Bantta Dosan Eeno Giidosona Madagaskkaaren

IYYO layttay 25 heera gidido Silviyano giyo aqinyiyaa hagaadan gaasu: “Aqinyeti keehi koshshiyoosaa biidi haggaazida ta laggetubaa siyiyo wode, taanikka etaagaadan ufayttanawu amottaas.” A gujjada, “SHin aassiyaageeti keehi koshshiyoosaa baada haggaazana danddayikke gaada yayyaas” yaagaasu.

Neeyyookka Silviyaniigaadan siyettii? Aassiyaageeti keehi koshshiyoosan haggaazanawu amottikkokka, he halchchuwaa polanddinaashsha gaada neenikka qoppay? Ne hanotay hegaadan gidikko, hidootaa qanxxoppa! SHaꞌan qoodettiya ishanttinne michchontti bantta haggaazuwaa aassennaadan xubbiyaabaa Yihooway maaddin xoonidosona. Yihooway issota issota waati maaddidaakko Madagaskkaare haruuruwan hanidabaappe ane beꞌoos; saꞌan deꞌiya keehi gita haruurotuppe hegee oyddantto.

Mishettidi haggaaziya 70⁠ppe dariya aassiyaageetinne aqinyeti 11 biittaappe aadhdhida tammu layttan, daro asay Geeshsha Maxaafaa bonchchiyo, Afirkkan deꞌiya he biittaa biidosona.a Hegaadankka, ha gita haruuruwan Kawotettaa mishiraachchuwaa yootiyoogan maaddanawu he biittan aassiya daroti bantta deꞌiyoosaappe hara heeri biidosona. Hegeetuppe amaridaageetubaa ane beꞌoos.

YASHSHAANNE HIDOOTAA QANXXUWAA AGGIYOOGAA

Eta layttay 30 heera gidido azinaynne machchiyaa, Luwinne Perina Paransaayeppe Madagaskkaare biidosona. Eti kare biitti biidi bantta haggaazuwaa aassanawu daro layttawu qoppikkokka, Perina baanawu yayyaasu. A hagaadan gaasu: “Taani erennasaa baanawu yayyaas. Nu soo asaa, nu gubaaꞌiyaa, nu keettaa, nu eriyo heeraanne meezetidobaa aggada baanaagee tana hirggissiis. Tawu xube gidida ubbaappe aadhdhiyaagee ta hirggaa.” Perina 2012n xalaasu; qassi anne Luwi hara biitti biidosona. Eti kuuyidoogaa xeelliyaagan iyyo siyettiyaabay aybee? A, “Aadhdhidabaa qoppiyo wode, Yihooway nu deꞌuwan nuna maaddidoogaa beꞌiyoogee nu ammanuwaa minttidoogaa akeekays” yaagaasu. Luwi qassi, “Nuuni Geeshsha Maxaafaa xannaꞌissiyoogeetuppe tammati nuuni Madagaskkaaren koyro bonchchido Godaa Kahuwawu nunaara shiiqidoogee keehi ufayssiyaaba!” yaagiis.

Eti metoy gakkishin yan minnidi takkanaadan maaddidabay aybee? Eti genccanaadan Yihooway wolqqaa immana mala mintti woossidosona. (Pili. 4:13) Luwi hagaadan giis: “Yihooway nu woosaa zaaridoogaanne nuuyyo ‘Xoossaa sarotettaa’ immidoogaa beꞌida. Nuuni nu haggaazoy demissiyo ufayssaa qoppiiddi deꞌida. Qassi nuuni hidootaa qanxxennaadan minttettanawu nu laggeti nu biittaappe dabddaabbiyaa xaafidosona.”—Pili. 4:6, 7; 2 Qor. 4:7.

