Tafitoʼaga ʼo Te Kaupepa Ako Te Maʼuli Fakakilisitiano Mo Te Faifakamafola
VAHAʼA ʼO TE ʼAHO 3-9 ʼO SUNIO
TE ʼU KOLOA ʼO TE TOHI-TAPU | KALATE 4-6
“Te Fakaʼuhiga ʼo Te Fakata Kia Tatou”
(Kalate 4:24, 25) ʼE ʼi ai te fakaʼuhiga fakata ʼo te hisitolia ʼaia. Koteʼuhi ʼe fakata e te ʼu fafine ʼaia te ʼu fuakava ʼe lua. Ko te tahi ʼi te ʼu fuakava ʼaia neʼe fai ʼi te Moʼuga ʼo Sinai, ʼo tupu ai te ʼu fanau neʼe liliu ko he ʼu kaugana, pea ʼe fakata e Akale ia te fuakava ʼaia. 25 ʼE fakata e Akale te moʼuga ʼo Sinai, ʼae ʼe tuʼu ʼi Alapi pea mo te kolo ko Selusalemi ʼi te temi nei, he ʼe kaugana ia Selusalemi fakatahi mo ʼana fanau.
it-1-F 56 ¶1
Akale
Neʼe ui e te apositolo ko Paulo ʼe fakata e Akale te puleʼaga ʼo Iselaele ʼae neʼe pipiki ki te ʼAtua ʼaki te fuakava ʼo te Lao ʼae neʼe fai ʼi te Moʼuga ʼo Sinai. Neʼe tupu mai te fuakava ʼaia te ‘ ʼu fanau kaugana.’ Pea neʼe mole fakaʼapaʼapa te puleʼaga ʼo Iselaele ki te fuakava ʼaia ʼuhi ko tonatou ʼuhiga agahala. Neʼe mole natou ʼateaina kae neʼe fakatuʼā natou pea neʼe tuha mo natou ia te mate. Koia ʼae ʼe ui ai neʼe ko te ʼu kaugana. (Soa 8:34; Lom 8:1-3) ʼI te temi ʼo Paulo neʼe hage pe te kolo ko Selusalemi ko Akale. Neʼe ko te kolo muʼa ʼaia ʼo Iselaele pea neʼe kaugana ʼana fanau. Kae ko te kau Kilisitiano ʼae neʼe tupu mai te laumalie neʼe ko te ʼu fanau ia ʼa te “Selusalemi ʼae ʼi ʼoluga,” te ʼohoana fakata ʼaia ʼo te ʼAtua. Pea neʼe mole kaugana te Selusalemi ʼaia, ohage pe ko Sala te fafine ʼateaina. Pea ohage pe ko te fakatagaʼi ʼo Isaake e Isemaele, neʼe toe feia mo te ʼu fanau ʼae neʼe fakaʼateaina e te Foha, ko te ʼu fanau ʼa te “Selusalemi ʼae ʼi ʼoluga,” neʼe fakatagaʼi natou e te ʼu fanau ʼa te Selusalemi ʼae kaugana. Ko te puani fakaʼosi leva, neʼe kapu ia Akale mo tana kiʼi tama, ʼo fakata ai ki te situʼa ʼa Sehova ki te puleʼaga ʼo Iselaele.—Kal 4:21-31; vakaʼi mo Soa 8:31-40.
(Kalate 4:26, 27) Kaʼe ko te Selusalemi ʼae ʼi ʼoluga ʼe ʼateaina ia, pea ʼe ko ia tatatou faʼe. 27 Koteʼuhi neʼe tohi fenei: “Ke ke fiafia, ia koe fafine ʼae ʼe paʼa, ʼae ʼe mole ke fanaunau. Ke ke kalaga fakafiafia ia koe fafine ʼae ʼe mole ke iloʼi te ʼu mamahi fanau. Koteʼuhi ʼe kaugā malie age te ʼu fanau ʼa te fafine ʼae ʼe liʼakina ʼi te ʼu fanau ʼa te fafine ʼae ʼe ʼi ai tona ʼohoana.”
w14 10/15 10 ¶11
Tou Tui Malohi Ki Te Puleʼaga
11 Neʼe ʼuluaki hoko ia te ʼu fakapapau ʼo te fuakava ʼae neʼe fai mo Apalahamo ʼi te temi ʼae neʼe maʼu ai e tona hologa ia te Kele ʼo Te Fakapapau. Kaʼe ʼe fakaha ʼi te Tohi-Tapu, ʼe ʼaumai anai e te fuakava ʼaia ia he ʼu tapuakina ʼe lahi age. (Kalate 4:22-25) Neʼe fakamahino e te apositolo ko Paulo, ko te ʼuluaki koga peʼe koga tafitō ʼo te hakoga ʼo Apalahamo, ʼe ko Sesu Kilisito. Pea ko te lua koga, ʼe ko te toko 144 000 kau Kilisitiano fakanofo. (Kalate 3:16, 29; Apokalipisi 5:9, 10; 14:1, 4) Ko te fafine ʼae ʼe talanoa ki ai te fakapapau ʼae neʼe fai ʼi Eteni, ʼe ko te kautahi ʼa te ʼAtua ʼi te lagi. ʼE higoa ia te fafine ʼaia ko ‘te Selusalemi ʼae ʼi ʼoluga’ pea ʼe faʼufaʼu e te ʼu laumalie agatonu. (Kalate 4:26, 31) Ohage pe ko tona fakapapau ʼi te fuakava ʼae neʼe fai mo Apalahamo, ʼe maʼu anai e te malamanei ia he ʼu tapuakina ʼe tologa ʼaki ia te hakoga ʼo te fafine.
