Kua Koutou Fakafuafua Koa Tona Totogi?

“KOTEĀ! ʼE koutou fakafisi ki te tuʼulaga lelei ʼaenī?” Ko te tagata lahi neʼe faigataʼa tana mahino ki te meʼa ʼaē ʼe logo ki ai. Ko tona kaugā gāue, neʼe ko he fafine neʼe nātou fakaʼapaʼapa ki ai koteʼuhi ko tana poto gāue pea mo tana agapoto, neʼe fakafisi ki te fakaʼui age ʼaē ke ʼalu ʼo ako ʼi te ʼu fenua kehe kia taʼu e lua kae totogi e te sosiete. Koteā te tupuʼaga ʼo tana fakafisi?

Ko te fafine neʼe ina fakamahino age kapau ʼe ina tali te faʼahi ʼaia, pea ʼe mavae anai ia mai tona ʼohoana pea mo tana ʼu toe e lua ia taʼu e lua. ʼE lahi anai tana manatu kia nātou. ʼE ʼi ai te meʼa ʼe maʼuhiga age, pea ʼe feala ke lītuʼa anai ia ki tona maʼua ʼaē neʼe tuku age e te ʼAtua ʼaē ko te ʼohoana pea mo te faʼe. Pea ʼe ʼi ai anai te ʼu ikuʼaga fakalaumālie pea mo fakaloto ʼo lahi age ia. Koia, ʼi tana fakafuafua te totogi, neʼe fakafisi ia ki te tuʼulaga ʼaia.

Kapau neʼe ko koutou, koteā anai ka koutou fai? ʼE moʼoni, ʼe mole tou manatu tahi fuli anai mo te tonu ʼaē neʼe fai e te fafine kilisitiano ʼaia. Ko ʼihi, ohage ko tona ʼu kaugā gāue, ʼe feala ke nātou ʼui age neʼe ko he toe lasio ki te hikihiki ʼo tana gāue. Pea ko ʼihi ʼe feala hanatou tukuga koviʼi ia ia ʼi tana mole manatu ʼaē ki he temi ki ʼa muli ki tona famili pea tahi ko te taʼu e lua ʼe ko he temi ʼe nounou pe. ʼIo, ko te tonu neʼe ina fai neʼe mole ina hoko fai pe. Neʼe fakatafito ia ki te ʼu ʼuhiga loloto pea mo te ʼu fakatuʼutuʼu fakatotonu. Koteā te ʼu fakatuʼutuʼu fakatotonu ʼaia?

ʼE laka age ia ʼi he fakafuafua

Ko te tagata neʼe lahi tona poto ʼaē neʼe maʼuli ʼi te kele, ia Sesu Kilisito, neʼe ina tuku mai te ala ʼo te takitaki ʼi tana tahi palalau fakatātā. “Koia, ko ai anai ia koutou mo kapau ʼe ina fia fakatuʼu hana tule, ʼe mole tomuʼa heka ʼo tānaki tona totogi pea mo vakaʼi pe ʼe feala anai hana fakaʼosi?” Ko te fehuʼi ʼaia ʼa Sesu. “Naʼa meʼa age pe, ʼe feala anai hana fakatuʼu te ʼu tafito kae mole pe feala ke ina fakaʼosi, pea ko te ʼu hahaʼi ʼaē ʼe nātou mamata ʼe nātou vāʼi anai ia ia, ʼo nātou ʼui: ‘Ko te tagata ʼaenī neʼe ina kamata fakatuʼu, kae neʼe mole lavaʼi tona fakaʼosi.’ ” — Luka 14:​28-30.

Ko tatou fuli ʼe tou ʼui anai ko he fakakaukau lelei ʼaē ko te tānaki muʼa ʼo te totogi ʼi muʼa ʼo te fai he tonu ki he fakatuʼutuʼu maʼuhiga. Ohage la, ko ai ʼaē tagata kapau ʼe ina fia totogi he ʼapi, pea ʼe fakavilivili anai ia ʼo fai he ʼu pepa ka mole tomuʼa vakaʼi pe ʼe ina maʼu katoa koa te falā moʼo fakahoko te fahaʼi ʼaia? ʼE lau moʼoni anai tona vale ʼi tana fai te meʼa ʼaia. Ei, ko he fakafuafua maʼuhiga ʼaē ko te tānaki ʼo te totogi ʼi muʼa ʼo te kamata ʼo he fakatuʼutuʼu.

