Yihoowa Gita Sunttaa Boncha

1, 2. Banttana Kiristtaane giyaageetuppe dumma ogiyan, Yihoowa Markkati Xoossaa sunttaa waati xeelliyoonaa?

BANTTANA Kiristtaane giya daroti Xoossaa suntaa goꞌettokkona. Leemisuwau, Rivayzd Isttanddard Vershin giyo Geeshsha Maxaafaa birshshettay doomettan, “Saꞌaa yuushuwan deꞌiya Kiristtaaneti Xoossaa buzo sunttan . . . xeesiyoogee bessiyaaba gidenna” yaagees.

² Gidikkokka, Yihoowa Markkati Xoossaa sunttan xeesettiyoogaanne a sunttaa bonchiyoogaa xoqqu oottidi xeelloosona. (Mazamure 86:12; Isiyaasa 43:10 nabbaba.) Hegaa bollikka, Xoossaa sunttaa birshshettaanne a sunttay bonchettiyoogee ay keena koshshiyaabakko eriyoogee nuuyyo gita mata. (Maa. 6:9) Yihoowa eriyoogee keehippe gita maata gidiyoogaa nuuni dogennaadan maaddiya, heezzu oyshata ane tobboos: Yihoowa sunttaa eriyoogaa giyoogee woygiyoogee? Yihooway ba sunttaadan oottidoy, qassi hegee a sunttay bonchettanaadan oottidoy ayba ogiyaanee? Nuuni Yihoowa sunttan hemettana danddayiyoy ayba ogiyaanee?

XOOSSAA SUNTTAA ERIYOOGAA GIYOOGEE WOYGIYOOGEE?

3. Xoossaa sunttaa eriyoogaa giyoogee woygiyoogee?

³ Xoossaa sunttaa eriyoogee “Yihoowa” giya sunttaa eriyoogaa xalla gidenna. Hegee, Yihoowa oonatettaa, a eeshshaa, a halchuwaanne, Geeshsha Maxaafan xaafettida, i oottidobaa, ubba qassi ba ashkkaratuyyo i oottidobaa eriyoogaa gujjees. Yihooway ha eraa, polettiiddi deꞌiya ba halchuwaara maayiya ogiyan wodiyaappe wodiyan qonccissiis. (Lee. 4:18) Hewaana Qaayeela yelido wode he sunttaa goꞌettido gishshau, Yihooway Addaameyyoonne Hewaaniyyo ba sunttaa yootidoogee qoncce. (Doo. 4:1) Ammanettida asa gidida, Nohee, Abrahaami, Yisaaqinne Yaaqoobi Xoossaa sunttaa eroosona. Hegaa bollikka, Yihooway eta anjjido wode, etau koshshiyaabaa kunttido wodenne ba halchuwaara gayttidabaa etau qonccissido wode, a sunttaa kaseegaappe aaruwan eridosona. Xoossay ba sunttaa birshshettaa Muusessi dumma ogiyan qonccissiis.

4. Muusee Xoossaa a sunttaabaa oychidoy aybissee, qassi a oyshay bessiyaaba gididoy aybissee?

⁴ Kessaabaa 3:10-15 nabbaba. Muusessi layttay 80 gidido wode Xoossay a, “Ta asata, Israa7eelata Gibxxeppe kessana mala . . . nena kiittais” yaagidi azaziis. Muusee eeno giidi, issi keehippe koshshiya oysha oychiis. Muusee, ‘Ne sunttay oonee’ giidi oychiis gaana danddayettees. Xoossaa sunttay daro wodiyau erettiyaaba; yaatin Muusee hegaadan oychidoy aybissee? Muusee he sunttan xeegettiya Yihoowa oonatettaa loytti eranau koyidoogee qoncce; giishin Xoossay Israaꞌeeleta ashshanaagaa eti ammananaadan oottiyaabaa yootanau koyiis. Israaꞌeelati aylle gididi takkido gishshau, Muuse oyshay bessiyaaba. Eti bantta aawatu Xoossay banttana ashshana danddayiyoogaa sirennan aggokkona. Ubba issi issi Israaꞌeelati he wode Gibxxetu xoossatuyyo goynnoosona!—Hiz. 20:7, 8.