Luwinne Perina genccido gishshawu Yihooway eta keehi anjjiis. Luwi, “Xiqimita 2014n, Paransaayen, Aqo Oyqqida Kiristtaanetuyyo Giigida Geeshsha Maxaafaa Timirtte Keettanb tamaarida” yaagiis. I gujjidi, “He timirtte keettan tamaaridoogee Yihooway nuussi immido dogettenna imota” yaagiis. Eti he timirtte keettaappe anjjettidi, zaaretti Madagaskkaaren oottanaadan kiitettidoogan ufayttidosona.

“NUUNI INTTENAN KEEHI UFAYTTANA!”

Didiyenne Nadina 2010n, Paransaayeppe Madagaskkaare biyo wode eta layttay 55 heera. Didiye hagaadan giis: “Nuuni yelagatettan aqinye gididi oottida; qassi heezzu naata dichchida. Eti gita asa gidin, nuuni kare biittan haggaazana danddayiyaakkonne qoppida.” Nadina qassi hagaadan gaasu: “Ta naatuppe shaahettiyoogaa qoppiyoogee taani baanawu yayyanaadan oottiis; shin eti, ‘Intte aassiyaageeti keehi koshshiyoosan haggaazanawu kare biitti biikko, nuuni inttenan keehi ufayttana!’ yaagidosona. Eti giidobay nuuni baanaadan minttettiis. Nuuni haꞌꞌi etappe keehi haakkidi deꞌikkokka, etaara ubbatoo haasayana danddayiyo gishshawu ufayttoos.”

Malagaase qaalaa tamaariyoogee Didiyanne Nadino keehi wayssiis. Nadina pashkki gaada, “Nuuni haꞌꞌi 20 laytta asa gidokko” yaagasu. Eti he qaalaa waani tamaaridonaa? Koyruwan, Paransaaye qaalaa goꞌettiya gubaaꞌiyaa yame gididosona. Guyyeeppe, eti kaseegaappe daro wodiyaa he qaalaa tamaarana danddayiyaabadan qoppido wode, Malagaase qaalaa goꞌettiya gubaaꞌiyaa biidosona. Nadina hagaadan gaasu: “Nuuni haggaaziyo wode demmiyo daroti Geeshsha Maxaafaa xannaꞌanawu koyoosona. Eta haasayissido gishshawu darotoo galatoosona. Koyro heeran hegee tawu aymo milatiis. He moottan aqinye gididoogaa dosays. Taani maallado denddiyo wode tawu, ‘Taani hachchi haggaazana; hegee keehi ufayssiyaaba!’ yaagays.”

Didiyi Malagaase qaalaa tamaariyoogaa doommido wodiyaa hassayidi, pashkki giidi hagaadan giis: “Taani gubaaꞌiyan shiiquwaa kaalettays, shin ishanttinne michchontti zaariyoobaa akeekikke. Taani etawu, ‘Galatays’ gaada zaarays. Issi wode, issi michchiyaa zaaridobawu O galata simmin, ippe guyyen uttidaageeti zaaroy likke gidennaagaa tawu malaatidosona. Taani likke zaarees gaada qoppido ishay zaaranaadan sohuwaara oychchaas.”

SHOOBBIN A UFAYSSAN EENO GAASU

Tiyerinne a machchiyaa Nadya 2005n, gita shiiquwan, “Xoossaa Bonchchissiya Halchchota Kaallite” giya biiduwaa beꞌidoosona. Geeshsha Maxaafan Ximootiyoosabaa yootiya ha diraamay eta wozanaa denttettidoogee aassiyaageeti keehi koshshiyoosan haggaazanawu eti keehi koyanaadan oottiis. Tiyeri hagaadan giis: “Ha diraamay wuriyo wode asay ubbay kushiyaa baqqishin, ta machcheekko shiiqada, ‘Nuuni awu baanee?’ gaada oychchaas. Ta machchiyaakka hegaa qoppaydda deꞌiyoogaa yootaasu.” Hegaappe simmin takkennan, eti halchchidobaa polanawu maaddiyaabaa oottiyoogaa doommidosona. Nadya qassi, “Nuuyyo oyddu shanxxaa kumidaba xallay attana gakkanaashin haraba ubbaa aggibayida” yaagaasu.

