Ko Saponia ʼe Lagolago Ki Te Faʼitaliha Faka Lotu

LOLOTOGA ni ʼu taʼu, ʼi Saponia, ko te kau tūpulaga ako ko te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova neʼe nātou felāveʼi mo te fihifihia ʼaenī: Peʼe tonu koa ke nātou muliʼi tonatou leʼo ʼo loto ʼaē neʼe akoʼi e te Tohi-Tapu, peʼe tonu koa ke nātou muliʼi te fakatuʼutuʼu ʼo te faleako ʼaē ʼe fakafeagai ki tonatou leʼo ʼo loto. Koteā te tupuʼaga ʼo te fihifihia? Ko te ʼu faigaoʼi ʼaē ohage ko te kalate, mo te kendo ʼe kau ki tanatou polokalama ako ʼi tonatou ʼu faleako. Neʼe mahino ki te kau tūpulaga Fakamoʼoni ʼaia, ʼe mole ʼalutahi te ʼu faigaoʼi ʼaia mo te ʼu pelesepeto ʼa te Tohi-Tapu, ohage ko te pelesepeto ʼaē ʼe tuʼu ia Isaia kapite 2, vaega 4. ʼE tou lau fēnei ai: “ ʼE tonu anai ke nātou tuki tanatou ʼu heletā ko he ʼu huo fuli kele pea mo tanatou ʼu tao ko he ʼu pipi moʼo pakimaga. ʼE mole hiki anai te heletā ʼa he puleʼaga ki he tahi puleʼaga, pea ʼe mole nātou toe ako anai te tau.”

ʼI tanatou mole fia ako te tau, ʼaē ʼe kau kiai te fai ʼo he meʼa ʼe kovi ki he tahi, neʼe fakamahino e te kau Fakamoʼoni Kilisitiano tūpulaga ʼaia ki tanatou kau faiako, ʼe mole faka fealagia e tonatou leʼo ʼo loto ke nātou kau ki te ʼu faigaoʼi ʼaia. ʼI tanatou ʼosi faiga ʼaē ke tali e te kau tūpulaga ʼaia te polokalama ako, ko te tokolahi ʼi te kau faiako ʼaē neʼe lotomahino, ki muli age neʼe nātou fakaʼapaʼapa ki te leʼo ʼo loto ʼo te kau tūpulaga, pea neʼe nātou faka fealagia ke nātou fai he tahi ʼu gāue ʼo te faleako.

Kae, neʼe ʼiʼita te tahi kau faiako, pea ko ʼihi ʼu faleako neʼe nātou fakafisi ki te hiki kalasi ʼa te kau Fakamoʼoni tūpulaga ʼaia ʼuhi ko tanatou mole kau ki te faigaoʼi. ʼI te taʼu 1993, neʼe mole tali te hiki kalasi ʼo te toko hiva kau Fakamoʼoni ʼa Sehova, pea neʼe tonu ai ke nātou mavae mai te faleako pe neʼe fakamavae nātou ʼuhi ko tanatou mole kau ki te ʼu faigaoʼi ʼaia.

ʼE mahino papau ia, neʼe ko te temi ʼaia ke fakahā ai ʼe gafua ki te kau Kilisitiano tūpulaga, ke nātou fakafisi ki he ʼu faigaoʼi ʼe mole ʼalutahi mo tonatou leʼo ʼo loto. Ko te kau ako e toko nima ʼaē neʼe mole tali ke nātou hiki kalasi ʼi te Lycée municipal technique et industriel ʼo Kobe (ʼaē ʼe higoa fakanounou ko Kobe Tech) neʼe nātou fakatotonu ke nātou fakaʼaogaʼi te lao moʼo hāofaki ʼaki ʼo nātou.

Neʼe Koteā Te Kovi ʼAē Neʼe Nātou Fai?