(Kalate 4:28-31) Pea ʼu tehina, ʼe ko koutou te ʼu fanau ʼo te fakapapau ohage pe ko Isaake. 29 Pea ohage ki muʼa atu, ko ia ʼae neʼe tupu ohage ko te fanau fuli neʼe ina fakatagaʼi ia ia ʼae neʼe tupu ʼaki te laumalie maʼoniʼoni, ʼe toe tatau foki ʼi te temi nei. 30 Kaʼe, kotea ʼae ʼe ui ʼi te ʼu Tohi Taputapu? “Ke ke kapu te fafine faifekau mo tana tama, koteʼuhi ʼe mole maʼu tofiʼa fakatahi anai te tama ʼa te fafine faifekau mo te tama ʼa te fafine ʼateaina.” 31 Koia ʼu tehina, ʼe mole ko tatou te ʼu fanau ʼa te fafine faifekau, kaʼe ʼa te fafine ʼateaina.
Kumi Te ʼu Koloa ʼi Te Tohi-Tapu
(Kalate 4:6) Pea ʼuhi ko koutou ʼe ko te ʼu foha ʼo te ʼAtua, neʼe ina foaki mai ki ʼotatou loto te laumalie maʼoniʼoni ʼae ʼe maʼu e tona ʼAlo, ʼo tou kalaga fenei: “Apa, Tamai!”
w09-F 1/4 13
Kua Kotou Iloʼi Koa?
He ko’e neʼe ui e Sesu “Apa, Tamai” ’i tana faikole?
ʼE fakaʼuhiga te kupu Fakaalamea ‘abbaʼ ki “te tamai” peʼe “Oi Tamai.” ʼE ha tuʼa tolu te kupu ʼaia ʼi te ʼu faikole ʼi te Tohi-Tapu ʼo fakahagahaga ia ki te Tamai ʼae ʼi selo, ia Sehova. Kae kotea koa te fakaʼuhiga ʼo te kupu ʼaia?
ʼE ui ʼi te tikisionalio (The International Standard Bible Encyclopedia) neʼe fakaʼaogaʼi te kupu ʼaia e te ʼu fanau moka natou palalau ki tonatou tamai pea neʼe ko he kupu ʼofa mo fakaʼapaʼapa. Neʼe ko he kupu ia neʼe ʼuluaki ako e he kiʼi toe. ʼI te ʼoloto ʼo Setesemani, ʼi ni kiʼi hola pe ʼi muʼa ʼo tana mate neʼe faikole fenei ia Sesu kia Sehova: “Apa, Tamai.”—Maleko 14:36.
ʼE toe tohi fenei ʼi te tikisionalio: “Neʼe mole fakaʼaogaʼi te kupu “Apa” ʼi te ʼu tohi Fakasutea moka palalau ki te ʼAtua. Koteʼuhi neʼe mole lagi mata fakaʼapaʼapa ki te ʼAtua.” Kae “neʼe fakaʼaogaʼi pe e Sesu ʼo ha ai neʼe felogoi lelei ʼosi mo te ʼAtua.” ʼE toe ha te kupu “Apa” ʼi te ʼu tohi ʼa te apositolo ko Paulo, ʼo ha mai ai neʼe toe fakaʼaogaʼi e te kau Kilisitiano ʼo te temi muʼa ʼi ʼanatou faikole.—Loma 8:15; Kalate 4:6.
(Kalate 6:17) ʼO kamata atu nei, ke ʼaua naʼa fakakinakinaʼi au e he tahi, koteʼuhi ʼe au maʼu ʼi toku sino te ʼu fakailoga ʼa he tagata kaugana ʼa Sesu.
w10-F 1/11 15
Kua Kotou Iloʼi Koa?
Kotea te fakaʼuhiga ʼo te ʼu palalau ʼaeni ʼa te apositolo ko Paulo: “te ʼu fakailoga ʼa he tagata kaugana ʼa Sesu”?—Kalate 6:17.
▪ Neʼe lahi pe te ’u fakamahino neʼe feala ke nofo mo natou ʼae neʼe fakalogo kia Paulo. Neʼe feala pe ke natou manatu ki te fakailoga ʼae neʼe tau fai kia natou ʼae neʼe ʼaumai pilisoni mai te tau, peʼe ko te kau kaihaʼa ʼi te fale lotu peʼe ko te ʼu kaugana ʼae neʼe faiga ke feholaki. Neʼe ko he koga ia neʼe fakaufiufi kia natou ʼaia.
Kae neʼe mole feia te ʼu fakailoga fuli. Neʼe toe fai pe te ʼu fakailoga ʼaia moʼo fakakehekeheʼi he lotu mai he tahi age lotu peʼe ko he telepi mai he tahi age telepi. Pea koʼeni te faʼifaʼitaki ʼe maʼu ʼi te tikisionalio (Theological Dictionary of the New Testament): “Neʼe atolasio te kau Silia ki te ʼu ʼatua Hadad mo Atargatis pea neʼe natou fakailoga ʼonatou kia mo ʼanatou nima. Pea neʼe fakailoga te lau ʼakau ʼi te sino ʼo he tahi neʼe ʼatua kia Dionysos.”
ʼE lahi pe te kau sivi Tohi-Tapu ʼe natou ui neʼe palalau ia Paulo ki ʼona patupatu ʼi tona sino, ʼae neʼe talu mai tona gaohi koviʼi ʼuhi ko tana gaue misionea. (2 Kolonito 11:23-27) Neʼe mole lagi palalau ia ki ni fakailoga moʼoni, kae neʼe ina ui pe ʼe iloga tona ʼuhiga Kilisitiano ʼi tona faʼahiga maʼuli.
