Seexaanaa Piriyaappe Nuna Waatidi Naagiyoo?

BENI Israaꞌeelati Xoossay etayyo immanawu qaalaa gelido biitti gelanawu Yorddaanoosa SHaafaa pinnana haniyo wode, amarida asati etakko yiidosona. Yiida maccaasati Israaꞌeela gidokkona; eti baalaa qumaa maanaadan attumaageeta shoobbidosona. Hegee maalaalissiyaanne dumma injje milatana danddayees. Ooratta laggetuura erettiyoogee, duriyoogeenne loꞌꞌo qumaa miyoogee daro ufayssiyaaba gidana danddayees. He maccaasatu hanotaynne kanddoy Israaꞌeelati Xoossaa Higgiyaappe tamaaridobaappe dummatiyaaba gidikkonne, amarida Israaꞌeela attuma asati hagaadan qoppennan waayi aggana: ‘Nuuni etan cimettokko. Nuuni naagettana.’

Aybi hanidee? Geeshsha ayyaanay kaalettin xaafettida taarikee hagaadan gees: “Asai Moo7aaba biittaa maccaasatuura shaaramuxettaa doommiis.” Israaꞌeela attumaasati worddo xoossatussi goynnanaadan he maccaasati koyidosona. Qassi eti hegaadan oottidosona! ‘Yihoowa hanqqoy eta bollan eexxi kiyidoogee’ bessiyaaba.—Qoo. 25:1-3.

He Israaꞌeelati Xoossaa Higgiyaa naaꞌꞌu ogiyan kanttidosona: Eti eeqatussi goynnidosonanne shaaramuxidosona. Azazettennan ixxidoogaa gaasuwan shaꞌan qoodettiyaageeti hayqqidosona. (Kes. 20:4, 5, 14; Zaa. 13:6-9) Eti oottidabay keehi azzanttiyaaba gidiyoy aybissee? Hegee wodiyaara gayttidaba. He attuma asati Xoossaa Higgiyaa kanttennaakko, shaꞌan qoodettiya Israaꞌeelati Yorddaanoosa SHaafaa sohuwaara pinnidi Hidootaa Biittaa gelana shin.—Qoo. 25:5, 9. 

Kiitettida PHawuloosi he taarikiyaa xeelliyaagan hagaadan xaafiis: “Hagee ubbai haratuyyo leemiso gidanau eta bolli gakkiis. Qassi nuna wodiyaa wurssettai gakkana matidoogeeta seeranau xaafettiis.” (1 Qor. 10:7-11) He Israaꞌeelatuppe amaridaageeti Yihoowa bolli gita nagaraa oottidoogaaninne hegaa gaasuwan eti Hidootaa Biittaa gelennan attidoogan Seexaanay keehi ufayttidoogee qoncce. Nuuni Xoossay ehiyo ooratta alamiyaa gelennaadan Seexaanay diggikko I keehi ufayttanaagaa nu eriyo gishshawu, eti oottido balaappe nuuni tamaarana koshshees!

KEEHI QOHIYA PIRIYAA

Seexaanay ha wodiyan Kiristtaaneta qohanawu koyees; yaatanawu I kase daro asaa cimmido hiillata goꞌettees. Seexaanay Israaꞌeelatu bolli oottidobaa nuuni tamaaridoogaadan, I pokkobaa goꞌettiis. Ha wodiyan, pokkobay keehi iita pire. Pokkoban I nuna oyqqana danddayiyo waanna ogee pornograafiyaa.

Ha wodiyan, issi uri I pornograafiyaa beꞌiyoogaa hara asi erennan beꞌana danddayees. Daro layttaappe kase, issi uri pornograafiyaa beꞌanawu koyikko shori baynna pilimeta bessiyo tiyaatire keetti biyoogaa woy pornograafiyaabaa yootiya maxaafatiyoosaappe shammanawu suuqiyaa biyoogaa koshshana danddayees. Daro asay hara asi banttana beꞌiyo wode yeellatiyo gishshawu hegaa mala sohota waayi baana. SHin ha wodiyan, Interneettiyaa goꞌettiya asi ooso sohuwan woykko ubba qassi eqqida kaamiyaa giddon uttidi pornograafiyaa beꞌana danddayees. Daro biittatun issi asi ba son pornograafiyaa beꞌana danddayees.

