Te Tui ʼe Ina Lava Fetogi Tokotou Maʼuli

“ ʼE MAHINO papau ia ʼe feala ke kita fai he ʼu meʼa lelei tatau aipe peʼe mole kita tauhi ki te ʼAtua.” Ko te ʼu palalau ʼaia neʼe fai e te fafine ʼe mole ina ʼiloʼi peʼe maʼuli moʼoni te ʼAtua. Neʼe ina ʼui ʼe ina taupau lelei tana fānau pea mo akoʼi age kia nātou he ʼu pelesepeto lelei ʼo ʼuhiga mo te aga ʼaē ʼe tonu ke fai, pea neʼe toe feiā mo tana fānau, neʼe nātou akoʼi ki tanatou fānau te ʼu pelesepeto lelei logope la ʼe mole nātou tui ki te ʼAtua.

Ko tona ʼuhiga koa, ʼe mole ʼaoga hakita tui ki te ʼAtua? Neʼe feiā te manatu ʼa te fafine ʼaia. Pea ʼe moʼoni, ʼe mole kovi fuli te hahaʼi ʼaē ʼe mole tui ki te ʼAtua. Neʼe palalau te ʼapositolo ko Paulo ki te “hahai pagani” ʼaē ʼe mole nātou ʼiloʼi te ʼAtua kae “natou fai mahani ia mea o te lao.” (Loma 2:​14) Ko te hahaʼi fuli, ʼo feiā mo te hahaʼi ʼaē ʼe mole tui ki te ʼAtua, neʼe nātou tutupu ake ʼaki tonatou leʼo ʼo loto. Ko te tokolahi ʼe nātou faiga ke nātou mulimuli ki te takitaki ʼo tonatou leʼo ʼo loto, logope la ʼe mole nātou tui ki te ʼAtua ʼaē neʼe ina foaki age te fealagia ʼaē ke nātou ʼiloʼi te meʼa ʼaē ʼe lelei pea mo te meʼa ʼaē ʼe kovi.

Kae ko te tui mālohi ki te ʼAtua ʼaē ʼe fakatafito ki te Tohi-Tapu, ʼe ko he tokoni moʼo fai te meʼa ʼaē ʼe lelei, pea ʼe mālohi age ia ʼi te takitaki ʼāteaina pe ʼo te leʼo ʼo loto. Ko te tui ʼaē ʼe fakatafito ki te Folafola ʼa te ʼAtua, te Tohi-Tapu, ʼe ina akoʼi te leʼo ʼo loto pea mo ina fakamāsila ke ina ʼiloʼi te meʼa ʼaē ʼe lelei pea mo te meʼa ʼaē ʼe kovi. (Hepeleo 5:​14) Tahi ʼaē meʼa, ko te tui ʼe ina fakamālohiʼi te hahaʼi ke nātou taupau te aga ʼaē ʼe tonu ke fai tatau aipe peʼe nātou tau mo he ʼu faigataʼaʼia lahi. Ohage la ʼi te lolotoga ʼo te 20 sēkulō, ʼe lahi te ʼu fenua ʼaē neʼe puleʼi e te ʼu puleʼaga faka politike aga fakakākā pea neʼe nātou uga te hahaʼi lelei ke nātou fai he ʼu meʼa fakalialia. Kae ko nātou ʼaē ʼe tui moʼoni ki te ʼAtua, neʼe mole nātou fia līaki te ʼu pelesepeto ʼaē ʼe nātou mulimuli kiai moʼo fai te ʼu meʼa ʼaia, logope la neʼe feala ke matehi ai nātou. Tahi ʼaē, ko te tui ʼaē ʼe fakatafito ki te Tohi-Tapu, ʼe feala ke ina fetogi te hahaʼi. ʼE ina lava hāofaki te maʼuli ʼo te hahaʼi ʼaē ʼe hage ʼe mole kei ʼi ai hanatou ʼamanaki, pea ʼe tokoni ki te hahaʼi ke ʼaua naʼa nātou fai he ʼu hala mamafa. Koutou vakaʼi te ʼu faʼifaʼitaki ʼaē ka hoa mai.

