Mukhaleleke Nthiti Wuupuwelela Itthu Soomunepani
“Muthokorerye itthu iya, mukhaleleke nthiti seiyo, wira atthu othene yoneke otepa wanyu” orowa vahoolo.—1 TIM. 4:15.
NYUWO MUNOONELA SAI?
Onitaphulela exeeni wuupuwelela?
Itthu xeeni sinireerela ahu wuupuwelela?
Mureerelo xeeni onrowa ahu ophwanya vaavo vanuupuwelela ahu Nuulumo na Muluku khula nihiku?
1, 2. Mwa inamuna xeeni oramattha wa apinaatamu oryaaya wa vameekhaaya?
NTTAAVA ninnaakhweiherya apinaatamu osuwela osoma, olepa, olavula, wiiwa etthu enihimmwa, olompa, ni omwiipela Yehova vonvuwiha. Itthu iya sotheene sinniweryaneya mwaha wa mapuro oovirikana a oramattha ahu ni mitika sinceene sirina ahu seiyo nlelo masientista ahinisuwela aya. Okhala wira oramattha ahu khiivo etthu ekina enilikana aya, tivo vaniwerya ahu wiixutta mattaava. Prusoore mmosa oniixuttiha mattaava onihimya so: “Enamuna anamwane aniwerya aya wiixutta mattaava ti etthu emosa erina aya apinaatamu yootepexa otikiniha osuwela”.
2 Owerya apinaatamu arina aya wa wiixutta mattaava yoovaha ya mwiiriirya enikhuma wa Muluku. (Esal. 139:14; Wis. 4:11) Oramattha ahu ti wa vameekhaaya mwa enamuna ekina-tho. Moovirikana ni inama, apinaatamu apattuxiwe alikanyihiwaka ni “Muluku”. Awo aakhalana owerya wa othanla orumeela osuwela waya mattaava wira anvuwihe Muluku.—Maph. 1:27.
3. Etthu xeeni ya vameekhaaya Yehova yaavanhe awe apinaatamu wira akhalane ankhili?
3 Atthu ale aniphavela omuttittimiha Mulipa aavanhe apinaatamu owerya olavula, Muluku ohaavaha etthu ya vameekhaaya, eyo piiyo, Biibiliya. Owo olelo-va onniphwanyaneya ntero nene wala mipantta sawe mmattaava aniphiyerya 2.800. Okathi onisoma anyu soolempwa iyo sowaarya, munnisariha muupuwelo anyu ni miyuupuwelo sa Muluku. (Esal. 40:6; 92:6; 139:17) Mwekeekhai nyuwo munoowerya wuupuwelela itthu sinrowa wookhaliheryani waaphwanya “ankhili, yawo aniphwanyiha wòpowa”.—Mmusome 2 Timótheyo 3:14-17.
4. Onitaphulela exeeni wuupuwelela, nto makoho xeeni anrowa ahu othokorerya?
4 Wuupuwelela onitaphulela otthokelela niluluwanyaka etthu emosa ni owehexexa etthu eyo wira nisuwele yaari yooloka wala yoohiloka. (Esal. 77:13; Mir. 24:1, 2) Myaha sooreerela wuupuwelela ti Yehova Muluku ni Mwanawe, Yesu Kristu. (Yoh. 17:3) Hiyo pooti wiikohaka so: Ovarihana xeeni okhanle eriyari ya osoma ni wuupuwelela? Okathi xeeni wooreerela orina ahu wira nuupuwelele, nto ninrowa wiiriha sai wuupuwelela okhala etthu yoohakalaliha?
MWIIMANANIHE WIRA ELE ENISOMA ANYU YOOPHWANYIHEKENI MIREERELO
5, 6. Okathi onimusoma anyu Biibiliya, exeeni enrowa wookhaliheryani wiiwexexa ni wuupuwelela ele enisoma anyu?
