Koutou Faka Maʼuhigaʼi Te Maʼuli Moʼoni

ʼE GATA koa te meʼa fuli ʼaki te maʼuli ʼaenī? ʼAki te fakaloto mālohiʼi ʼo tatou ke tou “puke maʼu te maʼuli moʼoni,” ʼe fakahā mai e te Tohi-Tapu ʼe ʼi ai te meʼa ʼe laka age. (1 Timoteo 6:17-19) Kapau ko totatou maʼuli ʼi te temi nei, ʼe mole ko te maʼuli moʼoni ia, koteā la tona ʼuhiga?

ʼE fakahā e te koga tohi ʼaē ʼe toʼo mai ai te vaega, ko te “maʼuli heʼegata” ʼaē ʼe tonu ke puke maʼu e te tagata ʼaē ʼe manavasiʼi ki te ʼAtua. (1 Timoteo 6:12) Ki te tokolahi, ko tona faka ʼuhiga ko te maʼuli heʼegata ʼi te kele. Neʼe maʼu e Atama, te ʼuluaki tagata, te ʼamanaki ʼo te maʼuli heʼegata ʼi te kele faka palatiso. (Senesi 1:26, 27) Neʼe hoki mate pe ʼaki tana kai ki “te fuʼu ʼakau ʼo te mālama ki te meʼa ʼaē ʼe lelei pea mo te meʼa ʼaē ʼe kovi.” (Senesi 2:17) Kae ʼuhi ko Atama mo tona ʼohoana, ia Eva, neʼe nā talagataʼa ʼo nā kakai ki te fuʼu ʼakau ʼaia, neʼe fai e te ʼAtua te fakatūʼa ki te mate. ‘ ʼI te ʼaho ʼaē neʼe nā kakai kiai,’ neʼe nā mamate ai ia mata ʼo te ʼAtua pea neʼe nā kamata hifo ʼi te faʼahi fakasino ʼo kaku ki tonā mamate fakasino. Ko tonā maʼuli neʼe mole kei tatau mo te faʼahiga maʼuli ʼaē neʼe nā fakafiafia ai ʼi te kamata.

Ko Te Ala Ki “Te Maʼuli Moʼoni”

Ke liliu “te maʼuli moʼoni” ko he meʼa ʼe feala, neʼe fai e Sehova ʼAtua te fakatuʼutuʼu moʼo hāofaki ʼo te malamanei. Ke feala hatatou mahino ki te fakatuʼutuʼu ʼaia, tou fakakaukauʼi age muʼa he fale gāue veliveli. Ko te ʼu masini fuli ʼaē ʼi ai ʼe ʼi ai tona mele pea ʼe fakatupu kovi kia nātou ʼaē ʼe nātou gāueʼi koteʼuhi ko te ʼuluaki tagata gāue, kua hili kiai te ʼu taʼu, neʼe mole mulimuli ki te tohi ʼaē ʼe tuʼu ai te ʼu meʼa ʼaē ʼe tonu ke fai pea neʼe ina maumauʼi ai te ʼu masini fuli. Ko te kau tagata gāue ʼo te temi nei ʼe nātou lava fai pe te meʼa ʼi te ʼaluʼaga ʼo tanatou ʼu fealagia ʼaki te ʼu masini neʼe tuku age kia nātou. ʼE loto e te tagata ʼaē ʼoʼona te fale gāue ke ina toe gaohi te ʼu masini moʼo tokoni ki te kau tagata gāue, pea ʼe ina tuku kehe te falā ʼaē ʼe fakamaʼua ki te fakatuʼutuʼu ʼaia.