Eti 2006n Madagaskkaare gakkoosappe doommidi haggaazuwan ufayttidosona. Nadya, “Nunaara gayttiya asati nuuni keehi ufayttanaadan oottoosona” yaagaasu.

SHin usuppun layttay aadhdhi simmin, eta metoy gakkiis. Paransaayen deꞌiya, Nadyi aayyiyaa Mari Madelena kunddin I kushee meqqiisinne I huuphee qooꞌettiis. Eti Mari Madeleni dottoriyaara zorettidi, A Madagaskkaare baada etaara deꞌanaadan oychchidosona. He wode iyyo layttay 80 gidikkonne, baanaadan shoobbin A ufayssan eeno gaasu. Kare biittan deꞌiyoogan iyyo aybi siyettii? A hagaadan gaasu: “Issi issibaa meezetanawu metootays; shin tawu abbee laafa gidikkonne, gubaaꞌiyan keehi maaddiyaabadan tawu siyettees. Qassi hagan deꞌiyoogee ta naati han ufayssiya haggaazuwaa haggaazanaadan maaddiyoogee tana keehi ufayssees.”

“YIHOOWAY TANA MAADDIDOOGAA AKEEKAAS”

Rini layttay 22 heera gidido isha. I Madagaskkaaren arshsho baggan deꞌiya Alacha Manguru giyo aradda biittan dicciis. I gooba tamaare gidiyo gishshawu, xoqqa timirttiyaa tamaaranawu koyiis. SHin I Geeshsha Maxaafaa xannaꞌi simmidi, ba qofaa laammiis. I, “Taani naaꞌꞌantto xekka timirttiyaa kasetada wurssanawu baaxetaas; qassi, ‘Taani wurssetta paaciyaa aadhdhikko, aqinye gidana’ gaada Yihoowawu qaalaa gelaas” yaagiis. Rini timirttiyaa wurssi simmidi, gelido qaalaa poliis. I issi aqinye ishaara deꞌiyoogaa doommiis, amarida gallassa oottiyo oosuwaa demmiis, qassi aqinye gidiis. I, “Hegee taani kuuyido aybippenne aadhdhiyaaba” yaagiis.

Gidoppe attin, Rini dureyiya ooso koyennay aybissakko A dabboti akeekibookkona. I hagaadan giis: “Ta aaway, A ishaynne A aayee michchiyaa taani xoqqa timirttiyaa tamaaranaadan minttettidosona. SHin, aqinye gidiyoogaa tana aybinne digganaadan koyabeykke.” Daro takkennan, Rini aassiyaageeti keehi koshshiyoosan haggaazanawu koyiis. I hegaadan koyanaadan oottiday aybee? I hagaadan giis: “Kaysoti nu keettaa mentti gelidi tawu deꞌiyaabaappe daruwaa wuuqqidosona. He hanotay Yesuusi ‘saluwan miishsha dagayanaadan’ yootidobaa taani wotta dentta qoppanaadan oottiis. Taani ayyaanaaban duretanaadan minnada oottanawu qofaa qachchaas.” (Maa. 6:19, 20) I ba deꞌiyo heerappe 1,300 kilo meetiriyaa haakkiya, he biittawu tohossa gaxan iray darin bukkennassan deꞌiyaasaa biis. He heeray Antandru asay deꞌiyoosaa. I yaa biidoy aybissee?

Kaysoy wuuqqanaappe issi agina kasetidi, Rini naaꞌꞌu Antandru asata Geeshsha Maxaafaa xannaꞌissiyoogaa doommiis. I eta doonan amarida qaalata tamaariis; qassi Kawotettaa mishiraachchuwaa siyibeenna daro Antandru asatubaa qoppiis. I, “Taani asay Tandru qaalaa haasayiyo heeri baanaadan Yihooway maaddana mala woossaas” yaagiis.