Kae koteā moʼoni koa te fahaʼi ʼaē neʼe fia fakahā e Sesu ʼi tana lea fakatātā? ʼI muʼa ʼo te kamata ʼo tana palalau fakatātā, neʼe fēnei tana ʼui: “Ko ʼaē ʼe mole ina fua tona pou fakamamahi pea mo mole mulimuli ia te ʼau ʼe mole pe feala ko haku tisipulo.” (Luka 14:27). Koia, ko te ʼu vahe ʼi muʼa atu ʼo feiā mo te ʼu vahe ʼe hoa ki ai ʼe fakahā ʼaki ai ko Sesu neʼe mole gata pe tana tokoni ki te ʼu meʼa māhani ʼo te maʼuli. Kae, neʼe fia palalau ʼo ʼuhiga mo te tānaki ʼo te totogi ʼo uhiga mo te liliu ko hana tisipulo.

ʼI tana palalau fakatātā, ko Sesu neʼe ina fia fakahā ko te liliu ko hana tisipulo ʼe fakamaʼua ki te ʼu fetogi pea mo te fai sakilifisio. Koteā tona tupuʼaga? Koteʼuhi ko te ʼu faʼahiga meʼa ʼo te tuʼu ʼaenī ʼe haga tāfito ki te ʼu koloā pea mo te tahi tokaga pe kia kita. Tokolahi te hahaʼi ʼe lahi tanatou tokaga tafito ki te mulimuli ki tonatou ʼu holi fakasino, kae ʼe veliveli peʼe puli noa ʼosi pe ia tanatou tokaga ki tanatou ʼu meʼa fakalaumālie ʼaē ʼe aoga kia nātou pea ʼo feiā ki tanatou felogoi pea mo te ʼAtua (2 Timoteo 3:​1-4). Ko te aga ʼaia ʼe fakafeagai mo te meʼa ʼaē neʼe fakahāhā e Sesu Kilisito. Neʼe ina ʼui “ko te ʼAlo ʼo te tagata neʼe haʼu, mole ke tauhi age kia ia, kae haʼu ʼo tauhi pea mo foaki tona nefesi ko he totogi moʼo fetogi ʼaki te tokolahi”. Neʼe ina fakahā te maʼuhiga ʼo te ʼu meʼa fakalaumālie ʼi te ʼu meʼa fakasino ʼi tana ʼu palalau ʼaenī: “Ko te laumālie ʼaē ʼe ina foaki te maʼuli, ko te kakano ʼe mole hona ʼuhiga.” — Mateo 20:28; Soane 6:63.

Koia, ʼi te haga ʼa Sesu ʼo tokoniʼi nātou ʼaē neʼe fia liliu ko hana ʼu tisipulo ke nātou tānaki te totogi, neʼe palalau tafito, mole ko te ʼu lelei fakasino, kae ki te ʼu lelei fakalaumālie. Koteā te meʼa ʼe maʼuhiga kia nātou: ko te ʼu lelei fakakoloā ʼaē ʼe foaki e te mālama peʼe ko te ʼu lelei fakalaumālie ʼaē ʼe maʼu anai mo kapau ʼe nātou liliu ko he ʼu tisipulo? Koia ʼi tana haga palalau fakatātā age, neʼe ina fakaʼosi fēnei: “Koia, ko ʼaē ʼe mole tauʼinē ki te ʼu meʼa fuli ʼaʼana, ʼe mole pe feala ke liliu ko haku tisipulo.” (Luka 14:33). Ko ʼaē ʼe fia mulimuli ʼe kua ina tali koa ʼaki tona loto katoa te fai sakilifisio, peʼe ʼe lahi fau te totogi ʼaē ʼe tonu ke foaki?

