ʼE Nātou Maʼu Te Fiafia Moʼoni ʼi Te “Palatiso”

TE PALATISO! Ko te palalau ʼaia ʼe hake ʼi te fakakaukau ʼo te hahaʼi mokā ʼe nātou manatu ki Vaihi — pea ʼe lahi tona ʼu tupuʼaga. ʼE lahi te ʼu meʼa ʼi heni ʼe hage ko te ʼaele lelei, ko te lagi taulekaleka, ko te feueueʼaki ʼa te ʼu fuʼu niu, te ʼu agiagi mokomoko ʼo te matagi, pea mo te ʼu matatai ʼoneʼia — koʼena te ʼu meʼa ʼe tokolahi te hahaʼi ʼe nātou ʼui ko he palatiso.

Ko te hahaʼi mai te ʼu potu mamaʼo ʼo feiā mo te ʼu potu ʼe ōvi mai ʼe nātou ʼolo ki te koga meʼa ʼaia ʼuhi ko te ʼu faʼahi makehe ʼaia. ʼE nātou ʼomai mai Asia, mai te Pasifika, mai Amelika pea mai te ʼu koga meʼa ohage ko te Caraïbes pea mo te Eulopa. ʼE tokolahi neʼe nātou ʼolo ki ai ʼuhi ko te ʼaele lelei ʼo te koga meʼa. Ko ʼihi neʼe nātou kumi tanatou fīmālie faka ekononimike — pea mo te fiafia foki. Ko te fua ʼo te taʼi fakatahi ʼaia ʼe ko te fefioʼaki ʼo te puleʼaga kehekehe, ʼo feiā aipe mo te ʼu lanu kehekehe, ʼaki te kehekehe ʼo te ʼu agaʼi fenua pea mo te ʼu fakakaukau faka lotu.

Kae, ʼe ʼi ai pe foki te tahi ʼu fahaʼi. Ohage pe ko te tahi ʼu koga meʼa matamatalelei ʼo te kele, ʼe toe maʼu pe foki ʼi Vaihi te fakapō, te toloke, te mamio kovi, te tefu, pea mo ʼihi atu kovi ʼe maʼu e te tagata ʼi te koga meʼa fuli pe ʼe nofo ai. ʼUhi ko te mole tokaga ʼa te tagata pea mo te tahi faiga pe ʼaē kia ia totonu, ko te ʼu motu ʼo Vaihi ʼe pulipuli mamalie pe tonatou matalelei. Ko te hahaʼi ʼe nātou loto ki he palatiso, kae ʼe mole ko te hahaʼi fuli ʼaē ʼe maʼuli ai ʼaē ʼe nātou tokakaga peʼe nātou faiga ke nātou taupau te ʼu motu ʼaia ke tuʼumaʼu ko he palatiso. Kae ʼe tonu ke laka age ia ʼi he koga meʼa matamatalelei pea mo he ʼaele lelei ke fakaliliu ko he palatiso.

ʼE ʼi ai te kūtuga ʼe faka ʼaluʼalu ake tanatou hahaʼi ʼe nātou maʼu te fīmālie moʼoni ʼi te faʼahiga palatiso ʼaia. Ko te ʼu hahaʼi neʼe nātou tali te moʼoni faka tohi-tapu pea neʼe nātou tali ʼi tonatou loto katoa te fakapapau fakatalakitupua ʼaenī ʼa te ʼAtua: “ ʼE ʼau fakatupu te ʼu lagi foʼou pea mo he kele foʼou; pea ʼe mole toe fakamanatuʼi anai te ʼu meʼa muʼa ʼatu, pea ʼe mole toe hake anai ki te loto.” Ko te ʼu hahaʼi ʼaia ʼe nātou sio fakafiafia ki te ʼu temi ka haʼu ʼo nātou manatuʼi te ʼu palalau ʼaenī ʼa te ʼapositolo ko Petelo: “Ko tana fakapapau, ʼe tou ʼamanaki ki te ʼu lagi foʼou pea mo te kele foʼou ʼaia ʼe tonu ke nofo ai ia te faitotonu.” (Isaia 65:17; 2 Petelo 3:13). Ko ai te ʼu hahaʼi ʼaia? Pea neʼe feafeaʼi tanatou ako te ʼamanaki fakatalakitupua ʼaē ʼe maʼu ʼi te Tohi-Tapu? Pea koteā te ʼu fetogi neʼe nātou fai ʼi tonatou maʼuli?

