Ireferensia sa Okumi ni Orummwa Ahu Ekaderno Enirumeeliwa Omuthukumanoni
4-10 ya Maio
MIHAKHU SINIKHUMA MBIIBILIYANI | MAPHATTUWELO 36-37
“Yosefe Saahimphwanya Mixankiho Mwaha Wookhaleliwa Nrima”
wp14 1/8 epax. 12 itti. 3-4
Xontte “Mwiwé Oloha Waka Nno”
Biibiliya onaakhula so: “Axulupale awe yahona wira atithi aya yanimphenta wavikana an’aya akina othene, khupajerya omukhalela nrima, ehinamulavuliha orattene”. (Maphattuwelo 37:4) Hiyo pooti wuupuwelaka wira nrima na axuulupale awe Yosefe naari nookhalela, masi eyo khahiyo yaari etthu ya miruku. (Miruku 14:30; 27:4) Niireke nyuwo mootoko omukhalela ehace mutthu mukina mwaha woothokoreriwa wala ottittimihiwa ntoko mwaaphavela anyu? Nwuupuwele axinnawe Yosefe. Nrima naya naahiwiiriha opaka itthu seiyo muhoolo mwaya yaathananne aya. Ntakiheryo naya ninniwuupuxerya maKristau wira ti vamiruku ‘otteliwa murima n’ale antteliwa murima’.—aRoma 12:15.
Yosefe aahoona ohisiveliwa wa axinna awe. Niireke aanivitha nlaya nawe akhala wira axinna awe yaari vakhiviru? Waaniheryasa. Masi, muupuwele wira Yakobe aaphavela wira nlaya nle nikhale ethoonyeryo ya omphenta mwanawe. Yosefe aaphavela wira atithi awe nlelo amuroromeleke, nto owara nlaya nle nooniherya ororomeleya wawe. Nlo ntakiheryo nooloka. Nnaamwi Atithi ahu a wiirimu ahimuthanlaka mutthu, awo okathi mukina annaavaha eparakha arumeyi aya oororomeleya. Nave-tho, Muluku onnaaleela arumeyi awe wira avarexexeke mweettelo wooloka avirikanaka na atthu a olumwenku ola. Moolikana ni nlaya nooreera na Yosefe, mweettelo wa maKristau eekeekhai onniwiiriha okhala oovirikana ni olumwenku ola. Mwaha wa yeeyo, ikwaha sikina anninyokhiwa. (1 Pedru 4:4) Niireke muKristau ohaana ovitha mukhalelo awe? Nnaari, ntoko Yosefe ohaavitha awe nlaya nawe.—Luka 11:33.
wp14 1/8 epax. 13 itti. 2-4
Xontte “Mwiwé Oloha Waka Nno”
Sooloha iyo saakhuma wa Yehova. Iyo sooniherya eprofesia yekeekhai, ni Muluku aaphavela wira Yosefe ohimye sootaphulela saya. Mwa mukhalelo ola, Yosefe aapaka ele maprofeta a muhoolo yaapanke aya ahimyaka ihapari ni maphukelo a Muluku voohimya sa mweettelo wa atthu Awe.
Yosefe mwa nttittimiho aahaaleela axinnawe iiraka: “Mwiwé oloha waka nno”. Axinnawe yaahiiwexexa oloha wawe, ni khuuvo aasiveliwe. Awo yaakhunle so: “Nyuwo muntthuna okhala mwené ahu, walá muntthuna onlamula?” Yoowiiraneya ela ennihimya-tho wira: “Vano yahitepa-tho omunyokha mwaha w’oloha wawe ni molumo awe”. Okathi Yosefe aalavunle awe sa yooloha awe ya nenli aaleelaka apapawe ni axinnawe, eyo khiyoonelinwe saana. Biibiliya oni: “Vano atithi awe yahimpwapwela, emukohaka wira: ‘Oloha xeni weiwo? Hiyo n’amam’inyu n’axulupal’inyu nokokhorelekeni?’” Hata vari siiso, Yakobe, aahivikaniha wuupuwelela mwaha ola. Niireke owo uupuwelela wira waaniheryasa Yehova aalavula ni mmiravo ole?—Maphattuwelo 37:6, 8, 10, 11.