Ko he meʼa ia kua fakafuafua

ʼE moʼoni ko te ʼu koloā fakamālama ʼe ina foaki te ʼu lelei ʼe fakaʼiloga pe ʼi te moʼi temi pe ʼaia, kae ko te ʼu lelei ʼe maʼu ʼi te faiga ʼaē ki te ʼu meʼa fakalaumālie ʼe loaloaga age ia pea ʼe lelei ʼaupito ia. Ko Sesu neʼe ina fakamahino fēnei: “Tuku takotou tānaki maʼa koutou he ʼu koloā ʼi te kele, ʼaia ʼe kaina ai e te ane pea mo te ukaukamea, pea ʼe puhi ai e te kau kaihaʼa ke kaihaʼasia ia. Kae ke koutou tānaki maʼa koutou he ʼu koloā ʼi selo, ʼaia ʼe mole kaina ai e te ane pea mo te ukaukamea, pea ʼe mole puhi ai pea mo kaihaʼasia ai e te kau kaihaʼa. Heʼe ko te potu ʼaē ʼe ʼi ai tou koloā, pea ʼe toe ʼi ai foki mo tou loto.” (Mateo 6:​19, 20). ʼI totatou temi, ko te pulinoa ʼo te mālohi ʼo te paʼaga, ko te pulinoa ʼo te koloā neʼe fakatupu masiva ki te hahaʼi tokolahi koteʼuhi he neʼe gata pe te tuku ʼo tanatou falala ki te ʼu koloā fakasino. Ko te ʼapositolo ko Paulo ʼe ina tokoniʼi tatou “ke haga aipe tatatou sio, mole ki te ʼu meʼa ʼe tou sio ki ai, kae ki te ʼu meʼa fakapulipuli. Koteʼuhi he ko te ʼu meʼa ʼe tou sio ki ai ʼe faka temi pe ia, kae ki te ʼu meʼa ʼaē ʼe mole hā ʼe heʼegata ia”. (2 Kolonito 4:18). Koia, ʼe feafeaʼi koa anai ke tou faiga ki te taʼi sio ʼaia?

ʼE feala hatatou mulimuli ki totatou faʼifaʼitakiʼaga, ko Sesu Kilisito. ʼI tana ʼi te kele, neʼe mole ko he tahi ia neʼe maʼuli ʼo fakamamaʼo kehe ʼi te hahaʼi, ohage ko tona fakahā mai neʼe tau kau ʼi te ʼu kātoaga ohage ko te ʼu fai ʼohoana pea mo te ʼu kai lahi. Logo aipe te ʼu meʼa ʼaia, neʼe ina fakamuʼamuʼa aipe te ʼu meʼa fakalaumālie. ʼI tana faiga ʼaē ke fakahoko te finegalo ʼo tana Tāmai, neʼe kua ina tali ke fakafisi ki ʼihi meʼa ʼe ʼui ʼe ʼaoga. ʼI te tahi lakaga neʼe fēnei tana ʼui: “ ʼE maʼu te ʼu tafu ʼo te ʼu lenato pea mo te ʼu fātaʼi ʼo te ʼu manu lele ʼo te lagi, kae mole he potu ʼo te Foha ʼo te tagata ke ʼuluga ai tona ʼulu.” (Luka 9:58). Kia ia ko te fai ʼo te finegalo ʼo tana Tāmai neʼe ko he meʼa maʼuhiga pea mo lelei ʼaupito ʼo tupu ai tana ʼui ʼaē ʼaki tana loto katoa: “Ko taku meʼa kai ko te fai ʼo te finegalo ʼo ia ʼaē neʼe ina fekauʼi mai ʼau pea mo fakaʼosi tana gāue.” — Soane 4:34.

Ko Sesu neʼe ina fakahā te maʼuhiga ʼo te fahaʼi ʼaia ʼi tana haga ʼo tekeʼi te ʼu fakahāla ʼa Satana. Neʼe faiga e te Tevolo ke haga Sesu ʼo fakaʼaogaʼi te mālohi ʼaē neʼe tuku age e te ʼAtua ke ina maʼu he ʼu lelei ʼo ia totonu pe, pea ke faiga ke logologona ʼi te malamanei. Ko Sesu neʼe ina ʼiloʼi lelei ko te ʼu lelei ʼaia ʼe tonu ke ina foaki ki ai he toe totogi lahi — ohage la ko te puli ʼo te tapuakina fakaʼatua — ko he toe totogi ia ʼe laka ia ʼi te meʼa ʼaē ʼe feala ke ina foaki, pea neʼe ina fakafuafua ia ko tana felogoi lelei mo tana Tāmai ʼe laka age ia ia meʼa fuli. Koia neʼe ina līaki ai te ʼu meʼa ʼaē neʼe fakahā age e Satana ʼo mole lotolotolua ia. — Mateo 4:​1-10.

