Eliseyo Aahiweha Ikaaro sa Ekhotto sa Mooro Ankhi Nyuwo?
Mwene oSiria aanimulupattha profeta a Muluku Eliseyo ni aanimutthara mapuro mwaavira awe mmaxepani okerekhere wa mwaako esidade ya oDotani. Nto ohiyu aya, mwene oSiria aahirumiha okuxiwa ikhavalo ni ikaaro sa ekhotto ni atoropa aya wira arowe oDotani. Vatthimakelaka oxa, atoropa awo yaahirukurerya esidade.—2 Mam. 6:13, 14.
Nto okathi murumeyi a Eliseyo aakhumenle awe ota aahaaweha anakhotto yaarwa wira envare profeta. Nto owo aahikhuwela ariki: ‘Pwiya nintthuna wira exeni vano’? Vano Eliseyo aakhula ariki: ‘Muhové: anakhotto arinahu kharere watta wavikana awo’. Vano profeta owo aahivekela ariki: ‘[Yehova], mutthukule maitho a murumeyi ak’ola, òneke’. Yoohimmwa ela ennivikaniha eriki: ‘nananoru Apwiya [Yehova] yahitthukula maitho awe: owo ahòna wira mwak’ole waryaya sahisarya ikhavalo n’ikaro sa moro, simurukurenryene Eliseyo’. (2 Mam. 6:15-17) Etthu xeeni yoohimmwa ela, ni sowiiraneya sikina sa okumi wa Eliseyo enniixuttiha aya?
Okathi owo Eliseyo khaapanke etthu vaavo anakhotto ooSiria yaarukurenrye aya esidade, mwaha woowi aamuroromela Yehova ni aahisuwela wira owerya wa Muluku ti waarowa omukhapelela. Mahiku ala khasikhanle miiriirya, masi nnoowerya wuupuwelela wira Yehova onnaakhapelela atthu awe ntoko ekrupu. Hiyo pooti okhalaka wira niroorukureriwa ni ikaaro sa ikhavalo sa ekhotto. Akhala wira ‘ninnona’ itthu iyo ni maitho ahu a nroromelo, nave akhala wira okathi wotheene ninnimuroromela Muluku, ninrowa ‘witthyala sana’ nave Yehova onoonireeliha. (Esal. 4:9) Ninrowa othokorerya moota woophwanya mureerelo wa etthu ekina yaamukhumelenle Eliseyo.
ELISEYO ONNIPACERYA OMUKHALIHERYA ELIYA
Okathi omosa vaavo Eliseyo iira awe olimaka, profeta Eliya aahimwaattamela khunwariha nlaya nawe na okhulupale. Nto Eliseyo aanisuwela ele yiireliwa awe. Owo aahipaka efesta wira aalaxere apapawe ni amamawe, nuumala vo aahirowa owannyawe Eliya wira arumeeleke hoothe. (1 Mam. 19:16, 19-21) Okhala wira Eliseyo aahiivahererya omurumeela Yehova okathi wotheene, nto aanirumeela saana, nave aanirumeela ntoko profeta amukhaliheryaka Eliya.
Eliseyo aahirumeela ni Eliya iyaakha thanu namosa. Okathi owo, Eliseyo ‘tamwitthelela màsi matata awe profeta’ Eliya. (2 Mam. 3:11, Biblya Exirima.) Mahiku awo, atthu yaalimalenle olyaaka ni matata, voohirumeela ikaarfu, miyaalo, ni mireerelo sikina sinrumeeliwa okathi woolya. Amaliha olya, nto ole aari murumeyi aaniitthelela maasi matata a pwiya awe wira anyawe. Miteko sikina sa Eliseyo pooti wira saari soovila. Masi hata vari siiso owo aanoona okhala eparakha omurumeela Eliya.
Moolikanasa maKristau manceene mahiku ala annirumeela mmukhalelo mmosaru avaraka muteko wa okathi wotheene. Eniwiiriha opaka eyo ti waamini waya ni ophavela orumeela ikuru saya mmuteko wa Yehova. Miteko iyo sikina, sinivekela mutthu ohiya empa awe, muteko aavara awe, wira warumeeleke ntoko oBetheli, iprojeto sa oteka ni miteko soovirikana seiyo atthu akina ahincalela aya. Ahikhale muKristau onkela woonaka wira miteko iyo khasirina efaita, okhala wira Yehova onnivaha efaita yuulupale.—aHéb. 6:10.