VAHAʼA ʼO TE ʼAHO 10-16 ʼO SUNIO
TE ʼU KOLOA ʼO TE TOHI-TAPU | EFESO 1-3
“Te Fakatuʼutuʼu Gaue ’a Sehova”
(Efeso 1:8, 9) Neʼe ina fakaha lahi mai kia tatou tona ʼofa makehe ʼaia, ʼi tana foaki mai te poto pea mo te mahino katoa 9 pea mo ina fakamahino mai pe kotea te meʼa fakalilo tapu ʼo tona finegalo. Pea ko te meʼa fakalilo tapu ʼaia, ʼe mulimuli ki te meʼa ʼae ʼe ina leleiʼia pea mo tona finegalo,
it-2-F 858 ¶2
Meʼa Fakalilo Tapu
Te Puleʼaga Fakamesia. Neʼe fakaha e Paulo te ʼuhiga ʼo te meʼa fakalilo tapu ʼo Kilisito. Ia Efeso 1:9-11 ʼe ina ui ai neʼe fakaha e te ʼAtua te meʼa fakalilo tapu mo ina toe ui fenei: “Pea ko te meʼa fakalilo tapu ʼaia, ʼe mulimuli ki te meʼa ʼae ʼe ina leleiʼia pea mo tona finegalo, ʼo ʼuhiga mo he fakatuʼutuʼu gaue neʼe ina fai pea ʼe hoko anai ʼi te kua katoa ʼo te temi ʼae kua fakatuʼutuʼu ki ai, ke fakatahiʼi ia meʼa fuli ia Kilisito, te ʼu meʼa ʼae ʼi selo pea mo te ʼu meʼa ʼae ʼi te kele. ʼEi, ʼe fakatahiʼi anai ia meʼa fuli ia te ia. ʼE matou fakatahi mo ia pea neʼe hinoʼi matou ke matou maʼu tofiʼa, he ʼe kua fakatuʼutuʼu fakatomuʼa e te ʼAtua ia te faʼahi ʼaia ʼo mulimuli ki tona finegalo. Pea ʼe ina fai ia meʼa fuli ʼo mulimuli ki te meʼa ʼae ʼe loto ki ai.” Neʼe ko te meʼa fakalilo tapu ʼo ʼuhiga mo te Puleʼaga Fakamesia ʼa te ʼAtua. Ko “te ʼu meʼa ʼae ʼi selo” ʼae neʼe ui e Paulo ʼe ko natou ʼae ka natou kaugā pule mo Kilisito ʼi te Puleʼaga ʼae ʼi selo. Pea ko “te ʼu meʼa ʼae ʼi te kele” ʼe ko natou ʼae ka maʼuʼuli ʼi te kele. Neʼe toe fakaha pe la e Sesu te pikipikiga ʼo te meʼa fakalilo tapu mo te Puleʼaga ʼi tana lea fenei ki ʼana tisipulo: “Kua fakaha atu kia koutou te meʼa fakalilo tapu ʼo te Puleʼaga ʼo te ʼAtua.”—Mko 4:11.
(Efeso 1:10) ʼo ʼuhiga mo he fakatuʼutuʼu gaue neʼe ina fai pea ʼe hoko anai ʼi te kua katoa ʼo te temi ʼae kua fakatuʼutuʼu ki ai, ke fakatahiʼi ia meʼa fuli ia Kilisito, te ʼu meʼa ʼae ʼi selo pea mo te ʼu meʼa ʼae ʼi te kele. ʼEi, ʼe fakatahiʼi anai ia meʼa fuli ia te ia.
Ko Sehova ʼAē ʼe Ina Fakatahiʼi Ia Tona Fāmili
3 Neʼe ʼui fēnei e Moisese ki te kau Iselaele: “Ko [Sehova], totatou Atua, ko te [Sehova] pe aia e tahi.” (Tet. 6:4) Ko te meʼa ʼaē neʼe loto e te ʼAtua ke ina “fakahoko katoa i te fakaosi o te u sekulo, [“ ʼi te temi ʼaē kua ina fakakatofa,” MN]” neʼe ko te teuteuʼi ʼo nātou fuli ʼi te lagi mo te kele ke natou logotahi ohagē ko he foʼi fāmili. Neʼe ko te ʼu faʼahi e lua neʼe ina fai moʼo fakahoko tana fakatuʼutuʼu ʼaia. (Lau ia Efeso 1:8-10.) ʼUluaki, ʼe teuteuʼi muʼa e te ʼAtua te kau fakanofo, ke natou māʼuʼuli ʼi selō pea mo hoko atu ai tanatou gāue ʼo fakalogo ki te pule ʼa Sesu Kilisito. Neʼe kamata te faʼahi ʼaia ʼi te Penikositē ʼo te taʼu 33 H.T.S., ʼi te haga ʼa Sehova ʼo fakatahitahiʼi nātou ʼaē kā kaugā hau anai mo Kilisito ʼi selō, ʼaki tana fakanofo nātou. (Gaue 2:1-4) ʼUhi ko te sākilifisio faitotogi ʼa Kilisito, ʼe liliu ai te kau fakanofo kiā mata ʼo te ʼAtua ko he kau faitotonu pea mo tuha mo te maʼuli. ʼE ʼiloʼi e te kau fakanofo neʼe vavae nātou ke natou liliu ko “te u fanau a te Atua.”—Loma 3:23, 24; 5:1; 8:15-17.