Kua puli te manavahe ki te mate

Ko Isapela pea mo tona ʼohoana ko Sose, ko te ʼu hahaʼi Filipine. Ko Isapela neʼe tupu ʼo muliʼi te lotu ʼo tana ʼu mātuʼa ʼaē ko te lotu katolika, pea neʼe mole heʼeki ina vakaʼi ia te Tohi-Tapu. Neʼe akoʼi age kia Isapela ko te laumālie ʼo te tagata ʼe tuputupua. Neʼe feafeaʼi tana aga ʼo ʼuhiga mo te akonaki loi ʼaia? Neʼe mataku foki ʼi te manatu ʼaē ki te mate koteʼuhi neʼe ia ia te manatu ʼaē ʼe tanu maʼuli anai ʼo heʼegata ʼi tona puha mate, pea ko tona laumālie ʼe mole feala anai hona hāofaki. ʼI te taʼu 1973, neʼe kamata ako e Isapela te Tohi-Tapu mo te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova. ʼI tana ako ʼaē ko te laumālie ʼo te tagata ʼe mole tuputupua pea ko te ʼAtua ʼe ina haga anai ʼo pulihi te mate, ʼo faka ʼuhiga ʼaki te fakatuʼuake mai te mate, neʼe fiafia ʼaupito pea neʼe lahi tona fīmālie (Esekiele 18:​4, 20; Soane 5:​28, 29). Ko te moʼoni ʼa te Tohi-Tapu neʼe lahi tona fakaʼiloga ia ia ʼo ʼiloga ai tana tuputupu vave.

Kae feafeaʼi te faʼahi ʼo Sose? Neʼe kau mo ia ʼi te ʼu palalau faka tohi-tapu, kae neʼe ina fai ʼaki tana manatu ʼaē ʼe ina maʼu anai he hāla ʼa te kau Fakamoʼoni. Ka neʼe mole ina maʼu he hāla ʼi te meʼa ʼaē neʼe akoʼi age kia ia mo tona ʼohoana. Koia, ʼi te kamata ʼo tanatou ako, ko te fihifihia ʼo ʼuhiga mo te toto neʼe malaga. ʼI muʼa atu ko Sose neʼe ina tau gaohi te ʼu meʼa kai ʼaki te toto. Kae ʼi tana sio ʼaē ko te Tohi-Tapu ʼe ina tapuʼi te kai ʼo te toto, neʼe ina fakagata te fahaʼi ʼaia (Senesi 9:​3, 4; Levitike 17:​10-12; Gāue 15:​28, 29). Neʼe hoko atu tana kau ki te ʼu ako faka tohi-tapu pea neʼe fiafia ʼi tana kua maʼu te moʼoni. ʼI te temi nei, ko Sose pea mo Isapela pea mo tanā ʼu tamaliki ʼaē e fā ʼe nātou leleiʼia te fiafia moʼoni ʼi tanatou maʼuliʼi te ʼu fakatuʼutuʼu ʼa te ʼAtua.

Fakalalata e te lotu faka kilisitiano moʼoni

Ko te tagata saponia ʼe higoa ko Sose pea mo tana ʼohoana potukalia ko Liliane, neʼe nā taʼu 60. Ko nāua tokolua neʼe nā tutupu pea lalahi ʼi Vaihi. Ko Sose neʼe mole ina maʼu he ʼu akonaki faka lotu mai tana ʼu mātuʼa, koia ʼe mole heʼeki ina faka ʼuhiga lahi te lotu. Kae, neʼe tui tuʼumaʼu pe ia ki te ʼAtua. ʼI te tahi fahaʼi, ko Liliane neʼe taupau e tana ʼu mātuʼa ʼi tanā lotu, ʼaē ko te lotu katolika.