ELISEYO AANIVAREXEXA MUTEKO AWE
Muluku ahinatthi ‘omukuxa Eliya muyupurini’, owo aahimuruma okhuma oGiligali wira arowe oBetheli. Eliya aahilavula wira namakhaliherya awe ahimuhoole, masi Eliseyo, aahaakhula wira: ‘Miyo nkinohiyani’. Okathi yaavikaniha aya weetta, Eliya aahimutumererya ikwaha piili wira Eliseyo ahale mekhawe. (2 Mam. 2:1-6) Ntoko siiranen’ye aya ni Ruthi ni Nowemi, nave Eliseyo aahinvarexexa Eliya. (Ruth. 1:8, 16, 17) Mwaha wa xeeni? Mwaha woowi, Eliseyo aanisiveliwa ni muteko aavahiwe awe ni Muluku wira amukhaliheryeke Eliya.
Eliseyo oovaha ntakiheryo nooloka wa hiyo. Akhala wira nihaakhela eparakha ya ovara muteko mmulokiheryoni mwa Muluku, ninrowa ovikaniha ovaha efaita yuulupale omurumeela wahu Yehova. Tthiri eyo eri eparakha yuulupalexa.—Esal. 65:5; 84:11.
“MUKIVEKELE ENTTHUNANYU OWIRELANI”
Vaavo alopwana awo anli yeetta aya ekwaha, Eliya aahimuleela Eliseyo wira: “Mukivekele entthunanyu owirelani nihinatthi ovalana”. Ntokoni siiranen’ye aya ni yooveka yomunepani ya Salomoni, nave Eliseyo aavekenle itthu somunapani. Owo aahiveka ‘owerya’ wa munepa wa Eliya wira ‘akhaleke nipuro nawe’. (1 Mam. 3:5, 9; 2 Mam. 2:9) Wisarayeli, mulopwana oopacerya oyariwa aahaana waakhela ipantta piili sa yoohiyeriwa. (Otum. 21:15-17) Nto, Eliseyo aahivekeliwa okhala mukelampa, eyo piiyo, mulipa oohiyeriwa oomunepani a Eliya. Ohiya vo, Eliseyo aaphavela okhalana oolipa murima ntoko Eliya yoowo ‘omphenta wawe [Yehova] wanwereiha murima’, eyo piiyo, otepa osiveliwaxa ni Yehova.—1 Mam. 19:13, 14.
Eliya aakhunle sai yoovekeliwa ela ni namakhaliherya awe? Profeta aahaakhula ariki ‘Evekenlyanyu yotepa orika. Masi mwakona vale okathi onivalanyihiwaka ni nyuwo, kikuxiwaka n’Apwiya, munovahiwa envekelanyu; nto mwahikone khamunvahiwa’. (2 Mam. 2:10) Waakhula wa Eliya waaniheryasa waataphulela itthu piili. Yoopacerya, Muluku paahi taarowa olakelela akhala wira Eliseyo aarowa waakhela ele aavenke awe. Ya nenli, akhala wira Eliseyo aarowa waakhela, aahaana ovikaniha okhala ni Eliya hata okathi wa mixankiho.
ETTHU ELISEYO AAWENHE AWE
Muluku oonela sai yoovekela ya Eliseyo voohimya sa ipantta piili sa munepa wa Eliya? Yowiiraneya eyo enihimya so: ‘Vano, yettaka sisale evanelaka, ti yakhummyaya ekaro ya moro n’ikhavalo sa moro, khwamwalanyiha. Eliya ahiwela osulu akuxiwaka ni eyupuri. Vano Eliseyo ira anwehaka’.a Nto nno waari waakhula wa Yehova wa yoovekela ya Eliseyo. Eliseyo aahinweha Eliya akuxiwaka, owo aahaakhela ikuru sa munepa wa Eliseyo ikwaha piili, nto owo aahikhala mukelampa oomunepani.—2 Mam. 2:11-14.
Eliseyo aahikuxa ekaapa yaamonre ya Eliya nto owo aahikuxa awara. Ekaapa eyo yaamooniherya Eliseyo ntoko profeta a Muluku. Etthu enooniherya wira aahithanliwa, waari mwiiriirya aapanke awe wa okawanya maasi a Muro Yordani.