Ko te ʼuluaki ‘tagata gāue ki te ʼu masini,’ ia Atama, neʼe mole ina faka maʼuhigaʼi te maʼuli ʼaē neʼe foaki age ki ai. Koia, neʼe ina tuku ai te heʼe haohaoa ki tona hākoga, ohage pe ko he masini ʼe haʼele kovi. (Loma 5:12) Ohage ko te kau tagata gāue ʼi te fale gāue ʼaia ki muli mai, ʼaē neʼe mole feala ke nātou fakatokatoka te ʼaluʼaga, neʼe mole lava kaku te hākoga ʼo Atama ki te maʼuli moʼoni. (Pesalemo 49:7) Moʼo fakatonutonuʼi te ʼaluʼaga ʼaia ʼaē ʼe hage ʼe mole hona ʼamanaki, neʼe momoli ifo e Sehova tona ʼAlo ʼulu tokotahi moʼo totogi te maʼuli heʼegata maʼa te malamanei. (Luka 1:35; 1 Petelo 1:18, 19) ʼAki he mate faka sakilifisio maʼa te malamanei, neʼe foaki ai e te ʼAlo ʼulu tokotahi ʼo te ʼAtua, ia Sesu Kilisito, te totogi—ko te maʼuli ʼaē ʼe tatau mo te maʼuli ʼaē neʼe pulihi e Atama. (Mateo 20:28; 1 Petelo 2:22) ʼAki te sakilifisio maʼuhiga ʼaia, kua maʼu nei e Sehova te fakatafito moʼo foaki te maʼuli moʼoni.

Ki te hahaʼi ʼaē ʼe talagafua, ʼe faka ʼuhiga anai te sakilifisio faitotogi ʼa Sesu ko te maʼuli heʼegata ʼi he kele kua liliu ko he palatiso. (Pesalemo 37:29) Ko te ʼamanaki ʼaia ʼe maʼu anai e nātou fuli ʼaē ka maʼuʼuli anai ʼi “te tau ʼo te ʼaho lahi ʼo te ʼAtua Māfimāfi,” ʼaē ko Halamaketone. (Fakahā 16:14-16) ʼE molehi anai e te tau ʼaia te agakovi fuli ʼi te kele. (Pesalemo 37:9-11) Ko nātou ʼaē ʼe manatuʼi e te ʼAtua, ʼaē ʼe mamate ʼi muʼa ʼo te ʼaho ʼaia, ʼe fakatuʼuake anai nātou ʼi te kele kua liliu ko he Palatiso pea ʼe nātou maʼu anai te ʼamanaki ʼo te fakafiafia ki te maʼuli moʼoni ʼaē ka maʼu anai e nātou fuli ʼaē ʼe fakalogo ki te ʼAtua.—Soane 5:28, 29.

ʼE ʼAoga Ke Tou Faka Maʼuhigaʼi Totatou Maʼuli ʼi Te Temi Nei

ʼE mole faka ʼuhiga ʼaki leva te faʼahi ʼaia ʼe feala hatatou meʼa noaʼi te ʼuhiga taputapu ʼo totatou maʼuli ʼi te temi nei. ʼE puli anai koa he temi pea mo he falā ʼo te tagata ʼoʼona te fale gāue moʼo toe gaohi ʼo he masini ʼe mole tokaga lelei kiai he tagata gāue? Peʼe mole koa la ina tuku te masini ʼaē kua toe gaohi ki he tahi neʼe faiga mālohi ʼi te ʼaluʼaga ʼo tana fealagia moʼo taupau ʼo te masini ʼāfea?

Ko te maʼuli, ʼe ko he meʼa ʼofa ia mai ia Sehova. Mai tona ʼaluʼaga ʼaē ko te meʼa ʼofa ʼaia ʼe haʼu mai ia ia, ʼe loto e ia ke tou fakapelepeleʼi te meʼa ʼofa ʼaia. (Pesalemo 36:9; Sake 1:17) ʼI tana palalau ʼaē ki te tokaga ʼa Sehova ki te hahaʼi ʼi te kele, neʼe ʼui fēnei e Sesu: “Māʼia mo te ʼu fuluʼi ʼulu fuli ʼo tokotou ʼulu kua ʼosi katoa ʼi te lau.” (Luka 12:7) Neʼe fakatotonu e Sehova ki te kau Iselaelite ke ʼaua naʼa nātou fakapō, ʼo kau ai mo te mole fakapogi ʼo nātou totonu. (Ekesote 20:13) Ko te faʼahi ʼaia ʼe tokoni kia tatou ke ʼaua naʼa tou faka ʼuhiga te fakamate ohage ko he meʼa ʼe fili ʼi te maʼuli.