ʼE logope ko Sose neʼe mole ko he tagata neʼe lahi tana fia lau te Tohi-Tapu, kae neʼe ina lau te ʼu nusipepa ʼaē ko Te Tule Leʼo pea mo te Koutou ʼaʼala! ia taʼu e 30. Koia neʼe lahi te ʼu meʼa neʼe kua ina ako ʼi te Tohi-Tapu. Kae ʼi tona ʼuhiga ʼaē neʼe ko te tagata ʼinu pea suluka, neʼe tuai tana fai te ʼu fetogi ʼi tona maʼuli. ʼI te hoholo ʼo te temi, ko Sose neʼe hoko atu pe tana lau te ʼu nusipepa pea mo tau kau ki te ʼu fono faka kilisitiano ʼi te Fale ʼo te Puleʼaga. Kae koteā koa tona tupuʼaga? Ohage ko tana ʼui, koteʼuhi “ko te ʼu lotu ʼaē ʼe nātou malualoi” ʼo nātou pupunu ʼonatou mata ki te ʼu meʼa ʼaē ʼe kovi ʼe tauteaʼi e te Tohi-Tapu. Neʼe feala tana sio ko te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova ʼe kehe age ia nātou.

Koteā koa te meʼa neʼe tupu ai te fia haʼu ʼo te ʼohoana ʼo Sose, ia Liliane, ki te moʼoni ʼo te Folafola ʼo te ʼAtua logope te loloto ʼo tana pipiki ki te lotu ʼo tana ʼu mātuʼa? Ko tona tēhina neʼe ina fakaafe ia ia ki te ʼu fono ʼi te Fale ʼo te Puleʼaga. “Neʼe ʼau leleiʼia tanatou aga faka famili fakafiafia pea mo tanatou ʼu malimali”, ko te meʼa ʼaia neʼe manatuʼi e Liliane. Neʼe ʼiloga te ʼofa moʼoni ʼi te hahaʼi ʼa Sehova ʼo ina ʼiloʼi papau ai ko te moʼoni ʼaia (Soane 13:​34, 35). Neʼe ina tali te ako faka tohi-tapu, pea neʼe ina foaki tona maʼuli kia Sehova, pea neʼe papitema ʼi te ʼu māhina pe ʼaē neʼe hoa atu ki te papitema ʼo tona ʼohoana.

Ko Sose ʼe mole kei suluka pea ʼe mole kei ʼinu, pea ko Liliane kua ina līaki tana ʼu tamapua faka lotu. ʼAki tonā loto kua fonu ʼi te ʼofa, ʼe nā vaevae te ʼu meʼa neʼe nā akoʼi ki ʼihi, ʼo kau ai tonā ʼu mokopuna e 25 pea mo te ʼu tamaliki e fā ʼo tonā ʼu mokopuna. ʼI takotou sio pe ki tonā ʼu fofoga, pea ʼe koutou ʼiloʼi ai te ʼaluʼaga ʼo Sose pea mo Liliane!

Ko te fiafia pea mo te tokalelei kua maʼu

Ko Patilike, te tagata Ilelani kua fotufotuʼa tagata, pea mo Nina tona ʼohoana ko te fafine sutea, neʼe nā mavae mai te potu toga ʼo te ʼu Fenua ʼo Amelika ki Vaihi. ʼI muʼa atu, neʼe nā maʼuli ʼi tonā faʼahiga maʼuli faʼifaʼitaliha: ʼi te toloke, ʼi te ʼu faʼahiga meʼa faka lotu, pea mo te ʼu aga ʼaē ʼe mole lelei kua puli. Neʼe fualoa tanā kau ʼi te faʼahiga lotu ʼe ko te hahaʼi ʼe kau ai ʼe nātou faigaʼi ke nātou maʼu te potu māʼoluga ʼo te poto ʼaki te fakaʼaoga ʼo te toloke, ʼi te metitasio, pea ʼaki te pule faka lotu ʼo te kautahi ʼaia. ʼAki te temi, ko Patilike neʼe kua fiu ʼi te ʼu maheka, pea mo te ʼu fihi ʼe tau hoko ʼi te kūtuga ʼo te tauhi ʼaia ʼaē ʼe nātou ʼui kua nātou maʼu te ‘tuʼulaga māʼoluga ʼo te mālama’. Neʼe situʼa ki te kūtuga ʼaia pea neʼe toe liliu ki Vaihi, ʼaē neʼe kua maʼuli ai ʼo faigaʼi ke ina maʼu he tokalelei ʼi tana fakakaukau. Ki muli age, neʼe fakalotoʼi e Patilike tona kaumeʼa ko Nina ke haʼu ʼo mamata ʼi Vaihi. Ki muli age, neʼe nā ʼohoana pea neʼe nā nonofo ʼi Vaihi.

