Te Tohi-Tapu—Ko He Tohi ʼe Tonu Ke Lau

ʼE MOLE ko he meʼa faigafua te maʼu ʼo he kupu ʼe mata feʼauga moʼo talanoa ki te Tohi-Tapu. ʼE ko te tohi tokotahi pe ʼaia ʼaē ʼe ʼiloa ʼi te hisitolia katoa. Ko te Tohi-Tapu ʼe ko te tohi ʼaē kua ʼāfea ʼosi, ko te tohi ʼaē neʼe lahi age pe tona fakaliliu, ʼaē neʼe lahi age pe tona talanoaʼi, ʼaē neʼe lahi age pe tana fakalave loto, pea ko te tohi pe ʼaia ʼaē ʼe lahi age pe tana fakaʼapaʼapa ʼi te ʼatu ʼu tohi fuli ʼaē. E lagi ko te tohi pe ʼaia ʼaē ʼe lahi age tona talanoaʼi. Pea ʼe mahino ia ʼe ko te tohi tokotahi pe ʼaia ʼaē neʼe mālo ʼi te ʼu temi ʼaē neʼe tapuʼi ai, ʼi te ʼu afi, pea mo te ʼu fakafeagai mālohi. Kae, meʼa fakaʼofaʼofa foki, ʼe ʼi ai te kupuʼi palalau e tahi ʼe mole kei feala ke faka ʼuhiga ki te Tohi-Tapu. ʼE mahino ia ʼe mole ko te tohi ia ʼaē ʼe lahi age tona lau ʼi te malamanei ohage ko te temi ʼaē.

Logope la ko te hahaʼi ʼe ʼi ai tanatou Tohi-Tapu ʼi tonatou loto fale, ki te manatu ʼa te tokolahi ʼe lahi fau tonatou maʼumaʼua ke feala ai hanatou toʼo he temi moʼo lau ʼo te tohi ʼaia. Ko te lautohi neʼe ko he meʼa maʼuhiga ʼi te temi ʼaē. Kae, ʼi te temi nei, ʼe leleiʼia age pe ia e te tokolahi te fakaʼaogaʼi ʼo tonatou temi ke nātou sioʼi te televisio peʼe ko te fai ʼo he tahi age meʼa. Ko nātou ʼaē ʼe kei lautohi, ʼi te agamāhani ʼe nātou leleiʼia age pe nātou he meʼa ʼe mahino gafua, pea mo faigafua tona lau. Ko te lau ʼo te Tohi-Tapu ʼe fakamaʼua kiai he fakakaukau loloto, pea ʼe ko te tokolahi ʼe mole kei nātou fakaʼaogaʼi honatou temi moʼo fakakaukauʼi fakalelei te meʼa ʼaē ʼe nātou lau.

Kae, ko te Tohi-Tapu neʼe mole hāo ia mai te ʼu faigataʼaʼia, ke tuku feiā ʼi ʼatatou ʼu tānakiʼaga tohi. ʼE ʼi ai te ʼu tupuʼaga lelei ke tou lau ai te tohi ʼaia. Tou fakatokagaʼi age muʼa te ʼu meʼa ʼaē neʼe hoko ʼo ʼuhiga mo te tohi ʼaia.

ʼE Mole Fakapuna’maʼuli Tana Tologa!