Yosefe khahiyo aari murumeyi opacerya nnakhala ookiserya a Yehova aalavunle eprofesia yaarowa ohaasivela atthu wala okumiherya olupatthiwa. Yesu aari namalaleya muulupale a ihapari iyo, nto aahaaleela awiixutti awe iiraka: “Ale yakilupantthe miyo, animolupatthani-tho nyuwo”. (Yohani 15:20) MaKristau pooti wiixutta etthu voohimya sa waamini ni olipa murima wa mmiravo Yosefe.
Otokosa Itthu sa Efaita Soomunepani
it-1 epax. 752 etti. 1
Edomi
Edomi [Oxerya], WEDOMI.
Edomi naari nsina na nenli nenlo naavahiwe awe Esawu, munna awe Yakobe aayaraniwe awe maphapo. (Map 36:1) Nsina nlo aavahiwe mwaha wootumiha eyuulupale awe aakakhanyihaka ni muhasa wa epwiri yooxeerya. (Map 25:30-34) Esawu okathi aayariwe awe aari ooxeerya (Map 25:25), nuuvira okathi erutthu yooxeerya yaahuulaana elapo yaakhala awe Esawu ni osuulu awe.
it-1 epax. 628 etti. 11-epax. 629 etti. 1
Okhapelela
Okathi makampusi aahimya awe wira aarowa okhapelelaka inama, owo aahimya wira aarowa okhapelelaka oratteene inama iyo. Animuroromeliha pwiya awe wira aamulyihaka ni okhapelela wira sihiiyiwe, okhala wira aahipake eyo aamuliverya. Masi muritti awe waahikhalana mukano, okhala wira nlamulo nle naahimya wira vahikhanle wira ekhuriwe ni enama ya mutakhwani aahiiso nxeni owo khaaliverya. Masi wira ohilivihiwe ahaana omooniherya ekarakasa ya mwaamunama owo okhuuriwe. Mwaneene owo nuumala oweha ekarakasa eyo, ahaana omulevelela makampusi owo.
Malakiheryo ala yaanivareleya muteko khula opuro, hata mweemusini, mwa ntakiheryo mwaana muulupale anooniwa okhala oophwanelela waakhapelela axihima awe ni axirokora awe. Tivo ninniwerya wiiwexexa etthu yaamwiirinhe Rubeni, sintoko mwaana muulupale, ophavela omoopola Yosefe, moovarihana ni Maphattuwelo 37:18-30, vaavo axinna awe akina yaaphavela aya omwiiva. “khwahimerya wira: Nihimwivé!” . . . “Muhimwarexé ephome awe. . . . muhimwivé ni matat’anyu. Rubeni aniphavela omòpola mmatatani mwaya n’omuhokoloxerya w’atithi awe”. Okathi Rubeni ahaanphwannye awe Yosefe, owo aahixanka vanceene mpakha ‘okhera sowara sawe’ ni khuhimya so: “Mwanamwane khavo mme: vano miyo, kintthuna okela vai?” Owo aanisuwela wira aamukhalana nthowa mwaha woorimeela Yosefe. Wira ahikhalane nthowa, axinna awe yaahoothererya wira Yosefe aakhuuriwe ni nxeni. Yaahipaka eyo attikitthelaka nlaya nawe ni ephome ya epuri. Nuumala-vo, yaahirowa omooniherya nlaya nle, tiithi aya ni mukhulupale aya Yakobe, ohinvahaka nthowa Rubeni okhala wira nuumala oweha nlaya na Yosefe nisarenye ene ephome, Yakobe aahikupali wira mwanawe aahikhwa.—Map 37:31-33.
Omusoma Biibiliya
11-17 ya Maio
MIHAKHU SINIKHUMA MBIIBILIYANI | MAPHATTUWELO 38-39
“Yehova Khaatonko Omunyanyala Yosefe”
wp14 1/11 epax. 12 itti. 4-5
“Kiniwerya Sai Wira Etthu Yootepexa Otakhala?”
