Tumu Laꞌatettaa Demmiyo Ogiyaa

1, 2. (a) Asay laꞌatettaa demmanawu baaxetiyoogaa bessiyaabay aybee? (b) He baaxee ay kaalettidee?

MAATAN lagge gidiyoogee, naaquwaappe kiyiyoogeenne laꞌatettay asay ha wodiyan daro haasayiyooba. Alamiyan daro heeran deꞌiya asay huqqunnaappe, zagettaappenne hiyyeesatettaappe laꞌa kiyanawu koyees. Harati haasayan, dooruwaaninne banttana banttarkka ayssiyoogan laꞌa kiyanawu oychchoosona. Ubbasan deꞌiya asay ba koyidobaa oottanawunne ba koyidoogaadan deꞌanawu keehi koyiyaaba milatees.

² SHin he koshshaa kunttiyo ogee keehi dummaba. Deretettaa meeziyaanne polotikaa hanotaa daroti eqettoosona, coratti salppidi denddoosona, makkaloosona, ubba qassi laammanawu denddoosona. SHin hegaadan eqettiyoogee koyiyoobaa demissii? Akkay, ubba darotoo daafabaanne hayquwaa kaalettees. Ha ubbabay, Kawuwaa Solomoni ayyaanay denttettin, ‘Issi asi bawu deꞌiya haariyo maataa hara asa qohanawu goꞌettees’ giidoogee tuma gidiyoogaa gujji qonccissiyaaba.—Era. 8:9.

3. Tumu ufayssaanne woppaa demmanawu nuuni ay oottana danddayiyoo?

³ Kiristtaane erissiyo ashkkaray Yaaqoobi tumu ufayssaanne woppaa demmanawu keehi maaddiyaabaa yootiis. I, “Ooninne ailletettaappe kessiya bali bainna higgiyaa xeellidi, aani aqiyaagee . . . ba oottiyo oosuwan anjjettana” yaagiis. (Yaaq. 1:25) He bali baynna higgiyaa immida Yihooway kumetta ufayssaanne woppaa demmanawu asassi koshshiyaabaa loytti erees. I tumu laꞌatettaa gujjin, koyro azinaynne machchiyaa ufayttanawu etassi koshshiya ubbabaa immiis.

ASI TUMUPPE LAꞌA GIDIDI DEꞌIDO WODIYAA

4. Addaameenne Hewaana ay mala laꞌatettan deꞌidonaa? (Doomettan deꞌiya misiliyaa xeella.)

⁴ Nuuni Doomettaabaa maxaafaa koyro naaꞌꞌu shemppota nabbabiyo wode, Addaameenne Hewaana ha wodiyan asay amo xallaa amottiyo deꞌo, hegeekka hiyyeesatettaappe, yashshaappenne naaquwaappe laꞌa gidiyo deꞌo deꞌidoogaa akeekoos. Koyro azinaynne machchiyaa he wode bantta deꞌuwan qumawu, oosuwawu, harggiyawunne hayquwawu mule hirggokkona. (Doo. 1:27-29; 2:8, 9, 15) Hegaa giyoogee, Addaamenne Hewaani laꞌatettawu zawi baawa giyoogee? Ane hegaa beꞌoos.

5. Daroti qoppiyoogaadan gidennan, asay laꞌatettaa demmanaadan aybi koshshii?

⁵ Ha wodiyan daroti, eti koyiyoobay ay kaalettikkonne ubbabaa oottana danddayiyoogee tumuppe laꞌa gidiyoogaa bessiyaabadan qoppoosona. Ze World Buuk Insayklopidiya giyo maxaafay “doorananne he dooridobaa oottana danddayiyoogee” laꞌatetta giidi qonccissees. SHin gujjidikka, “Higgee yootiyoogaadan, qohiyaabaa, koshshennabaa woy bessennabaa deretettay ootissana xayikko asay laꞌa” yaagees. Deretettan deꞌiya asay ubbay goꞌettana mala laꞌatettawu amarida zawaa wottana koshshiyoogaa hegee bessees. SHin, ‘He zaway qohennaba, koshshiyaabanne bessiyaaba giidi kuuyiyo maatay deꞌiyoy oonee?’ giidi oychchiyoogee bessiyaaba.

6. (a) Zawi baynna laꞌatettay deꞌiyoy Yihoowa xallaassa gidiyoy aybissee? (b) Asawu deꞌana danddayiyaagee ay mala laꞌatettee, qassi aybissi?

