Koyidobaa Dooriyo Ne Imotaa Nashsha

1, 2. (a) Koyidobaa dooriyo maataa xeelliyaagan asawu deꞌiya dumma dumma xeelay aybee? (b) Geeshsha Maxaafay nuuni dooriyo laꞌatettaabaa ay tamaarissii, qassi nuuni beꞌana oyshati awugeetee?

ISSI maccaasiyaa issibaa dooriyo wode ba laggiyawu hagaadan gaasu: “Tana qofissoppa; taani ay oottana bessiyaakko yoota. Hegee metennaba.” Ha maccaasiyaa o Medhidaagee immido alꞌꞌo imota gidida koyidobaa dooriyo maataa goꞌettiyoogaappe a ay oottanaakko bawu yootanaadan koyaasu. Neeni shin? Neeni ne huuphe kuuyanawu koyayiyye, woy harati neeyyo kuuyanaadan koyay? Neeni koyidobaa dooriyo maataa waata xeellay?

² Asay hegaa xeelliyaagan daro layttawu palamettiis. Issoti issoti Xoossay ubbabaa kasetidi kuuyido gishshawu koyidobaa dooriyo maati baawa goosona. Harati qassi koyidobaa doorana danddayiyoy ubbaban laꞌa gidiyoogaa xallaana goosona. Gidoppe attin, ha yohuwaa loytti akeekanawu Xoossaa Qaalaa pilggana koshshees. Aybissi? Geeshsha Maxaafay nuuni qoppidi nu huuphe kuuyana danddayiyo laꞌatettaa Yihooway nuussi immidi medhidoogaa yootees. (Yaasa 24:15 nabbaba.) Geeshsha Maxaafay kaallidi deꞌiyaageetu mala oyshatu zaaruwaakka yootees: Issibaa kuuyanawu nu laꞌatettaa waati goꞌettana bessii? Ubbaabaa dooranawu nuuyyo laꞌatettay deꞌii? Nu laꞌatettaa goꞌettiyo ogee Yihoowa ay keena siiqiyaakko waati qonccissii? Harati kuuyiyoobaa bonchiyoogaa waati bessana danddayiyoo?

YIHOOWAPPENNE YESUUSAPPE AY TAMAARANA DANDDAYIYOO?

3. Yihooway ba laꞌatettaa waati goꞌettii?

³ Ubbaban laꞌa gididay Yihoowa xalla; gidikkokka, i hegaa goꞌettiyo ogee nuuyyo leemiso gidees. Leemisuwawu, i Israaꞌeela deriyaa ba sunttan xeesettiya, “baayyo dumma asa” oottidi dooriis. (Zaa. 7:6-8) I hegaadan doorido gaasoy deꞌees. Yaatiyoogan, Yihooway ba dabbo Abrahaamayyo daro layttappe kase gelido qaalaa naagiis. (Doo. 22:15-18) Qassi, Yihooway ubbatoo ba laꞌatettaa ba siiquwaaranne suure pirddaara maayettiya ogiyan goꞌettees. Tumu goynuwaa darotoo aggida Israaꞌeelata i seerido ogee hegaa bessees. Eti wozanappe bantta nagaraappe simmiyo wode, Yihooway, “Taani eta makkala hanuwaappe eta pattana; pattada eta wozanappe [“ta dosan,” NW] siiqana” yaagiyoogan, eta ba dosan siiqiisinne maariis. (Hoo. 14:4) I ba laꞌatettaa harata maaddanawu goꞌettiyoogan keehi loꞌꞌo leemiso!

4, 5. (a) Koyidobaa dooriyo imotaa Xoossaappe koyro ekkiday oonee, qassi hegaa waati goꞌettidee? (b) Nuuni ubbay oychana koshshiya oyshay awugee?