ʼE Lava Fetogi e Te Tui Te Maʼuli Faka Famili

“ ʼAki takotou tui ʼe koutou fai he ʼu meʼa neʼe faigataʼa tona fai.” Neʼe fai te ʼu palalau ʼaia e te tuʼi fakamāu Pilitania ʼi te tonu ʼaē neʼe ina fakahā ʼo ʼuhiga mo te taupau ʼo te fānau ʼa John pea mo Tania. ʼI te temi ʼaē neʼe ina vakaʼi ai te ʼu fihifihia ʼa John pea mo Tania, neʼe mole heʼeki nā ʼohoana pea neʼe kovi ʼaupito tonā maʼuli faka famili. Neʼe toloke ia John pea neʼe gaoʼi paʼaga, pea neʼe ina fai te ʼu aga ʼe mole ʼalutahi mo te lao moʼo fakahoko tana aga kovi ʼaia. Neʼe mole tokaga ki tana fānau pea mo tanatou faʼe. Kae koteā te “milakulo” ʼaē neʼe hoko?

ʼI te tahi ʼaho, neʼe logo ia John ki tana ʼilāmutu ʼe palalau ki te Palatiso. Neʼe ina fia ʼiloʼi te faʼahi ʼaia pea neʼe ina fai te ʼu fehuʼi ki te ʼu mātuʼa ʼa te kiʼi tama. ʼE ko te ʼu Fakamoʼoni ʼa Sehova pea neʼe nā tokoni kia John ke ina ako ʼaki te Tohi-Tapu pe koteā te Palatiso. ʼAki te temi, neʼe maʼu e John pea mo Tania he tui ʼe fakatafito ki te Tohi-Tapu pea neʼe fetogi ai tonā maʼuli. Neʼe nā ʼohoana pea nā līaki fuli tanā ʼu aga ʼaē ʼe kovi. Ko te hahaʼi ʼo te puleʼaga neʼe nātou ʼaʼahi tonā ʼapi, pea neʼe nātou sio ai ki te meʼa neʼe mata faigataʼa tona hoko ʼi muʼa atu, heʼe ʼi te temi nei kua nātou sio ki te famili fiafia ʼe nonofo ʼi te ʼapi maʼa, pea kua liliu ko he nofoʼaga lelei moʼo taupau ai tanā fānau. Neʼe tonu te tuʼi fakamāu ʼi tana ʼui ʼaē ʼe ko he “milakulo” ʼaē neʼe fakahoko e te tui foʼou ʼa John pea mo Tania.

Ko lauʼi afe kilometa mai Pilitania, ko te fafine ʼe nofo ʼi te fenua Alape, neʼe ʼamanaki hoko kia ia te meʼa fakaʼofaʼofa neʼe hoko ki te tokolahi. Neʼe ina fakatuʼutuʼu ke mavete mo tona ʼohoana ohage ko te meʼa ʼaē ʼe fai e te lauʼi miliona hahaʼi ʼi te taʼu fuli. Neʼe ʼi ai tana kiʼi tamasiʼi e tahi, kae ko tona ʼohoana neʼe matuʼa age ia ia. Ko te tupuʼaga la ʼaia ʼo tona fakaneke e tona ʼu kāiga ke nā mavete, pea neʼe ina kamata fai te ʼu fakatuʼutuʼu ki te faʼahi ʼaia. Kae neʼe ina ako leva te Tohi-Tapu mo te fafine ko te Fakamoʼoni ʼa Sehova. ʼI te ʼiloʼi e te Fakamoʼoni tona ʼaluʼaga, neʼe ina fakamahino age kia ia te manatu ʼa te Tohi-Tapu ʼo ʼuhiga mo te ʼohoana, ʼo ina ʼui ʼe ko he meʼa ʼofa mai te ʼAtua pea ʼe mole tonu ke kita meʼa noaʼi. (Mateo 19:​4-6, 9) Neʼe ʼui fēnei e te fafine ʼaia ʼi tona loto, ‘ ʼE faikehe te faiga ʼa te fafine ʼaenī, ʼe mole ma kāiga, kae ʼe ina fia hāofaki tomā maʼuli faka famili, kae ʼe loto e toku ʼu kāiga ke ma mavete.’ Ko tana tui foʼou neʼe tokoni kia ia ke ina hāofaki tona maʼuli faka taumatuʼa.

