy, vợ chồng có hợp tác với nhau thì hôn nhân mới thành công. Để khám phá và hưởng những niềm vui đáng quý của một hôn nhân tốt đẹp, sự giao tiếp lành mạnh là điều thiết yếu.

Giao tiếp lành mạnh bao hàm điều gì

Giao tiếp lành mạnh bao hàm điều gì? Một tự điển định nghĩa giao tiếp là “truyền đạt hoặc trao đổi ý tưởng, ý kiến hoặc thông tin bằng lời nói, chữ viết hoặc dấu hiệu”. Bởi vậy, giao tiếp bao hàm việc chia sẻ cảm nghĩ và ý tưởng. Và giao tiếp lành mạnh đòi hỏi phải có những điều gây dựng, làm khoan khoái, có đạo đức, đáng khen và an ủi.—Ê-phê-sô 4:29-32; Phi-líp 4:8.

Giao tiếp lành mạnh có được là nhờ lòng tin tưởng, tin cậy và thông cảm nhau. Những đức tính này có được khi hôn nhân được xem là quan hệ suốt đời và có sự quyết tâm thành thật để làm nó thành công. Bình luận về mối quan hệ như thế, nhà văn tiểu luận thế kỷ 18 Joseph Addison viết: “Khi hai người đã chọn nhau trong loài người để làm niềm an ủi, niềm vui thích cho nhau thì họ đã tự cam kết sẽ vui tính, nhã nhặn, khôn khéo, khoan dung, kiên nhẫn và vui vẻ, đối với khiếm khuyết và sự bất toàn của nhau, cho đến trọn đời”. Một hôn nhân như thế thì hạnh phúc biết bao! Và những đức tính đáng quý này có thể tô điểm hôn nhân của bạn, vì bạn có thể có được chúng qua sự giao tiếp lành mạnh.

Những trở ngại cho sự giao tiếp lành mạnh

Phần nhiều cặp nam nữ tiến đến hôn nhân với sự lạc quan, ngay cả phớn phở. Tuy nhiên, đối với nhiều người, trạng thái phớn phở chẳng bao lâu tan biến, và sự lạc quan mất dần. Sự tin chắc có thể chuyển sang một hỗn hợp chua xót: thất vọng, tức giận, thù địch, thậm chí ghét cay ghét đắng. Rồi cuộc hôn nhân trở thành chỉ là một gánh nặng phải chịu đựng “suốt đời”. Vậy muốn cải thiện hoặc duy trì sự giao tiếp lành mạnh cần thiết cho một hôn nhân tốt đẹp thì phải khắc phục một số trở ngại.

Một trở ngại lớn cho sự giao tiếp lành mạnh có thể là e sợ không biết người hôn phối sẽ phản ứng ra sao khi nghe về một điều hoặc một ao ước nào đó. Thí dụ, e sợ người hôn phối có thể hắt hủi khi biết mình bắt đầu có triệu chứng của một bệnh ốm yếu tàn tật nghiêm trọng. Làm thế nào giải thích với người hôn phối là phương pháp trị liệu sắp tới sẽ thay đổi hẳn ngoại hình hoặc khả năng hoạt động? Trong những tình huống đó, đặc biệt cần phải thành thật nói chuyện và cẩn thận trù tính cho tương lai. Đảm bảo với người hôn phối là mình vẫn yêu thương, đồng thời thường xuyên có cử chỉ dịu dàng ân cần sẽ cho người hôn phối thấy mình quan tâm và như thế sẽ giúp phát triển một hôn nhân thật sự đầm ấm. Trong hôn nhân, câu châm ngôn sau đây mang nhiều ý nghĩa nhất: “Bằng-hữu thương-mến nhau luôn luôn; và anh em sanh ra để giúp-đỡ trong lúc hoạn-nạn”.—Châm-ngôn 17:17.

Sự oán giận là trở ngại khác cho sự giao tiếp lành mạnh. Người ta nói rất đúng một hôn nhân hạnh phúc là sự kết hợp giữa hai người hay tha thứ. Để có đức tính đó, vợ chồng cần phải hết sức cố gắng làm theo lời khuyên thực tiễn này của sứ đồ Phao-lô: “Chớ căm-giận cho đến khi mặt trời lặn”. (Ê-phê-sô 4:26) Để áp dụng lời khuyên này thay vì căm giận hoặc oán giận, chắc chắn cần phải khiêm nhường nói chuyện với nhau. Những người có hôn nhân tốt đẹp không để mình tức giận, cãi nhau và căm hờn mãi. (Châm-ngôn 30:33) Họ tìm cách noi gương Đức Chúa Trời là Đấng không cưu mang hờn giận. (Giê-rê-mi 3:12) Thật vậy, họ thành tâm tha thứ cho nhau.—Ma-thi-ơ 18:35.

Một trở ngại rõ ràng cho bất cứ sự giao tiếp nào là không nói chuyện với nhau. Việc này có thể bao hàm nét mặt cau có, thở dài, hành động như người máy và một bên không thèm nói chuyện. Khi hành động như vậy, một người cho thấy mình bực tức về điều gì đó. Thế nhưng nói lên cảm xúc mình với một thái độ thẳng thắn và dễ chịu thì giúp cải thiện hôn nhân hơn là im lặng và cau có.