⁶ Laꞌatettaara gayttidaagan, zawi baynna laꞌatettay deꞌiyoy Xoossaa Yihoowa xallaassa gidiyoogee nuuni hassayana koshshiya waannaba. Aybissi? I ubbabaa Medhdhidaagaanne Ubbaa haariyaagaa gidiyo gishshataassa. (1 Xim. 1:17; Ajj. 4:11) Kawuwaa Daawiti Yihoowa xallay deꞌiyo dummanne keehi xoqqa sohuwaa woygidi qonccissidaakko hassaya. (1 Hanidabaa Odiya 29:11, 12 nabbaba.) Yaatiyo gishshawu, saluwaaninne saꞌan deꞌiya mereta ubbaa laꞌatettawu zaway deꞌees. Wottido zaway qohennaba, koshshiyaabanne bessiyaaba giidi hegaa polissiyo wurssetta maatay Xoossaa Yihoowaagaa gidiyoogaa eti akeekana bessees. Xoossaa Yihooway koyro medhdhido asatussi oottidobaykka hegaa.

7. Nuna ufayssiya, nuuni qoppennan oottiyo amaridabati aybee?

⁷ Addaameenne Hewaana koyro daro ogetun laꞌa gidikkonne, etawu wottido zawaykka deꞌees. Hegeetuppe amaridaageeti qoppennan poliyoogeeta gidikkonne zawa. Leemisuwawu, nu koyro aawaynne aayyiyaa paxa deꞌanawu shemppana, maana, xiskkananne hegaa malabaa oottana koshshiyoogaa eroosona. Eti hegeeta oottiyoogaa laꞌatetta diggiyaabadan xeellidonaa? Akkay; ayssi giikko, ubbatoo oottiyo hegaa malabankka eti ufayttanaadan Yihooway oottiis. (Maz. 104:14, 15; Era. 3:12, 13) Gazddissiya carkkuwaa shemppiyoogan, dosiyo qumaa miyoogan woy qammi loytti xiskki shempposaappe beegottiyoogan woni ufayttennay oonee? Ha keehi koshshiyaabata nuuni deexobadan xeellennan ufayssan poloos. Addaameenne Hewaanakka hegaadan qoqqidoogee erettidaba.

8. Nu koyro aawaanne aayyiyo Xoossay azazidobay aybee, qassi aybissi?

⁸ Addaameenne Hewaana saꞌaa kumanaadaaninne A naaganaadan Yihooway azaziis. (Doo. 1:28) He azazoy eta laꞌatetta diggiyaabee? Mule diggenna! Asay bana Medhdhidaagaa halchchuwaa poliyoogan, kumetta saꞌaa nagari baynna asay merinawu deꞌiyoosa oottana mala he higgee imettiis. (Isi. 45:18) Ha wodiyan, asi ekkennan woy gelennan woy aqo oyqqikkonne yelennan deꞌiyoogee Yihoowa sheniyaa phalqqiyaaba gidenna. SHin, daro baggi eta dooruwan metoy gakkikkonne, asay aqo oyqqeesinne naata yelees. (1 Qor. 7:36-38) Ayssi giikko, yaatiyoogan asay ufayttees. (Maz. 127:3) Addaameenne Hewaana bantta aqo deꞌuwan merinawu ufayttanaagaa shin.

TUMU LAꞌATETTAY WAANIDI XAYIDEE?

9. Xoossay Doomettaabaa 2:17n azazido azazoy qohiyaaba, koshshennaba, woy bessennaba gidennay aybissee?

⁹ Yihooway Addaameyyoonne Hewaaniyyo hara azazuwaakka immiis; I, “Lo77uwaanne iitaa erissiya mittaa teeraappe mooppa; aissi giikko, neeni appe miido gallassi tumu haiqqana” yaagidi, eti he azazuwaa naagennan ixxikko qaxxayettanabaakka yootiis. (Doo. 2:17) Ha azazuwaa qohiyaaba, koshshennaba woy bessennaba giissiyaabi deꞌii? Hegee Addaamanne Hewaano laꞌatetta diggidee? Diggibeennaagee qoncce. He azazoy bessiyaabanne loꞌꞌoba gidiyoogaa Geeshsha Maxaafaa eranchchatuppe daroti yootoosona. Leemisuwawu, issi eranchchay hagaadan giis: “Xoossay azazido [Doomettaabaa 2:16, 17n] deꞌiya azazoy asassi aybi loꞌꞌokko . . . eriyay Xoossaa xalla gidiyoogaanne etassi loꞌꞌo gidennabay aybakko . . . eriyay Xoossaa xalla gidiyoogaa qonccissees. He ‘loꞌꞌobaa’ demmanawu, asay Xoossan ammanettananne ayyo azazettana bessees. Eti azazettana xayikko, banttassi aybi loꞌꞌokkonne . . . aybi loꞌꞌo gidennaakko banttawu kuuyana bessees.” Hegee asay barkka tookkana danddayenna tooho.