Ko te kupu ʼaē ko te “Tohi-Tapu” ʼe haʼu mai te kupu faka Keleka ʼaē ko biblia, ko tona faka ʼuhiga “ko te ʼu kiʼi tohi liliki.” Ko te faʼahi ʼaia ʼe ina fakamanatuʼi mai kia tatou ko te Tohi-Tapu ʼe faʼufaʼu e te ʼu tuʼuga tohi—pea ko ʼihi ʼi te ʼu kiʼi tohi ʼaia ʼe mole faʼa veliveli ʼosi! Neʼe tohi ia taʼu e afe ono geau. Logope la neʼe tohi e te ʼu tagata, ko te ʼu meʼa fuli ʼaē neʼe nātou tohi neʼe haʼu mai he Matapuna māʼoluga age. Neʼe ʼui fēnei e te tagata neʼe kau ki te tohi ʼo te Tohi-Tapu: “ ʼIo, ko te lea faka polofeta neʼe mole fai ʼaki te finegalo ʼo te tagata, kae ʼaki te laumālie maʼoniʼoni ʼaē neʼe lea ai ni tagata ʼaki te fakatotonu ʼa te ʼAtua.” (2 Petelo 1:21) Ko te meʼa ʼaē ʼe moʼoni ʼo ʼuhiga mo te lea faka polofeta ʼe toe moʼoni pe foki ki te toega ʼo te Tohi-Tapu. Ko te ʼu “kiʼi tohi liliki” ʼaia ʼaē neʼe haʼu mai te ʼAtua ʼe fonu ʼi te ʼu manatu māʼoluga ʼa Sehova ʼAtua. (Isaia 55:9) Koia ʼaē ʼe mole ko he meʼa fakapuna’maʼuli te tologa feiā ʼo te Tohi-Tapu!

Ki te ʼu kaugana ʼa te ʼAtua, neʼe takimuʼa tuʼumaʼu pe te Tohi-Tapu. ʼE nātou manatu tahi pea mo te ʼapositolo ko Paulo, ʼaē neʼe kau tonu ki te tohi ʼo te Tohi-Tapu. Neʼe ina ʼui fēnei: “Ko te Tohi-Tapu katoa ʼe haʼu mai te ʼAtua pea ʼe ʼaoga moʼo akoʼi.” (2 Timoteo 3:16) ʼO mulimuli ki te faʼahi ʼaia, ko te Tohi-Tapu ʼe ko te fakatafitoʼaga ʼo te tui ʼa te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova ia ʼaho nei. ʼE ina fakatuʼutuʼu tanatou ʼu akonaki pea mo takitaki tonatou maʼuli. ʼAki tonatou loto katoa ʼe nātou ʼekenaki te hahaʼi ke nātou lau he ʼu koga ʼo te Folafola ʼa te ʼAtua ʼi te ʼaho fuli pe pea mo metitasioʼi lelei te ʼu meʼa ʼaē ʼe tuʼu ʼi loto.—Pesalemo 1:1-3.

Ko Te Fakamāhani ʼAē Ki Te Lau ʼo Te Tohi-Tapu

ʼI te temi ʼaē, neʼe fua manuʼia te fakamāhani ʼaē ʼo te lau ʼo te Tohi-Tapu. Neʼe fakamaʼua ki te ʼu hau ʼo Iselaele ke nātou toe hiki nima te Lao maʼa nātou—ʼi te temi nei ʼe ko he koga maʼuhiga ʼo te Tohi-Tapu—pea mo nātou lau ʼi te ʼaho fuli pe ohage ko he fakamanatu tuʼumaʼu ʼo te finegalo ʼo te ʼAtua kia nātou. (Teutalonome 17:18-20) Neʼe lahi te ʼu Hau neʼe tō he neʼe mole nātou fai te faʼahi ʼaia.

Ko te maʼuhiga ʼo te akoʼi ʼo te Tohi-Tapu neʼe fakatā lelei ʼi te meʼa ʼaē neʼe hoko ki te polofeta ko Taniela ʼaē neʼe kua matuʼa. ʼAki tana ako tokotahi ia te ʼu koga ʼo te Tohi-Tapu ʼaē neʼe kua maʼu ʼi tona temi, neʼe feala ai kia Taniela, ʼi tana lolotoga ʼaunofo ʼi Papiloni, ke ina ‘ ʼiloʼi ʼaki te ʼu tohi’ ko te lea faka polofeta maʼuhiga ʼaē neʼe talanoa kiai ia Selemia neʼe kua ʼamanaki pe ke hoko.—Taniela 9:2.