Hegaa xalla gidenna. Zammaana silkkiyaa malabati pornograafiyaa metootennan beꞌanaadan oottidosona. Asay ogiyan hemettiiddi woykko kaamiyan woy baaburiyan biiddi ba kushiyan oyqqido moobayle malabatun pokkobaa bessiya misileta beꞌana danddayees.

Issi uri pornograafiyaa metootennan beꞌiyo gishshawunne hegaa genttana danddayiyo gishshawu, pornograafee ha wodiyan kaseegaappe aaruwan qohuwaa gattees. Pornograafiyaa beꞌiya coratti bantta aqo deꞌuwaa, bantta bonchchuwaanne bantta kahaa mooroosona. Hegaappe iitabay qassi, eti Xoossaara dabbotido dabbotettaa mooroosona. Pornograafee A beꞌiyaageeta qohiyoogaa neeni ammanettana danddayaasa. Daro hanotatun keehi seelettidi qohettanaadan oottees. He seelay loddan loddan aggikkonne, adussa wodiyawu takkiya qohuwaa gattana danddayees.

Gidoppe attin, ha Seexaanaa piriyaappe Yihooway naagiyoogaa nuuni akeekana koshshees. Nuuni Yihooway nuna naaganaadan koyikko, ayyo wozanappe azazettana bessees; hegee Israaꞌeelati oottibeennaba. (Kes. 19:5) Xoossay pornograafiyaa ixxiyoogaa nuuni erana koshshees. Nu hegaadan giyoy aybissee?

HEGAA YIHOOWAGAADAN IXXA

Xoossay Israaꞌeelatussi immido higgeti he wode deꞌiya hara deretu higgetuppe dummatiyoogaa qoppa. Eta yuushuwan deꞌiya hara deretuppenne eta iita oosuwaappe Israaꞌeelati naagettanaadan he higgeti godaadan shaakkidosona. (Zaa. 4:6-8) He higgeti issi keehi koshshiya tumaa, hegeekka shaaramuxiyoogaa Yihooway ixxiyoogaa qonccissidosona.

Yihooway eta yuushuwan deꞌiya dereti oottiyo pokkobaa yootidi Israaꞌeelatussi hagaadan giis: “Ha77i taani inttena efiyo Kanaane biittaa asai oottiyoogaadankka oottoppite. . . . Harai atto eta biittaikka tunido gishshau, a nagaraassi taani a qaxxayaas.” Geeshsha Israaꞌeela Xoossaa sinttan Kanaanetu deꞌoy darin sheneyiyaabanne pokkiyaaba gidiyo gishshawu, eti deꞌiyo biittay tuniis woy hambbalaashettiis.—Wog. 18:3, 25.

Yihooway Kanaaneta qaxxayikkonne, hara dereti shaaramuxiyoogaa aggibookkona. PHawuloosi, 1,500 layttappe simmin, Kiristtaaneti ‘yeella giyoobi baynna’ deretu giddon deꞌiyoogaa qonccissiis. Tumukka, “eti shaaramuxettiyo qaaqqau bantta huuphiyaa aatti immoosona; qassi tunabaa ubbaa paci bainnan oottoosona.” (Efi. 4:17-19) Ha wodiyankka, daroti pokkobaa oottiyoogan yeellatokkona. Banttawu danddayettida keenan, tumu Kiristtaaneti ha alamiyan deꞌiyaageeti oottiyo pokkobaa beꞌennaadan naagettana bessees.

Pornograafee Xoossaa kariyoogaa bessiyaaba. I asaa ba leemisuwaaninne bana milatissidi medhdhiis. Nuuni issibay likke woy bala gidiyoogaa shaakki eranaadan oottidi nuna medhdhiis. Xoossay ba aadhdhida eran mattumaa gaytettaa xeelliyaagan higgeta immiis. Aqo laggeti mattumaa gaytettan issippe ufayttanaadan I halchchiis. (Doo. 1:26-28; Lee. 5:18, 19) SHin, pornograafiyaa giigissiyaageeti woy harati beꞌanaadan minttettiyaageeti ay oottiiddi deꞌiyoonaa? Eti Xoossay kessido kandduwaa maaraa keehi xaasayi xeelloosona. Ee, pornograafiyaa beꞌanaadan minttettiya asati Yihoowa karoosona. Pokkobaa giigissiyoogan woy harati beꞌanaadan minttettiyoogan I kessido kandduwaa maaraa xaasayi xeelliyaageetu bolli Xoossay pirddana.—Roo. 1:24-27.