Ko te tahi meʼa fakaloto mamahi ʼo ʼuhiga mo te maʼuli faka famili, ʼe ko te fakatō fatu. Neʼe ʼui e te sivi ʼa te Kautahi ʼo Te ʼAtu Puleʼaga Fakatahi, ʼi te taʼu fuli ʼe fai te ʼu fakatō fatu e 45 miliona. ʼI meʼa fakaʼofaʼofa! Ko te ʼatamai mālama faka Tohi-Tapu neʼe tokoni ki te fafine Philippine ke ina tekeʼi te faʼahi ʼaia.

Neʼe felāveʼi te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova mo te fafine ʼaia pea neʼe ina tali te kaupepa Koteā ʼAē ʼe Fakamaʼua Mai e Te ʼAtua Kia Tatou?a pea ina tali ke fai hana ako. Hili kiai ni ʼu māhina, neʼe ina fakamahino pe koʼe neʼe ina tali te ako. Neʼe kua faitama ʼi te ʼuluaki ʼaʼahi ʼa te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova, kae ko ia pea mo tona ʼohoana neʼe nā fakatuʼutuʼu ke ina fakatō tona fatu. Kae neʼe malave ki tona loto te paki ʼo te pasina 24 ʼo te kaupepa. Pea ko te fakamahino faka Tohi-Tapu ʼo ʼuhiga mo te taputapu ʼo te maʼuli ‘heʼe ko te ʼAtua te matapuna ʼo te maʼuli,’ neʼe ina uga ia ia ke mole fakatō fatu. (Pesalemo 36⁠:⁠9) ʼI te temi nei, kua ʼi ai tana kiʼi tamasiʼi matalelei.

ʼE Tokoni Te Tui Ki Te Hahaʼi ʼAē ʼe Fakalainoaʼi

ʼI Etiopea, neʼe ʼōmai ki te fono ʼa te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova te ʼu tagata e lua neʼe fakaʼofaʼofa tonā ʼu mutuʼi meʼa. ʼI te ʼosi ʼo te fono, neʼe haʼu kia nāua te tēhina pea fai palalau lelei mo nāua. Neʼe nā kole tokoni age ki ai. Neʼe mole foaki age e te tēhina he falā kae neʼe ina foaki age te meʼa ʼe lelei age. Neʼe ina uga nāua ke nā tui ki te ʼAtua, heʼe “mauhigaʼage i te aulo.” (1 Petelo 1⁠:⁠7) Neʼe mulimuli te tahi ia nāua ki te tokoni ʼaia ʼo ina kamata ako te Tohi-Tapu. Neʼe fetogi ai leva tona maʼuli. ʼI te tuputupu ʼo tana tui, neʼe ina tuku tana suluka, mo tana ʼinu kava, mo tana ʼu aga heʼeʼaoga pea mo tana fakaʼaogaʼi te khat (ko te toloke). Neʼe ina ako peʼe ina lava taupau feafeaʼi anai tona maʼuli kae mole kole falā, pea ʼi te temi nei kua maʼuli maʼa pea kua gāue.

