Ko Te ʼAmanaki ʼe Mālo Ia ʼi Te Loto Heʼe ʼAmanaki!
ʼI TE tikisionalio (Webster’s Ninth New Collegiate Dictionary), ko te loto heʼe ʼamanaki ko tona faka ʼuhiga “ko te puli noa ʼo he ʼamanaki”. Koia ʼe mahino lelei mai ko te puli ʼo te faigataʼa ia ʼaia, ʼe ʼaoga ke ʼi ai he ʼamanaki ke ina pulihi te faigataʼa ʼaia!
Ko he tagata fakaʼofaʼofa kua liliu ʼo maʼuli ʼi te ala ʼe mole feala ke hēʼia tana fakaukau mo kapau ʼe ʼi ai he ʼamanaki ki tona maʼuli. Koia ko te ʼamanaki ʼe feala pe ke ina haga ʼo tuku he faʼa kātaki mo he lotomālohi kia nātou ʼaē ʼe nonofo ʼi te ʼu mamahi fakaloto. Koia ki te ʼamanaki ʼaia ʼe tonu ke kita falala moʼoni ki ai! Kae koteā koa tona faka ʼuhiga?
Ko te tafito ʼo te ʼamanaki
Tou fakasiosio muʼa ki te meʼa ʼaē neʼe hoko kia Sala, te ʼohoana ʼo te pateliaka ko Apalahamo. ʼI tona fakaōviōvi ki tona taʼu 90, ko Sala neʼe ko te fafine paʼa pea neʼe mamahi tona loto ʼi te mole heʼeki maʼu ʼo hana tamasiʼi. Neʼe faka aʼu Apalahamo ki tona taʼu 99, pea ko Sehova neʼe ina toe fakamanatu age ki ai te fakapapau ʼaē neʼe ina fai ʼi te ʼu taʼu kua hili mai, ko Apalahamo ʼe ina maʼu moʼoni anai hona “hāko”, pe ʼe hōloga. Ko Apalahamo neʼe falala ko te fakapapau ʼaia ʼe hoko moʼoni ia. ʼE tou fakasiosio ki te fiafia ʼa Sala ki te milakulo ʼaē neʼe hoko ki ai, ʼi tana faʼeleʼi ia Isaake (Senesi 12:2, 3; 17:1-4, 19; 21:2). Ko te falala ʼa Apalahamo ki te ʼAtua neʼe mole hoko fai ia, koia ʼe fakamahino mai e te ʼapositolo ko Paulo: “Kae ʼuhi ko te fakapapau ʼa te ʼAtua, neʼe mole lotolotolua ʼi tana tui, kae neʼe liliu ia ʼo mālohi ʼaki tana tui, ʼo ina faka kolōliaʼi te ʼAtua.” — Loma 4:20.
ʼI tana faitohi ki te kau Sutea ʼaē kua maliu ki te tui faka kilisitiano, ko Paulo neʼe ina fakamahino age te tupuʼaga ʼo te falala ki te ʼu fakapapau ʼa te ʼAtua ʼaki ia Sesu ʼuhi ko meʼa e lua tāfito. Neʼe ina lau te fakapapau ʼaē ʼa te ʼAtua neʼe ina fai kia Apalahamo, pea mo tana fakapapau fakaʼatua, ko te ʼapositolo neʼe ina ʼui fēnei: “Ko te tagata, ʼe nātou fakamoʼoni, ki he meʼa ʼaki he tahi ʼe lahi age, pea ko tanatou fakapapau ʼe ko he fakaʼosi ia ʼo te fihi fuli, he kia nātou ʼe ko he fakamoʼoni ia. Pea ko te ʼAtua neʼe ina fai feiā, ʼo ina fia fakahā lahi ʼaki ai, kia nātou ʼaē ka nātou maʼu te fakapapau ia te mole fetogi ʼaē ʼo tana tonu, ʼo ina fai ai te fuakava, ko te ʼuhi, ʼaki ia meʼa e lua ʼe mole toe feala ke fetogi, ʼaia ʼe mole feala ʼaupito ai ki te ʼAtua ke loi, ke tou maʼu, ia tatou ʼaenī kua tou feholaki ki te nonoʼaga, he fakaloto mālohi lahi ke tou puke ia te ʼamanaki ʼaē kua fakaʼui mai kia tatou.” (Hepeleo 6:16-18). Ko te ʼu fakapapau ʼa te ʼAtua ʼe moʼoni, pea ʼe feala ta kita falala ki ai. Ko Sehova ʼe māfimāfi pea ko ia tokotahi pe ʼe feala ke ina fakahoko moʼoni tana ʼu palalau.