5. Yihooway Muuseyyo ba sunttaabaa ay qonccissidee?

⁵ Yihooway Muuse oyshaa woygidi zaaridee? I giidobaappe amaridaagee Ooratta Alamiyaa Birshshettan hagaadan gees: “Neeni Israa7eelatuyyo, ‘TAANI HANANA [giya Xoossay] tana inttekko kiittiis’ yaaga.”a Gujjidikka, “Yihooway intte aawatu Xoossay, . . . tana inttekko kiittiis” yaagiis. Xoossay ba halchuwaa polanau hanana koyiyo ubbabaa hananaagaa, qassi ba qaalaa ubbatoo polanaagaa qonccissiis. Yaatiyo gishshau, paydo 15n Yihooway, “Hagee yeletaappe yeletaa gakkanau taani hassayettanau merinau ta suntta” yaagiis. Yihooway yootidobay Muuse ammanoy minnanaadan oottiis; qassi a wozanaa denttettiis!

YIHOOWAY BA SUNTTAADAN OOTTIIS

6, 7. Yihooway ba gita sunttaadan oottidoy ayba ogiyaanee?

⁶ Yihooway Muusa azazidi takkennan, Israaꞌeelata ashshanau ‘hanana koshshiyaabaa haniyoogan’ ba sunttaa birshshettaara maayiyaabaa oottiis. I Gibxxetu bolli tammu iita boshaa yeddidi, Paaroona gujjin, Gibxxetu xoossati aynne pattennaba gidiyoogaa qonccissiis. (Kes. 12:12) Hegaappe simmin, Yihooway Zoꞌo Abbaa shaakkidi Israaꞌeelata pinttiis; qassi Paaroonanne a olanchata abban muukissiis. (Maz. 136:13-15) Yihooway naaꞌꞌu miilooneppe biidi heezzu miiloone gidiya, woy hegaappe dariya ba asau ‘gitanne yashshiya bazzuwan’ qumaanne haattaa immiis! I ubba eta maayoynne caammay wurennaadan oottiis. (Zaa. 1:19; 29:5) Ee, Yihooway laggetiyaabi baynna ba sunttaadan oottenna mala aybinne diggana danddayenna. I guyyeppe Isiyaasayyo, “Tanattennee; taani GODAA [“Yihoowa,” NW]. Taappe attin, hara ashshiyaabi baawa” yaagiis.—Isi. 43:11.

⁷ Muuseppe simmin Israaꞌeelata kaalettida Yaasukka, Yihooway Gibxxeeninne bazzuwan oottido gitanne maalaalissiyaabaa ba ayfiyan beꞌiis. Yaatiyo gishshau, Yaasu hayqqanaappe kase Israaꞌeelatuyyo wozanappe hagaadan giis: “GODAI intte Xoossai intteyyo immana giido lo77o ubbaappe issibinne attibeennaagaa intte ubbai intte wozanaaninne shemppuwan ereeta. I intteyyo immana giidobaappe issibinne attennan, ubbai polettiis.” (Yaasa 23:14) Ee, Yihooway ‘hanana koshshiyaabaa hanidi’ ba qaalaa poliis.

8. Yihooway ha wodiyan ba sunttaadan oottiyoy ayba ogiyaanee?

⁸ Hegaadan ha wodiyankka, Yihooway ‘hanana koshshiyaabaa hanees.’ Ha wurssetta gallassatun Kawotettaa mishiraachoy ‘saꞌa ubban odettanaagaa’ ba Naꞌaa baggaara kasetidi yootiis. (Maa. 24:14) Ha oosoy oosettanaagaa kasetidi yootanaunne “tamaaribeenna coo asa” goꞌettidi he oosuwaa ootissanau danddayiyay, Ubbaa Danddayiya Xoossaappe attin, haray oonee? (Oos. 4:13) Yaatiyo gishshau, nuuni ha oosuwaa oottiyo wode, Geeshsha Maxaafaa hiraagay polettanaadan maaddiyaabaa oottoos. Hegaadankka, nu Aawaa bonchoos; qassi, “Ne geeshsha sunttai anjjetto. Ne kawotettai yo; ne shenee saluwan hanidoogaadan, sa7ankka hano” yaagidi woossiyo wode, wozanappe woossiyoogaa bessoos.—Maa. 6:9, 10.