5 Sookhala itthu sinceene oramattha ahu onipaka awe hata hiyo nihiimananihaka wira nipake itthu iyo. Mwa ntakiheryo, omumula, weetta, omweettiha baaskoro, wala olepa nirumeelaka maakina iyo itthu siniweryaneya ovara nihuupuwelelaka. Eyo enniiraneya ni osoma etthu yoolempwa okathi mukina. Tivonto vanireerela aya wira naasomaka, nimananiheke wiiwexexa yootaphulela ya ele enisoma ahu. Okathi onimaliha ahu osoma ettima wala nihinatthi okela muru mwaamukhaani mukina wa eliivuru, nihaana weemela vakhaani wira nuupuwelele ele emanle ahu osoma wira niiwexexe oratteene. Masi, osoma nipuro noonyakuliwa wala nipuro noohikhalela pooti oniiriha ohiiwexexa ele enisoma ahu ni ohiphwanya mureerelo. Munrowa osyaka sai eyo?
6 Masientista ahoona wira oromola masu moorunya okathi onisoma ahu vannikhweya wuupuwelela muhoolo. Mpattuxa a oramattha onnisuwela eyo. Tivonto aamulakihenrye awe Yoxuwa wira osomeke eliivuru Awe ya Nlamulo ni masu oohiiwanyeya. (Mmusome Yoxuwa 1:8.) Nyuwo munoowerya woona wira omusoma Biibiliya ni nsu noohiiwanyeya saana, wala olavula vathi-vathi, onimwiiriha ele enisoma anyu okela mmuupuweloni mwanyu. Eyo enimookhaliheryani wiiwexexa saana.
7. Okathi xeeni onireerela wuupuwelela Nuulumo na Muluku? (Nwehe elatarato yoopacerya.)
7 Nnaamwi osoma otthuneyaka wiimananiha, wuupuwelela onitthuneya nipuro noomaaleleya. Tivonto ikwaha sinceene oramattha wa apinaatamu oohimalela vanaakuva awe otthara ephiro ehinivekela wiimananiha wuulupale. Masi okathi wooreerela wuupuwelela etthu okathi yoole oniphumurya anyu wala mapuro oohaatta itthu soonyakula. Nasaalimo aahoona okathi wammalela aya ikhove ohiyu, okhala okathi wooreerela wuupuwelela. (Esal. 63:7) Yesu yoowo aarina muupuwelelo woomalela, aanisuwela oreerela waya okhala nipuro noomaaleleya wira uupuwelele ni olompa.—Luka 6:12.
ITTHU SINIREERELA AHU WUUPUWELELA
8. (a) Etthu xeeni ekina ekhanle ahu oowuupuwelela ohiya Nuulumo na Muluku paahi? (b) Yehova onoonela sai okathi oniviriha ahu nuupuwelelaka voohimya sa yena?
8 Otthokelela enisoma ahu ti enamuna emosa ya wuupuwelela, masi sookhala inamuna sikina. Mwa ntakiheryo, okathi oniweha anyu soopattuxiwa sa Muluku, mweemeleke, muupuweleleke. Moohaaniherya eyo enimookhaliheryani onvuwiha Yehova nto vakhala wira muri ni mutthu mukina mmuleeleke moota munimuxukhuru anyu Muluku mwaha wa itthu iyo. (Esal. 104:24; Mit. 14:17) Niireke Yehova onnivaha efaita miyuupuwelelo ni mavekelo anooniherya omuxukhuru wahu? Biibiliya onnaakhula nikoho nlo. Voohimya sa mahiku ala ooxankiha, nookhalana yooleiherya ela eni: “Vano Apwiya àwiriyana, khwiwa sahimyaya; awo àruma olempwa mulivuruni masina àtthu ale animuttittimiha Muluku, etthyawelelaka wa yowo”.—Mal. 3:16.
9. (a) Exeeni Paulo yaamuhimeeryale awe Timootheyo wira uupuweleleke? (b) Ninrowa orumeela sai miruku sa Paulo okathi oniilokiherya ahu wira nalaleerye?