ʼI te temi ʼaē neʼe tupu ai Sesu, ko te tagata “agatonu pea mo aga faka lotu” ko Simeone neʼe nofo ʼo falala ʼe sio anai kia ia ʼaē ka liliu anai ko Kilisito, peʼe ko te Mesia. Neʼe fakapapau age kia Simeone ʼe mole mate anai kae neʼe mole heʼeki sio kia Kilisito. Ko tana talanoa ʼaē ki te lea faka polofeta ʼa Isaia ʼi tana fua ʼi ʼona nima te kiʼi tamasiʼi ko Sesu, ʼe hā ʼaki mai ai ko Simeone neʼe ina lau fakalelei te ʼu tohi ʼo te Tohi-Tapu ʼaē neʼe kua tohi ʼi tona temi.—Luka 2:25-32; Isaia 42:6.

ʼI te temi ʼaē neʼe fai faka mafola ai ia Soane Patita, “neʼe fakatalitali te hahaʼi” ki te Mesia. Koteā te meʼa ʼaē ʼe hā ʼaki mai te faʼahi ʼaia? ʼE ina fakahā ʼaki mai ko te tokolahi ʼi te kau Sutea neʼe kua nātou ʼiloʼi te ʼu lea faka polofeta ʼaē neʼe tohi ʼi te Tohi-Tapu ʼo ʼuhiga mo te Mesia. (Luka 3:15) ʼE maʼuhiga te faʼahi ʼaia, mai tona ʼaluʼaga ʼaē neʼe mole ko he meʼa faigafua te maʼu ʼo he ʼu tohi ʼi te temi ʼaia. Ko te ʼu hiki faka Tohi-Tapu neʼe tonu ke hiki nima ʼo fai fakaʼeteʼete, pea ʼuhi ko te faʼahi ʼaia neʼe totogi kovi te ʼu tohi ʼaia pea mo maʼugataʼa. Neʼe feafeaʼi ki te hahaʼi hanatou ʼiloʼi te ʼu meʼa ʼaē neʼe tuʼu ʼi te ʼu tohi ʼo te Tohi-Tapu?

Neʼe nātou ʼiloʼi tāfito te ʼu tohi ʼaia ʼuhi ko te ʼu lautohi ʼaē neʼe fai ʼi te kaugamālie. Ohage la, neʼe fakatotonu e Moisese ʼi te ʼu temi ʼaē neʼe kua fakatuʼutuʼu kiai, ko te Lao katoa ʼaē neʼe foaki age e te ʼAtua neʼe tonu ke lau ki te kau Iselaele fuli. (Teutalonome 31:10-13) ʼI te ʼuluaki sēkulō ʼo totatou temi, neʼe kua mafola te lau ʼo te ʼu tohi faka Tohi-Tapu ʼi te kaugamālie. Neʼe fakatokagaʼi e te tisipulo ko Sake ʼo ina ʼui fēnei: “Heʼe talu mai te ʼu temi ʼāfea ʼi te kolo fuli pe, ʼe ʼi ai ia nātou ʼaē ʼe nātou faka mafola ia Moisese, koteʼuhi ʼe talanoa leʼolahi kia ia ʼi te ʼu sapato fuli pe ʼi te ʼu sinakoka.”—Gāue 15:21.

ʼI te temi nei, ʼe faigafua te maʼu ʼo hakita Tohi-Tapu. ʼE mahino ko ʼihi ʼi te ʼu “kiʼi tohi liliki” ʼaia kua feala tona maʼu ʼi te ʼu lea e 98 ki te teau ʼo te hahaʼi ʼo te malamanei katoa. Kae ʼe ko he meʼa fakaʼofaʼofa te mole fia akoʼi ʼaē e te tokolahi peʼe koteā te meʼa ʼaē ʼe fia fakahā age e te Tohi-Tapu kia nātou. Logope la te ʼui ʼaē ʼe tou maʼuʼuli ʼi te temi ʼo te poto faʼu masini, ko te Folafola ʼa te ʼAtua, ia te Tohi-Tapu, ʼe kei lahi tona “ ʼaoga moʼo akoʼi.” ʼE ina foaki mai te ʼu tokoni ʼe ʼaoga moʼoni ki te ʼu aga ʼaē ʼe tonu ke fai, ʼo ʼuhiga mo te ʼu felogoi fakatagata, pea mo te tahi age ʼu faʼahi. Tahi ʼaē meʼa, ko te Tohi-Tapu ʼe ina foaki mai te ʼamanaki tokotahi pe ʼaē ʼe tau mo te falala ʼo ʼuhiga mo he ka haʼu ʼi te tokalelei.