Ko te meʼa ʼaē neʼe mole ʼiloʼi e Patilike pea mo Nina ʼi tana faiga ʼaē ki te tokalelei pea mo te fiafia, ʼe nā maʼu anai te meʼa ʼaia ʼi tanā ako te Tohi-Tapu mo te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova. Ko Nina ʼi tona maʼuli neʼe mole tui ki te ʼAtua, pea kua ina maʼu te ʼu tali ki te ʼu fehuʼi neʼe mole mahino ki ai ʼohage la: peʼe koteā te tupuʼaga ʼo te ʼi ai ʼo te kovi, pea he koʼe koa ʼe hoko te ʼu malaʼia ki te hahaʼi agalelei. Ko te kumi ʼaē e Patilike te moʼoni lolotoga ʼaia taʼu e 10 kua iku ki tona ikuʼaga fakafiafia. ʼAki te meʼa neʼe ina ako pea mo Nina mai te Tohi-Tapu, neʼe kamata ai te ʼu fakaʼiloga ʼi tonā maʼuli. ʼAki te faiga mālohi pea mo loaloaga, neʼe feala leva kia Patilike tana liaki tana holi ʼaē ki te pata ʼaē neʼe kua tau aka loloto ia ia. Kua teitei taʼu 10 nei, ko ia pea mo tona ʼohoana, kua nā maʼuli maʼa: maʼa ʼi te fahaʼi fakalaumālie ʼi tana mulimuli pe ki te ʼu fakatotonu ʼa te ʼAtua. ʼAki te loto maʼa pea mo te leʼo ʼo loto ʼe maʼa kua nā fiafia ʼi te fīmālie ʼaē neʼe nā faiga ki ai.

Ko te ʼu sakilifisio pea mo te ʼu fakapale

“Koutou faiga mālohi ke koutou hu ki te matapā fāveliveli, heʼe ʼau tala atu kia koutou, ʼe tokolahi anai ia nātou ʼe nātou faiga anai ke nātou hu kae ʼe mole natou lavaʼi anai.” (Luka 13:24). Ko te ʼu palalau ʼaenī ʼa Sesu Kilisito ʼe fakahāhā fakalelei ai ʼe mole faigafua te tauhi ki te ʼAtua pea mo maʼuliʼi tana ʼu fakatuʼutuʼu faka tohi-tapu. Ko he tahi ʼe ina fia fai te fahaʼi ʼaia ʼe mole gata pe tana faiga mālohi kae ʼe tonu foki ke ina fai mo he ʼu sakilifisio. Neʼe ko he fahaʼi ia neʼe lagi fai e te ʼu hahaʼi ʼaē neʼe kua tou talanoa ki ai. Kae neʼe ko he meʼa fakatalakitupua ʼaē neʼe fakapale ʼaki ia nātou ʼaia!

Ohage la, tou fakasiosio muʼa ia Patilike pea mo Nina, ʼaē neʼe tou talanoa ki ai ʼi muʼa atu. Neʼe ʼi ai te fakaʼiloga lahi ʼo tonā maʼuli: heʼe ʼi tonā maʼuli ʼāfea neʼe nā gāue ʼaho katoa ʼo nā maʼu ai tonā totogi e lahi ʼo fetogi leva ki muli age, kua lahi tanā gāue ki te minisitelio faka kilisitiano kae lava pe tonā maʼuli ʼaki pe te gāue vaeluaʼi ʼaho. Kae ʼe nā ʼiloʼi papau ko te maʼu ʼo te ʼu koloā fakalaumālie ʼe laka age ia ʼi he ʼu sakilifisio neʼe nā fai moʼo maʼu ʼo he ʼu koloā. Pea kua nā fiafia moʼoni.