Ko he ʼamanaki — “ ʼe moʼoni ia pea ʼe tukupau ia”
Ko Paulo neʼe ina tohi ki te kau kilisitiano ko te ʼamanaki “ ʼe moʼoni ia pea ʼe tukupau ia”. (Hepeleo 6:19.) Ko Paulo neʼe ina ʼiloʼi te haʼuʼaga ʼo tana ʼamanaki ʼaia. Neʼe ina fakamahino: “Ko ia [ko te ʼamanaki ʼaia] ʼe fakalaka ʼi te puipui.” Koteā tona faka ʼuhiga? Ko Paulo ʼe ina fakaʼaoga te fale lotu ʼāfea ʼi Selusalemi. Neʼe ko te fahaʼi ʼo te Potu Taputapu neʼe vaeluaʼi ʼaki te lito mai te fahaʼi ʼo te fale lotu (Ekesote 26:31, 33; Mateo 27:51). ʼE moʼoni foki, ko te fale lotu ʼi Selusalemi neʼe kua maumauʼi. Pea ko te temi nei koteā te faka ʼuhiga ʼo te Potu Taputapu ʼaia?
ʼE ina fakatā te lagi, te ʼafioʼaga ʼo te ʼAtua! Ko Paulo ʼe ina fakamahino te fahaʼi ʼaia ʼi te haega ʼa Sesu ki te lagi “neʼe mole hu ia, ki he potu tapu neʼe faʼu e te tagata [te fale lotu ʼi Selusalemi], ʼaē ko he fakatātā ia ʼo te meʼa moʼoni, kae neʼe hu ia ki te lagi tonu, ko te ʼuhi ke hā nei maʼa tatou ia muʼa ʼo te ʼAtua”. (Hepeleo 9:24.) Ko te ʼamanaki faka kilisitiano, ʼaē ʼe ina uga tatou ke tou tauʼi te loto heʼe ʼamanaki, ʼe mole ko he fakatuʼutuʼu fakatagata kae ko he fakatuʼutuʼu fakaʼatua. ʼE fakalogo pe kia ia ʼaē neʼe kua fakanofo e te ʼAtua, ia Sesu Kilisito ʼaē neʼe ina foaki tona maʼuli ko he totogi ki tatatou ʼu agahala pea kua hā ia nei ia muʼa ʼo te ʼAtua maʼa tatou (1 Soane 2:1, 2). Ohage ko tona tau fakahā ʼi Te Tule Leʼo ko Sesu ʼaē neʼe fakanofo e te ʼAtua ki te tuʼulaga hau ʼo te Puleʼaga ʼo te ʼAtua, pea neʼe kua fakanofo ia talu mai te 1914. Ko te Puleʼaga ʼaia ka ina haga anai ʼo pulihi te ʼu meʼa ʼaē ʼe ina taki te hahaʼi ki te loto heʼe ʼamanaki.
Ko te ʼamanaki — “ ʼe ko he foʼi tau ki te maʼuli”
Moʼo fakamahino ki te hahaʼi ka nātou lau anai tana tohi ʼo ʼuhiga mo te ʼamanaki ko he hāofakiʼaga ia Sesu ko he meʼa moʼoni ia, ko Paulo neʼe ina fakaʼaoga te fakatātā. ʼO ina fakamahino fēnei: “Ko te ʼamanaki ʼaia kia tatou ʼe hage ko he foʼi tau ki te maʼuli.” — Hepeleo 6:19.
Ko te ʼu foʼi tau ʼo te ʼu vaka neʼe ʼiloʼi lelei e te ʼu hahaʼi faifolau ohage ko Paulo. Ko te ʼu foʼi tau ʼo te temi ʼāfea ʼe teitei tatau pe mo te ʼu foʼi tau ʼo te temi nei, ʼe fai ʼaki te ukamea pea ʼe fai mo tona ʼu tala ʼi tona ʼu tafaʼaki ke pipiki maʼu ʼi te meʼa ʼaē ʼe tuku ai. ʼI tona ʼave ʼaē ki Loma ʼi te taʼu 58 ʼo totatou temi, ko te vaka ʼaē neʼe ʼi ai ia Paulo neʼe tuʼutāmaki. ʼI te kua fakaōviōvi te vaka ki te mamaha, ko te kauvaka “neʼe nātou lī te ʼu foʼi tau e fā neʼe ʼi te taumuli ʼo te vaka”. ʼAki te ʼu foʼi tau ʼaia, ko te vaka neʼe hāo ʼi te afā. — Gāue 27:29, 39, 40, 44.