9 Murummwa Paulo aamuhimeeryale so Timootheyo “Muthokorerye itthu iya [wala wuupuwelela itthu iya]”, owo aahimya ilavulelo, mweettelo ni wiixuttiha wa Timootheyo. (Mmusome 1 Timótheyo 4:12-16.) Moolikana ni Timootheyo, hiyo nookhalana miteko sinceene sa Muluku sikhanle ahu oowuupuwelela. Mwa ntakiheryo, hiyo nnitthuneya osuka okathi wira nuupuwelele vaavo vaniilokiherya ahu wira namusomihe mutthu Biibiliya. Nimuupuwelaka khula mutthu onimusomiha ahu, hiyo pooti wuupuwelela makoho wala malikanyiho anrowa onvara murima wira nimukhaliherye wunnuwa omunepani. Oviriha okathi nuupuwelelaka itthu iyo sinoolipiha waamini wahu ni onikhaliherya wiiriha soosoma sahu mwa enamuna yoovara murima ni oluttuweliwa. Vannireerela opaka-tho eyo okathi oniilokiherya ahu wira nalaleerye. (Mmusome Ézira 7:10.) Osoma ekapitulu emosa ya eliivuru ya Miteko mBiibiliyani enrowa ‘olipiha’ oluttuweliwa wahu ovara muteko woolaleerya. Wuupuwelela soolepa sa mBiibiliyani siniphavela ahu osoma nihiku nlo ni iliivuru sinrowa ahu okawa onrowa onikhaliherya ovara oratteene muteko ovahiwe ahu. (2 Tim. 1:6) Nwuupuweleke atthu anikhala mmuttettheni mwanyu wira moone etthu enrowa waasivela wiiwa. Wiilokiherya nno wotheene onrowa onikhaliherya ovara oratteene muteko ahu yoowo ori ikuru sa munepa wootteela ‘oniwerya okuxa murima’ wa atthu mwaha wa Nuulumo na Muluku.—1 aKor. 2:4.
10. Iparakha xeeni sikina sirina ahu sa wuupuwelela itthu soomunepani?
10 Niireke okathi mukina munnilepa itthu siniiwa anyu silavuliwaka mmulokoni, wasembeleyani ni muthukumano muulupale wa muttetthe? Wuuluula itthu iyo sinilepa anyu sinimoophwanyihani okathi wooreerela wuupuwelela itthu siixuntte anyu sa Nuulumo na Muluku ni otthokeya wawe. Ohiya-vo, khula mweeri ninnaakhela irevista Owehaweha ni Despertai! ni iliivuru sa naanano sinikumiheriwa khula muthukumano wa muttetthe sikhanle ahu oosoma ni wuupuwelela. Okathi onimusoma anyu Anuário, munimoona oreerela weemela muhinatthi otuphela yowiiraneya ekina wira muupuwelele. Eyo enimoovahani okathi wooreerela wuupuwelela yowiiraneya eyo mpakha woovarani murima. Vaamureerela ohela ekanyeryo wala olepa okerekhere wa eliivuru anyu, masu anoona anyu wira animookhaliheryani okathi woopaka mikwaha sootthikela oxekurya, sookukhula wala orumeela okathi onrowa anyu olavula mwaha. Otthuneya waya weemela khiyuupuwelela okathi onisoma ahu eliivuru enimutthokiherya Biibiliya, okhala wira onninivaha eparakha ya wiiwexexa nto khiyapaka nivekelo nimuxukhuruku Yehova mwaha wa itthu iyo sooloka siniixutta ahu.
KHULA NIHIKU MUUPUWELELEKE NUULUMO NA MULUKU
11. Etthu xeeni yoopacerya erina ahu wira nuupuwelele, ni nthowa xeeni? (Nwehe-tho enoota.)
11 Tthiri, etthu yoopacerya enireerela ahu wuupuwelela Nuulumo nuupuxeriwe ni Muluku. Nkahaya muupuwelele okathi onikhala anyu muhirina Biibiliya.a Tthiri nyuwo khamunrowa waakhiwa owerya wanyu wuupuwelela itthu siri mmuupuweleloni mwanyu, ntoko soolepa sowoosivelani ni masu oolempwa a isipo sa Omwene aniwerya anyu wuupuwela. (Mit. 16:25) Nave munepa wa Muluku onimookhaliheryani wuupuwelela itthu siixuntte anyu khalai.—Yoh. 14:26.