⁴ Yihooway medhiyoogaa doommiyo wode, qoppana danddayiya meretatuyyo koyidobaa dooriyo imotaa siiquwan immanawu dooriis. Ha imotaa koyro ekkiday “beettenna Xoossaa leemiso” gidida a bayra Naꞌaa. (Qol. 1:15) Yesuusi saꞌaa yaanaappe kase Seexaanaara makkalennan ixxidi, ba Aawaayyo ammanettidi deꞌanawu dooriis. Guyyeppe, Yesuusi saꞌan deꞌiyo wode, ba koyidobaa dooriyo maataa goꞌettidi gita Morkkiyaa paaciyaa eqettiis. (Maa. 4:10) Hayqqanaappe kase qammi, Yesuusi wozanappe woossido woosan Xoossaa sheniyaa oottanawu murttidoogaa qonccissiis. I, “Ta Aawau, neeni koyiyoobaa gidikko, ha burccukkuwaa taappe digga; shin neeni koyiyoobai hanoppe attin, taani koyiyoobai hanoppo” yaagiis. (Luq. 22:42) Koyidobaa dooriyo maataa goꞌettidi Yihoowa bonchissiyoogaaninne a sheniyaa oottiyoogan Yesuusa milatiyaageeta gidoos! Hegaadan oottana danddayettii?

⁵ Ee, Yesuusa milatana danddayoos; ayssi giikko, nuunikka Xoossaa leemisuwan a milatidi merettida. (Doo. 1:26) Nu hanotay Yihoowagaappe dumma; nuuni ubbaban laꞌa gidokko. Nuuni laꞌa gidennabay deꞌiyoogaa, qassi eeno giidi hegaa azazettanaadan Yihooway koyiyoogaa Geeshsha Maxaafay yootees. Qassi, machoti bantta azinatuyyo, naatikka bantta aawaayyoonne aayeeyyo haarettana koshshees. (Efi. 5:22; 6:1) Hegee nuuni koyidobaa dooriyo maataa waati goꞌettanaadan oottii? Nuuni sinttappe merinawu deꞌanaagee ha oyshawu immiyo zaaruwaara gayttidaba.

KOYIDOBAA DOORIYO IMOTAA GOꞌETTANA BESSIYAANNE BESSENNA OGIYAA

6. Nuuni laꞌa gidennabay deꞌiyoogee bessiyaaba gididoy aybissakko leemisuwan qonccissa.

⁶ Ubbaban laꞌa gidennaagee tumu laꞌatettee? Ee, tumu laꞌatetta! Nuuni hegaadan giyoy aybissee? Asay laꞌa gidennabay deꞌiyoogee eta qohuwaappe naagana danddayees. Leemisuwawu, haahosan deꞌiya katamaa kaamiyaa laaggidi baanawu laꞌatettan doorana danddayoos. SHin ubba asay ay keena eesotanaakko woy awugaa ginan laagganaakko ba koyidoogaadan kuuyiyo, tirafikke higgee baynna ogiyan hirggennan nuuni baanee? Hirgganaagee qoncce. Nuuni ubbay tumu laꞌatettaappe anjjuwaa demmanawu ubbaban laꞌa gidennaagee koshshiyaaba. Yihooway wottido zawan koyidobaa dooriyo maataa goꞌettiyoogee eratetta gidiyoogaa qonccissanawu, ane Geeshsha Maxaafaappe amarida leemisota beꞌoos.

7. (a) Koyidobaa dooriyo imotay Addaama Edenen deꞌiya hara meretatuppe waati dummayidee? (b) Addaamee ba koyidobaa dooriyo maataa goꞌettido issi ogiyaa qonccissa.

⁷ Xoossay koyro bitaniyaa, Addaama medhido wode saluwan deꞌiya kiitanchatuugaadan ayyo koyidobaa dooriyo imotaa immiis. SHin Xoossay mehiyawu doꞌawu koyidobaa dooriyo maataa immibeenna. Addaamee ba koyidobaa dooriyo maataa bessiyaagaadan waati goꞌettidee? Addaamee mehiyawu doꞌawu sunttaa sunttiis. Xoossay “bitanee eta woigi sunttiyaakkonne siyanau akko ehiis.” Addaamee mehiyaa doꞌaa ubbaa akeekidi etawu haniya sunttaa suntti simmin, Yihooway i kuuyidobaa laammibeenna. Qassi “bitanee paxa de7iya meretata ubbaa sunttido sunttai eta suntta gididi attiis.”—Doo. 2:19.