10. Koyidobaa dooriyo maatay loꞌꞌuwaanne iitaa kuuyiyo maataara issi mala gidennay aybissee?

¹⁰ Ha wodiyan daroti Yihooway Addaama azazidobaa nabbabidi, koyidobaa oottiyo laꞌatettay Addaamessi imettibeenna goosona. Eti yaagiyoogan, dooriyo maataa goꞌettiyoogee loꞌꞌobay aybakkonne iitabay aybakko kuuyiyo maataappe aybin dummatiyaakko akeekennaagaa bessoosona. Xoossawu azazettanawu woy agganawu dooriyo laꞌatettay Addaameyyoonne Hewaaniyyo deꞌees. SHin Edene gannatiyan deꞌiya ‘loꞌꞌuwaanne iitaa erissiya mittan’ leemisettidaagaadan, aybi loꞌꞌokkonne aybi iitakko kuuyiyo maatay deꞌiyoy Yihoowa xallaassa. (Doo. 2:9) Nuuni dooriyoobay ubbatoo nuussi loꞌꞌoba gidanaakkokka erokko, woy nu dooroy kaalettanabaakka erokko. Asay loꞌꞌobaa xallaa qoppidi dooriyoobay woy kuuyiyoobay darotoo kaalettiyoobay tugga, bashshanne daafaba gidiyoy hegaassa. (Lee. 14:12) Asi oottana danddayennabay daro. Yihooway ba azazuwan, Addaameenne Hewaana tumu laꞌatettaa ayba ogiyan goꞌettana koshshiyaakko siiquwan tamaarissiis. Waanidi hegaadan hanidee, qassi Addaameenne Hewaana waatidonaa?

11, 12. Addaameenne Hewaana dooridobay daafabaa kaalettidoy aybissee? Leemisuwan yoota.

¹¹ Nu koyro aawaynne aayyiyaa azazettennan ixxanawu dooridosona. Seexaanay, “Intte aifee dooyettin, lo77uwaanne iitaa Xoossaadan intte” erana giido paaciyaa Hewaana xoonana danddayabeykku. (Doo. 3:5) Addaameenne Hewaana dooridobay guyyeppe etawu loꞌꞌo laꞌatettaa demissidee? Demissibeennaagee azzanttees. Seexaanay demissana giidobaa eta dooroy demissibeenna. Ubbakka eti Yihoowa kaaletuwaa kaallennan ixxidi bantta ogiyan biyoogee bashshaa kaalettiyoogaa sohuwaara akeekidosona. (Doo. 3:16-19) Yaanidoy aybissee? Aybi loꞌꞌokkonne aybi iitakko asi bawu kuuyanaadan Yihooway laꞌatettaa immibeenna gishshataassa.—Leemiso 20:24; Ermmaasa 10:23 nabbaba.

¹² Horophphilliyaa laaggiya uran hegaa leemisana danddayettees. I biyoosaa saruwan gakkanawu kasetidi imettida ogiyaa kaallidi laaggana bessees. Ha wodiyan horophphille giddon giigida miishshati laaggiyaagee biyoosaa gakkanaadaaninne laaggiyo wode hanotaa kaalliya asatuura gayttanaadan maaddoosona. SHin laaggiyaagee he kaaletuwaa kaallennan aggidi ba koyido ogiyan laagganawu doorikko, daafabay gakkana danddayees. He laaggiya bitaniyaagaadan, Addaameenne Hewaana bantta shenedan oottanawu koyidosona. Xoossay immiyo kaaletuwaa eti ixxis giidosona. Yaatin aybi gakkidee? Eti banttawukka bantta zerettawukka nagaraanne hayquwaa kaalettiya daafaba malaban gelidosona. (Roo. 5:12) Eti banttana banttarkka ayssanawu baaxetidoogee, etawu imettida tumu laꞌatettay etappe halanaadan oottiis.

TUMU LAꞌATETTAA DEMMIYO OGIYAA

13, 14. Tumu laꞌatettaa waati demmana danddayiyoo?