ʼAki tanatou mahino ki te tokaga ʼofa ʼa Sehova ki totatou maʼuli, ʼe maʼuliʼi e te hahaʼi ʼaē ʼe manavasiʼi ki te ʼAtua, te ʼu fakatuʼutuʼu faka Tohi-Tapu ʼo fakafuafua ki te ʼu aga ʼo te temi nei. Ohage la, mai tona ʼaluʼaga ʼaē ʼe fakamaʼua ki te kau Kilisitiano moʼoni ke nātou ‘fakamaʼa ia nātou mai te meʼa ʼuli fuli pe ʼo te kakano pea mo te laumālie, ʼo fakakatoa te maʼoniʼoni ʼi te manavasiʼi ki te ʼAtua,’ ʼe nātou līaki te suluka pea mo te ʼu toloke ʼaē ʼe nātou fakatupu kovi ki te ʼatamai.—2 Kolonito 7:1.

Ko te tokaga ʼa te ʼAtua ki te maʼuli ʼa te tagata ʼe ʼiloga ʼi te tahi faʼahi ʼaki tana tokoni ʼaē ke taupau “he loto fakatokatoka” pea mo fakamamaʼo ʼi te aga heʼeʼaoga. (Tāʼaga Lea 14:30; Kalate 5:19-21) ʼAki tatatou pipiki ki te ʼu fakatuʼutuʼu māʼoluga ʼaia, ʼe puipui tatou mai te ʼu faʼahiga meʼa ʼaia ohage ko te ʼita ʼaē ʼe fakatupu kovi ki te maʼuli pea mo te ʼu mahaki ʼe maʼu ʼi te ʼu felāveʼi fakasino.

Ko te tokaga ʼaē ʼa Sehova ki te maʼuli ʼo tana hahaʼi ʼe toe ʼiloga foki ʼi tana tokoni ʼaē ke nātou fakatatāʼofi ʼi te kai fakavale pea mo te ʼinu fakavale. (Teutalonome 21:18-21; Tāʼaga Lea 23:20, 21) ʼE fakatokagaʼi ki te kau Kilisitiano ko te hahaʼi mānumānu pea mo te kau konahihia ʼe mole nātou maʼu anai te Puleʼaga ʼa te ʼAtua, ko tona faka ʼuhiga, ʼe mole nātou maʼu anai te maʼuli moʼoni. (1 Kolonito 6:9, 10; 1 Petelo 4:3) ʼAki tana fakaloto mālohiʼi ʼo tatou ke tou fakapotopoto, ʼe akoʼi tatou e Sehova ke ʼaoga kia tatou totonu.—Isaia 48:17.

Mokā tou tali te ʼu lekula ʼa te ʼAtua, ʼe tou fakahā ai ʼe tou faka maʼuhigaʼi totatou maʼuli ʼi te temi nei. ʼE moʼoni, ko te maʼuli moʼoni ʼe maʼuhiga age ia. Mai tona ʼaluʼaga ʼaē ʼe heʼegata, ʼe lahi tona faka maʼuhigaʼi e te kau Kilisitiano moʼoni ʼi tonatou maʼuli ʼi te temi nei. ʼI te sakilifisioʼi e Sesu Kilisito tona maʼuli, neʼe fakalogo ia ki te finegalo ʼo Sehova. Ko te talagafua ki tana Tāmai neʼe maʼuhiga age kia te ia, ʼi tona maʼuli ʼi henī ʼi te kele. Ko te ala ʼa Kilisito neʼe iku ai ki tona fakatuʼuake pea mo tana maʼu te maʼuli tuputupua ʼi selo. (Loma 6:9) ʼE toe faka ʼuhiga foki tona mate ko te maʼuli heʼegata ki te hahaʼi fakalogo ʼaē ʼe nātou haga tui ki tana sakilifisio faitotogi.—Hepeleo 5:8, 9; 12:2.