“Yosefe ahirowaniwa wEjitu; vano Potifari, murumeyi mulupale a mwené, ahimuthuma Yosefe owo, atumiheriwaka n’aIximayeli yawo yamuroihale weiwo”. (Maphattuwelo 39:1) Ni moolumo ala vakhaani, Biibiliya onninikhaliherya wuupuwela mixankiho saamukhumelenle mmiravo owo nuumala otumihiwa vasya. Owo aari ntoko etthu yoothummwa! Nkahaya nimuupuwele Yosefe amuttharaka pwiyawe a niinano yoowo ori murumeyi muulupale a mwene, eettaka iphiro sa epooma ele yoosareya atthu ni imerkaado saamukhaani orowaka owannyawe pwiyawe ole.
Khiivo etthu ekina yaamusivela Yosefe ohikhanle paahi otthikela elapo awe. Owo aahuuwale emusi ya atthu yaamakela othaama yaawo yaakhala muheemani ni yaakhapelela ipwittipwitthi saya. Masi Potifari aakhala inupa sooreera ni sowaarya ntoko atthu a wExiitu oothaaciri. Alipa anthipa mapuro yaakhaliwa khalai, anihimya wira atthu a wExiitu wa khalai, yaanikhalana ipa sooreera, ejardim yootekeleliwa ni ixiri memmo saakhanle miri, matthiya yaarina miri sa epapiro, ifilori siniihaniwa lótus, ni miri sikina sininnuwa mmaasini. Inupa sikina saahikhalana ijardim sa vameekhaaya, niphiryo wira mutthu ophwanyeke epheyo, ixanela suulupale, ni ikwartu sinceene, ohela muhina esaala yuulupale ya jantari ni opuro waakhala arumeyi.
wp14 1/11 epax. 14 etti. 6-epax. 15 itti. 1-2
“Kiniwerya Sai Wira Etthu Yootepexa Otakhala?”
Hiyo ninsuwela itthu vakhaani sa moota saari aya ikhatteya wExiitu okathi ole. Alipa anthipa mapuro yaakhaliwa khalai, aaphwanya milepe sa ikhatteya iyo, seiyo sinlikana ni ixiri suulupale. Muhoolo mwaya, Yosefe aahirumeela nuulumo noowi ‘ekhatteya’ ohimyaka opuro wooriipela ni woohikhala nlipelelo. (Maphattuwelo 40:15) Mwa eliivuru ya Esalimo, ninniixutta sa ohaawa wamphwannye Yosefe. Eyo enihimya so: “Owo ahitthukiwa metto sawe: ahitthukiwa muxikoni mwawe n’unyolo [eyuuma]”. (Esalimo 105:17, 18) Ikwaha sikina, atthu a wExiitu yanaatthukwa ni iyuuma ale yaattheka. Anamattheka awo miyoono saya saaniroihiwa ottuli waya, nuumala-vo sinatthukiwa ni iyuuma. Akina yaaniheliwa ekolaari ya yuuma muxikoni mwaya. Tthiri Yosefe aahihaawa mukhatteya mme nnaamwi ahaatthenke!
Biibiliya onihimya wira Yosefe aahivikaniha ‘okhala mukhatteya’ mme okathi munceene. Nto aahiviriha iyaakha sinceene ohaawaka! Owo khaasuwela wira aamukhuma opuro ole. Nto niireke aahitteettheya ni oyeleela nlipelelo nawe vaavo mixankiho iyo saavikaniha aya mwa miyeeri wala isumana sinceene?
Biibiliya onihimya so: “Apwiya yanikhala ni Yosefe, khumureriha”. (Maphattuwelo 39:21) Khiivo exiri ya ekhatteya, eyuuma, wala opuro wooriipela okhanle oomwiiriha Yehova ohaaphenta arumeyi awe. (aRoma 8:38, 39) Hiyo pooti omuupuwelela Yosefe amuleelaka mixankiho sawe Tiithi awe oophenta a wiirimu, Yehova Muluku, yoowo ‘onnihakalaliha okathi wotheene’, ni ophwanyaka omaaleleya ni murettele. (2 aKorinto 1:3, 4; aFilipi 4:6, 7) Etthu xeeni ekina Yehova aapanke awe? Ninsoma wira Owo aahivikaniha omukhaliherya Yosefe ni omwiiriha “mulupale a mukhatteya osiveliwa ni yowo”.
wp14 1/11 epax. 15 etti. 2
“Kiniwerya Sai Wira Etthu Yootepexa Otakhala?”
