Te ʼu Fehuʼi ʼa Te Kau Lautohi
ʼE ʼui fēnei ia Kalate 6:8, “ko ʼaē ʼe ina to ʼuhi ko te kakano, ʼe ina utu anai mai tona kakano te fakaʼauha, ka ko ʼaē ʼe ina to ʼuhi ko te laumālie, ʼe ina utu anai mai te laumālie te maʼuli heʼegata.” Koteā te faka ʼuhiga ʼo te “laumālie,” pea ʼe lava feafeaʼi hatatou utu te maʼuli?
Ko te ʼu kupu faka Hepeleo pea mo faka Keleka ʼaē ʼe fakaliliu ʼaki te kupu “laumālie,” ʼe lahi tona ʼu faka ʼuhiga, ohage la ʼe faka ʼuhiga ki: (1) te mālohi gāue ʼa te ʼAtua, (2) te mālohi ʼaē ʼe maʼu e te tagata pea mo te ʼu manu, (3) te mālohi fakaʼatamai ʼa he tahi, pea mo (4) te laumālie, pe ko he ʼaselo. ʼE faka ʼuhiga te laumālie ʼaē ʼe tou maʼu ia Kalate 6:8 ki te ʼuluaki faka ʼuhiga, te mālohi gāue ʼa te ʼAtua.
Ke feala hatatou mahino kiai, tou fakatokagaʼi te meʼa ʼaē ʼe ʼui ia Kalate 3:2, ʼaē ʼe tou maʼu ai te ʼuluaki fakaʼaogaʼi ʼo te kupu “laumālie” ʼi te tohi ʼo Kalate. Neʼe fehuʼi fēnei e Paulo ki te kau Kilisitiano: “Neʼe koutou maʼu koa te laumālie ʼuhi ko te ʼu gāue ʼa te lao peʼe ʼuhi ko takotou fagono ʼaki te tui?” Pea ia Kalate 3:5, ʼe ina fakapipiki te “laumālie” ʼaia ʼaki te fakahoko ʼo te ʼu gāue mālohi. Koia, ko te “laumālie” ʼaē neʼe talanoa kiai, ʼe ko te laumālie maʼoniʼoni, te mālohi gāue pea mo fakapulipuli ʼa te ʼAtua.
Ki muli age, ia Kalate 5:16, ʼe fakakeheʼi e Paulo te laumālie pea mo te kakano. ʼE tou lau fēnei: “ ʼE ʼau ʼui atu, Koutou haga haʼele ʼaki te laumālie pea ʼe mole koutou fakahoko anai he holi ʼo te kakano.” Neʼe ina faka ʼuhiga te “holi ʼo te kakano” ki te kakano agahala ʼa te tagata. Koia, ia Kalate 5:19-23, neʼe talanoa ʼo ʼuhiga mo “te ʼu gāue ʼa te kakano” ʼaē ʼe fakafeagai ki “te fua ʼo te laumālie.”
Koia, ia Kalate 6:8, ʼe mahino ia ko ia ʼaē ʼe ina “tō ʼuhi ko tona kakano,” ʼe ko he tahi ʼe ina tuku ia ia ke takitaki e te ʼu holi ʼo tona ʼuhiga agahala, ʼo ina fai “te ʼu gāue ʼa te kakano.” E lagi ina ʼiloʼi te ʼu fua kovi ʼo te taʼi aga ʼaia, pea kapau ʼe mole fetogi tana aga, ʼe mahino ia ʼe mole ina maʼu anai te maʼuli ʼi te Puleʼaga ʼo te ʼAtua, peʼe ʼi te takitaki ʼo te Puleʼaga ʼaia.—1 Kolonito 6:9, 10.
ʼI totatou ʼuhiga kau Kilisitiano ʼaē kua foaki totatou maʼuli, ʼe tonu ke tou holi ke tou ‘to ʼuhi ko te laumālie ʼa te ʼAtua.’ Ko tona faka ʼuhiga, ke tou fai he ʼu aga ʼe fakagafua ai ki te laumālie maʼoniʼoni ke gāue faʼifaʼitaliha ki totatou maʼuli, ʼo tokoni kia tatou ke tou fakahā tona ʼu fua. ʼE tonu ke tou manatuʼi te faʼahi ʼaia, mo kapau ʼe tou fakatuʼutuʼu ke tou lau he ʼu tohi, pea mo kapau ʼe tou fakatuʼutuʼu ke tou sioʼi he ʼu polokalama ʼo te televisio. ʼE tou to ʼuhi ko te laumālie, mo kapau ʼe tou tokakaga ʼo fakalogo lelei ʼi te ʼu fono ʼo te kokelekasio pea tou faigaʼi ke tou fakaʼaogaʼi te ʼu tokoni ʼa te kau tagata ʼāfea ʼaē neʼe fakanofo e te laumālie maʼoniʼoni.—Gāue 20:28.
Tahi ʼaē meʼa lelei, ʼe fakaʼosi ia Kalate 6:8 ʼaki te meʼa fakaloto mālohi ʼaenī, kapau ʼe tou to ʼo mulimuli ki te laumālie maʼoniʼoni, ʼe feala anai ke tou “utu te maʼuli heʼegata mai te laumālie.” ʼIo, ʼo fakatafito ki te totogi ʼaē neʼe foaki e Kilisito, ʼe foaki anai e te ʼAtua te maʼuli heʼegata ʼaki te gāue ʼo te laumālie maʼoniʼoni.—Mateo 19:29; 25:46; Soane 3:14-16; Loma 2:6, 7; Efesi 1:7.