Kae koteā anai ʼe ina fakamoʼoni ko te ʼamanaki ʼe hage he foʼi tau ke ina fakahāo anai koutou mai te ʼu mamahi faka ekonomike, mamahi fakasino pe ʼe ko te ʼu mahaki ʼo te loto pe ʼe ko te ʼu faʼahiga “afā” ʼe felāveʼi anai mo koutou? ʼUluaki pe, ke koutou fakamoʼoni ʼe feala ha kita falala ki te ʼu fakapapau ʼi te Tohi-Tapu. “Koutou vakaʼi pe ʼe moʼoni ia meʼa fuli.” (1 Tesalonika 5:21). Ohage la, ka ʼomai anai he ʼu Fakamoʼoni ʼa Sehova ʼo palalau mo koutou, koutou fakalogo ki te ʼu meʼa ka nātou ʼui atu. Kapau leva ʼe tahitahiga tanatou ʼaʼahi te koga meʼa ʼaē ʼe koutou nonofo ai, pea koutou kumi nātou ʼi tonatou ʼu fale fono ʼi te ʼu Fale ʼo te Puleʼaga. Mole fakakinauʼi anai koutou ke koutou ʼolo age kia nātou, kae ʼe fakaafe atu anai koutou pe ʼe mole feala ke fai ha koutou ako faka tohi-tapu, ʼo fai ai he ʼu fakatuʼutuʼu ki te koga meʼa pea mo te ʼaho ʼo fakafuafua kia koutou.
Ko he ako feiā ʼe ina fakamoʼoni anai kia koutou ko te ʼAtua “ko te tagata fai totogi ʼo nātou ʼaē ʼe nātou kumi fakamalotoloto ia ia”. (Hepeleo 11:6.) ʼE kotou ako anai kua vave pe te haga ʼa te Puleʼaga ʼo te ʼAtua ʼaē ʼe taki e te hau ko Sesu Kilisito ʼo pulihi te ʼu malaʼia pea mo te ʼu faigataʼa ia ʼaē ʼe ina toho te tokolahi ki te loto heʼe ʼamanaki ia ʼaho nei. ʼAki te Puleʼaga ʼaia, ko te kele ʼe toe fakaliliu anai ko he palatiso, pea ko te ʼAtua ʼe ina foaki anai te maʼuli heʼe gata kia nātou ʼaē ʼe ʼoʼofa kia te ia (Pesalemo 37:29; Fakahā 21:4). Ko he ʼamanaki matamatalelei ia!
Koutou lau fakalelei te Tohi-Tapu pea koutou maʼu ai ko te ʼamanaki ʼaia ʼe moʼoni ia. Koia, koutou faiga ke koutou felōgoʼi lelei mo te ʼAtua, ʼo koutou liliu ai ko hona ʼu kaumeʼa ohage ko tona fai e Apalahamo (Sake 2:23). Mai tona ʼuhiga ʼaē ko Sehova ʼe ina “fakalogo te faikole”, koutou avahi age kia te ia tokotou loto. Kapau neʼe koutou fakaōviōvi kia te ia ʼaki he loto moʼoni, ko ʼa koutou ʼu kole ʼe tokoni anai ia kia koutou ʼo fakamaʼamaʼa takotou kavega, pea ʼe ina pulihi anai tokotou loto heʼe ʼamanaki. Ko te laumālie ʼo te ʼAtua ʼe feala ke ina fakahā atu pe ʼe feafeaʼi anai te fetogi ʼo tokotou maʼuli ʼaē ʼe ina fakamamahiʼi koutou. — Pesalemo 55:22; 65:2; 1 Soane 5:14, 15.
“Koutou haga puke maʼu”!
Hili tana fakatotonu age ki tona kau fagona ke natou “vakaʼi pe ʼe moʼoni ia meʼa fuli”, ko Paulo neʼe ina toe hoko fēnei: “Koutou haga puke maʼu te meʼa ʼaē ʼe lelei.” (1 Tesalonika 5:21). Moʼo fakahoko ʼo te fahaʼi ʼaia ʼe lelei ha kotou fakatahi mo te ʼu hahaʼi ʼaē ʼe nātou maʼu te ʼamanaki faka kilisitiano. Ko te hau poto ʼaē ko Salomone neʼe ina fakatokaga fēnei: “Ko ʼaē ʼe haʼele mo te kau popoto ʼe liliu anai ia ʼo poto, kae malaʼia kia ia ʼaē ʼe fakatahi mo nātou ʼe vale.” (Tāʼaga Lea 13:20). ʼAua naʼa koutou manatu ʼe feala anai ke koutou maʼu he ʼu meʼa ʼe lelei age ʼi he tahi kautahi. ʼI te kautahi ʼa te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova ʼe maʼu ai te ʼu hahaʼi neʼe mole ʼi ai honatou ʼamanaki ʼi te lakaga ʼaē. Kae ʼaki tanatou ako te Tohi-Tapu pea mo tanatou fakatahi mo te ʼu hahaʼi ʼe tatau ʼanatou tui, neʼe fakamālohi ai tanatou pipiki ki te ʼAtua, pea neʼe foaki age kia nātou te ʼamanaki ʼe feala hanatou falala ki ai pea ʼe ko honatou tauʼaga ʼe lelei. Kae kua puli koa te loto heʼe ʼamanaki ia natou? Ei.