Biibiliya onihimya so: “Apwiya yanikhala ni Yosefe, khumureriha”. (Maphattuwelo 39:21) Khiivo exiri ya ekhatteya, eyuuma, wala opuro wooriipela okhanle oomwiiriha Yehova ohaaphenta arumeyi awe. (aRoma 8:38, 39) Hiyo pooti omuupuwelela Yosefe amuleelaka mixankiho sawe Tiithi awe oophenta a wiirimu, Yehova Muluku, yoowo ‘onnihakalaliha okathi wotheene’, ni ophwanyaka omaaleleya ni murettele. (2 aKorinto 1:3, 4; aFilipi 4:6, 7) Etthu xeeni ekina Yehova aapanke awe? Ninnisoma wira Owo aahivikaniha omukhaliherya Yosefe ni omwiiriha “mulupale a mukhatteya osiveliwa ni yowo”.
Otokosa Itthu sa Efaita Soomunepani
it-3 epax. 133 etti. 11
Onani
(Nuulumo noowi Onani) [ninkhuma moolumo oowi “ikuru soowaatta; ikuru soowerya”].
Mwaana a nenli a Yuda, yoowo aamuyanre awe ni mukanani, mwaana a Xuwa. (Map 38:2-4; 1 Wa 2:3) Nuumala Eri, yoowo ahaakhalanne anamwane wiiviwa ni Yehova mwaha woomutthekela ni aari muulupale awe Onani, Yuda aahimuruma mwanawe Onani, wira omuthele mwaara a muulupale awe itthaniwa Tamari yoowo aari naamukhweli a munnawe Eri. Akhala wira aammuyariha mwaana, owo khaarowa wiirela mpantta nloko na Onani, nave itthu soohiyeriwa saarowa okhala ntoko aahiyeriwe ni Eri omuhiya Onani, masi akhala wira khaarowa okhala mwaana aarowa ohalana itthu iyo, nto Onani taarowa ohalana. Nto okathi aarupana awe Tamari “owo, aniyeherya vathí” mmiso awe wira ohimurupalihe. Etthu ele yaapanke awe Onani khahiyo wira waari wiivukula okhala wira Biibiliya onihimya so “okathi warupanawe muthiyan’owo”, owo aayeeherya vathi mmiso awe. Woonasa wene, ele yaapaka awe eniihaniwa “coito interrompido”, vaavo Onani moolakelela aayeherya awe vathi mmiso awe wira ohimurupalihe Tamari. Nto mwaha woohiwiiwelela apapawe, nrima naarina awe ni etampi yaapaka awe mwaha woohittittimiha mareheryo a Muluku voohimya sa ekasamento, Onani yoowo nave-tho ahaayanre, ahiiviwa ni Yehova mwaha wa mweettelo awe woohiloka.—Map 38:6-10; 46:12; Mot 26:19.
w04 15/1 epax. 30 itti. 4-5
Makoho Anikohiwa ni Ale Anisoma Irevista Sahu
Yuda aahivonya mwaha woohimutheliha Tamari mwanawe Xela, sintoko aaleihenrye awe. Nave-tho aahirupa ni muthiyana aamoona awe okhala namuttompe a mutemplo. Mweettelo owo khiwaavarihana ni yootthuna ya Muluku yoowi mulopwana ahaana orupa paahi ni mwaarawe, nto Yuda khaiwelenle yooruma eyo. (Maphattuwelo 2:24) Tthiri Yuda khaarumpe ni namuttompe. Moohisuwela, aahikhala nipuro na mwanawe Xela yoowo aarowa omuthela Tamari, nipuro na axuulupale awe yaakhwiiye, nto Yuda mwaha woorupa ni Tamari ahikumiherya osuulu wa anaawe.
Etthu yaapanke awe Tamari khahiyo wira waari onamuttompe. Anamwane anli a maphapo wala mampasa aayanre awe khiyooniwa okhala ooraruwa. Okathi Bowazi, oBethelehemu, aamuthenle awe muthiyana oMowabi, iihaniwa Ruthi, ottharaka yoolema ya omuthela mwaara a muulupale awe, axitokweene oBethelehemu yaahimulavula saana mwaana a Tamari, iihaniwa Peresi, omuleelaka Bowazi: “An’inyu anrowanyu oyareliwa ni muthiyan’owo, okhanle nlelo mmiravo, nvahiwaka n’Apwiya, elikanyiheke etthoko anyu n’itthoko ya Peresi, yowo Tamari amuyarenlyawe Yuda”. (Ruthi 4:12) Nave Peresi onniirela mpantta masina a muhavinre a Yesu Kristu.—Matheyo 1:1-3; Luka 3:23-33.