ʼI Italia, ko te tagata ʼe taʼu 47, neʼe fakatūʼa ke pilisoniʼi ia taʼu e hogofulu ʼi te fale mahaki ʼa te kau vale. Neʼe fai tana ako e te Fakamoʼoni ʼa Sehova neʼe fakagafua ki ai ke ina ʼaʼahi te ʼu fale pilisoni moʼo foaki he ʼu tokoni fakalaumālie ki te hahaʼi. Neʼe tuputupu vave te tagata ʼaia ʼi te faʼahi fakalaumālie. Ko tana tui neʼe ina fetogi ʼaupito tona maʼuli, pea neʼe ʼolo leva te tahi ʼu hahaʼi pilisoni ʼo kole tokoni ki ai moʼo fakatokatoka tonatou ʼu fihifihia. Kua fakaʼapaʼapaʼi e te kau pule ʼo te fale pilisoni pea mo nātou falala ki ai ʼuhi ko tana tui ki te Tohi-Tapu.

ʼI te ʼu taʼu ʼaenī, neʼe tau talanoa te ʼu nusipepa ki te ʼu tau faka sivile ʼaē ʼe hoko ʼi Afelika. ʼE fakamataku ʼaupito te ʼu fakamatala ʼaē ʼe fai ʼo ʼuhiga mo te kau tūpulaga ʼaē neʼe fakahū solia. ʼE faka tolokeʼi nātou, mo gaohi koviʼi nātou pea mo fakamālohiʼi nātou ke nātou fai he ʼu agamālohi ki tonatou ʼu kāiga, ke nātou nofo agatonu pe ki te foʼi solia ʼaē kua nātou hū ai. Ko te tui ki te Tohi-Tapu, ʼe ina lava fetogi koa te maʼuli ʼo te kau tūpulaga ʼaia? Neʼe hoko te faʼahi ʼaia ki te ʼu tūpulaga e toko lua.

ʼI Lipelia, neʼe tauhi misa ia Alex ʼi te Lotu Katolika. Kae ʼi tona taʼu 13, neʼe hū ki te foʼi solia pea neʼe liliu ko te solia ʼiloa. Neʼe ina fakaʼaogaʼi te ʼu meʼa faifakalauʼakau ke mole mataku ʼi te tau. Neʼe sio ia Alex ki te mate ʼo te tokolahi ʼo tona ʼu kaumeʼa, kae hāo ia. ʼI te taʼu 1997, neʼe felāveʼi mo te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova pea neʼe mole nātou meʼa noaʼi ia ia. Kae neʼe nātou tokoni kia ia ke ina ako te manatu ʼa te Tohi-Tapu ʼo ʼuhiga mo te agamālohi. Neʼe mavae ia Alex ʼi te solia. ʼI te kamata tuputupu ʼo tana tui, neʼe mulimuli ki te fakatotonu ʼaenī ʼa te Tohi-Tapu: “Ke fakamamao ia mai te kovi pea mo fai te lelei, ke ina fekumi te tokalelei pea mo tulikaki ia.”​—1 Petelo 3:​11.

ʼI te temi pe ʼaia, ko te tahi tūpulaga ko Samson neʼe solia ki muʼa atu, neʼe haʼu ki te kolo ʼaē neʼe nofo ai ia Alex. Neʼe ko te tama tauhi misa kae ʼi te taʼu 1993, neʼe hū solia pea ina kamata fakaʼaogaʼi te toloke, mo faifakalauʼakau pea mo ina fai te ʼu aga heʼeʼaoga. ʼI te taʼu 1997, neʼe mavae ʼi te solia. ʼI tana lolotoga folau ki Monrovia moʼo fakatahi ki te kūtuga solia makehe, neʼe uga ai ia ia e tona kaumeʼa ke ina ako te Tohi-Tapu mo te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova, pea neʼe tui ai ki te Tohi-Tapu. Neʼe ina lavaʼi ai te līaki ʼo tona maʼuli faka solia. ʼE feala koa ki he tahi meʼa ke ina fetogi te maʼuli ʼo te hahaʼi ʼaē neʼe hoko kia nātou he ʼu meʼa fakamataku feiā?