Koutou Lau Tuʼumaʼu Te Tohi-Tapu

Koia ko te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova neʼe nātou fakaliliu ko he koga maʼuhiga ʼo tanatou gāue te ʼekenaki ʼaē ʼo te lau tuʼumaʼu ʼo te Tohi-Tapu. ʼAki he ʼu mataʼi tohi lalahi, neʼe tohi fēnei ʼi te fale tā tohi ʼo tonatou nofoʼaga faka malamanei ʼaē ʼe tuʼu ʼi Brooklyn, New York, te fakaloto mālohi ʼaenī: “KOUTOU LAU TE FOLAFOLA ʼA TE ʼATUA IA TE TOHI-TAPU ʼI TE ʼAHO FULI PE.” Ko te toko miliona hahaʼi ʼaē neʼe fakalaka ʼi te faʼahi ʼaia neʼe nātou mamata ki te ʼu kupuʼi palalau ʼaia, pea ʼe fakaʼamu ko te tokolahi neʼe nātou fakaʼaogaʼi te ʼu kupuʼi palalau ʼaia.

ʼE fai te ʼu fono ʼo te Ako ʼo te Minisitelio Faka Teokalatike ʼi te vāhaʼa fuli ʼi te ʼu kokelekasio ʼa te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova ʼaē ʼe fakalaka ʼi te 73 000 ʼi te malamanei katoa. ʼI te fono ʼaia, ʼe lau ai ki te kaugamālie te koga ʼo te Tohi-Tapu neʼe kua hinoʼi. Ko nātou fuli ʼaē ʼe kau ki te fono, ʼe toe tonu foki ke nātou lau takitokotahi te ʼu kapite neʼe kua hinoʼi age, ʼo nātou fai ʼi te vāhaʼa fuli pe ʼi tonatou loto fale. Ko nātou ʼaē ʼe nātou haga fai te fakatuʼutuʼu ʼaia ʼe mahino ia ʼaki te temi ʼe nātou lau te Tohi-Tapu katoa.

Ko te fakatuʼutuʼu ʼaia ʼe ʼalutahi mo te kiʼi tohi ʼe kau ki te ʼu kiʼi tohi ʼaē ʼe fakaʼaogaʼi ʼi te ako ʼaia. ʼE ʼui e te Manuel pour lʼEcole du ministère théocratique: “Ko takotou polokalama ako takitokotahi ʼe tonu ke kau kiai te lau ʼo te Tohi-Tapu totonu. ʼE maʼuhiga ʼaupito tona lau mai te kamata ki te fakaʼosi. . . . Kae, ʼe mole gata ʼaki pe te lau ʼaē ʼo he ʼu tuʼuga pasina, ʼe tonu ke koutou faiga ke koutou mahino ki tana ʼu manatu tāfito pea mo fakamaʼumaʼu ke fealagia hona toe fakamanatuʼi. Koutou toʼo he temi moʼo fakakaukauʼi te meʼa ʼaē ʼe ina tala atu.”

ʼO toe feiā aipe, ko te tahi ʼu tohi neʼe tā e te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova ʼe nātou fakaloto mālohiʼi te lau ʼaē ʼo te Tohi-Tapu. Ohage la, ʼi te nusipepa ʼaia ʼaē ko te Réveillez-vous! ʼe tuʼu ai te fakaloto mālohi ʼaenī ki te kau tūpulaga: “Neʼe kua koutou lau koa . . . te Tohi-Tapu katoa? ʼE moʼoni, ko te Tohi-Tapu ʼe ko he tohi mātolu, kae he koʼe koa ʼe mole koutou lau mai he ʼu kiʼi koga ki niʼihi age ʼu kiʼi koga veliveli? . . . Ko te kau Pelea ʼaē neʼe ‘lotolelei’ neʼe nātou ‘vakavakaʼi fakalelei te Tohi-Tapu ʼi te ʼaho fuli pe.’ (Gāue 17:11) Kapau ʼe koutou mulimuli ʼi te ʼaho fuli ki he polokalama lautohi ia minuta e 15 . . . , ʼe feala ke koutou lau te Tohi-Tapu ʼo taʼu katoa.” Ei, ki te manatu ʼa te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova ko te kau Kilisitiano ʼo te temi nei ʼe tonu ke nātou mahino ki te Tohi-Tapu, ohage pe ko te ʼu kaugana ʼa te ʼAtua ʼo te ʼu temi ʼāfea.