¹³ Daro laꞌatettaa demmiyoogee yaa injjetanaadan oottees giidi asay qoppees, shin zawi baynna laꞌatettaa demmiyoogee naaꞌꞌu baggaykka qara gidido mashshaa mala. Laꞌatettay daro goꞌꞌaa demissiyoogee tuma, shin laꞌatettawu teqetti baynnaakko alamee ay mala gidanaakko qoppiyo wode dozhggu oottees. Yaatiyo gishshawu, Ze World Buuk Insaykilopidiyaa giyo maxaafay, “Ubba deretettan deꞌiya wogay laꞌatettaakka teqettaakka likkidi kessido shikkaalettidaba” yaagees. “SHikkaalettidaba” giya qaalay hegawu bessiya qaala. Higgiyaa birshshiyaanne naagissiya daro afkaatotanne daannata aggiyaakkonne, asi xaafido qoodin wurenna higgeta ane qoppa.

¹⁴ SHin Yesuusi tumu laꞌatettaa wayettennan demmiyo ogiyaabaa yootiis. I, “Intte taani tamaarissiyoogau azazettikko, tumu tana kaalliyaageeta. Intte tumatettaakka erana; qassi tumatettai inttena ailletettaappe kessana” yaagiis. (Yoh. 8:31, 32) Yesuusi yootido he kaaletoy tumu laꞌatettaa demmanawu naaꞌꞌubay koyettiyoogaa qonccissees; hegeetikka koyruwan, I tamaarissido tumaa ekkiyoogaanne naaꞌꞌanttuwan, I erissiyo ashkkara gidiyoogaa. Yaatiyoogee tumu laꞌatettaa demissees. SHin hegee aybippe laꞌa kessii? Yesuusi gujjidi, “Nagara oottiya ooninne nagara aille. . . . Na7ai inttena ailletettaappe kessikko, intte ailletettaappe intte tumu kiyana” yaagiis.—Yoh. 8:34, 36.

15. Yesuusi immana giido laꞌatettay nuna ‘aylletettaappe tumuppe kessana’ danddayiyoy aybissee?

¹⁵ Yesuusi I erissiyo ashkkarati demmanaagaa yootido laꞌatettay ha wodiyan daro asay deretettaa meeziyan woy polotikan demmanawu amottiyo laꞌatettaappe keehi aadhdhiyaaba. Yesuusi, “Na7ai inttena ailletettaappe kessikko, intte ailletettaappe intte tumu kiyana” giidoy asaa hanno gakkanawu gakkida qashonne naaqo ubbaappe aadhdhiya “nagara aille” gidiyoogaappe kiyiyoogaa. Nagaray nuna iitabaa ootissana danddayiyoogaa xalla gidennan, nuuni loꞌꞌo gidiyoogaa woy oottana danddayiyoogaa eriyoobaa oottennaadankka diggana danddayees. Nuuni hegaadan nagaraa aylle gidida, qassi hegee azzanuwaa, tuggaanne wurssettan hayquwaa kaalettees. (Roo. 6:23) Kiitettida PHawuloosi hegaadan azzaniisinne zilꞌꞌettiis. (Roome 7:21-25 nabbaba.) Nuuni nu koyro aawaynne aayyiyaa issi wode demmido tumu laꞌatettaa demmanawu hidootana danddayiyoy nagaraa qashuwaappe birshshettiyo wode xalaalaana.

16. Nuuni waanidi aylletettaappe tumuppe kiyana danddayiyoo?

¹⁶ Yesuusi, “intte taani tamaarissiyoogau azazettikko” giidoogee I laꞌa kessanaadan koyettiyaabay woy zaway deꞌiyoogaa bessees. Yihoowawu aqida Kiristtaaneti nuna yeggi bayidi, Kiristtoosi erissiyo ashkkarata gididi I tamaarissido zawaa giddon deꞌanawu doorida. (Maa. 16:24) Yesuusi qaalaa gelidoogaadan, nuuni A wozuwaa yarshshuwaa kumetta goꞌꞌaa demmiyo wode, tumuppe laꞌa kiyoos.

17. (a) Nu deꞌuwan tumu ufayssaanne woppaa demissanabay aybee? (b) Kaalliya huuphe yohuwan nuuni ay xannaꞌanee?

¹⁷ Yesuusa kaalliyaageeti nuuni I tamaarissidobawu azazettiyoogee nu deꞌuwan nuuni tumu ufayssaanne woppaa demmanaadan oottees. Hegee qassi nagaraanne hayquwaa aylletettaappe muleera kiyiyo hidootaa demissees. (Roome 8:1, 2, 20, 21 nabbaba.) Kaalliya huuphe yohoy, nuuni tumu laꞌatettaa immiya Xoossaa Yihoowa merinawu bonchchana danddayiyo ogiyan haꞌꞌi nuussi deꞌiya laꞌatettaa waatidi maara goꞌettanaakko qonccissees.