12. Eprograma xeeni ya omusoma Biibiliya enrowa oniphwanyiha mureerelo?
12 Khula esumana nihaana othanla mahiku anrowa ahu osomaka mpantta wa Biibiliya onithokoreriwa Exikola ya Orummwa wa Muluku esumana yeeyo. Mahiku makina pooti orumeeliwa wira nuupuwelele ele Yesu yaalavunle awe ni opaka. Nyuwo munneemererya wira Ivangelyo ti iliivuru soosuwelexiwa sa mBiibiliyani sinilavula sa ekumi ni miteko sa Yesu. (aRom. 10:17; aHéb. 12:2; 1 Ped. 2:21) Atthu a Muluku aakhalana iliivuru sinooniherya mwa enamuna yookhweya moovarihana ni okathi saakhumelenle aya sowiiraneya sa Yesu. Iliivuru iyo tthiri sinoowerya onikhaliherya vakhala wira ninnisoma ni othokorerya ipantte sikina sa Ivangelyo sinilavula mwaha yoowo.—Yoh. 14:6.
XEENI VARYAAYA VOOTTHUNEYEXA WUUPUWELELA?
13, 14. Xeeni varyaaya vootthuneya ovikaniha wuupuwelela Nuulumo na Muluku, nto eyo enrowa onitumererya opaka exeeni?
13 Wuupuwelela Nuulumo na Muluku pooti omukhaliherya mutthu wira okhalane munnuwelo wa eKristau. (aHéb. 5:14; 6:1) Mutthu oniviriha okathi vakhaani uupuwelaka voohimya sa Yehova ni Yesu pooti oyeleela waamini wawe. Mutthu siiso pooti waakuva othweelela wala ohiya ekeekhai. (aHéb. 2:1; 3:12) Yesu aahihimya wira naahiiweke ni waakhelela Nuulumo na Muluku “ni murima worera ni wowiwelela” hiyo khannirowa owerya wiiwexexa. Khuhimya-tho wira mutthu siiso waakuva ohapuxiwa ‘n’ekumi awe, n’uthajiri n’upuha. Siso ephyó ele . . . ehinaima etthu’.—Luka 8:14, 15.
14 Ti maana aya vanitthuneya ahu wuupuwelela Nuulumo na Muluku. Eyo enoonikhaliherya wooniherya waarya wa Yehova, makhalelo awe ni omutthu awe onihimmwa mBiibiliyani. (2 aKor. 3:18) Etthu xeeni ekina ekhanle ahu oovekela? Omusuwela Muluku oratteene ni weemereriwa wooniherya waarya wawe ti eparakha yuulupale erina ahu ni etthu emosa ehinimala enitthuneya ovikaniha wiixutta moota woomutakiha Tiithi ahu a wiirimu.—Mus. 3:11.
15, 16. (a) Mureerelo xeeni oniphwanya ahu vaavo vanuupuwelela ahu Nuulumo na Muluku? (b) Xeeni okathi mukina vanikhala aya voovila wuupuwelela, nto xeeni vanitthuneya ahu wiilipiherya?