Ko Te Lao Maʼuhiga ʼo ʼUhiga Mo Te Toto

ʼE mahino papau ia, ʼe maʼu e te kau tisipulo ʼo Sesu tana manatu. ʼE nātou faiga ke nātou fakafiafiaʼi te ʼAtua ʼi te meʼa fuli, ohage ko tana fai e Kilisito. Ohage la, ko te tupuʼaga la ʼaia ʼo tanatou fakafisi ki te ʼu foʼi huki toto, ʼaē ʼe ʼui e te ʼu tōketā ʼe ina hāofaki te maʼuli. Tou vakaʼi peʼe fakahā feafeaʼi e he tahi tana faka maʼuhigaʼi te maʼuli moʼoni ʼaki tana fakafisi ki te ʼu foʼi huki toto.

Ohage ko Sesu Kilisito, ʼe loto e te kau Kilisitiano moʼoni ke nātou maʼuʼuli ia mata ʼo te ʼAtua, pea ko te faʼahi ʼaia ʼe fakamaʼua kia nātou he fakalogo katoa kia te Ia. ʼE fakatotonu e te Folafola ʼa te ʼAtua ki te kau tisipulo ʼa Kilisito: “Fakamamaʼo ʼi te ʼu meʼa neʼe sakilifisioʼi ki te ʼu tamapua, pea mo te toto, pea mo te meʼa ʼaē neʼe tege, pea mo te folonikasio.” (Gāue 15:28, 29) He koʼe neʼe fakapipiki te lao ʼaia ʼo ʼuhiga mo te toto ki te ʼu fakatotonu ʼaē ʼe fakamaʼua ki te kau Kilisitiano?

Neʼe fakamaʼua e te Lao ʼaē neʼe tuku age ki te kau Iselaelite ke nātou fakamamaʼo mai te toto. (Levitike 17:13, 14) ʼE mole mulimuli te kau Kilisitiano ki te Lao ʼo Moisese. Kae ʼe nātou mahino ko te fakatotonu ʼaē ke ʼaua naʼa kai te toto neʼe fai ʼi muʼa atu ʼo te fai ʼo te Lao; neʼe ʼuluaki fakatoʼo age kia Noe ʼi te hili ʼo te Tulivio. (Senesi 9:3, 4; Kolose 2:13, 14) Neʼe fai te fakatotonu ʼaia ki te hākoga fuli ʼo Noe, ʼaē neʼe hifo mai ai te ʼu fenua fuli ʼo te kele. (Senesi 10:32) Pea tahi ʼaē meʼa, ʼe tokoni mai te Lao ʼo Moisese ke tou sisio ki te tupuʼaga ʼo te faiga mālohi ʼa te ʼAtua ki te ʼuhiga taputapu ʼo te toto. ʼI tana ʼosi tapuʼi ki te kau Iselaelite te kai ʼo he faʼahiga toto fuli pe, neʼe ʼui fēnei e te ʼAtua: “Ko te nefesi ʼo te kakano ʼe ʼi te toto pea ko ʼau, neʼe ʼau ʼai maʼa koutou ʼi te ʼaletale, moʼo fai fakalelei ki ʼakotou ʼu nefesi, koteʼuhi ko te toto ʼaē ʼe fai fakalelei maʼa te nefesi ʼaē ʼe ia te ia.” (Levitike 17:11) Neʼe taupau e te ʼAtua te toto moʼo fakaʼaogaʼi ki te ʼu sakilifisio ʼi te ʼaletale. Ko tana lao ʼo ʼuhiga mo te ʼuhiga taputapu ʼo te toto ʼe fakahā ʼaki ai tona ʼuhiga pule ki te maʼuli fuli pe ʼi te kele. (Esekiele 18:4; Fakahā 4:11) Ka tou sioʼi totatou maʼuli ʼaki te faʼahiga sio ʼa Sehova, ʼe tou mahino ai, ʼe mole ʼa tatou te maʼuli kae neʼe tuku faka falala mai kia tatou e te ʼAtua.