4 Lua, ʼe teuteuʼi e te ʼAtua ia nātou ʼaē kā māʼuʼuli anai ʼi te Palatiso ʼi te kele. ʼE natou lotolelei ke natou fakalogo ki te Puleʼaga Fakamēsia, ʼaē ʼe faʼufaʼu e Kilisito pea mo te kau fakanofo ʼi selō. ʼE ko te toe “hahai kaugamalie osi,” peʼe tokolahi ʼaē kā natou ʼuluaki nofoʼi anai te Palatiso. (Apk. 7:9, 13-17; 21:1-5) Pea ʼi te ʼAfio ʼa Kilisito Iā Taʼu e Afe, ʼe fakatuʼuake anai te toko lauʼi miliale hahaʼi ke natou māʼuʼuli fakatahi mo te toe hahaʼi tokolahi ʼi te kele. (Apk. 20:12, 13) Tou fakakaukauʼi age muʼa te ʼu faigamālie ʼaē kā tou maʼu anai moʼo fakahā totatou logotahi! Koia ko te toe hahaʼi tokolahi mo nātou ʼaē kā fakatuʼuake, ʼe natou faʼufaʼu anai “te u mea i te kele.” ʼI te fakaʼosi ʼo te ʼu taʼu e afe, ʼe ʼahiʼahiʼi anai nātou. Pea ko te kau agatonu fuli ʼe natou liliu anai ko “te u foha a te Atua” ʼi te kele.—Loma 8:21; Apk. 20:7, 8.
Kumi Te ʼu Koloa ʼi Te Tohi-Tapu
(Efeso 3:13) Koia ʼe au kole atu ke ʼaua naʼa kotou lotovaivai ʼuhi ko te ʼu mamahi ʼae neʼe au tau mo ia ʼi taku tokoni atu, he ʼe fakamaʼuhigaʼi ai koutou.
ʼAua Naʼa ʼi Ai He Meʼa ʼe Ina Taʼofi Takotou Maʼu Te Kololia
15 ʼE feafeaʼi hatatou tokoni ki ʼihi ke natou tali te kololia ʼae ʼe haʼu mai te ʼAtua? ʼAki tatatou faʼa kataki. Neʼe tohi fenei e Paulo ki te kokelekasio ʼo Efeso: “Koia e au kole ai kia koutou ke aua naa kotou lotovaivai uhi ko te u mamahi e au tali o uhiga mo koutou: ko tokotou kololia natou.” (Efe. 3:13) He ko ʼe koa neʼe ui e Paulo ko ʼona mamahi neʼe ko te kololia ʼo te kau Efeso? Koteʼuhi ʼaki te hoko atu ʼo tana tauhi ʼona tehina logola te ʼu fihifihia, neʼe fakaha ai e Paulo ia te faʼahi ʼae ʼe tonu ke maʼuhiga ki he Kilisitiano. Kapau neʼe lotovaivai ia Paulo ʼuhi ko te ʼu mamahi ʼae neʼe tau mo ia, pea neʼe feala pe ke manatu ʼona tehina neʼe mole maʼuhiga kia ia tanatou felogoʼi mo Sehova, mo tanatou minisitelio pea mo tanatou ʼamanaki. Kaʼe ʼaki tana faʼa kataki, neʼe fakaha ai e Paulo ki ʼona tehina ko te liliu ʼae ko he tisipulo ʼa Kilisito ʼe ʼaoga ki ai ni sakilifisio.
(Efeso 3:19) pea ke kotou iloʼi te ʼofa ʼo Kilisito, ʼae ʼe fakalaka ʼi te ʼatamai malama, ke kotou fonu ai ʼi te ʼu kalitate ʼae ʼe foaki katoa e te ʼAtua.
cl-F 299 ¶21
“Ke Kotou Iloʼi Te ʼOfa ʼo Kilisito”
21 ʼI te Fakakeleka moka ʼe fakaʼaogaʼi te kupu “iloʼi” ʼe fakaʼuhiga ki te iloʼi lelei ʼo he meʼa ʼuhi he ʼe tou fai tuʼumaʼu. Koia ʼe hoki tou mahino lelei anai ki te ʼuhiga moʼoni ʼo te ʼu palalau ʼaia ʼa Sesu moka ʼe tou faʼifaʼitakiʼi tona ʼofa. Neʼe tokoni ki te hahaʼi pea neʼe ina fakamolemole ʼanatou agahala. Koia kapau ʼe tou fai tuʼumaʼu te ʼu gaue ʼaia ʼe tou iloʼi anai “te ʼofa ʼo Kilisito, ʼae ʼe fakalaka ʼi te ʼatamai malama.” Pea ʼe mole tonu ke galo kia tatou, ko te ʼu faiga ʼae ʼe tou fai ke tou faʼifaʼitakiʼi ia Kilisito ʼae ka ina taki tatou ki te faʼifaʼitakiʼaga ʼo Sesu, ia Sehova ʼAtua.
VAHAʼA ʼO TE ʼAHO 17-23 ʼO SUNIO
TE ʼU KOLOA ʼO TE TOHI-TAPU | EFESO 4-6
“Kotou Kofuʼi Te Teu Tau Katoa ʼAe ʼe Foaki Mai e Te ʼAtua”
(Efeso 6:11-13) Kotou kofuʼi te teu tau katoa ʼae ʼe foaki mai e te ʼAtua, ke feala ai hakotou tutuʼu malohi ʼo fakafeagai ki te ʼu kaka ʼa te Tevolo. 12 Koteʼuhi ʼe mole tou tau ʼo fakafeagai ki te toto pea mo te kakano, kaʼe ki te ʼu puleʼaga, mo te ʼu takitaki, mo te ʼu pule ʼo te malama fakapoʼuli ʼaeni, pea mo te ʼu laumalie agakovi ʼae ʼi selo. 13 Koia ʼe tonu ai ke kotou kofuʼi te teu tau katoa ʼae ʼe foaki mai e te ʼAtua, ke feala ai hakotou faʼa kataki ʼi te ʼaho ʼae ʼe kovi, pea ke kotou tutuʼu malohi moka kotou ʼosi fakahoko ia meʼa fuli.