8. Addaamee ba koyidobaa dooriyo maataa bessenna ogiyan waati goꞌettidee, qassi hegee ay kaalettidee?

⁸ Xoossay gannatiyaa oottanaadaaninne naaganaadan immido oosuwan Addaamee ufayttibeennaagee azzanttiyaaba. Xoossay hagaadan giis: “Yelettite; corattite; ha sa7aa kumitenne haarite . . . , moliyaa . . . , kafuwaanne biittaa bolli woxxi qaaxxiya, paxa de7iya mereta ubbaa haarite.” (Doo. 1:28) Addaamee Xoossay immido ha maatan demmiyo laꞌatettay bawu gidana gibeenna. SHin, mooppite giido mittaa ayfiyaa miyoogan, Xoossay wottido zawaa Addaamee kanttiis. Addaamee ba koyidobaa dooriyo maataa bessenna ogiyan goꞌettido gishshawu, a zerettay shaꞌan qoodettiya layttawu tuggatiisinne metootiis. (Roo. 5:12) Addaamee kuuyidobay kaalettidobaa eriyoogee, nuuni nu laꞌatettaa bessiyaagaadaaninne Yihooway wottido zawaa kanttennan goꞌettanaadan denttettana koshshees.

9. Yihooway ba asay Israaꞌeelati ay dooranaadan yootidee, qassi eti waatidonaa?

⁹ Addaamenne Hewaani zerettati azazettibeenna bantta aawaappenne aayeeppe nagaraanne hayquwaa laattidosona. Gidoppe attin, etikka koyidobaa dooriyo imotaa goꞌettana danddayoosona. Xoossay Israaꞌeela deriyawu yootidobaappe hegaa akeekoos. Yihooway ba ashkkaraa Muuse baggaara, Israaꞌeelati ayyo dumma asa gidiyo maataa ekkanawu woy agganawu dooranaadan oottiis. (Kes. 19:3-6) Eti waatidonaa? Eti Xoossaa sunttan xeesettiyaageeta gidanawunne hegawu koyettiyaabaa oottanawu issi doona gididi, bantta dosan hagaadan giidi dooridosona: “GODAI giidobaa ubbaa nuuni oottana.” (Kes. 19:8) Guyyeppe, eti dooriyo laꞌatettaa bessenna ogiyan goꞌettidi bantta qaalaa naagibeennaagee azzanttiyaaba. Eta hanotaappe keehi koshshiyaabaa tamaarana danddayoos. Koyidobaa dooriyo nu imotaa ubbatoo nashshiyaageeta gidoos; qassi Yihoowakko shiiqidi a higgiyaa ubbatoo azazettoos.—1 Qor. 10:11.

10. Nagarancha asati bantta koyidobaa dooriyo maataa Xoossaa bonchissiya ogiyan goꞌettana danddayiyoogaa bessiya leemisoti awugeetee? (Doomettan deꞌiya misiliyaa xeella.)

¹⁰ Ibraawe shemppo 11n, bantta koyidobaa dooriyo maataa Yihooway wottido zawaa kanttennan goꞌettida Xoossaa ashkkaratu 16 sunttay deꞌees. Hegaappe denddidaagan, eti daro anjjuwaanne sinttanaabawu ammanttiya hidootaa demmidosona. Leemisuwawu, Nohee ba so asaanne sinttappe yelettiya asaa ashshanawu markkabiyaa keexxanaadan Xoossay azazidobaa azazettanawu dooriyoogan bawu gita ammanoy deꞌiyoogaa bessiis. (Ibr. 11:7) Abrahaameenne Saara Xoossay immana giido biittaa gelanawu a kaaletuwaa bantta dosan kaallidosona. He adussa ogiyaa doommidikka, Uura giyo dure katamaa ‘guyye simmiyo qaaday’ etawu deꞌees. SHin, eti ubbatoo ‘Xoossay immana giidobaa’ qoppidosona; qassi eti “lo77iya biittaa laamotoosona.” (Ibr. 11:8, 13, 15, 16) Muusee Gibxxe duretettaa koyennan ixxiis; qassi “nagaran Muusee guutta wodiyaa ufaittanaagaappe, Xoossaa asaara waayettanaagaa dooriis.” (Ibr. 11:24-26) Koyidobaa dooriyo imotaa nashshiyoogaaninne Xoossaa sheniyaa oottanawu hegaa goꞌettiyoogan, ammanettidi beni deꞌida he asatu leemisuwaa kaalliyaageeta gidoos.

