MWAHA WOOPACERYA | NIIREKE OKHWA OMALA WA ITTHU SOTHEENE?
Okhuma Khalai Apinaatamu Anniimananiha Wira Ahikhwe
Okhwa ori ntoko nwanani oowoopiha. Hiyo ninnimananiha wira nihikhwe. Vaavo onikhwa awe ole onimphenta ahu, vannixankiha weemererya ehasara eyo. Aahiiso, okathi wa omiravo, hiyo pooti wuupuwelaka wira nwanani owo khonrowa oniphwanya. Masi owo muupuwelo wowootha.
Olelo-va, atthu vakhaani paahi tanuupuwela wira anoowerya osyaka okhwa ntoko maFarawo a khalai. MaFarawo awo yaanileva okumi aya ni waahaaxa anamuteko aya anceene, amananihaka oxintta okhwa. Tivonto, awo yaaniteka ipiraamide seiyo sooniherya ophavela waya ohikhwa; masi, awo khiyaawenrye okhala mahiku otheene.
Mamwene a khalai ooChina yaaniphavelasa enamuna emosaru ya ohikhwa arumeelaka maxitta. Mwa ntakiheryo, mwene Qin Shi Huang, aahaaruma asuweli awe wira aphwanye murette wa maxitta yoowo waarowa omaliha okhwa. Masi eriyari ya mirette saarumeela aya, waahikhala mercúrio (wala murette woohapala), yoowo waaniheryasa waamwiivale mwene ole.
Eseekulu 16 E.C, namatokosa oweetta ilapo sinceene wEspanha Juan Ponce de León aaheetta mukwaha orowaka esisiro ya oCaribe aavyaka etthu yaarowa omukhaliherya otthikela omiravo. Eettaka siisaale, aahiphiya muttetthe wa oFlórida, EUA. Masi aahikhwa iyaakha vakhaani, nuumala owana ekhotto ni atthu yaale ephattu aya ekhanle wAmerica. Nto khetonko ophwanyiwa etthu enimwiiriha mutthu otthikela omiravo.
MaFarawo a khalai, mamwene, ni ale aniitthaniwa exploradores yaaniphavelasa oxintta okhwa. Nto ti pani ahaarowa ovaha efaita soophavela sa atthu awo, nnaamwi nihisiveliwaka ni inamuna saya soohiloka? Tthiri, khuuvo mutthu oniphavela okhwa.
NIIREKE VANNIWERYANEYA OXINTTA OKHWA?
Xeeni hiyo nihimphavela ahu okhwa? Biibiliya onnihimya nthowa naya. Olavulaka sa Mpattuxa ahu, Yehova Muluku,a Biibiliya onihimya so: “Muluk’uwo òthanla okathi worera wa khul’etthu: owo ònivaha otthuna osuwela sivinre ni s’oholo [“mahiku otheene”, Tradução do Novo Mundo]”. (Musuweli 3:11) Hiyo ninniphavela okhala valaponi-va ohiya mwa iyaakha 80, masi okathi wotheene. (Esalimo 90:10) Eyo ti etthu murima ahu oniphavela aya.
Xeeni Muluku ohalaka onivaha yoophavela ya okhala “mahiku otheene”? Niireke oniphavela waakanyerya muupuwelo ahu? Nnaari. Masi, Muluku onninleiherya wira onooxintta okhwa. Ikwaha sinci, Biibiliya onnihimya wira Muluku onoomaliha okhwa, ni onooruuha okumi woohimala.—Moone ekaaxa eni: “Muluku Onoomaliha Okhwa”.
Yesu Kristu aahihimya mowiiwanyeya oriki: “Ekumi yohimala t’ila: wosuwelani nyuwo, mukhanle Muluku mmosáru èkekhai, n’omusuwela Yesu Kristu, yowo omurummyanyu”. (Yohani 17:3) Tthiri, okhwa onrowa omala. Yesu onnilipiherya wira Muluku paahi tonrowa omaliha okhwa.
[Enoota]
a Yehova nsina na Muluku ntoko sinirumeeliwa aya mBiibiliyani.
[Ekaaxa epaaxina 5]
Muluku Onoomaliha Okhwa
“Apwiya anomaliha khuluwí okhwa. Apwiya Muluku animukuttha maithori owitho wothene”.—Yesaya 25:8.
“Tthiri, etthu entthunaya Atithi t’ila: mutthu ti mutthu onimona Mwana, anamwamini yowo, akhalane ekumi yohimala”.—Yohani 6:40.
“Nwanani onrowa okiserya opwetexiwa, okhwá”.—1 aKorinto 15:26.
‘Ninniroromela ophwanya ekumi yohimala. Muluku, ori òhòtha, ahilaiherya ekum’iyo olumwenku ohinatthi opattuxiwa’.—Tito 1:2.
“Owo onopuputtha maithori aya othene: khunrowa okhala-tho okhwa”.—Wisupulula 21:4.