Kau Tupulaga Kotou Fakafeagai Ki Te Tevolo
NEʼE fakatatau e te apositolo ko Paulo te kau Kilisitiano ki he kau solia. ʼE tou kau ʼi he tau ʼe fakafeagai ki he ʼu fili moʼoni. ʼE mole tou tau fakafeagai ki te tagata, kae kia Satana mo ʼana kau temonio. Ko he kau tau faiva talu mai te ʼu lauʼi taʼu ʼe afe. Koia ʼe hage mai ʼe faigataʼa kia tatou te malo ʼi te tau ʼaia, tafito la moka kei tou tupulaga. ʼI te tau fakafeagai ki te ʼu fili ʼe malolohi ʼaupito ʼaia, ʼe lava malo ai koa te kau tupulaga? ʼEi ʼe natou fealagia, pea kua vave tanatou malo. Kotea tona tupuʼaga? Koteʼuhi ʼe foaki age e Sehova kia natou te malohi. Tahi ʼae, ohage pe ko he kau solia kua akoako lelei, ʼe natou “kofuʼi te teu tau katoa ʼae ʼe foaki mai e te ʼAtua” ʼo feala ai hanatou teuteu lelei ki te tau.—Lau ia Efeso 6:10-12.
(Efeso 6:14, 15) Koia kotou tutuʼu malohi, ʼo ʼai ki ʼokotou koga loto ia te moʼoni ohage ko he kiliʼi pipi, pea mo kofuʼi te kofu ukamea ʼo te faitotonu, 15 pea ke kotou tui ki ʼokotou vaʼe te ʼu taka ʼo te logo lelei ʼo te tokalelei, ʼae kua kotou teuteu ke kotou tala.
Kau Tupulaga Kotou Fakafeagai Ki Te Tevolo
4 Ohage pe ko he kiliʼi pipi, ko te ʼu moʼoni ʼae ʼe tou ako ʼi te Folafola ʼa te ʼAtua ʼe ina puipui tatou mai te ʼu akonaki hala. (Soane 8:31, 32; 1 Soane 4:1) Pea ka lahi tatatou ako ke tou leleiʼia te ʼu moʼoni ʼo te Folafola ʼa te ʼAtua, ʼe faigafua anai te fakaalu tahi ʼo totatou maʼuli mo te ʼu pelesepeto ʼa te ʼAtua, peʼe ko te tui ʼo totatou “kofu ukamea.” (Pesalemo 111:7, 8; 1 Soane 5:3) Tahi ʼae, ka tou mahino lelei ki te ʼu moʼoni ʼaia, ʼe feala anai ke tou lagolago ki te ʼu moʼoni ʼaia moka fakafeagai mai ʼotatou fili.—1 Petelo 3:15.
7 ʼE feala ke fakatatau te kofu ukamea ʼaia ki te ʼu pelesepeto faitotonu ʼa Sehova ʼae ʼe ina puipui totatou “loto” peʼe ko totatou ʼuhiga moʼoni. (Taaga Lea 4:23) ʼE mahino ia, ʼe mole fetogi anai e he tagata tau ia tona kofu ukamea mo he tahi kofu ʼe mole feala ke puipui ai. ʼO toe feia pe, ʼe mole tou fetogi anai te ʼu pelesepeto faitotonu ʼa Sehova ʼaki ʼatatou manatu. ʼE mole tou maʼu he poto feʼauga ke tou puipui ai ʼotatou loto. (Taaga Lea 3:5, 6) Koia la ʼae ʼe tonu ai ke tou vakavakaʼi tuʼumaʼu pe ʼe kei puipui totatou loto e te “kofu ukamea.”
10 Neʼe ʼaoga te ʼu taka ʼa te kau solia Loma ki tanatou olo ki te tau. ʼO toe feia pe, ʼi hona aluʼaga fakata, ʼe tokoni mai te ʼu taka ʼae ʼe tou tui ke tou tala “te logo lelei ʼo te tokalelei.” (Esaia 52:7; Loma 10:15) Kae ʼi ʼihi temi, ʼe tonu ke toe lahi age totatou lototoʼa. Ko Bo ʼe taʼu 20, ʼe ina ui fenei: “Neʼe au tuʼania ʼi te faifakamafola ki ʼoku kaugā ako. Neʼe au aga ufiufi. Ka au toe manatuʼi te faʼahi ʼaia, ʼe mole au iloʼi pe koʼe neʼe au feia. ʼI te temi nei, ʼe au fiafia ʼi te faifakamafola ki ʼoku kaugā ako.”