Omusoma Biibiliya
18-24 ya Maio
MIHAKHU SINIKHUMA MBIIBILIYANI | MAPHATTUWELO 40-41
“Yehova Aahimoopola Yosefe”
wp15 1/2 epax. 14 itti. 4-5
“Onwerya Otaphulela Khahiyó Muluku?”
Mulipa-oolawiha soowurya aahimuliyala Yosefe, masi Yehova nnaari. Ohiyu omosa, Yehova aahimwiiriha Farawo okhalana sooloha piili soohiliyaleya. Yoopacerya, aahoona inyompe 7, sooreera ni sooneneva, ni aahoona-tho sikina 7, soohiirya ni sowootta. Vano inyompe iyo soowootta saahimiryakasa iye sooneneva. Ya nenli, mwene aahiloherya-tho makala 7 oosareya epyo. Masi yaahikhala-tho makina 7 oowuuma, ni oophepuwa yaawo yahimiryakasa makala 7 ooreera. Voosiisu, murima wa Farawo waahimuriipa. Nto aahiwiihaniha asuweli ni anahako othene a wExiitu, wira ataphulele oloha wawe. Masi khaavo aawenrye. (Maphattuwelo 41:1-8) Khaninsuwela akhala wira alopwana awo yarootikinihiwa vanceene wala yaarina miyuupuwelo soovirikana. Masi, Farawo aahixanka ni aahivelavela maana aaphavela osuwela yootaphulela aya.
Okathi yoowo, mulipa oolawiha soowurya aahimuupuwela Yosefe! Yowuupuxerya ya murima yaanimulemela, nto aahimuleela Farawo voohimya sa mmiravo ooloka yoowo aari mukhatteya, yoowo mwa iyaakha piili aataphulenle saana oloha wawe, ni oloha wa mulipa oowooxa iphau. Moohipisa Farawo aahirumiha wiitthaniwa Yosefe.—Maphattuwelo 41:9-13.
wp15 1/2 epax. 14 etti. 7
“Onwerya Otaphulela Khahiyó Muluku?”
Yehova onnaaphenta atthu oororomeleya ni oowiiyeviha. Nto aahimukhaliherya Yosefe wira osuwele etthu yeele asuweli ni anamaxitta yahaawerya aya. Yosefe aahitthokiherya wira yooloha ya Farawo yaataphulela etthu emosaru. Mwaha woomwiiriha oloha ikwaha piili, Yehova aaphavela wooniherya wira mwaha ole waamwiiraneya tthiri. Inyompe sooneneva ni makala ooreera oosareya ipyo saathoonyerya iyaakha 7 sa eyoolya yinceene wExiitu. Vano inyompe sowootta ni makala oophepuwa saathoonyerya iyaakha 7 sa etala yaarowa okhumelela nuuvira iyaakha sa eyoolya yinceene. Etala eyo yaamuhonona elapo ele.—Maphattuwelo 41:25-32.
wp15 1/2 epax. 15 etti. 2
“Onwerya Otaphulela Khahiyó Muluku?”
Farawo aahiira ntoko saahimyale awe. Moohipisa Yosefe aahiwarihiwa ikuwo sooreera. Farawo aahinwariha muxikoni mukuhu wa eweero, munela a omwene, khunweliwa mukaaroni mwawe ni khunvaha okhulupale wira ovire elapo yotheene ni omaliherye ipalano sawe. (Maphattuwelo 41:42-44) Mwa nihiku nimosa paahi, Yosefe aahikumihiwa mukhatteya nto khuroihiwa opalaasio. Owo aavennye ntoko namutthukiwa masi aarumpe ntoko namalamulela a nenli a wExiitu. Tthiri waamini wa Yosefe waari wookhalela! Yehova aahoona otakhala wotheene wamphwanya murumeyi awe. Nto aahiphuka ohaaxiwa iwo mwa okathi ni enamuna yooreerela. Yehova khahiyo paahi uupuwela ophuka itthu soohiloka siireliwa awe Yosefe, masi-tho, aamukhapelela okumi wa muhoolo wa nloko na Isarayeli. Mwaha wa muhoolo nnimoona moota eyo yiiranen’ye aya.