Etthu Eliseyo aawenhe awe Eliya awelaka muyuupurini, yaahimwiiriha Eliseyo otikiniheya. Mwaha woowi ovila oweha ikaaro sa ikhavalo sa ekhotto sa mooro khula nihiku! Eyo yaahooniherya wira Yehova aahaakhula yoovekela ya Eliseyo. Masi okathi Muluku onaakhula awe mavekelo ahu, hiyo khanniweha ikaaro sa ikhavalo sa mooro. Masi hiyo ninniwerya wuupuwela wira Muluku onnirumeela ikuru sawe wira anikupalihe wiiraneya wa yoophavela awe. Nto vaavo ninweha ahu mareeliho a Yehova muhina mwa mulokiheryo awe valaponi-va, eyo enitaphulela wira ‘ninniweha’ ekaaro awe yomunepani evaraka muteko.—Ezek. 10:9-13.
Eliseyo aahoona itthu saamukupaliha owerya wuulupale wa Yehova. Nto, munepa wa Muluku waahinvaha ikuru profeta ole opaka mitikiniho 16, waatta waya ikwaha piili ovikana sa Eliya.b Ekwaha ya nenli Eliseyo aawenhe awe ikaaro sa ekhotto sa ikhavalo sa mooro, waari okathi wa oDothani ntoko olavuliwe aya wanipacerya wa mwaha ola.
ELISEYO AAMUROROMELA YEHOVA
Arukureriwe ene ni awanani oDothani, Eliseyo aahivikaniha okhala oomaaleleya. Mwaha wa xeeni? Mwaha woowi aahinnuuherya nroromelo ni Yehova. Hiyo nave nihaana okhalana nroromelo. Nto nihaana onvekelaka munepa wa Muluku wira nooniheryeke nroromelo ni mikhalelo sikina sa munepa.—Luk. 11:13; aGal. 5:22, 23.
Etthu yiiranen’ye oDothani, yaahimwiiriha Eliseyo ovikaniha omuroromeleya Yehova voohimya sa owerya wawe owaakiherya arumeyi awe. Profeta ole aahisuwela wira Muluku aahaaruma malaikha awe wira ekhapelele esidade ni mapuro aya. Mwaha wa waaruuhela evaasi awanani otheene, Muluku mwamutikiniho, aahimoopola Eliseyo ni namakhaliherya awe. (2 Mam. 6:17-23) Okathi ole wooxankiha, ni okathi mukina, Eliseyo aahikhalana nroromelo nuulupale ni Yehova.
Ntoko Eliseyo nivikaniheke omuroromela Yehova Muluku. (Mir. 3:5, 6) Akhala wira nnoopaka eyo, ‘Muluku ononimorela ikharari ni ononireriha’. (Esal. 67:2) Ekeekhai wira khanirukureriwe ni ikaaro sa ikhavalo sa mooro. Masi okathi wa ‘maxakha malupale’, Yehova onrowa waakhapelela anna olumwenku wotheene. (Math. 24:21; Wis. 7:9, 14) Niwehereryaka okathi owo, nivikaniheke ‘omuroromela [Yehova] mahiku othene’.—Esal. 62:9.
[Inoota]
a Eliya khahiyo wira aakenle wiirimu ori opuro womunepani onikhala Yehova ni malaikha awe, anamwane a Muluku. Moone erevista A Sentinela 15 de Setembro de 1997, epaaxina 15.
b Moone erevista A Sentinela 1 de Agosto 2005, epaaxina 10.
[Elatarato epaaxina 28]
[Ekaaxa epaaxina 30]
OXINTTA WIIRANEN’YE NIINANO MMYAHA SA OTRIBUNALE
243—Nuummuru na niinaano na oxintta wa Anamoona a Yehova wiiranen’ye olumwenku wotheene itribunaale suulupale
OFrança, Musurukhu Ottikihiwe: 8.2 Imilyau Sene sa Idoolare
Mwaattelo wa musurukhu (wEstados Unidos) ottikiheriwe aya Anamoona a Yehova nihiku na 11 mweeri wa Dezembro 2012, ottikihiwe ni eguvernu ya oFrança, nuuvira iyaakha 15 siphukiwaka milattu sene.
Eguverno ya oGresia
Eguverno ya oGresia, yaahikupaleela nihiku na 2 na Novembro 2012 wira Anamoona a Yehova etiini yoosuweliwa saana okhala maKristau, aakhalana edireito ya oteka ipa saya sa okokhorela
20—Myaha siphukiwe ni Corte Europeia de Direitos Humanos sikhumela saana okhuma Abril 2000
Coreia do Sul, Ekomite ya Nações Unidas ya Idireito sa Apinaatamu
Nihiku 25 na Outubro 2012–Elapo ya Coreia do Sul, mwaha wootthekela idireito sa Anamoona a Yehova oowiiraka 388 anikhootta etoropa mwaha wa yowuupuxerya ya murima aya, Ekuvernu yookhanyereriwa waaliva atthu ale.