SHin pornograafiyaabaa yootiya xuufiyaa eriiddi nabbabiya woy pornograafiyaa eriiddi beꞌiya asaa shin? Issoti issoti hegee aynne qohenna allaxxiyooba giidi qoppana danddayoosona. Gidoppe attin, eti Yihooway kessido kandduwaa maarata kariyaageeta maaddiiddi deꞌoosona. Hegee eti pornograafiyaa beꞌiyoogaa doommiyo wode qoppidoba waayi gidana. SHin, tumu Xoossawu goynniyaageeti pornograafiyaa ixxana koshshiyoogaa Geeshsha Maxaafay qoncciyan yootees. Geeshsha Maxaafay nuna hagaadan zorees: “Iitabaa ixxite. Lo77obaa dosite.”—Amo. 5:15.

Haray atto pornograafiyaa beꞌiyoogaa agganawu koyiyaageetussikka hegee metiyaaba gidana danddayees. Nuuni nagaranchcha gidiyo gishshawu, pokkobaa amottiyoogaa agganawu baaxetiyoogee koshshana danddayees. Qassi, nuuni nagaranchcha gidiyo gishshawu, pornograafiyaa beꞌiyoogee bala gidenna giidi nu wozanan qoppana danddayoos. (Erm. 17:9) Gidikkokka, daroti hegaa mala baaxiyan xoonidi Kiristtaane gididosona. Hegaa eriyoogee neenikka pornograafiyaa eqettana danddayiyoogaa ammanettanaadan oottana danddayees. Seexaanaa pire gidida pornograafiyaappe neeni naagettanaadan Xoossaa Qaalay waati maaddana danddayiyaakko akeeka.

POKKOBAA AMOTTOPPA

Nuuni qommoora beꞌidoogaadan, cora Israaꞌeelati bala amuwan qohettidosona. Ha wodiyankka hegaa malabay hanana danddayees. Yesuusa ishay Yaaqoobi he daafaa hagaadan qonccissiis: “Asi huuphiyan huuphiyan ba huuphe iita amuwan gooshettiyo wodenne cimettiyo wode paacettees. Hegaappe guyyiyan, amoi shahaaridi, nagaraa yelees.” (Yaaq. 1:14, 15) Issi ura wozanan iita amoy dicciichchikko, he uri guyyeppe nagaraa oottana danddayees. Yaatiyo gishshawu, nuuni pokkobaa qoppiyoogaa agganawu nuna wolqqanttana koshshees.

Pokkobaa neeni aggennan qoppiyoogaa akeekikko, sohuwaara issibaa ootta. Yesuusi, “Ne kushee woi ne tohoi nena balettikko, neeppe qanxxa ola; . . . Qassi ne aifee nena balettikko, neeppe wooca ola” yaagiis. (Maa. 18:8, 9) Yesuusi yootidobay nuuni nu bollaa qohana koshshees giyoogaa gidenna. I nuuni balabaa qoppanaadan oottiya gaasuwaa akeekanaadan nuna maaddanawu leemisuwaa goꞌettiis. Pornograafiyaara gayttidaagan he zoriyaa waati oosuwan peeshshana danddayiyoo?

Pornograafee nenaara gayttiyo wode, ‘Hegee tana metennaba’ gaada qoppoppa. Eesuwaara wora xeella. Eesuwan televizhiiniyaa gordda. Komppiyuteriyaa woy moobayliyaa eesuwan gordda. Geeshshabaa xeella. Hagaadan oottiyoogee neeni iitabaa amottennaadan ne qofaa naagana mala maaddana danddayees.

NUUNI KASE BEꞌIDO PORNOGRAAFIYAABAA AGGENNAN QOPPIKKO WAATANA DANDDAYIYOO?