Otokosa Itthu sa Efaita Soomunepani
wp15 1/11 epax. 9 itti. 1-3
Nyuwo Mwaanisuwela?
Xeeni Yosefe aamentthe awe ereru ohinatthi orowa wa Farawo?
Eliivuru ya Maphattuwelo, enihimya wira okathi Farawo aaxankale awe mwaha wa oloha wawe, aahirumiha oroweliwa muHeeberi Yosefe mukhatteya, wira ataphulele oloha iwo. Yosefe iira ovirinhe ene iyaakha sinceene mukhatteya. Nnaamwi yooruma ya Farawo yaari yowaakuveya, Yosefe aahuupuwela omettha ereru toko ohinatthi orowa. (Maphattuwelo 39:20-23; 41:1, 14) Mulipa-oolepa eliivuru ela mwaha wooromola omettha ereru, enooniherya wira owo aanisuwela saana soolema sa atthu a wExiitu.
Ohimettha ereru, yaari yoolema ya maloko manceene a khalai, waahela muhina aHeeberi. Masi, Enciclopédia de Literatura Bíblica, Teológica e Eclesiástica, ya McClintock ni Strong, enihimya wira “atthu a wExiitu a khalai paahi ti naari nloko na epantte enikhuma nsuwa yaamettha ereru”.
Niireke atthu awo yaamettha ereru paahi? Erevista Biblical Archaeology Review, enihimya so: “Moovarihana ni soolema sikina sa wExiitu, atthu yahaana wiilokiherya ahinatthi orowa wa Farawo ntoko siira aya okathi yaakela ya mutemplo”. Nto Yosefe aahaana omettha ikharari sotheene ni manri a erutthu.
w09 15/11 epax. 28 etti. 14
Mooniheryeke Mweettelo Wooloka Sintoko Arumeyi a Muluku
14 Mahiku a khalai, axipaapa yaamuttittimiha Muluku yaaniwiixuttiha anaaya malakiheryo a moota wookhalana mweettelo wooloka. Nwehe eliivuru ya Maphattuwelo 22:7 yeeyo enooniherya moota Abrahamu ni mwanawe Isakhi yaalavulihana aya moreerelana murima. Yosefe nave ahooniherya wira aari mwaana iixuttihiwe saana ni anamuyari awe. Okathi aatthukweliwe awe, anaareerela murima hata ale yaarina awe hoothe mukhatteya. (Maph. 40:8, 14) Enamuna Yosefe aalavunle awe ni Farawo, ennooniherya wira owo aahiixuttihiwa saana moota woolavula mwa nttittimiho ni makhulupale.—Maph. 41:16, 33, 34.
Omusoma Biibiliya
25-31 ya Maio
MIHAKHU SINIKHUMA MBIIBILIYANI | MAPHATTUWELO 42-43
“Yosefe Aahooniherya Olipa Murima Ohoolo wa Axinna Awe”:
wp15 1/5 epax. 13 etti. 5
“Miyo Nkihiyó Muluku”
Masi Yosefe aahaasuwela axuulupale awe okathi ene yoowo! Nto okathi yuuramme aya ohoolo wawe, owo aahuupuwela ele yaalonhe awe ori ene mmiravo. Biibiliya onihimya wira Yosefe “ahupuwela oloha warinawe”. Oloha iwo wooniherya wira wamphiya okathi axuulupale awe yaarowa aya wuurama ohoolo wawe. Vano ti yeeyo yiiraneya! (Maphattuwelo 37:2, 5-9; 42:7, 9) Nto Yosefe aarowa opaka exeeni? Niireke aamwaakhupaarela wala aarowa owunlela ikuhu?