15 Navikaniha wuupuwelela Nuulumo na Muluku, eyo enoonikhaliherya ovikaniha oluttuweliwa ni ekeekhai. Niira siiso, ninrowa waakurunuxaka murima anna ni atthu aniinaano anaaphwanya ahu naalaleeryaka. Wuupuwelela soovaha suulupale sa Muluku, ntoko yowoopola ya Yesu, onoonikhaliherya osiveliwa okhalana ompatthani wooloka ni Tiithi ahu Oowaarya a wiirimu, Yehova. (aRom. 3:24; Yak. 4:8) Mark, munna a wÁfrica do Sul, yoowo ovirinhe iyaakha tthaaru ori mukhatteya mwaha wa ohikhaliherya wawe itthu sa mulaponi, onihimya so: “Wuupuwelela itthu sa Muluku onilikana ni mukwaha wootteeliha murima. Vaavo vanuupuwelela ahu itthu sa Muluku, nto ninniwerya wiixutta itthu sinceene voohimya sa Yehova. Okathi onikhala aka ookhulumuwa wala ooxankiheya voohimya sa ele enrowa okikhumelela muhoolo, kinnimusoma Biibiliya nto kinuupuwelela Yoolepa emosa. Nto kinnoona wira eyo ennikiphwanyiha omaaleleya”.
16 Ekeekhai wira ekumi olelo-va yoosareya mixankiho, vanakhala voovila wuupuwelela itthu sa Muluku. Munna mukina oororomeleya a wÁfrica oniireliwa Patrick, onihimya so: “Muupuwelo aka onilikana ni ekureyu enaakhelela ipaphelo sa khula enamuna, sooloka ni soohiloka seiyo sinitthuneya othanleliwa khula nihiku. Okathi onithola aka khula etthu eri mmuupuweloni mwaka, ikwaha sikina kinniphwanya ‘miyuupuwelo soohiloka’ nto moohipisa kinninvekela Yehova wira okikhaliherye kihinatthi opacerya wuupuwelela Nuulumo nawe. Nnaamwi opaka eyo ovekelaka okathi, nuumala kinniwerya wuupuwelela oratteene Nuulumo na Muluku, nto kinamwaattamela Yehova. Eyo ennitthukula muupuwelo aka wira kiiwexexe oratteene ekeekhai”. (Esal. 94:19.) Tthiri, ale anisoma Nuulumo na Muluku “nihiku ti nihiku” ni wuupuwelela ele eniixutta aya anniphwanya mareeliho manceene oohakalaliha.—Mit. 17:11.
MUNROWA OPHWANYA SAI OKATHI WOOREERELA WUUPUWELELA?
17. Muniphwanya sai okathi wooreerela wuupuwelela?
17 Anna akina annivenya vahalaka oxa wira amusome Biibiliya, omuupuwelela ni opaka nivekelo. Akina anipaka eyo okathi oniphumurya aya wira alye yoolya ya othana. Nyuwo pooti woona okhala vooreerela opaka eyo makaaripi, wala ohiyu muhinatthi orowa orupa. Aakhala akina onaasivela omusoma Biibiliya vaasiisu nto khiyamutthikela makaaripi ahinatthi orowa orupa. Tthiri awo ‘annimusoma . . . othana n’uhiyu’, niire so khula okathi. (Yox. 1:8) Etthu yootepexa otthuneya ti ohiya ovara itthu sihirina efaita wira nikhalane okathi wa wuupuwelela Nuulumo na Muluku.—aÉf. 5:15, 16.
18. Exeeni enihimya awe Biibiliya wira enrowa waakhumelela ale anuupuwelela ni ovarihela muteko Nuulumo na Muluku?
18 Nuulumo na Muluku ninnaaleiherya mareeliho manceene atthu ale anuupuwelela ele enisoma aya ni ovarihela muteko ele eniixutta aya. (Musome Esalimo 1:1-3.) Yesu aahimmye so: “Òreriwa toko t’ale anìwa molumo a Muluku, enettela”. (Luka 11:28) Otthuneya waya wuupuwelela Nuulumo na Muluku, okhala wira ninninvuwiha Mpattuxa Muulupale onivanhe oramattha, ni owo onoonivaha otteeliwa murima nenna-va ni ekumi yoohimala elapo esya ya murettele.—Yak. 1:25; Wis. 1:3.
[Enoota]
a Nwehe muru oni “Nossa Luta Para Permanecer Espiritualmente Fortes” ori A Sentinela 1 a Dezembro 2006.