Ohage ko te meʼa ʼaenī neʼe hoko, ko Anamalia neʼe loto heʼe ʼamanaki ʼuhi ko tona gaohi koviʼi e tona ʼohoana. “Neʼe ʼau fakatotonu ʼe ʼau fakamate, ko tana fakamahino ʼaia, kae ʼuhi ko ʼihi meʼa neʼe ʼuluaki faikole muʼa ki te ʼAtua. ʼE ʼau manatuʼi neʼe ʼau ʼui fēnei: ‘He koʼe ʼe mole ʼe ke tokoni mai kia ʼau? Neʼe ʼau falala tuʼumaʼu aipe kia te koe, kae neʼe mole hona fua.’ Neʼe ʼau fakaʼosi taku kole ʼo ʼau ʼui maʼa ʼaku ʼe mole he ʼuhiga ʼo te maʼuli, ʼe lelei age pe te mate. ʼI te moʼi temi ʼaia neʼe tukituki mai te matapā, neʼe mole ʼau fakatokagaʼi ʼau, he neʼe ʼau loto ke ʼalu ia te meʼa ʼaē neʼe tukituki ʼi toku matapā.”
“Kae neʼe toe tukituki te matapā, pea neʼe ʼau tuʼu atu ai leva pea mo holoholoʼi ʼoku loʼimata ʼo ʼau ʼalu ʼo vakaʼi pe ko ai, ke ina tuku noaʼi ʼau ke ʼau fakahoko te meʼa ʼaē neʼe kua fakatotonu.” Ko Anamalia neʼe ina fakamatala fēnei: “ ʼE ʼau fakafetaʼi kia Sehova he neʼe mole ʼau ʼiloʼi te ʼaluʼaga ʼaia, heʼe hoko taku avahi te matapā, neʼe ko fafine e lua neʼe tutuʼu ʼi ai. Pea neʼe ʼau puna’maʼuli ʼosi, neʼe mole mahino pe la kia ʼau te ʼu meʼa ʼaē neʼe nā ʼui mai. Kae neʼe nā foaki mai te tohi ʼo nā fakamahino mai ko te maʼuli ʼe ʼi ai tona ʼuhiga. Ko ʼe te meʼa tonu neʼe ʼaoga kia ʼau ke fakatuputupu ia ʼau haku leleiʼia te maʼuli.” Neʼe nātou fakatokatoka mo ia ke fai he ako faka tohi-tapu ke hoholo. Ko Anamalia neʼe ina ako pe ʼe feafeaʼi te liliu ko he kaumeʼa ʼo te ʼAtua. ʼAki tana ako, kua na maʼu te ʼamanaki ki te maʼuli. ʼI te temi nei kua ʼalu ʼo tokoni ki ʼihi ke nātou fakatuputupu ia nātou te falala ki te ʼAtua.
ʼE lagi mahalo pe ʼe koutou fakaʼamu ke pulihi te loto heʼe ʼamanaki pea mo te ʼu meʼa fuli ʼe pipiki ai. Kae kapau neʼe mole heʼeki koutou faikole fēnei: “Ke hoko mai tou puleʼaga! Ke fai tou finegalo ʼi te kele, ohage ko selo”, pea ʼe tonu ke koutou faikole ke hoko mai te Puleʼaga ʼo te ʼAtua mai ia Sesu Kilisito, ʼaē ka ina pulihi anai te ʼu meʼa ʼaia ʼaē ʼe ina haga ʼo taki te hahaʼi ki te loto heʼe ʼamanaki (Mateo 6:10). Ko takotou ako te Tohi-Tapu pea mo takotou fakatahi hoholo mo ʼihi ʼe ia nātou te falala ʼaia ʼe ina fakamālohiʼi koutou ke hoko takotou puke maʼu te falala ʼaē ko te Puleʼaga ʼo Sehova ʼaē ka ina fakaliliu anai te kele ko he palatiso (1 Timoteo 6:12, 19). Ko te ʼamanaki taulekaleka ʼaia ʼe tau palalau ki ai Te Tule Leʼo. Koutou faiga ki te ʼamanaki ʼaia ʼaki te loto katoa pea mo tauʼi te loto heʼe ʼamanaki. ʼE moʼoni, ko te ʼamanaki “ ʼe mole ina fakatupu ia he loto fia meo”. — Loma 5:5.
[Paki ʼo te pasina 7]
Ko te ako ʼo te Tohi-Tapu ʼe ina tuku atu anai he ʼamanaki, heʼe gāue anai ohage he “foʼi tau ki te maʼuli”.