A SUNTTAY GITA

9, 10. Yihooway Israaꞌeelatuyyo oottidoban ba sunttaa loytti qonccissidoy ayba ogiyaanee, qassi hegaa goꞌꞌay aybee?

⁹ Israaꞌeelati Gibxxeppe kiyi simmin takkennan, Yihooway ba oonatettaa kaseegaappe aaruwan etau qonccissiis. Yihooway etaara Higgiyaa maachaa maacettidi, etau koshshiyaabaa ubbaa kunttiya “azinaa” gidiis. (Erm. 3:14) Israaꞌeelati Yihoowayyo macho mala, qassi a sunttan xeegettiyaageeta gididosona. (Isi. 54:5, 6) Eti ayyo haarettiyo wodenne a azazuwaa naagiyo wode, i etayyo loꞌꞌo ‘azina’ mala gidees. I eta anjjees, naagees, qassi eti sarotettan deꞌanaadan oottees. (Qoo. 6:22-27) Hegaa gishshau, kawotettatu giddon Yihoowa gita sunttay bonchettees. (Zaarettido Wogaa 4:5-8; Mazamure 86:7-10 nabbaba.) Hara biittaa asa gidida daroti, Yihoowayyo goynniyaageeta gididoogaa Israaꞌeelatu taarikee qonccissees. Eti, Mooꞌaaba biitta asa gididi Uruta Naaꞌoomiyyo giidoogaadan, “Ne asai ta asaa gidana; ne Xoossai ta Xoossaa gidana” yaagidosona gaana danddayettees.—Uru. 1:16.

¹⁰ Yihooway 1,500 gidiya layttau Israaꞌeelatussi oottidoban ba eeshshaara gayttida darobaa qonccissiis. Eti azazettenna wodekka, Yihooway ‘qaretaynne maarotay kumido, danddayancha’ Xoossaa gidiyoogaa darotoo bessiis. I keehippe danddayancha Xoossa. (Kes. 34:5-7) Yihooway Ayhudata daro wodiyau danddayidaba gidikkokka, eti a Naꞌaa ammanennan ixxidi, worido wode eta aggibayiis. (Maa. 23:37, 38) Hegaappe simmin, Israaꞌeelati Xoossaa sunttan xeegettiyoogee attiis. Ayyaanaaban eti melida mitta mala gididosona. (Luq. 23:31) Hegee eti Xoossaa sunttaa ayba ogiyan xeellanaadan oottidee?

11. Ayhudati Xoossaa sunttaa xeegiyoogaa aggidoy aybissee?

¹¹ Ayhudati guyyeppe, Xoossaa sunttaa bala ogiyan xeelliyoogaa doommidi, he sunttaa xeesana bessennabadan qoppidosona. (Kes. 20:7) Ayhudati Xoossaa sunttaa xeesiyoogaa wodiyaappe wodiyan aggibayidosona. Yihooway eti ba sunttaa bonchibeenna gishshau azzanidoogee qoncce. (Maz. 78:40, 41) Yaatiyo gishshau, ba sunttau “qanaatiya” Xoossay ba sunttaa bonchibeenna Israaꞌeelata aggi bayiis; yaatin eti a sunttan xeegettiyoogee attiis. (Kes. 34:14) Hegee, Medhidaagaa sunttaa keehippe bonchana koshshiyoogaa nuuni akeekanaadan oottees.

