Nohaana Otthapelaka Mahiku a Iferiado?
IFERIADO sinipakiwa mapuro manceene mulaponi olelo va, khisinivarihana ni Biibiliya. Vano, iferiado iyo sipacenrye sai? Vaakhanleke wira munniwerya otokosa mBiibilioteka, nyuwo mwaarowa otikinihiwa ni ele iliivuru sinilavula aya voohimya sa iferiado seiyo siri soolema opuro onikhala anyu. Nkahaya muthokorerye matakiheryo ala vakhaani:
Otthapela Eferiado ya Paasikha. Encyclopædia Britannica, enihimya wira: “Khivakhanle etthu enooniherya wuupuweleliwa niira na Paasikha mu Wataana wa Naanano”. Paasikha opacenrye sai? Opacenrye ni okokhorela wa amalapo. Vanihimmwa wira eferiado ela enuupuweleliwa ohihimuwa wa Yesu, masi soolema sinipakiwa okathi wa Paasikha khisinivarihana ni eKristau. Mwa ntakiheryo, voohimya sa yoolema ya “mwaahukula a Paasikha”, The Catholic Encyclopedia, enihimya wira: “Hukula orii nthoonyeryo na amalapo nto okhala wene onithoonyerya oyara”.
Otthapela Mwaakha Musyaa. Nihiku ni soolema sinivarihana ni wuupuwelela Mwaakha Musyaa sinnivirikana khuta elapo. Voohimya sa mapacereryo a wuupuwelela Mwaakha Musyaa, The World Book Encyclopedia, enihimya wira: “Namalamulela ooRoma Júlio César aahithanla nihiku 1 na mweeri wa Janero okhala Nihiku noopacerya na Mwaakha Musyaa wa 46 E.C. ARoma yaanitthapela nihiku nna mwaha wa Jano, muluku a mikhora suulupale, ni a mikhora saamukhaani, ni muluku a ipacereryo. Mweeri wa Janero onikhuma mu nsina na muluku Jano, yoowo aarina ithoi piili, ethoi emosaa yaaweha ohoolo ni ethoi ekina yaaweha ottuli”. Siiso, wuupuweleliwa wa Mwaakha Musyaa opacenrye ni mihapo sa amalapo.
Efesta ya Halloween. “Voohimya sa efesta ela enilikana ni niira na owuupuwelela alipa-ookhwa, The Encyclopedia Americana, enihimya wira: ‘Muhapo wa waalapela alipa-ookhwa yoowo onivarihana ni Halloween, oniira mpantta wa sowiira sikhumme wa aDruid [onamukuttho wa aCelta a khalai] wa ifesta sa khalai ehinatthi eKristau. ACelta yaahikhalana ifesta sa amuluku anli aalupale, muluku a nsuwa ni muluku aalipa-ookhwa . . . , ifesta iyo piili saapakiwa nihiku noopacerya na mweeri wa Novembro, ipacereryo sa Mwaakha Musyaa wa aCelta. Efesta ya waalapela alipa-ookhwa yaahipacerya okelihiwa vakhaani-vakhaani mu sowiira sa eKristau’”.
Iferiado Sikina. Khivanweryaneya olavula ifesta sotheene sinipakiwa moolumwenkuni. Masi, iferiado seiyo sinaattittimiha atthu aahiiso milokiheryo sa apinaatamu khisineemereriwa ni Yehova. (Yeremiya 17:5-7; Miteko s’Arummwa 10:25, 26) Nto, wira musuwele akhala wi ifesta sa itiini sinnimuhakalaliha Muluku, muhaana osuwela ipacereryo saya. (Yesaya 52:11; Wisupulula 18:4) Malakiheryo a Biibiliya alavuliwe mMuruu wa 16 a eliivuru ela, anrowa wookhaliheryani osuwela moota Muluku siniwoonela awe ale aniira ifesta sihinvarihana ni etiini yekeekhai.