ʼI totatou ʼuhiga tisipulo ʼa Kilisito, ʼe tou faiga anai ke tatau tatatou faka maʼuhiga te meʼa ʼaia ohage ko totatou Pule. ʼI te ʼu faʼahiga meʼa ʼo te tuʼu ʼaenī, ʼaē ʼe takitaki e Satana, ʼe lahi te ʼu meʼa ʼe feala ke maʼu ai te ʼu lelei kae ʼe toe fakatupu tuʼutāmaki aipe ki totatou vāhaʼa pea mo te ʼAtua. Ko te faiga aipe ke maʼu he tuʼulaga lelei ʼi te gāue, ko te faigaʼi ʼaē ʼo he ako ke hikihiki ai totatou tuʼulaga, ko te fakatahi ʼaē mo te hahaʼi ʼe mole tui ki te ʼAtua, pea ko te faiga ki te ʼu faʼahiga gāue ʼe mole ʼiloʼi peʼe fakahagatonu ʼe feala ai ke taki ai kita ki te vaivai ʼo tatatou tui pea mo feiā mai te tapuakina ʼa Sehova. Koia ʼe maʼua ke tou tānaki fakaleleiʼi te totogi mo kapau ʼe hoko he ʼu fakahāla feiā kia tatou.

Ko he hāofakiʼaga ia te poto moʼoni

ʼI te ʼu taʼu kua hili, neʼe ʼi ai te tēhina tūpulaga neʼe maʼuli ʼi te kolo lahi ʼi te Potu Hahake ʼi Amelika neʼe hoko ki ai te fealagia ke ʼalu ki te ʼu fenua kehe moʼo hoko atu tana ako. Neʼe kua lelei pe foki tana ako pea ko tana gāue ʼe totogi lelei, kae neʼe mole ina feʼaugaʼi ia; neʼe faiga ia ke hikihiki age tona maʼuli. Ko tona ʼu tēhina kilisitiano neʼe nātou faiga ke nātou fakahāhā age te manatu ʼa te Tohi-Tapu ʼo ʼuhiga mo te ʼu puani kua tou vakaʼi, kae neʼe ina taligataʼa pea neʼe lotomālohi pe ia ki tana ʼu fakatuʼutuʼu. ʼI te kamata neʼe ina faiga ke ina puke maʼu tana tui, pea neʼe hoko mamalie pe te puli ʼo tana falala ki te Tohi-Tapu, pea ko te lotolotolua neʼe kamata tuputupu ia ia. Hili ki ai te taʼu e tahi peʼe laka atu, neʼe ina fakaʼilo ia ʼe mole kei tui ia. ʼE moʼoni, ko te maʼu ʼo he tuʼulaga lelei ʼuhi ko te hikihiki ʼo tana ako neʼe ina maʼu ai te faʼahiga fīmālie. Kae ʼuhi pe ko te ʼu koloā faka temi, ko he totogi mamafa ia ʼaē ka ina foaki — ko tana hēhē mai te tui pea mo te puli ʼaē ʼo te fealagia kia ia ke ina maʼu te maʼuli heʼegata! — 1 Timoteo 1:19.

ʼI te tahi fahaʼi, ko nātou ʼaē ʼe nātou fakafisi ki he meʼa ʼe fakatupu tuʼutāmaki ai ia nātou ʼi tanatou felogoi mo te ʼAtua neʼe nātou utu te ʼu tapuakina lahi mai ia Sehova.

ʼE ʼi ai te faʼifaʼitaki neʼe tuku e te tagata tūpulaga neʼe ʼi ai tana gāue fakateuteu ʼi te kolo lahi ʼi te Potu Hahake, kolo ʼaē neʼe kua talanoa ki ai ʼi muʼa atu. Hili ʼaia te ʼu kiʼi māhina ʼi tana kamata ako te Tohi-Tapu mo te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova, neʼe fakaʼui age ki ai te gāue — ko he gāue ko te fakafoʼou fale ki te 3 miliona. Kae, koʼe foki tona ʼaluʼaga: ko te gāue ʼaia ʼe mole mulimuli ki te ʼu fakaʼaluʼalu faka puleʼaga ʼo ʼuhiga pea mo te fakatuʼu fale. ʼI tana ʼiloʼi ʼaia ko te kau kilisitiano ʼe tonu ke nātou fakaʼapaʼapa ki te lao, neʼe ina fakakaukau kapau ʼe ina tali te gāue ʼaia ko he faka ʼuhiga kia ia ko te puli ʼa te tapuakina ʼa te ʼAtua (Loma 13:​1, 2). Hili ʼaia tana fakafuafua fakalelei te fahaʼi ʼaia, neʼe fakafisi ki te gāue. Koteā tona ikuʼaga? Ko te meʼa ʼaē neʼe hoko ko te fakahā ʼaia ʼo he fakaʼiloga ʼo tana tuputupu ʼi te fahaʼi fakalaumālie. ʼI te taʼu pe ʼaia, neʼe tuputupu ʼo aʼu ai mo tana foaki tona maʼuli kia Sehova pea neʼe papitema. Neʼe ina fakatau tana gāue kae faiga leva ia ki he gāue ʼe feala ke lahi ai tona temi ki te faiga ki te ʼu fahaʼi fakalaumālie. Kua kaugana nei kia Sehova ʼaki te fiafia mo te mālohi.