Không lắng nghe kỹ hoặc không chịu nghe khi người hôn phối nói là một chướng ngại khác cần phải khắc phục để có sự giao tiếp cởi mở trong sự gần gũi của hôn nhân. Có lẽ chúng ta quá mệt mỏi hoặc quá bận rộn để tập trung sức lực tinh thần và tình cảm cần thiết hầu chăm chú lắng nghe nhau. Hai người có thể cãi nhau vì hiểu lầm về sự sắp đặt mà một người nghĩ rằng mình đã giải thích rõ ràng nhưng người kia lại cứ nhất định là mới nghe lần đầu tiên. Rõ ràng, những khó khăn như thế là do giao tiếp kém.

Làm thế nào phát triển sự giao tiếp lành mạnh

Dành thì giờ để chuyện trò thoải mái yêu thương thật quan trọng biết bao! Một số người dùng quá nhiều thì giờ cho TV để xem đời sống người khác đến độ họ còn ít thì giờ cho đời sống của chính mình. Bởi vậy, tắt máy truyền hình đi thường là biện pháp cần thiết để tiến đến sự giao tiếp cởi mở.

Tuy nhiên, giống như có lúc để nói, cũng có lúc phải im lặng. Người khôn ngoan nói: “Phàm sự gì có thì-tiết;... có kỳ nín-lặng, có kỳ nói ra”. Thật vậy, cũng có những lời thích hợp để nói. Một câu châm ngôn có ghi: “Lời nói phải thì lấy làm tốt biết bao”. (Truyền-đạo 3:1, 7; Châm-ngôn 15:23) Vì vậy hãy xác định khi nào là lúc tốt nhất để nêu ra vấn đề hoặc bày tỏ mối quan tâm. Hãy tự hỏi: ‘Người hôn phối của tôi đang mệt mỏi hay thoải mái và khỏe khoắn? Vấn đề mà tôi muốn đề cập có khả năng bùng nổ không? Người hôn phối tôi không thích những lời nào tôi dùng trong lần thảo luận vừa qua về vấn đề này?’

Nên nhớ rằng người ta phản ứng tốt nhất khi họ có thể thấy việc hợp tác hoặc đồng ý làm theo lời thỉnh cầu có lợi cho họ như thế nào. Nếu có sự căng thẳng nào đó giữa vợ chồng, một người có lẽ sẵn sàng nói: “Có điều làm tôi buồn bực, và chúng ta phải giải quyết ngay bây giờ!” Tất nhiên, dùng những lời lẽ nào là tùy thuộc vào hoàn cảnh, nhưng có thể tốt hơn là nói như vầy: “Mình ạ, anh/em nghĩ nhiều về vấn đề mà chúng ta bàn luận vừa rồi và làm cách nào chúng ta có thể dàn xếp mọi sự ổn thỏa”. Người hôn phối bạn có thể thích cách tiếp cận nào?

Thật thế, cách nói rất là quan trọng. Sứ đồ Phao-lô viết: “Lời nói anh em phải có ân-hậu theo luôn, và nêm thêm muối”. (Cô-lô-se 4:6) Hãy cố gắng nói với giọng và lời nhã nhặn. Hãy nhớ rằng “lời lành giống như tàng ong, ngon-ngọt cho tâm-hồn, và khỏe-mạnh cho xương-cốt”.—Châm-ngôn 16:24.

Đối với một số cặp vợ chồng, làm chung nhau một việc gì đó ở nhà có thể tạo cho họ một bầu không khí thuận lợi cho việc trò chuyện. Sự hợp tác như thế có thể phát triển một cảm giác chia sẻ đồng thời cho họ thì giờ nói chuyện lành mạnh. Đối với những cặp khác, có thì giờ yên tĩnh riêng với nhau mà không phải lo làm một việc gì thì tốt hơn và có lợi hơn cho việc trò chuyện lành mạnh.

Ta thường có thể học được nhiều điều bằng cách để ý xem các cặp vợ chồng hợp nhau nói chuyện với nhau như thế nào. Điều gì khiến họ được như thế? Rất có thể họ hòa hợp và nói chuyện dễ dàng với nhau là nhờ mỗi người cố gắng, kiên nhẫn và yêu thương quan tâm đến nhau. Hiển nhiên chính họ đã học nhiều điều, vì hôn nhân tốt đẹp không tự nhiên mà có. Do đó điều thật quan trọng là quan tâm đến quan điểm của người hôn phối, hiểu rõ nhu cầu của người đó, và dùng lời khôn ngoan để làm giảm bớt những tình huống có khả năng căng thẳng. (Châm-ngôn 16:23) Vậy nếu bạn đã lập gia đình thì hãy cố gắng là người vui vẻ dễ thương và dễ cho người khác xin lỗi. Điều đó chắc chắn sẽ giúp cho hôn nhân bạn được tốt đẹp.

Giê-hô-va Đức Chúa Trời muốn chúng ta có hôn nhân hạnh phúc lâu bền. (Sáng-thế Ký 2:18, 21) Nhưng chìa khóa nằm trong tay những người đã kết hôn. Cần có hai người đầy lòng yêu thương thật sự hợp tác với nhau để mở cánh cửa dẫn đến một hôn nhân thành công bằng cách nắm vững nghệ thuật giao tiếp lành mạnh.

[Hình nơi trang 22]

Tắt máy truyền hình đi cho ta nhiều thì giờ hơn để nói chuyện

[Các hình nơi trang 23]

Giao tiếp lành mạnh giúp gắn bó hai trái tim trong tình yêu thương lâu bền