ʼI te fasiga taʼu mātala ʼo te taʼu 1990, ʼi te hū ʼaē ʼo te toko nima kau ako ʼaia ki te faleako ʼo Kobe Tech, neʼe nātou fakamahino ki te kau faiako ʼe mole feala ke nātou kau ki te faigaoʼi ʼaē ko te kendo (ko te faigaoʼi ʼo te kau Saponia ʼaē ʼe fai ʼaki te ʼu kauʼi kofe) ʼuhi ko te ʼu meʼa ʼaē kua nātou ako ʼi te Tohi-Tapu. Ko te kau tagata faigaoʼi neʼe nātou fakafeagai mālohi pea neʼe mole nātou faka fealagia ke nātou fai he tahi age faigaoʼi, ke nātou maʼu hanatou ʼu puani ki tanatou hiki kalasi. Koia neʼe mole kau te kau tūpulaga ako ki te faigaoʼi ʼo te kalasi pea ko te meʼa ʼaē neʼe hoko, neʼe mole nātou hiki kalasi (neʼe ko tanatou ʼuluaki taʼu ʼaia ʼi te ʼu faleako lalahi). ʼI ʼApelili 1991, neʼe nātou fakahā te faʼahi ʼaia ki te telepinale ʼo te tisitilike ʼo Kobe, ʼo nātou ʼui ko te meʼa ʼaē neʼe fai e te faleako ʼe fakafeagai ki te lao ʼaē ʼe ina fakamoʼoni ki te faʼitaliha faka lotu.a

Neʼe ʼui e te faleako, kapau ʼe nātou fakagafua ke nātou fai he tahi age faigaoʼi, ʼe nātou fakahā ai anai tanatou lagolago ki he lotu pea ʼe nātou maumauʼi anai te mole fakapalatahi ʼaē ʼe tonu ke fai e te faleako. ʼI te tahi age faʼahi, neʼe nātou ʼui neʼe mole feala ke nātou foaki he tahi polokalama faigaoʼi kehe koteʼuhi neʼe mole nātou maʼu he tahi age ʼu faigaoʼi pea mo he hahaʼi faiako ki te faʼahi ʼaia.

Neʼe Fakatupu Maveuveu Te Tonu ʼAē Neʼe Fai e Te Telepinale ʼo Te Tisitilike

Lolotoga te vakavakaʼi e te telepinale ia te faʼahi ʼaia, ko te toko lua ʼi te toko nima ʼo te kau ako ʼaia neʼe mole hiki kalasi ʼuhi ko te faigaoʼi, kae ko te toko tolu ʼo nātou neʼe hiki kalasi, kae neʼe faigataʼa. Neʼe ʼui e te ʼu lekula ʼo te faleako, ko te kau ako ʼaē neʼe mole lelei tanatou gāue pea mo nātou ʼaē neʼe mole hiki kalasi tuʼa lua, neʼe feala ke fakamavae nātou. ʼUhi ko te faʼahi ʼaia, ko te tahi tūpulaga ako neʼe ina fakatotonu ke mavae mai te faleako, ʼi muʼa ʼo te fakamavae ʼo ia e te faleako, kae ko te tahi, ia Kunihito Kobayashi, neʼe mole fia mavae ia. Koia, neʼe fakamavae ia ia e te faleako. Ko te meʼa ʼaē ʼe feala ke tou fakatokagaʼi, kapau ʼe tou tānaki fuli te ʼu puani ʼo te ako ʼo Kunihito, ʼo kau ai mo te faigaoʼi ʼaē neʼe ko ʼona ʼu puani e 48, neʼe fakatahi ʼe ko puani e 90,2 ki te teau. Neʼe lelei tokotahi tona ʼu puani ʼi te toko 42 kau ako ʼaē ʼo tona kalasi.

ʼI te ʼaho 22 ʼo Fepualio 1993, neʼe fai e te Telepinale ʼo te tisitilike ʼo Kobe te tonu neʼe lagolago ki te tonu ʼaē neʼe fai e te faleako ʼo Kobe Tech pea neʼe ina ʼui fēnei: “Ko te ʼu tonu ʼaē neʼe fai e te faleako neʼe mole ina maumauʼi te lao,” logope la tana fakamoʼoni ʼaē “neʼe faka tuʼakoi te faʼitaliha faka lotu ʼo te kau tūpulaga ʼaki te ʼu fakamaʼua ʼo te faleako ke nātou kau ki te faigaoʼi ʼaē ko te kendo.”

Ohage ko te ʼapositolo ko Paulo ʼi te ʼuluaki sēkulō, neʼe fakatotonu e te kau tūpulaga ʼaia ke nātou fakaaʼu ki te ʼu pule māʼoluga ʼo te lao. (Gāue 25:11, 12) Neʼe aʼu te faʼahi ʼaia ki te Telepinale Lahi ʼo Osaka.