Te Faʼahiga Tui Lelei

ʼE lahi te tahi ʼu faʼifaʼitaki ʼe feala ke tou talanoa kiai moʼo fakahā te mālohi moʼoni ʼo te tui ki te Tohi-Tapu. Kae ʼe mole feala ke tou ʼui, ko te hahaʼi fuli ʼaē ʼe nātou lau ʼe nātou tui ki te ʼAtua, ʼe nātou mulimuli ki te ʼu lekula ʼo te Tohi-Tapu. ʼI ʼihi temi, ʼe lelei age te maʼuli ʼo ʼihi hahaʼi ʼe mole nātou tui ki te ʼAtua, ʼi te hahaʼi ʼaē ʼe nātou ʼui ʼe nātou Kilisitiano. ʼE tupu te faʼahi ʼaia, he ko te tui moʼoni ʼe mole gata ʼaki pe takita ʼui ʼaē ʼe kita tui ki te ʼAtua.

Neʼe ʼui e te ʼapositolo ko Paulo, ko te tui ʼe ko “he faahiga mau o mea e kita amanaki ki ai, ko te fakamooni o mea e heeki mo kita sio ki ai.” (Hepeleo 11:⁠1) Koia, kapau ʼe kita tui pea ʼe kita tui anai ki he ʼu meʼa fakapulipuli kae ʼe ʼi ai tona ʼu fakamoʼoni lelei. ʼE mole tonu ke kita lotolotolua ki te maʼuli moʼoni ʼa te ʼAtua, mo tana tokaga kia tatou pea mo tana tapuakinaʼi ia nātou ʼaē ʼe nātou fai tona finegalo. Neʼe toe ʼui fēnei e te ʼapositolo: “Ko ae e laka ki te Atua, e maua ke tui, e mauli pea e ina fakapale natou e natou kumi iaʼia.”​—Hepeleo 11:⁠6.

ʼE ko te faʼahiga tui ʼaia ʼaē neʼe ina fetogi te maʼuli ʼo John, mo Tania pea mo te hahaʼi ʼaē neʼe talanoa ki ai te alatike ʼaenī. Neʼe ina taki nātou ke nātou falala katoa ki te Folafola ʼa te ʼAtua, te Tohi-Tapu moʼo takitaki nātou mokā nātou fai he ʼu tonu. Neʼe tokoni kia nātou ke nātou fai he ʼu sakilifisio ke ʼaua naʼa nātou fai he ʼu aga ʼe mole lelei ʼuhi pe heʼe faigafua age. Neʼe kehekehe te ʼaluʼaga ʼo te ʼu faʼifaʼitaki ʼaia, kae ʼe nātou tatau fuli ʼi te kamata. Neʼe nātou ako te Tohi-Tapu mo te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova, pea neʼe hoko kia nātou te meʼa ʼaē ʼe ʼui e te Tohi-Tapu: “E mauli te folafola a te Atua, pea e gaue.” (Hepeleo 4:​12) Ko te mālohi ʼo te Folafola ʼa te ʼAtua neʼe tokoni ki te hahaʼi fuli ʼaia ke nātou maʼu te tui ʼaē neʼe ina lava fetogi tonatou maʼuli.

ʼE gāue te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova ia fenua pea mo motu e 230. ʼE nātou fakaafe koutou ke koutou ako te Tohi-Tapu. Koteā tona tupuʼaga? Koteʼuhi ʼe nātou ʼiloʼi papau ko te tui ʼaē ʼe fakatafito ki te Tohi-Tapu, ʼe feala ke ina hikihiki tokotou maʼuli.

[Kiʼi nota]

[Paki ʼo te pasina 3]

Ko te Tohi-Tapu ʼe ina hikihiki te maʼuli ʼo te hahaʼi