(Efeso 6:16, 17) ʼO hilifaki ki te ʼu meʼa fuli ʼaia, kotou toʼo te meʼa tali tau lahi ʼo te tui ke feala ai hakotou tamateʼi te ʼu kauʼi nahau ulo fuli ʼa te Agakovi. 17 Pea ke kotou tali te puloga tau ʼo te haofaki, pea mo te heleta ʼo te laumalie, ʼae ʼe ko te folafola ʼa te ʼAtua,
Kau Tupulaga Kotou Fakafeagai Ki Te Tevolo
13 Kotea te ʼu “kauʼi nahau ulo” ʼe feala ke hokaʼi ʼaki ai koe e Satana? ʼE lagi ko he ʼu loi ʼo ʼuhiga mo Sehova. Ohage la, ʼe loto e Satana ke ke manatu ʼe mole ʼofa Sehova ia koe pea ʼe mole tokaga he tahi kia koe. Ko Ida ʼe taʼu 19, ʼe ina ui fenei: “Tuʼumaʼu pe neʼe au ui ʼe mole ʼofa Sehova ia au pea ʼe mole fia liliu ko hoku Kaumeʼa.” Moka ina maʼu te ʼu manatu ʼaia, kotea ʼe ina fai? ʼE ina fakamahino fenei: “Ko te ʼu fono ʼe ina ʼekenaki taku tui. ʼI muʼa atu, neʼe au heka pe au kae mole fai haku tali. ʼI taku manatu, ʼe mole fia logo mai anai he tahi. Kae ʼi te temi nei, ʼe au teuteuʼi ʼaku fono pea mo faigaʼi ke au tali tuʼa lua peʼe tuʼa tolu. ʼE faigataʼa, kae ʼe au lotofimalie moka au fai te faʼahi ʼaia. Pea ʼe au lotomalohi ʼuhi ko te ʼu tehina mo tuagaʼane. ʼI te temi fuli pe ʼae ʼe au liliu ai ki fale, ʼe au tui papau ʼe ʼofa Sehova ia au.”
16 ʼE puipui e te puloga te foʼi ʼulu ʼo te tagata tau. Pea ʼe toe feia pe, ʼe puipui totatou ʼatamai e tatatou “ ʼamanaki ki te haofaki.” (1 Tesalonika 5:8; Taaga Lea 3:21) ʼE tokoni mai te ʼamanaki ʼaia ke tou fakahaga tafito ʼatatou fakakaukau ki te ʼu fakapapau ʼa te ʼAtua ʼo mole tou lotovaivai ai ʼuhi ko ʼotatou faigataʼaʼia. (Pesalemo 27:1, 14; Gaue 24:15) Kae ʼe tonu ke tou tui papau ki tatatou ʼamanaki mo kapau ʼe tou loto ke ina puipui tatou. ʼE mole tonu ke toʼotoʼo totatou “puloga” kae ʼe tonu ke tou ʼai ki totatou ʼulu.
20 Neʼe fakatatau e te apositolo ko Paulo ia te Folafola ʼa te ʼAtua ki he heleta neʼe foaki mai e Sehova. Kae ʼe tonu ke tou fakaʼaogaʼi fakalelei te heleta ʼaia moʼo lagolago ai ki tatatou tui pea mo fakatonutonuʼi ʼaki ʼatatou manatu. (2 Kolonito 10:4, 5; 2 Timoteo 2:15) ʼE tou liliu feafeaʼi ʼo faiva? Ko Sebastian ʼe taʼu 21, ʼe ina ui fenei: “ ʼI te temi fuli pe ʼe au lau ai te Tohi-Tapu ʼe au fakailoga he ʼu vaega ʼe au leleiʼia pea au hilifaki ki te ʼu vaega fuli ʼae neʼe kua au tohi.” Ko he tokoni ki ai ke mahino lelei ki te manatu ʼa Sehova. Ko Daniel ʼae neʼe kua tou palalau ki ai, neʼe ina ui fenei: “Ka au lau te Tohi-Tapu, au fakailoga te ʼu vaega ʼae ʼe feala ke tokoni ki te hahaʼi ʼae ʼe au fetaulaki mo natou ʼi te faifakamafola. Neʼe au tokagaʼi ko te hahaʼi ʼe natou leleiʼia moka ʼe natou sisio mai ʼe tou fakamaʼuhigaʼi te Tohi-Tapu pea mo tou fai ia meʼa fuli moʼo tokoni kia natou.”
Kumi Te ʼu Koloa ʼi Te Tohi-Tapu
(Efeso 4:30) Pea tahi ʼae, ʼaua naʼa kotou fakalotomamahiʼi ia te laumalie maʼoniʼoni ʼo te ʼAtua. Neʼe fakailoga koutou ʼaki te laumalie maʼoniʼoni ʼaia ki te ʼaho ʼae ka fakaʼateainaʼi ai koutou ʼaki te totogi.
it-2-F 859-860 ¶7
Maʼoniʼoni
Te Laumalie maʼoniʼoni. ʼE fakalogo pe te malohi ʼaia kia Sehova pea ʼe ina fakahoko tuʼumaʼu pe tona finegalo. ʼE maʼa mo taputapu, pea ʼe gata pe tona fakaʼaogaʼi mo te ʼAtua. Ko te tupuʼaga la ʼaia ʼo tona fakahigoaʼi ko te “laumalie maʼoniʼoni.” (Pes 51:13; Luk 11:13; Lom 1:4; Efe 1:13) ʼE maʼoniʼoni mo maʼa te gaue ʼa te laumalie maʼoniʼoni ki he tahi. Kae ʼe feala ke lotomamahi te laumalie ʼuhi ko he aga ʼe kovi mo heʼe maʼa. (Efe 4:30) ʼE moʼoni ʼe mole feala ke tou ui ʼe kakano te laumalie kae ʼe ha ai te agaaga ʼa te ʼAtua, koia ʼae ʼe feala ai ke lotomamahi. Ko he aga pe ʼe kovi pea “taʼofi” ai te gaue ʼa te laumalie. (1Te 5:19) Kapau ʼe mole gata te fai ʼo te aga ʼaia ʼe kovi, pea ʼe mamahi ai te laumalie maʼoniʼoni ʼa te ʼAtua. ʼE feala ai leva ke liliu ia te ʼAtua ko he fili ʼo ia ʼae ʼe mole fia fakalogo. (Esa 63:10) ʼE toe feala ke fasituʼu he tahi ki te laumalie maʼoniʼoni, ko te toe agahala mamafa ʼaia ʼae neʼe ui e Sesu Kilisito ʼe mole feala ke fakamolemole ʼi te tuʼu ʼo te ʼu faʼahiga meʼa ʼaeni pea mo ʼae ka haʼu.—Mat 12:31, 32; Mko 3:28-30; vakaʼi te LAUMALIE.