Neeni pornograafiyaa beꞌiyoogaa aggidaba gidikkonne, kase beꞌidobaa neeni issi issitoo hassayikko shin? Pornograafiyan beꞌido misileta issi uri daro wodiyawu aggennan hassayana woy hegaabaa aggennan daro wodiyawu qoppana danddayees. Hegee awudekka hanana danddayees. Hegaadan hanikko, neeni geeshsha gidennabaa, hegeekka mastterbeeshiniyaa oottanaadan nena denttettana danddayees. Hegaa gishshawu, neeni hegaa mala qofaa akeekennan qoppana danddayiyoogaa era, qassi hegaa eqettanawu giigetta utta.

Xoossay koyiyoogaadan qoppanawunne oottanawu neeni kaseegaappe aaruwan murtta. ‘Ba bollaa yimppidi haarissanawu’ eeno giida kiitettida PHawuloosa mala gida. (1 Qor. 9:27) Iitabaa amottiyoogee nena haaroppo. ‘Xoossay koyiyoobi, loꞌꞌobi, A ufayssiyaabinne qassi kumettabi aybakko eranawu ne qofaa muumeera dummayada laamma.’ (Roo. 12:2) Neeni Xoossay koyiyoogaadan qoppikkonne oottikko ufayttanaagaa, shin pokkobaa oottikko ufayttennaagaa hassaya.

Geeshsha Maxaafaappe amarida xiqiseta hassayanawu baaxeta. Guyyeppe bala qofay neeyyo hassayettiyo wode, he xiqisetubaa qoppanawu nena wolqqantta. Mazamure 119:37; Isiyaasa 52:11; Maatiyoosa 5:28; Efisoona 5:3; Qolasiyaasa 3:5; 1 Tasalonqqe 4:4-8 mala xiqiseti neeni pornograafiyaa Yihoowaagaadan xeellanaadaaninne I neeni ay oottanaadan koyiyaakko akeekanaadan maaddana.

Pokkobaa beꞌiyoogaa woy qoppiyoogaa neeni eqettana danddayennabadan neeyyo siyettikko neeni waatana koshshii? Nuuyyo leemiso gidiya Yesuusa akeekan kaalla. (1 PHe. 2:21) Yesuusi xammaqetti simmin, Seexaanay A aggennan paacciis. Yesuusi waatidee? I aggennan eqettiis. Yesuusi Seexaanay ehiido paaciyaa eqettido wode, dumma dumma xiqiseta goꞌettiis. I “Laa ha Seexaanau haakka” yaagin, Seexaanay A achchappe biis. Yesuusi Dabloosa eqettiyoogaa mule aggibeennaagaadan, neenikka eqettiyoogaa aggana koshshenna. (Maa. 4:1-11) Seexaanaynne A alamee neeni pokkobaa qoppanaadan oottanawu aggennan baaxetikkonne, eqettiyoogaa mule aggoppa. Neeni pornograafiyaa eqettada xoonana danddayaasa. Yihooway maaddin, neeni ne morkkiyaa xoonana danddayaasa.

YIHOOWA WOOSSA, QASSI AYYO AZAZETTA

Aggennan Yihoowa woossa, qassi I nena maaddanaadan A oychcha. PHawuloosi hagaadan giis: “Xoossaa intte woossiyo woosa ubban a keehi [galatite], . . . Qassi asa eratettaa ubbaappe aadhdhiya Xoossaa sarotettai intte wozanaanne intte qofaa Godaa Yesuus Kiristtoosa baggaara naagana.” (Pili. 4:6, 7) Neeni balabaa eqettanaadan maaddanawu neeyyo Xoossay woppaa immana. Neeni Yihoowakko shiiqikko, ‘ikka neekko shiiqana.’—Yaaq. 4:8.

Nuuni Ubbaa Haariyaagaara dabbotido dabbotaa minttikko, Seexaanaa piretuppe naagettana. Yesuusi, “Ha sa7aa haariyaagee [Seexaanay] yiyo gishshau, . . . Tana i ainne oottanau danddayenna” yaagiis. (Yoh. 14:30) Yesuusi hagaa waati eridee? I issi wode hagaadan giis: “Tana kiittidaagee tanaara de7ees; taani ubba wode a ufaissiyaagaa oottiyo gishshau, i ta xalaalaa aggibeenna.” (Yoh. 8:29) Neeni oottiyo ubbaban Yihoowa ufayssanawu baaxetikko, I nena aggennaagaa ammanettana danddayaasa. Pornograafiyaa piriyaappe neeni naagettikko, Seexaanay nena he piriyan oyqqana danddayenna.