Neʼe Mole Manatu Te Kau Tūpulaga Kia Nātou Totonu Pe

Ko te tagata faiako ʼiloa, te Polofesea ko Tetsuo Shimomura ʼo te Univelesitē ʼo Tsukuba, neʼe ina tali ke ina fakamoʼoni ʼo ʼuhiga mo te faʼahi ʼaia ʼi te Telepinale Lahi ʼo Osaka. ʼI tona ʼuhiga tagata poto ʼi te ako pea mo te lao, neʼe ina fakahā lelei te mole fakapotopoto ʼo te tonu ʼaē neʼe fai e te faleako ʼo ʼuhiga mo te kau tūpulaga. Neʼe fakahā e Kunihito Kobayashi te ʼu meʼa ʼaē ʼi tona loto ʼi te telepinale, pea ko tana aga fakamalotoloto neʼe lave kia nātou ʼo te fale telepinale. Ki muli age, ʼi te ʼaho 22 ʼo Fepualio 1994, neʼe ʼui e te Kautahi ʼo te kau avoka ʼo Kobe ko te ʼu tonu ʼaē neʼe fai e te faleako, neʼe nātou maumauʼi te faʼitaliha faka lotu ʼo Kunihito pea mo te maʼua ʼaē ke ako, pea neʼe ina fakaloto mālohiʼi ke toe fakahū ia ia ki te faleako.

ʼI te fakaōvi mai ʼo te temi ʼaē ke fakahā ai te tonu ʼaē neʼe fai e te Telepinale Lahi ʼo Osaka, ko te kau tūpulaga fuli ʼaē neʼe kau ki te faʼahi ʼaia, neʼe nātou loto fuli ke nātou kau ki te fakaʼosi ʼo te fihi. Neʼe nātou manatu neʼe nātou tauʼi te faʼahi ʼaia maʼa te lauʼi afe kau tūpulaga Fakamoʼoni ʼaē ʼe nātou felāveʼi mo te faʼahi ʼaia ʼi te ʼu faleako ʼo Saponia. Kae, mai tona ʼaluʼaga ʼaē neʼe mole fakamavae nātou mai te faleako, neʼe mole faʼa tokagaʼi e te telepinale te meʼa ʼaē neʼe hoko kia nātou. Pea neʼe nātou fakatokagaʼi, kapau ʼe nātou toʼo tanatou tagi ʼaē neʼe nātou fai ki te telepinale, ʼe faka maʼuhiga ai anai te aga fefeka ʼaē neʼe fai e te faleako ʼi tana fakamavae ia Kunihito. Koia, gata pe kia Kunihito, ko te kau ako fuli neʼe nātou fakatotonu ke nātou tuku feiā te faʼahi ʼaia.

ʼI te ʼaho 22 ʼo Tesepeli 1994, ko te Tuʼi Fakamāu ko Reisuke Shimada ʼo te Telepinale Lahi ʼo Osaka, neʼe ina fakahā te tonu neʼe fakafeagai ki te tonu ʼo te Telepinale ʼo te tisitilike ʼo Kobe. Neʼe sio te telepinale ko te tupuʼaga ʼaē ʼo te fakafisi e Kunihito ki tana kau ki te faigaoʼi ʼaē ko te kendo neʼe moʼoni, pea neʼe mamafa ʼaupito te kovi ʼaē neʼe fai kia ia ʼi te meʼa ʼaē neʼe fakafisi kiai ʼuhi ko tana lotu. Neʼe ʼui e te Tui fakamāu ko Shimada, ʼe tonu ke fai e te faleako he tahi faigaoʼi moʼo fetogi ʼaki te ʼu faigaoʼi ohage ko te kendo. Neʼe leleiʼia ʼaupito te tonu ʼaia e te hahaʼi ʼaē ʼe nātou puipui te loto faʼitaliha ʼa te tagata. Kae, ko te faleako, neʼe ina toe ʼave te faʼahi ʼaia ki te Telepinale Māʼoluga ʼo Saponia, ʼo tupu ai te mole kau ʼa Kunihito ki te ako lolotoga te tahi taʼu.