(Efeso 5:5) Koteʼuhi ʼe kotou iloʼi pea mo mahino ki te faʼahi ʼaeni: Ko he tahi ʼe ina fai he ʼu felaveʼi fakasino heʼe ʼaoga, peʼe aga heʼe maʼa peʼe ina maʼu he ʼu holi fakavale, ʼae ko he tahi ʼe tauhi taula ʼatua, ʼe mole ina maʼu anai te Puleʼaga ʼo Kilisito pea mo te ʼAtua.
it-1-F 237 ¶7
Holi fakavale
ʼE Ha ʼi Te Aga. ʼE feala pe ke ha te manumanū ʼa he tahi ʼi hana aga ʼe kovi. Neʼe ui e te tagata faitohi ʼo te Tohi-Tapu ko Sakopo, ka tuputupu pe he holi ʼe kovi pea ʼe to ai ki te agahala. (Skp 1:14, 15) Koia ʼe ha ʼi he kilisitiano ʼona holi ʼi tana aga. Neʼe toe fakatatau pe la e te apositolo ko Paulo te manumanū, pe ko te holi fakavale ki te tauhi taula ʼatua. (Efe 5:5) ʼE holi fakavale he tahi ki he meʼa pea kua liliu ia ko tona ʼatua ʼo vaelua ai leva tana tauhi ki te Tupuʼaga.—Lom 1:24, 25.
VAHAʼA ʼO TE ʼAHO 24-30 ʼO SUNIO
TE ʼU KOLOA ʼO TE TOHI-TAPU | FILIPE 1-4
“ ʼAua Naʼa Kotou Tuʼania Ki He Meʼa”
(Filipe 4:6) ʼAua naʼa kotou tuʼania ki he meʼa, kaʼe ʼi te temi fuli ʼaki te faikole mo te kole mamahi pea mo te fakafetaʼi, kotou fakaha ki te ʼAtua ʼakotou kole,
“Ko Te Tokalelei ʼo Te ʼAtua . . . ʼe Maʼoluga Age ʼi Te ʼu ʼAtamai Fuli”
10 Kotea ʼae ʼe feala ke tokoni mai ke ʼaua tatatou “tuʼania ki he meʼa,” kaʼe tou maʼu “te tokalelei ʼo te ʼAtua”? ʼE fakaha e Paulo ʼi tana tohi ki te kau Filipe, ko te faitoʼo ki te tuʼania, ʼe ko te faikole. Koia ka tou tuʼania ʼo ʼuhiga mo ʼotatou faigataʼaʼia, ʼe tonu ke tou fetogi ʼotatou tuʼania ʼaia ʼaki te ʼu faikole. (Lau ia 1 Petelo 5:6, 7.) Ka tou faikole kia Sehova, ʼe feala ke tou tui papau ʼe tokaga mai anai kia tatou. Tou fakafetaʼi tuʼumaʼu kia te ia ki te ʼu tapuakina ʼae ʼe tou maʼu. Pea tou manatuʼi tuʼumaʼu, ʼe feala kia Sehova “ke ina fakahoko ʼo lahi maumau age ʼi te ʼu meʼa ʼae ʼe tou kole peʼe tou manatu ki ai, ʼo mulimuli ki tona malohi ʼae ʼe gaue ia tatou.”—Efeso 3:20.
(Filipe 4:7) pea ko te tokalelei ʼo te ʼAtua ʼae ʼe maʼoluga age ʼi te ʼu ʼatamai fuli, ʼe ina taupau anai ʼokotou loto pea mo ʼokotou fealagia fakakaukau ʼaki ia Kilisito Sesu.
“Ko Te Tokalelei ʼo Te ʼAtua . . . ʼe Maʼoluga Age ʼi Te ʼu ʼAtamai Fuli”
7 Kotea ʼae neʼe manatuʼi e te kau Filipe ʼi tanatou lau ia te tohi ʼa Paulo kia natou? Neʼe lagi natou manatuʼi te ʼu aluʼaga ʼae neʼe hoko kia Paulo mo Silasi pea mo te tokoni fakaofoofo ʼa Sehova kia naua. Kotea te ako ʼae neʼe loto e Paulo ke natou taʼofi? Ke ʼaua tanatou tuʼania, kaʼe ke natou faikole pea ʼe natou maʼu anai “te tokalelei ʼo te ʼAtua ʼae ʼe maʼoluga age ʼi te ʼu ʼatamai fuli.” Kotea te fakaʼuhiga ʼo te ʼu palalau ʼaia? ʼI ʼihi Tohi-Tapu ʼe fakaliliu fenei: “ ʼE fakalaka age ʼi ʼatatou fakaʼamu fuli,” peʼe “ ʼe fakalaka age ʼi te ʼu fakatuʼutuʼu fuli ʼa te tagata.” ʼE hage pe ia neʼe ui e Paulo ko “te tokalelei ʼo te ʼAtua” ʼe fakaofoofo age ia ʼi te ʼu meʼa fuli ʼae ʼe feala ke tou fakakaukauʼi. Koia, tatau aipe pe ʼe mole tou maʼu he puleʼaki ki ʼotatou faigataʼaʼia, kaʼe kua iloʼi ia e Sehova. Pea ʼe feala ke ina fakahoko he aluʼaga ʼe mole pe la tou ʼamanaki ki ai.—Lau ia 2 Petelo 2:9.