11. (a) Koyidobaa dooriyo maatay demissiyo gita anjjuwaappe issoy aybee? (b) Koyidobaa dooriyo ne maataa bessiyaagaadan goꞌettana mala nena denttettiyaabi aybee?

¹¹ Issi uri nuuyyo kuuyanaadan oottiyoogee metennaba milatikkokka, yaatiyoogee gita anjjoy nuuppe halanaadan oottees. He anjjoy aybee? Zaarettido Wogaa 30:19, 20n (nabbaba) Geeshsha Maxaafay hegaa qonccissees. Paydo 19y Xoossay Israaꞌeelatuyyo immido dooruwaa qonccissees. Paydo 20n, Yihooway eti bantta wozanan deꞌiyaabaa ayyo bessanaadan gita maataa etawu immidoogaa akeekoos. Nuunikka Yihoowayyo goynnanawu doorana danddayoos. Xoossaa siiqiyoogaa bessiyoogaappenne a bonchissiyoogaappe aaruwan i nuuyyo immido koyidobaa dooriyo imotaa goꞌettanawu nuna denttettiyaabi baawa!

KOYIDOBAA DOORIYO IMOTAA BESSENNA OGIYAN GOꞌETTOPPA

12. Nuuni koyidobaa dooriyo nu imotan mule oottana bessennabi aybee?

¹² Issi alꞌꞌo imotaa ne laggiyawu immidabadan qoppa. I hegaa oli bayidoogaa, woy qassi hara ura hegan qohidoogaa eriyaakko, neeni keehi azzanana! Daro asay koyidobaa dooriyo laꞌatettaa bessenna ogiyan, ubba qassi harata qohanawu goꞌettiyoogaa beꞌiyo wode Yihoowawu aybi siyettanaakko qoppa. “Wurssetta gallassi” deꞌiya asati “galatennaageeta” gidanaagaa Geeshsha Maxaafay kasetidi yootiis. (2 Xim. 3:1, 2) Simi Yihooway immido ha alꞌꞌo imotaa bessenna ogiyan mule goꞌettennaageeta gidoos. Yaatin, koyidobaa dooriyo nu imotaa bessenna ogiyan goꞌettennaadan waani naagettana danddayiyoo?

13. Nu laꞌatettaa bessenna ogiyan goꞌettennaadan naagettana danddayiyo issi ogee aybee?

¹³ Nuuyyo ubbawu laggiyaa, maayiyoobaa, alleeqettiyoobaanne wodiyaa aattiyoobaa dooriyo laꞌatettay deꞌees. SHin, nuuni nu asatettaa amuwawu aylle gidikko, woy ha alamiyaa iita meeziyaa kaallikko, nu laꞌatettay “iitatetta genttiyoobaa” gidana danddayees. (1 PHeexiroosa 2:16 nabbaba.) Nu laꞌatettan ‘asatettaa amuwawu haarettiyoogaappe,’ “ubbabaa Xoossaa bonchchuwaassi oottite” yaagiya zoriyaa kaallanaadan maaddiyaabaa dooranawu murttana koyoos.—Gal. 5:13; 1 Qor. 10:31.

14. Nuuni koyidobaa dooriyo nu maataa goꞌettiyo wode Yihoowan ammanettana koshshiyoy aybissee?

¹⁴ Koyidobaa dooriyo nu imotaa naagiyo hara ogee Yihoowan ammanettiyoogaanne i nuuyyo wottido zawan nuna kaalettanaadan eeno giyoogaa. ‘Nuna maaddiyaabaa tamaarissiyaagee, nuuni baana bessiya ogiyan nuna kaalettiyaagee’ appe hari baawa. (Isi. 48:17) “Asa de7oi he aawussi buzo gidennaagaanne ba hemetaa suurissanaagee aawu shene gidennaagaa” yootiya, ayyaanay kaalettin xaafettida tumaa nu huuphiyaa kawushshidi ammanana bessees. (Erm. 10:23) Yaanikko, Addaameenne makkalancha Israaꞌeeleti bantta akeekan zemppidoogaadan nu akeekan mule zemppennaageta gidoos. ‘Nu polo wozanan Yihoowa ammanettiyaageeta’ gidoos.—Lee. 3:5.