Ohage ko te tagata gāue neʼe pule ki te masini, ʼi tatatou lea fakatātā, ʼe tuku faka falala mai kia tatou totatou maʼuli ʼi te temi nei. Koteā anai te meʼa ka tou fai mo kapau neʼe maʼua ke gaohi tatatou masini pea ko he tagata mekanisia ʼe ina gaohi ʼo ina fakaʼaogaʼi tāfito he ʼu meʼa ʼe tapuʼi e te tohi ʼaē ʼe tuʼu ai te meʼa ʼaē ʼe tonu ke fai? ʼE mole koa la koutou kumi anai he tahi age ʼu tagata mekanisia moʼo vakaʼi peʼe haʼele te masini ohage ko tana tuʼu ʼi te tohi? Ko te maʼuli ʼo te tagata ʼe maʼuhiga ʼaupito age ia ʼi he masini. ʼI tana Folafola, te tohi ʼaē ke taupau maʼu te maʼuli ʼo te tagata, ʼe tapuʼi e totatou Tupuʼaga te fakaʼaogaʼi ʼo te toto moʼo taupau ʼo te maʼuli. (Teutalonome 32:46, 47; Filipe 2:16) ʼE mole koa la ko he aga fakapotopoto te pipiki maʼu ki te ʼu fakatotonu ʼo te tohi ʼaia?

ʼIo, ko te kau Kilisitiano ʼaē ʼe mahahaki ʼaē ʼe nātou fakaʼui he faitoʼo ʼe mole fakaʼaogaʼi ai te toto, ʼe mole nātou fakafisi ki te ʼatu faitoʼo faka tōketā fuli. ʼE nātou fakaʼui pe he faitoʼo ʼe hā ʼaki ai ʼe nātou fakaʼapaʼapa ki tonatou maʼuli—ʼo te temi nei pea mo ʼaē ʼo te temi ka haʼu. Ko te ʼu tōketā ʼaē ʼe nātou tali ʼaki he loto faʼafai te loto ʼa te kau Kilisitiano, ʼe nātou fakamoʼoni ki te ʼu lelei ʼo te tokaga kia nātou ʼo mulimuli ki te ʼu meʼa ʼe nātou loto ki ai. ʼE ʼui fēnei e te tōketā, ʼi te agamāhani ʼe ina ʼai fakakinau te toto, “ko te felāveʼi ʼaē mo te kau Fakamoʼoni neʼe ʼaumai ai kia te ʼau he ʼu manatu foʼou.” ʼI te temi nei ʼe ina faigaʼi ke ina faitoʼo mo nātou ʼe mole ko he kau Fakamoʼoni ʼo mole ina fakaʼaogaʼi te toto.

Ko Te Faka Maʼuhigaʼi ʼo Te Maʼuli Moʼoni

Neʼe koteā te ʼu manatu foʼou neʼe maʼu e te tōketā ʼaia ʼaki tana faitoʼo te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova? Kua mahino kia ia ʼi te temi nei, ko te faitoʼo ʼo he tahi ʼe mahaki ʼe mole fakamaʼua pe ke faitoʼo te koga ʼaē ʼe mahaki kae ʼe tonu ke faitoʼo te sino katoa. ʼE mole tonu koa ke faka fealagia kia ia ʼaē ʼe mahaki ke ina fakaʼui ke gaohi fakalelei ia ia ʼi te faʼahi fakasino, pea mo te faʼahi fakalaumālie ʼo feiā mo te faʼahi ʼo te loto?