“Ko Te Tokalelei ʼo Te ʼAtua . . . ʼe Maʼoluga Age ʼi Te ʼu ʼAtamai Fuli”
16 Kotea ʼe hoko moka ʼe tou maʼu “te tokalelei ʼo te ʼAtua ʼae ʼe maʼoluga age ʼi te ʼu ʼatamai fuli”? ʼE ui ʼi te Tohi-Tapu, ʼe ina “taupau” anai ʼotatou loto mo ʼotatou ʼatamai. (Filipe 4:7) Ko te kupu Fakakeleka ʼae neʼe fakaliliu ʼaki te kupu “taupau,” neʼe fakaʼuhiga ki he kutuga solia neʼe hinoʼi ke natou puipui he kolo. Neʼe natou leʼoleʼo te hahaʼi ʼae neʼe maʼuʼuli ʼi te kolo ko Filipe. Pea neʼe feala hanatou momoe lelei ʼi te poʼuli he neʼe natou iloʼi neʼe puipui tonatou kolo. ʼO toe feia pe, ka tou maʼu ia “te tokalelei ʼo te ʼAtua,” ʼe mole tou tuʼania pea ʼe fimalie ʼotatou loto mo ʼotatou ʼatamai. ʼE tou iloʼi ʼe tokaga mai ia Sehova kia tatou pea ʼe ina loto ke tou maʼuʼuli fimalie. (1 Petelo 5:10) Pea ʼi tatatou iloʼi te faʼahi ʼaia, ʼe mole tou tuʼania fau anai pea ʼe mole tou lotovaivai anai.
Kumi Te ʼu Koloa ʼi Te Tohi-Tapu
(Filipe 2:17) Koia tatau aipe pe ʼe liligi au ohage ko he molaga neʼe huaʼi ki te sakilifisio pea mo te gaue taputapu ʼae ʼe kotou fai ʼuhi ko takotou tui, kaʼe ʼe au fiafia pea mo fakafiafia mo koutou fuli.
it-2-F 850 ¶1
Molaga
Te ’u molaga ʼae ʼe huaʼi. Neʼe kau ʼi te ʼu molaga ʼae neʼe fai mahani te ʼu molaga ʼae ʼe huaʼi. Pea neʼe ʼasili fai e te kau Iselaele ʼi tanatou kua nonofo ʼi te Kele ʼo te Fakapapau. (Nu 15:2, 5, 8-10) Neʼe ko te vino neʼe liligi ki te ʼaletale. (Nu 28:7, 14; vakaʼi ia Ek 30:9; Nu 15:10.) Neʼe tohi fenei e te apositolo ko Paulo ki te kau Kilisitiano ʼo Filipe: “Tatau aipe pe ʼe liligi au ohage ko he molaga neʼe huaʼi ki te sakilifisio pea mo te gaue taputapu ʼae ʼe kotou fai ʼuhi ko takotou tui, kaʼe ʼe au fiafia.” Neʼe ina fakatatau pe ia ia ki he molaga ʼe huaʼi ko tana fia fakamaʼuhigaʼi te manatu ʼae ke faiga malohi ki ʼona kaumeʼa Kilisitiano. (Flp 2:17) Pea ʼi muʼa pe ʼo tona mate neʼe faitohi fenei kia Timoteo: “ ʼE au hage ko he molaga ʼe liligi ki te ʼaletale, pea kua ovi mai pe te temi ʼo taku mavae.”—2 Ti 4:6.
(Filipe 3:11) moʼo vakaʼi pe ʼe feala ke au kau ʼi te ʼuluaki fakatuʼuake ʼo te kau mate.
“Te ʼUluaki Fakatuʼuake”—ʼE Lolotoga Nei!”
5 ʼOsi ʼaia, ko te kau fakanofo ʼo “te Iselaele a te Atua” ʼe tonu ke fakatahi mo te ʼAliki ko Sesu Kilisito ʼi te kolōlia ʼi selō, ʼaē kā natou “nonofo [ai] anai mo te Aliki o talu ai.” (Kalate 6:16; 1 Tesalonika 4:17) Ko te meʼa ʼaia ʼe higoaʼi ko “te fakatuʼuake . . . ʼo te kau mate ʼaē ʼe kamata tautonu” peʼe ko “te ʼuluaki fakatuʼuake.” (Filipe 3:10, 11, MN; Apokalipesi 20:6, MN) Kā ʼosi anai te fakatuʼuake ʼaia, pea ʼe hoko mai leva te temi ʼaē kā fakatuʼuake ai anai te toko lauʼi miliona hahaʼi ʼaki te ʼamanaki ʼaē ke natou maʼu ia te maʼuli heʼegata ʼi te Palatiso ʼi te kele. Koia, peʼe tou ʼamanaki ke tou māʼuʼuli ʼi te lagi peʼe ʼi te kele, kae ʼe tou fia ʼiloʼi “te ʼuluaki fakatuʼuake.” ʼE feafeaʼi te fakatuʼuake ʼaia? ʼE hoko anai ʼāfea?