wp15 1/5 epax. 14 etti. 1
“Miyo Nkihiyó Muluku”
Waaniheryasa, nyuwo khamunrowa okumana ni muxankiho ntoko owo. Masi, olelo, imusi sinceene sinninyakulihana wala ovalaana. Okathi owo, hiyo pooti okuxeya ni murima ahu nto khiyapaka itthu nittharaka ohimalela wahu. Nto ti va miruku omutakiha Yosefe ni omananiha wiiwexexa ele Muluku oniphavela awe wira nipake. (Miruku 14:12) Ekeekhai wira wataana ni amusi etthu yootthuneya; masi wataana ni Yehova vamosa ni Mwanawe tekhanle etthu yootepa otthuneya.—Matheyo 10:37.
wp15 1/5 epax. 14 etti. 2
“Miyo Nkihiyó Muluku”
Yosefe aahiweehererya axinnawe mwa inamuna soovirikana wira awehe murima aya. Wanipacerya aahiwootherya okhala anamahottela, nave omurumeelaka namataphulela aahaalavuliha mwa owali. Aphavelaka wiisaakiha, axinnawe yaahilavula sa emusi aya—ni yaahihimya wira yaahimuhiya owaani muhima aya mwaamukhaani. Yosefe khoonihenrye ohakalala wawe mwaha woosuwela wira munnawe mwaamukhaani nlelo aari mukumi. Vano Yosefe aahisuwela etthu yoopaka. Owo aahimmye so: “Kinrowa wottehattehani”. Nto aahaahimeerya wira aaphavela onweha munnaya owo. Nuumala-vo, aahiweemererya otthikela owannyeya wira yamuruuhe; masi aahaana ohala mutthu mmosa ntoko namutthukiwa.—Maphattuwelo 42:9-20.
it-2 epax. 598 etti. 4
Yosefe
Mwaha wa sowiiraneya iye, axinna awe Yosefe yahipacerya wuupuwela wira yaaphukeliwa ni Muluku mwaha woomutumiha muhima aya mwa iyaakha sa ottuli. Awo yaahihimya mulattu aya ohoolo wa munna aya, yoowo nlelo yahaamusuwela aya wira aari Yosefe. Nuumala wiiwa moolumo aya yooniherya ottharuwa, Yosefe aahoona othunku vanceene mpakha okhuma opuro ole wira wunle. Nuumala otthika, aahiruma otthukweliwa Simeyoni mpakha axinna awe omuruuha muhima aya mwaamukhaani.—Map 42:21-24.
Otokosa Itthu sa Efaita Soomunepani
it-3 epax. 466 etti. 9
Rubeni
Mikhalelo sikina sooloka sa Rubeni soonen’ye okathi aaleelale awe axinna awe 9 omurihela Yosefe munlittini moohikhala maasi, ohiya omwiiva, ophavelaka omukumiha mwa mwiitiho okathi mukina. (Map 37:18-30) Nto nuuvira iyaakha 20, vaavo yuupuwenle aya wira mixankiho saaphwannye wExiitu waari mwaha woomuhaaxa Yosefe, Rubeni aahiwuupuxerya moolumo aahimenrye awe vahinatthi wira ahimwiirihe yootakhala Yosefe. (Map 42:9-14, 21, 22) Nave okathi Yakobe aamukhoottinhe awe Beniyamini orowa ni axinna awe ekwaha ya nenli wExiitu, aari Rubeni aapacenrye waavahererya anaawe anli sintoko mweemexeryo, ohimyaka so: “Kahotthikiheryeni-ru Beniyamini, nwiveke an’aka anli”.—Map 42:37.
w04 15/1 epax. 29 etti. 1
Iponto Suulupale sa Eliivuru ya Maphattuwelo—II
43:32—Xeeni atthu a wExiitu yahaaphavela aya olya vamosa ni aHeeberi? Etthu yuulupale yaawiiriha atthu a wExiitu ohilya vamosa ni aHeeberi woonasa wene waari mwaha wa nthalu na etiini aya wala na eraasa aya. Atthu a wExiitu nave yaanaanyokha atthu yaahuwa inama. (Maphattuwelo 46:34) Mwaha wa xeeni? Woonasa wene okhala wira amakampusi khiyooneliwa vatthu wExiitu, wala mwaha woothowa opuro woolima atthu a wExiitu yaanaanyokha atthu yaaphavelasa opuro woolyiha inama saya.
Omusoma Biibiliya