Rini he heera bosaara A metiyaabay gakkiis. I ooso demmana danddayibeenna. Issi bitanee A, “Hagawu aybissi yaadii? Asay oosuwaa demmanawu hagaappe neeni yiido heeri bees!” yaagiis. Naaꞌꞌu saaminttappe simmin, Rini bawu miishshi wurido gishshawu, ay oottanaakko erennan killiliyaa shiiquwaa shiiqanawu biis. He shiiquwaa wurssetta gallassan issi ishay Rina kootiyaa kiisiyan issibaa yeggiis. Hegee daro miishsha; hegee ayyo Antandru guyye simmanawunne yan meꞌꞌida maattaa bayzziyo oosuwaa doommanawu gidiyaaba. Rini hagaadan giis: “Koshshiyo wodiyan Yihooway tana maaddidoogaa akeekaas. Hegaa gishshawu, Yihoowabaa tamaariyo qaada demmibeennaageeta maaddana danddayays!” Gubaaꞌiyankka oottiyo darobay deꞌees. Rini gujjidi, “Taani naaꞌꞌu saaminttan saaminttan dere haasayaa haasayays. Yihooway ba dirijjitiyaa baggaara tana loohissiis” yaagiis. Haꞌꞌi Rini Yihoowabaa eranawu koyiya, Tandru qaalaa haasayiya daro asawu Kawotettaa mishiraachchuwaa yootiiddi deꞌees.

‘TUMATETTAA XOOSSAY ANJJIIS’

“Anjjuwaa koyiya . . . tumatettaa Xoossai anjjanaadan” woossiya, saꞌan deꞌiya ubbata Yihooway anjjanaagaa yootiis. (Isi. 65:16) Nuuni nu haggaazuwaa aassennaadan xubbiyaabaa xoonanawu baaxetiyo wode, Yihooway nuna anjjees. Ha huuphe yohuwaa doomettan ibaa denttido Silviyani hanotaa ane beꞌa. A aassiyaageeti keehi koshshiyoosaa baada haggaazana danddayikke gaada yayyidoogaa hassaya. A hegaadan qoppidoy aybissee? A hagaadan gaasu: “Ta haddirssa gedee ta ushachcha gediyaappe 9 santti meetire qaammees. Hegaappe denddidaagan, hemettiyo wode wobbays; qassi elle daafurays.”

Silviyana 2014n, I gubaaꞌiyan deꞌiya Silvi Ano giyo yelaga aqinyeera issippe bantta heerappe 85 kilo meetire haakkiya qeeri katamaa baasu. Silviyano metiyaabay deꞌishinkka, A ba halchchuwaa polaasu; qassi hegee iyyo keehi gita anjjo! A hagaadan gaasu: “Taani he heeran issi laytta haggaaza simmin, Geeshsha Maxaafaa ta xannaꞌissido, naꞌa yelida Doratino giyo yelagiyaa woradaa shiiquwan xammaqettaasu.”

“TAANI NENA MAADDANA”

Nuuni nu haggaazuwaa aassennaadan xubbiyaabaa xoonanawu baaxetiyo wode, Yihooway ba ashkkaratussi, “Taani nena minttana; qassi taani nena maaddana” yaagidoogee tuma gidiyoogaa nu deꞌuwan beꞌoos. Aassiyaageeti keehi koshshiyoosan biidi haggaaziyaageeti yootidobay hegaa bessees. (Isi. 41:10) Nuuni hegaadan oottiyo wode, Yihoowaara nu dabbotay minnees. Qassi nu deꞌiyoosan gidin woy kare biittan gidin, nu dosan eeno giyoogee ooratta alamiyan nuuni oottana Xoossaa oosuwawu giigettanaadan maaddees. Qommoora abaa denttido Didiyi giidoogaadan, “aassiyaageeti keehi koshshiyoosan biidi haggaaziyoogee sinttanawu loohanaadan maaddiya loꞌꞌoba!” Eeno giya hara daroti he loohissuwan mati loohanaadan amottoos!