Kia Kumiko ʼaē e taʼu 15, ko te faitoʼo ʼo tona leucémie fakatupu mate ʼaki he foʼi huki toto neʼe ko te meʼa fakalialia ʼaupito. Ko te faigaʼi ke fakaloaloaga tona maʼuli ia kiʼi vāhaʼa, peʼe ko he ʼu māhina, peʼe ko he ʼu taʼu, ʼaki te faitoʼo ʼaia, neʼe mole maʼuhiga age ia ʼi tona fakatatau ʼaē ki te meʼa ʼe iku anai ki ai ʼi he temi loaloaga. ʼI tana foaki tona maʼuli kia Sehova ʼAtua ohage ko hona Fakamoʼoni, neʼe fakaʼapaʼapa ki te ʼuhiga taputapu ʼo te maʼuli pea mo te toto. Logope la te fakafeagai mālohi ʼo tana tāmai mo tona ʼu kāiga ki te meʼa ʼaē neʼe loto ki ai, neʼe taupau maʼu pe e Kumiko tana tonu. ʼI te tahi temi neʼe fehuʼi age e tana tōketā: “Kapau ʼe fakamolemole e tou ʼAtua te ʼu hala, ʼe mole ina fakamolemole atu anai mo kapau ʼe ke tali he foʼi huki toto?” Neʼe mole fia fakatō laloʼi e Kumiko tana tui ʼo ina taupau ai tana tui ʼaē ʼe fakatafito ki te Tohi-Tapu. ʼI tana “pipiki maʼu ki te folafola ʼo te maʼuli,” neʼe ina taupau maʼu tana tonu. (Filipe 2:16) Ohage ko te ʼui ʼo tana kui fafine ʼaē neʼe mole tatau tana tui mo Kumiko, “ ʼe mole līaki anai e Kumiko tana tui.” Mole faʼa fualoa kiai, pea neʼe fetogi te aga ʼo tana tāmai pea mo tana kui fafine ʼo feiā mo te ʼu tōketā ʼaē neʼe tokakaga ki ai.

Ko te tui mālohi ʼa Kumiko kia Sehova ʼAtua, ʼaē ʼe feala ke ina fakatuʼuake ia ia mai te kau mate, neʼe lave ki te tokolahi. ʼI tana kei maʼuli neʼe ina fakalotoʼi tana tāmai ʼaki te ʼu palalau ʼaenī: “Tatau aipe mo kapau ʼe ʼau mate, ʼe fakatuʼuake anai ʼau ʼi te Palatiso. Kae kapau ʼe fakaʼauha koe ʼi te Hala-Maketone, ʼe mole ʼau sio anai kia koe. Koia, ʼe ʼau kole atu ke ke ako te Tohi-Tapu.” Neʼe haga tali age pe e tana tāmai: “Ka ke lelei anai, pea ʼe ʼau ako anai te Tohi-Tapu.” Kae ʼi te temi ʼaē neʼe mate ai ia Kumiko ʼi tana mahaki kovi, neʼe tohi fēnei e tana tāmai ʼi tana puloga: “ ʼE ʼau sio anai kia koe ʼi te Palatiso, Kumiko.” Hili ʼaia te ʼavaifo, neʼe palalau kia nātou ʼaē ʼe nātou kau ki te ʼavaifo pea mo ina ʼui fēnei: “Neʼe ʼau fakapapau kia Kumiko ʼe ʼau sio anai kia ia ʼi te Palatiso. Logope ʼe mole heʼeki ʼau tui kiai koteʼuhi ʼe mole heʼeki feʼauga taku ako, kae kua ʼau fakatotonu ke ʼau vakavakaʼi fakalelei. ʼE ʼau kole atu ke koutou tokoni mai kia ʼau.” Ko ʼihi ʼo te famili ʼo Kumiko neʼe nātou kamata ako mo nātou te Tohi-Tapu.

Neʼe fakaʼapaʼapa moʼoni ia Kumiko ki te maʼuli pea neʼe fia maʼuli. Neʼe fakamālo ki tana ʼu tōketā fuli ki te meʼa ʼaē neʼe nātou fai moʼo hāofaki ʼo tona maʼuli ʼi te temi ʼaenī. Kae, ʼaki tana mulimuli ki te ʼu fakatotonu ʼi te tohi ako ʼo tana Tupuʼaga, neʼe ina fakamoʼoni ai neʼe ina faka maʼuhigaʼi te maʼuli moʼoni. Ki te lauʼi miliona hahaʼi, ʼe faka ʼuhiga anai ko te maʼuli heʼegata ʼi te kele ʼaē kua liliu ko he palatiso. ʼE koutou kau anai koa kia nātou ʼaia?