XOOSSAA SUNTTAN XEESETTIYA OORATTA DERIYAA

12. Yihooway kasetidi yootidoogaadan ba sunttan xeesettiya asaa dooridoy ayba ogiyaanee?

¹² Yihooway ooratta dere gidida ayyaanaa Israaꞌeelatuura “ooratta maachchaa” maacettanaagaa Ermmaasa baggaara yootiis. Eti ubbay “guuttaappe doommidi, gitaa gakkanaashin,” ‘Yihoowa eranaagaa’ Ermmaasi kasetidi yootiis. (Erm. 31:31, 33, 34) Hegee PHenxxaqosxxe gallassi 33 M.Ln polettiyoogaa doommiis. Xoossay he wode ooratta deriyaara, giishin ‘Xoossaa Israaꞌeelatuura’ ooratta maachaa maacettiis. Eti Ayhudatuppenne Ayhuda gidenna asatuppe doorettidosona. Eti Xoossaa sunttau ‘haniya asa,’ qassi ‘i xeesido’ woy a sunttan xeesettiya asa gidiyoogaa Geeshsha Maxaafay yootees.—Gal. 6:16, NW; Oosuwaa 15:14-17 nabbaba; Maa. 21:43

13. (a) Beni wode Kiristtaaneti Xoossaa sunttaa goꞌettidonaa? Qonccissa. (b) Haggaazuwan Yihoowa sunttaa goꞌettiyo maataa ay keena xoqqu ootta xeellay?

¹³ Xoossaa Israaꞌeelati Xoossaa sunttan xeesettiya asa gidiyo gishshau, a sunttaa goꞌettidosona; eti Ibraysxxe Geeshsha Maxaafaappe qofaa yootiyo woy xaafiyo wode he sunttaa goꞌettidoogee sirissenna.b Kiitettida PHeexiroosi PHenxxaqosxxe gallassi 33 M.Ln shiiqida Ayhudatussinne Ayhuda gidennaageetussi haasayiyo wode, Xoossaa sunttaa darotoo goꞌettiis. (Oos. 2:14, 20, 21, 25, 34) Beni Kiristtaaneti Yihoowa bonchido gishshau, ikka eti sabbakiyo oosuwaa anjjiis. Hegaadankka ha wodiyan, siyanau koyiyaageetussi nuuni Yihoowa sunttaa yootiyo wodenne eta Geeshsha Maxaafaappe he sunttaa bessiyo wode, Yihooway nu haggaazuwaa anjjees. Yaatiyoogan, eti tumu Xoossaa eranaadan maaddoos. Hegee etayyookka nuuyyookka gita maata! Eti Yihoowa eriyoogee aara loꞌꞌo dabbotaa medhanaadan maaddana danddayees; he dabbotay merinau minni minni bees.

14, 15. Yihooway ba sunttay dogettennaadan ay oottidee?

¹⁴ Guyyeppe, kiitettidaageeti hayqqi simmin, kaddidaageeti Kiristtaane gubaaꞌiyaa mooriyoogaa doommidosona. (2 Tas. 2:3-7) Worddo asttamaareti ubba, Xoossaa sunttaa xeesana bessenna giyo Ayhudatu wogaa kaallidosona. SHin Yihooway ba sunttay dogettanaadan paqqadanee? Mule paqqadenna! Beni wode asay a sunttaa woygi xeegiyaakko erettennaba gidikkokka, hanno gakkanaukka he sunttay deꞌees. Daro Geeshsha Maxaafaa birshshettatuuninne Geeshsha Maxaafaa eranchati xaafido xuufetun he sunttay deꞌees. Leemisuwau, CHarles Piteri 1757n, Xoossay xeegettiyo boncho sunttatu ubbaara gatti xeelliyo wode, “Yihoowa” giya sunttay “a oonatettaa loyttidi qonccissiyaaba milatiyoogaa” yootiis. Xoossaayyo goynniyoogaa xeelliyaagan Hoptten Haynesi 1797n xaafido maxaafaa shemppo 7y hagaadan gi doommees: “YIHOOWA giyaagee Ayhudati XOOSSAA xeegiyo suntta; eti a xallau goynnidosona; Yesuusinne Kiitettidaageetikka au goynnidosona.” Heneri Girwi (1781-1862) Xoossaa sunttaa goꞌettiis; qassi he sunttay cayettido gishshau bonchettana bessiyoogaakka akeekiis. Hegaadankka, CHarles Tez Raasila mata laggee Jorj Storzi (1796-1879), Raasilaagaadan Yihoowa sunttaa goꞌettiis.