ʼI Te Telepinale Māʼoluga

Ki muli age, neʼe ʼui fēnei e te nusipepa Kobe Shimbun: “Ko te Fono Lahi ʼo te kolo ʼo Kobe pea mo te faleako neʼe tonu ke nātou tali ke toe liliu ia Kobayashi ʼo ako ʼi te temi ʼaia [ʼi te kua ʼosi fai e te Telepinale Lahi ʼo Osaka tona tonu]. . . . Ko tanatou taʼi fakafeagai ʼaia neʼe ina pulihi te temi maʼuhiga ʼo te tūpulaga ʼaia.” Logope la te faʼahi ʼaia, neʼe mole fetogi e Kobe Tech tana fakatotonu ʼi te faʼahi ʼaia. Ko te meʼa ʼaē neʼe hoko, neʼe liliu te faʼahi ʼaia ko te meʼa ʼaē neʼe palalau tāfito kiai te ʼu tala logo ʼo te fenua katoa. Ko te kau faiako pea mo te ʼu pule ʼo te ʼu faleako ʼo te fenua neʼe nātou tokagaʼi te faʼahi ʼaia, pea ko te tonu ʼo te telepinale ʼaē ʼe lahi tāfito ʼi te fenua, ʼe ina faka ʼuhiga anai te faʼahi ʼaia ohage ko he faʼifaʼitaki mālohi ʼo ʼuhiga mo te lao, ki te ʼu fihifihia feiā ʼaē ka hoko ʼi te temi ka hau.

ʼI te ʼaho 17 ʼo Sanualio 1995, hili te lagi vāhaʼa e tahi ʼo te ʼave e te faleako te faʼahi ʼaia ki te Telepinale Māʼoluga, neʼe hoko te mafuike ʼi Kobe ʼi te kolo ʼo Ashiya ʼaē neʼe maʼuli ai ia Kunihito pea mo tona famili. ʼI te lagi hola nima vaelua māfoatā, ʼi he ʼu kiʼi minuta ʼi muʼa ʼo te hoko ʼo te mafuike ʼi te koga meʼa ʼaia, neʼe kua mavae ia Kunihito ʼi tona ʼapi ʼo ʼalu ki tana gāue ʼaē ʼe ina fai koga ʼaho. Neʼe ʼalu mo tana lelue ʼi te ala ʼaē ʼe fakalaka ʼi te lalo falefata ʼaē ʼe higoa ko Hanshin Expressway, pea ʼi te temi ʼaē neʼe hoko ai te mafuike, neʼe kua ōvi pe ia ki te faʼahi ʼaē neʼe hoko ai te maumau. Neʼe toe liliu atu aipe ki tona ʼapi pea ko te ʼuluaki fata ʼo tona ʼapi neʼe maumau katoa. Neʼe mahino ai kia Kunihito neʼe feala ke mate ʼi te mafuike ʼaia, pea neʼe fakamālo kia Sehova ʼi tana faka fealagia ʼaē ke hāo ʼi te tuʼutāmaki ʼaia. Kanapaula neʼe mate, neʼe lagi ʼosi ai mo te faʼahi ʼaē ʼo ʼuhiga mo te faigaoʼi ʼaē ko te kendo, pea neʼe lagi mole ʼiloʼi ai te tonu ʼaē neʼe feala ke fai e te Telepinale Māʼoluga.

ʼI te agamāhani, ʼe ko te ʼu pepa ʼāteaina pe ʼaē ʼe vakavakaʼi e te Telepinale Māʼoluga, pea ʼe ina vakaʼi ai peʼe lelei peʼe kailoa te ʼu tonu ʼaē neʼe fai e te telepinale. Kapau ʼe sivi atu e te Telepinale Māʼoluga neʼe kovi te fakamāu ʼaē neʼe fai, pea ʼe toe hoko anai te telepinale. ʼE mole fakahā e te Telepinale ki te ʼu faʼahi ʼaē ʼe kau ki te fihifihia pe ko te temi fea ʼaē ka fai ai te tonu. Koia, neʼe punamaʼuli ai ia Kunihito ʼi te ʼaho 8 ʼo Malesio 1996, ʼi te ʼui age ʼaē kia ia ʼe fai anai te tonu ʼi te uhu ʼaia. Neʼe fiafia ʼi tana ʼiloʼi ʼaē neʼe lagolago te Telepinale Māʼoluga ki te tonu ʼaē neʼe fai e te Telepinale Lahi ʼo Osaka.