Ko te ʼu fetogi neʼe mole faigafua kia Sose pea mo Liliane, koteʼuhi ko tanā kua matutuʼa. Ko te kau ki te ʼu fono faka kilisitiano pea mo te minisitelio neʼe maʼua kia nāua ke lahi honā temi pea mo hanā tokaga pea mo he ʼu faiga mālohi ʼa nāua. ʼI tanā fiafia, ko tonā maʼuli kua faka aʼu mai ʼo lelei, pea ko tonā maʼuli ʼe nā maʼu nei, ʼe feala pe ke ʼui ko tonā maʼuli ʼe matamatalelei, ʼe fonu, pea ʼe ko he maʼuli fiafia ia.

Kia Sose pea mo Isapela, ko te meʼa tāfito ʼaē neʼe faigataʼa kia nāua ko te akoʼi ʼo tana fānau pea mo tokoniʼi nātou ke nātou haʼele ʼi te ala ʼo te moʼoni. Neʼe maʼua ke lahi te temi pea mo te faiga ʼaē ki te teuteuʼi ʼo te ʼu tamaliki ʼaia e fā ʼa nāua kei veliveli ki te ʼu fono faka kilisitiano peʼe ko te ʼolo mo nāua ki te minisitelio faka kilisitiano. ʼAki te ʼu meʼa ʼaia, ko Sose pea mo Isapela neʼe kua nā lotovaivai ʼo mole kei tokakaga ki tonā ʼu maʼua faka taumātuʼa. Kae ʼaki te akonaki faka tohi-tapu ʼaē neʼe talanoa tāfito ki te “toe fakafoʼou ʼo tokotou laumālie ʼi te ʼu fai faka sakilifisio”, neʼe uga ai ia nāua ke nā toe hoko atu tanā faiga ʼaē ko te tuku ki tanā ʼu tamaliki he tokaga pea mo he ʼu tokoni ʼe ʼaoga ʼaē ‘ko te ako ʼo te ʼu tamaliki ʼi te akonaki pea mo te ako faka ʼatamai ʼa Sehova’. ʼE moʼoni, ko te ʼu faiga mālohi feiā neʼe fua manuʼia ia. — Efesi 6:4.

Neʼe mole ko he koga meʼa matamatalelei, pe ko he ʼaele lelei, pe ko he maʼuli lotonoa ʼaē neʼe nātou foaki te fīmālie moʼoni ki te ʼu hahaʼi ʼaia pea mo ʼihi atu ʼe tokolahi. Kailoa, neʼe ko te mālama ʼaē neʼe nātou fakaʼaogaʼi ki tonatou maʼuli ʼo mulimuli ki te finegalo ʼo te ʼAtua pea mo maʼuliʼi te ʼu fakatuʼutuʼu ʼo tana Folafola, te Tohi-Tapu (Tagata Tānaki 12:13). Pea tahi, ko te fīmālie moʼoni ʼe hake ʼi tonatou loto ʼi tanatou mamata ki te temi fiafia ʼaē ka fakatuʼu anai ʼi te palatiso fakakelekele ʼi te kele katoa. — Luka 23:43.

[Paki ʼo te pasina 25]

Ko Sose pea mo Isapela pea mo tanā fānau ʼe nātou fiafia ʼi te lau ʼo te Tohi-Tapu.

[Paki ʼo te pasina 26]

Ko Sose pea mo Liliane ʼe nā maʼu te fiafia ʼi te minisitelio faka kilisitiano.

[Paki ʼo te pasina 27]

Ko Patilike pea mo Nina ʼe nā fiafia ʼi te fīmālie moʼoni ʼi te gāue ʼa Sehova.