HARATUYYO DEꞌIYA KOYIDOBAA DOORIYO IMOTAA BONCHIYOOGAA

15. Galaatiyaa 6:5n deꞌiya maaraappe ay tamaariyoo?

¹⁵ Nuuni laꞌa gidennabaappe issoy, harati bantta deꞌuwan kuuyanawu etawu deꞌiya maataa bonchana koshshiyoogaa. Aybissi? Nuuyyo ubbawu koyidobaa dooriyo imotay deꞌiyo gishshawu, naaꞌꞌu Kiristtaaneti kuuyiyoobay ubbatoo issi mala gidenna. Kandduwaaranne goynuwaara gayttidabankka hegee tuma. Galaatiyaa 6:5n (nabbaba) deꞌiya maaraa hassaya. Ubba Kiristtaaneti bantta kuuyiyooban oyshettiyoogaa nuuni akeekiyo wode, harati bantta koyidobaa dooriyo imotaa goꞌettiyo laꞌatettaa nuuni bonchana.—1 Qor. 10:11.

16, 17. (a) Qoronttoosan dooriyo laꞌatettaara gayttidaagan waanidi palamay denddidee? (b) PHawuloosi hegaa waati giigissidee, qassi hegee haratuyyo deꞌiya maataabaa nuna ay tamaarissii?

¹⁶ Nu ishantti issi issibaa bantta kahan kuuyanawu etawu deꞌiya laꞌatettaa nuuni bonchana bessiyoy aybissakko qonccissiya Geeshsha Maxaafaa leemisuwaa ane beꞌoos. Qoronttoosan deꞌiya Kiristtaaneti eeqawu yarshshetti simmidi giyan bayzettiya ashuwaa miyoogaa xeelliyaagan issoy issuwaara maayettibookkona. Issoti issoti eeqay aybanne gidennaagaa eriyo gishshawu, eta kahay he ashuwaa miyoogaa diggenna. SHin, harati kase eeqawu goynniyo gishshawu, he ashuwaa miyoogaa eeqawu goynniyoogaadan xeelloosona. (1 Qor. 8:4, 7) Hegee gubaaꞌiyaa giddon shaahotettaa medhana danddayiya gita meto. PHawuloosi Qoronttoosan deꞌiya Kiristtaaneti Xoossaa xeelay aybakko akeekanaadan waati maaddidee?

¹⁷ Koyruwan, PHawuloosi naaꞌꞌu citata qumay Xoossaara dabboyennaagaa hassayissiis. (1 Qor. 8:8) Kaallidi, i eti bantta “shenedan haniyoogee” woy eti dooriyo maatay “shugo ammanuwaara de7iyaageeta” xubbenna mala naagettanaadan akeekissiis. (1 Qor. 8:9) Guyyeppe, i bantta kahay shugo gididoogeeti hegaa mala ashuwaa miyaageeta pirddennaadan zoriis. (1 Qor. 10:25, 29, 30) Hegaa gishshawu, goynuwaara gayttida ha keehi koshshiyaabaa, ubba kiristtaaneti akeekan kuuyana bessees. Yaatin, guuttabankka kuuyanawu nu ishanttussi deꞌiya maataa nuuni bonchana bessennee?—1 Qor. 10:32, 33.

18. Neeni koyidobaa dooriyo ne imotaa nashshiyoogaa waata bessuutee?

¹⁸ Yihooway nuussi koyidobaa dooriyo imotaa imiis; hegee tumu laꞌatettaa demissees. (2 Qor. 3:17) Nuuni kuuyiyooban Yihoowa ay keena siiqiyaakko bessanaadan oottiyo gishshawu, ha imotaa nashshoos. Ha alꞌꞌo imotaa Yihoowa bonchissiya ogiyan goꞌettiyoogaaninne harati bantta imotaa goꞌettiyo ogiyaa bonchiyoogan, ane ubbatoo ha imotaa nashshiyaageeta gidoos.