Ko te ʼu tagata fakamāu ʼe toko fā, ʼaē neʼe takitaki e te Tuʼi Fakamāu ko Shinichi Kawai, neʼe nātou fakatotonu ko “te ʼu meʼa ʼaē neʼe fai e te faleako neʼe tonu ke faka ʼuhiga ohage ko he maumauʼi ʼo te ʼu fakatuʼutuʼu ʼaē ʼe tali e te sosiete, pea neʼe mole fakaʼapaʼapa ia ki te loto faʼitaliha ʼo te tagata takitokotahi, ʼo fakafeagai ia ki te lao.” Neʼe fakamoʼoni te telepinale ki te fakamalotoloto ʼa Kunihito ʼi tana fakafisi ki te faigaoʼi ʼaē ko te kendo, pea neʼe ʼui fēnei: “Ko te tupuʼaga ʼaē ʼo te fakafisi ʼa Kunihito ki te faigaoʼi ʼaē ko te kendo ʼe moʼoni ia pea ʼe pipiki tāfito ki tana tui.” Neʼe fakatotonu e te Telepinale Māʼoluga ʼe feala pea ʼe tonu ke fai e te faleako he tahi ʼu faigaoʼi, ke feala ai kia nātou ke nātou fakaʼapaʼapa ki te tui ʼo Kunihito.

Ko Te ʼu Fua Ki Muli Age

ʼE mahino papau ia, ʼe tuku anai e te tonu ʼaia he faʼifaʼitaki lelei ʼo ʼuhiga mo te faʼitaliha ʼo te lotu ʼi te ʼu faleako. Neʼe ʼui fēnei e The Japan Times: “Ko te ʼuluaki fai ʼaia e te Telepinale Māʼoluga he tonu ʼo ʼuhiga mo te ako pea mo te faʼitaliha ʼo te lotu.” Kae, ko te tonu ʼaia ʼaē neʼe fai, ʼe mole ina fetogi te maʼua ʼo te kau tūpulaga ako ke nātou tuʼu mālohi ʼo ʼuhiga mo tonatou leʼo ʼo loto mokā ʼahiʼahiʼi tanatou tui.

Neʼe ʼui e te Polofesea ko Masayuki Uchino ʼo te Univelesitē ʼo Tsukuba, ko te faʼahi ʼaē neʼe ina uga ai te kau tui fakamāu ke nātou foaki te mālo kia Kunihito he “neʼe ako fakamalotoloto, pea neʼe lahi tona poto.” ʼE foaki e te Tohi-Tapu te tokoni ʼaenī ki te kau Kilisitiano ʼaē ʼe nātou tauʼi te ʼahiʼahiʼi ʼo tanatou tui: “Koutou taupau maʼu te lelei ʼo takotou aga ʼi te lotolotoiga ʼo te ʼu puleʼaga, ke feala ʼi te temi ʼaē ʼe nātou laukovi ai ko koutou ko he kau agakovi, ke nātou faka kolōliaʼi te ʼAtua ʼi te ʼaho ʼo tana ʼaʼahi, ʼuhi ko tanatou sio mata ki takotou ʼu gāue lelei.” (1 Petelo 2:​12) ʼE feala ke fakahā e te kau Kilisitiano tūpulaga agatonu, ko tanatou manatu faka Tohi-Tapu ʼe tau mo feʼauga ke fakaʼapaʼapa kiai te hahaʼi, ʼuhi ko tanatou maʼuliʼi katoa ʼo te ʼu lekula ʼa te Tohi-Tapu.

ʼI te ʼosi fai te tonu ʼo te Telepinale Māʼoluga, neʼe toe fakahū ia Kunihito Kobayashi ki te faleako ʼo Kobe Tech. Tokolahi ʼi te kau ako ʼaē neʼe hū tahi mo Kunihito kua nātou hiki kalasi. ʼI te temi nei, ʼe ako ia Kunihito mo te kau ako ʼe veliveli age ia ia ia taʼu e nima. Kia mata ʼo te tokolahi ʼi te malamanei, neʼe mole fakagafua ki te tūpulaga ʼaia ke ina maʼu he ako lelei ia taʼu e nima. Kae, kia mata ʼa Sehova ʼAtua, ko te nofo agatonu ʼa Kunihito ʼe maʼuhiga pea neʼe mole vaʼiganoa te meʼa ʼaē neʼe ina fai.

[Nota ʼi te lalo pasina]

[Paki ʼo te pasina 20]

ʼI te faʼahi hema: Ko te ʼapi ʼo Kunihito, hili te mafuike ʼI lalo: Ko Kunihito ia ʼaho nei