Eela Zanggaaraa
Daawitanne Gooliyaada—Hegee Tumuppe Hanidabee?
Issi issi asay Daawitabaanne Gooliyaadabaa yootiya taarikee tumu taarikeeyye haysee giidi qoppees. Hagaappe kasetiya huuphe yohuwaa nabbabiyo wode hegaadan qoppadii? Hegaadan qoppikko, kaallidi deꞌiya heezzu oyshata beꞌa.
1 | Asi 2.9 meetire gidiyaagaa aduqqana danddayii?
Geeshsha Maxaafay Gooliyaada geesay “usuppun waranne takkaaro” gidiyoogaa yootees. (1 Sameela 17:4) Issi waray 44.5 sentti meetire aduqqees; issi takkaaroy qassi 22.2 sentti meetire aduqqees. Hegaa gishshawu, a geesay 2.9 meetire heera. Issi issi asay Gooliyaadi hegaa keenaa aduqqana danddayennabadan qoppees; shin hagaa ane akeeka: Naqaashay bessiyoogaadan, 2.7 meetire aduqqiya asi deꞌidoogee ha wodiyan erettiis. Gooliyaadi hegaappe 20 sentti meetire gidiyaagaa aduqqana danddayennee? I Rafayma zare; eti keehi wogga adussa asa gidiyoogan erettoosona. Qassi 13tta xeetu layttan K.K. xaafettida Gibxxetu naqaashay yootiyoogaadan, Kanaane heeran deꞌiya wolqqaama olanchatu geesay 2.4 meetireppe darees. Hegaa gishshawu, Gooliyaada geesay daro asaagaappe dummatikkokka, i hegaa keena gidana danddayees.
2 | Daawiti tumuppe deꞌida asee?
Issi issi eranchati issi wode Kawuwaa Daawita taarikee hayse gaanawu malikkokka, danddayibookkona. Biittaa bookki xannaꞌiyaageeti “Daawita keettaa asaa” giya beni xaafettidabaa demmidosona. Yesuus Kiristtoosikka Daawiti tumu deꞌida asa gidiyoogaa yootiis. (Maatiyoosa 12:3; 22:43-45) Yesuusi Mase gidiyoogaa qonccissiya a yeletaa turaabaa yootiya naaꞌꞌu naqaashati, i Kawuwaa Daawita zare gidiyoogaa bessoosona. (Maatiyoosa 1:6-16; Luqaasa 3:23-31) Hegaa gishshawu, Daawiti tumuppe deꞌida asa.
3 | Ha taarikiyan qonccida dumma dumma sohoy tumuppe deꞌida sohoo?
Geeshsha Maxaafay eti Eela Zanggaaran olettidoogaa yootees. SHin harabaakka qonccissidi yootees; Sooko giyoonne Azeeqa giyo katamatuppe gidduwan Pilisxxeemati shiiqidoogaa yootiyoogaa akeeka. Israaꞌeelati qassi he zanggaaraappe hara baggan shiiqidosona. Ha sohoti tumuppe deꞌiya sohoo?
Mata wode he heeri biida issi asi giidobaa akeeka: “Nuna he heeraa yuushshidi bessidaagee haymaanootiyaa mintti kaalliya asa gidenna; i nuna Eela Zanggaaraakko efiis. Nuuni he deriyawu pude kiyida. I nuuni he zanggaaraa duge xeelliiddi, 1 Sameela 17:1-3 nabbabanaadan nuuyyo yootiis. I he zanggaaraa bessiiddi, ‘Hegan, intteppe haddirssa baggaara Sookko katamay laalettidaagee deꞌees’ yaagiis. Qassi hara baggi simmidi yaagiis: ‘Hegan, intteppe ushacha baggaara Azeeqa katamay laalettidaagee deꞌees. Pilisxxeemati ha naaꞌꞌu katamatuppe gidduwan, intteppe sinttaara deꞌiya sohuwan shiiqidosona. Hegaa gishshawu, haꞌꞌi nuuni eqqido sohoy Israaꞌeelati shiiqidosaa gidana.’ Taani haꞌꞌi eqqidosan Saaꞌoolinne Daawiti eqqennan aggokkona gaada qoppaas. Hegaappe simmidi, duge wodhiiddi, darotoo mela gidida, shuchay kumido zanggaaraa pinnida. Taani Daawiti Gooliyaada worido issi shuchaa gujjin, ichashu muyla shuchata i hegaappe hokkidi qoriyoogaa qoppaas.” Ha bitanee hara darotuugaadan, Geeshsha Maxaafan qonccidabay tuma gidiyoogan keehi maalaalettiis.
Ha taarikee tuma gidiyoogaa siranaadan oottiyaabi aybinne baawa. Ha taarikiyan qonccida sohotikka asatikka deꞌidabata. Qassi ha taarikee, Xoossay ba ayyaanan xaafissido Qaalaa shaaho; yaatiyo gishshawu, hegee “worddotenna” tumu Xoossaappe yiidaba.—Tiitu 1:2; 2 Ximootiyoosa 3:16.