Ko te ʼu tagata ʼaenī ʼe kei tūpulaga neʼe nā tānaki te totogi. Koteā ʼaē ʼe tupu ai te kehekehe ʼo tanā filifili? ʼE tupu mai te poto fakaʼatua! ʼO feafeaʼi koa? Ko te poto, ko te fakaʼaoga ʼo te mālama ʼi te ʼaluʼaga ke iku ki te ʼu lelei loaloaga ʼe māhani ʼe maʼu, pea ko te poto fakaʼatua ko tona faka ʼuhiga ko te fakaʼaoga ʼo te mālama ʼo mulimuli ki te ʼu fakatotonu fakaʼatua kia tatou. Logope ko te ʼu tagata tūpulaga ʼaia neʼe nā maʼu te mālama faka tohi-tapu, kae ko te fakaʼaoga ʼo te mālama ʼaia ʼaē ʼe fakatupu ai te ʼu fua kehekehe. ʼE ʼui fēnei e te tohi ʼo te Tāʼaga Lea: “Ka ʼulu anai te poto ki tou loto pea ʼe liliu anai te mālama ko he meʼa ʼe lelei ki tou nefesi, pea ko te fealagia ʼo te fakakaukau ʼe ina leʼoleʼo anai koe, ko te fakasiosio lelei ʼe ina taupau anai koe, mo ʼou fakahāo mai te ala kovi.” — Tāʼaga Lea 2:​10-12.

Ko te Folafola ʼa te ʼAtua, te Tohi-Tapu, ʼe ko te matapuna ia ʼo te poto moʼoni ʼaē ʼe ina haga anai ʼo taki koutou mokā tonu ke koutou fai he tonu maʼuhiga. ʼI tatatou mole fia fakaʼaogaʼi totatou poto fakatagata, ʼe tou fakatokagaʼi anai te tokoni ʼaenī: “Tuku tau falala kia Sehova mo tou loto katoa pea mo ʼaua naʼa ke falala ki tou ʼatamai ʼateaina. ʼI tou ʼu ala fuli tokagaʼi ia ia, pea ko ia, ʼe ina fakatonutonu anai tou ʼu ala.” (Tāʼaga Lea 3:​5, 6). ʼE tonu ke tou fiamālalo pea mo tali ke akoʼi tatou, ʼo tou fakafisi ki te aga ʼaē ko te kinau pea mo faʼitaliha ʼo te malamanei ʼaē ʼe tuputupu ʼi te temi nei.

ʼIo, ʼe mole feala ke tou hāo mai te utu ʼo te ʼu meʼa ʼaē neʼe tou to, heʼe ko he meʼa ia ʼe tonu ke tou ʼamo te ʼu ikuʼaga ʼo te ʼu tonu pea mo te ʼu fili ʼaē neʼe tou fai (Kalate 6:​7, 8). Koia koutou tānaki muʼa te totogi ʼi muʼa ʼo te fai ʼo he tonu kia meʼa fuli. Koia ʼaua naʼa koutou tali ʼihi faʼahiga lelei ke ina haga ʼo maumauʼi tokotou fahaʼi fakalaumālie peʼe ko takotou felogoi pea mo Sehova ʼAtua. Koutou faikole ki tona poto pea mo he fakaʼaluʼalu lelei moʼo fai ʼo he ʼu tonu ʼe lelei, koteʼuhi ko te ʼu tonu ʼaē ʼe koutou fai nei ʼe faka ʼuhiga peʼe ko te maʼuli peʼe ko te mate — ʼo heʼegata! — Fakatatau mo Teutalonome 30:​19, 20.

[Paki ʼo te pasina 23]

Koteā anai ʼe ina fakamuʼamuʼa ʼi tona maʼuli: ko he ʼu gāue fakalaumālie peʼe ko he ʼu gāue fakamālama?