¹⁵ Xoossaa asau 1931 dumma laytta. Hegaappe kase eti Alame Yuusho Geeshsha Maxaafaa Tamaareta geetettoosona; shin he layttaappe doommidi Yihoowa Markkata geetettidosona. (Isi. 43:10-12) Hegaa gishshau, eti tumu Xoossaa ashkkarata gidiyoogaaninne a sunttau ‘haniya asa’ gididi, he sunttaa bonchiyaageeta gidiyoogan keehippe ufayttiyoogaa asau yootoosona. (Oos. 15:14) Hegee Milkkiyaasa 1:11n Yihooway, “Awai mokkiyoosaappe biidi wulliyoosaa gakkanaashin, ta sunttai kawotettatu giddon gita” giidoogaa hassayanaadan oottees.

YIHOOWA SUNTTAN HEMETTA

16. Yihoowa sunttan hemettiyoogaa nuuni xoqqu oottidi xeellana koshshiyoy aybissee?

¹⁶ Hananabaa yootiya Mikiyaasi, “Asai ubbai ba xoossaa xoossaa sunttan hemettana; shin nuuni GODAA [“Yihoowa,” NW] nu Xoossaa sunttan meri merinau hemettana” yaagiis. (Mik. 4:5) Yihooway Geeshsha Maxaafaa Tamaareti ba sunttan xeegettanaadan oottidoogee etau gita boncho. Hegaa xalla gidennan, hegee i etan ufayttiyoogaakka bessiyaaba. (Milkkiyaasa 3:16-18 nabbaba.) Neeni shin hegaadan qoppay? ‘Yihoowa sunttan hemettanau’ neeni danddayiyo ubbabaa oottay? Yaatanau, neeni ay ay oottana koshshiyaakko akeekay?

17. Nuuni Xoossaa sinttan hemettanau ay oottana koshshii?

¹⁷ Xoossaa sunttan hemettanau nuuni guuxxiis giishin heezzubaa oottana koshshees. Koyruwan, ‘Yihoowa sunttaa xeesiyaageetu’ xallay attiyoogaa akeekidi, he sunttaa haratussi yootana koshshees. (Roo. 10:13) Naaꞌꞌanttuwan, nuuni Yihoowaagaa mala eeshshay deꞌiyoogeeta, ubba qassi siiqiyaageeta gidana koshshees. Heezzanttuwan, Xoossay kessido geeshshatettaa maaraa ufayssan kaalliyo wode, a sunttan hemettoos; hegaadan deꞌennaba gidikko, nu Aawaa geeshsha sunttay borettanaadan oottoos. (1 Yoh. 4:8; 5:3) Neeni ‘nu Xoossaa Yihoowa sunttan meri merinau hemettanau’ murttadii?

18. Yihoowa gita sunttaa bonchiyaageeti ubbay sinttanaa wodiyaa hidootan naagana danddayiyoy aybissee?

¹⁸ Yihoowa eranau koyennaageeti woy a boriyaageeti ubbay mata wode wolqqan a erana. (Hiz. 38:23) Eti, “Taani ayyo azazettada Israa7eela yeddanau he GODAI oonee” giida Paaroona mala. I Yihooway oonakko wolqqan eriis! (Kes. 5:1, 2; 9:16; 12:29) SHin nuuni Yihoowa nu dosan erida. Nuuni ayyo azazettiyaanne a sunttan xeegettiya asa gidiyoogan keehippe ufayttoos. Mazamure 9:10y, “Ne sunttaa eriyaageeti nenan ammanettoosona; aissi giikko, GODAU [“Yihoowau,” NW], neeni nena koyiyaageeta yegga bayakka” yaagiyo gishshau, sinttanaa wodiyaa hidootan naagoos.