ʼAki te manatu ʼaia, ko te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova neʼe nātou fakaloto mālohiʼi te faʼahiga fai ʼaia ʼi te 20 sēkulō ʼaenī, ʼaē ko te lau ʼo te Tohi-Tapu ki te kaugamālie. ʼI te ʼu lea kehekehe, neʼe nātou fai te ʼu foʼi fime neʼe puke ai te lau ʼo te Tohi-Tapu katoa. Neʼe ko he tokoni lelei ki niʼihi moʼo tauʼi ʼo ni ʼu faigataʼaʼia ʼo ʼuhiga mo te lau ʼaē ʼo te Tohi-Tapu. Ko ʼihi ʼe nātou fakalogo ki te ʼu foʼi fime ʼaia kae nātou lolotoga gāue ʼi ʼonatou ʼu ʼapi, peʼe nātou feʼoloʼaki ʼi ʼanatou ʼu motokā, peʼe nātou fai he tahi age ʼu meʼa. Ko hakotou heka ifo ʼo fakalogo ki te lau ʼo te kogaʼi Tohi-Tapu pea mo koutou mulimuli fakalogologo ʼi takotou Tohi-Tapu, ʼe ko he meʼa lelei ʼaupito tona fai.

Kapau ʼe mole heʼeki koutou lau te Tohi-Tapu ʼi te ʼaho fuli pe, he koʼe koa ʼe mole koutou faiga ke koutou fakamāmāhani ʼi tona lau? ʼE mole tonu leva ke koutou toʼo he temi loaloaga ʼi te ʼaho fuli, kae ko tona ʼu fua lelei ʼe lahi ʼaupito anai, heʼe ko te maʼuliʼi ʼo te Tohi-Tapu ʼe ina faka fealagia anai kia koutou ke koutou aga fakapotopoto pea mo fiafia ʼi he maʼuli fakalaumālie ʼe tapuakina. ʼE koutou toe mulimuli anai foki ki te fakatotonu ʼaē neʼe foaki age ki te tagata takitaki ʼo Iselaele ʼaē ko Sosue ʼi te temi ʼaē: “ ʼE mole tonu anai ke fakamamaʼo te tohi ʼo te lao ʼi tou gutu pea ʼe tonu anai ke ke lau ʼo leʼo veliveli ʼi te ʼaho mo te po, ke ke tokaga ʼo fai ia meʼa fuli ʼe tohi ai. Heʼe ke lava anai ʼo fakaʼau tou ala pea ʼe ke fakapotopoto anai.”—Sosue 1:8.

Ko te ʼu pasina ʼo te Tohi-Tapu ʼe nātou fakahā te fakatuʼutuʼu ʼofa ʼa Sehova ki te hahaʼi ʼaē ʼe fakalogo. Ko te maʼu ʼo te ʼatamai mālama ʼo te Folafola ʼaē ʼe haʼu mai te ʼAtua ʼe ina foaki te fiafia moʼoni pea mo te ʼamanaki ʼaē ki te maʼuli heʼegata ʼi te Palatiso ʼi he mālama foʼou pea mo fakaofoofo ʼaki te ʼu tapuakina heʼegata. (Luka 23:43; 2 Petelo 3:13) ʼE mātou fakaʼamu ke mole koutou tuku ke fakalaka te fealagia ʼaia ʼaē ke koutou lau pea mo akoʼi te Tohi-Tapu ke koutou maʼu ai te maʼuli taulekaleka ʼaia.