Watchtower TANAKIʼAGA TOHI ʼI TE NETI
Watchtower
TANAKIʼAGA TOHI ʼI TE NETI
Faka'uvea
  • TOHI-TAPU
  • TOHI
  • FONO
  • w95 15/9 p. 8-14
  • Ko Te Maheka ʼo ʼUhiga Mo Te Tauhi Maʼa ʼo Sehova

Aucune vidéo n'est disponible pour cette sélection.

Il y a eu un problème lors du chargement de la vidéo.

  • Ko Te Maheka ʼo ʼUhiga Mo Te Tauhi Maʼa ʼo Sehova
  • Te Tule Leʼo—1995
  • Manatu Tafito
  • He Tahi ʼu Alatike
  • Ko Te Vitulo Aulo
  • Paale ʼo Peole
  • Ko Te Ako ʼe Maʼu Mai Te Fakatokaga
  • Te ʼu Maheka Ki Muli Age ʼe ʼAlutahi Mo Te Finegalo ʼo Te ʼAtua
  • Ko Te ʼu Fua Lelei ʼo Te Maheka ʼa Te ʼAtua Ki Tana Hahaʼi
  • Te ʼu Gāue ʼo Te Maheka Fakaʼatua Ki Te Temi Ka Haʼu
  • ʼE Mālo Te ʼOfa ʼi Te Maheka ʼAē ʼe Kovi
    Te Tule Leʼo—1995
  • ʼE Tonu Koa Ke Maheka Te Kau Kilisitiano?
    Te Tule Leʼo—2002
  • Koteā ʼAē ʼe Tonu Ke Koutou ʼIloʼi ʼo ʼUhiga Mo Te Maheka
    Te Tule Leʼo—1995
  • Neʼe Maheka Te ʼu Tehina ʼo Sosefo Kia Ia
    Te Maʼuli Fakakilisitiano Mo Te Faifakamafola—Kaupepa Ako—2020
Hoko Atu
Te Tule Leʼo—1995
w95 15/9 p. 8-14

Ko Te Maheka ʼo ʼUhiga Mo Te Tauhi Maʼa ʼo Sehova

“Ko Sehova, ʼaē ko tona huafa ko Maheka, ʼe ko he ʼAtua maheka.”—Ekesote 34:14.

1. Koteā te kalitate tāfito ʼo te ʼAtua, pea e feafeaʼi tona pipiki ki tona maheka?

ʼE FAKAMATALATALA e Sehova ia ia ohage ko “he ʼAtua maheka.” E lagi feala ke koutou punamaʼuli pe koʼe ʼe ʼui ʼe maheka te ʼAtua, koteʼuhi ʼe faka ʼuhiga kovi te maheka. ʼE moʼoni, ko te kalitate tāfito ʼo te ʼAtua ʼe ko te ʼofa. (1 Soane 4:8) Kae ko te maheka ʼa Sehova ʼe ʼaoga ki te malamanei. ʼI tona fakahagatonu, ʼe tonu ke tou ʼiloʼi ko te maheka ʼa te ʼAtua ʼe maʼuhiga ki te tokalelei pea mo te felogoi lelei ʼo meʼa fuli ʼaē ʼi te ʼatulaulau.

2. Koteā te tahi age ʼu faʼahiga fakaliliu ʼo te kupu faka Hepeleo ʼaē ko te “maheka”?

2 Ko te aka ʼo te kupu faka Hepeleo ʼaē ko te maheka, ʼe tuʼa 80 tupu tona maʼu ʼi te ʼu Tohi Faka Hepeleo. ʼE lahi tāfito tona fakaʼaogaʼi ʼo ʼuhiga mo Sehova ʼAtua. ʼE fakamahino e G. H. Livingston, “ka fakaʼaogaʼi te manatu ʼaia ʼo te maheka ʼo te ʼAtua, ʼe mole faka ʼuhiga ia ki he aga ʼe mole lelei, kae ʼe faka ʼuhiga ia ki he tauhi ʼe fai ʼāteaina kia Sehova.” (The Pentateuch in Its Cultural Environment) Koia, ʼi ʼihi temi ʼe fakaliliu ai e te Traduction du monde nouveau te kupu faka Hepeleo ʼaia ʼo fēnei “ ʼe ʼau fakamaʼua he pipiki ʼāteaina kia te ʼau.” (Esekiele 5:13) Ko te tahi ʼu fakaliliu ʼo te kupu ʼaia ʼe nātou fakaʼaogaʼi te ʼu kupu ʼaenī “fakamalotoloto.”—Pesalemo 79:5; Isaia 9:7.

3. Ko te ʼu faʼahi fea ʼaē ʼe feala ai ʼi ʼihi temi ke fakaʼaogaʼi te maheka ki he fakatuʼutuʼu ʼe lelei?

3 Neʼe fakatupu te tagata ʼaki te fealagia ʼaē ke maheka, kae ʼi te tō ʼo te malamanei ki te agahala neʼe fetogi ai leva te faka ʼuhigaʼi ʼo te maheka. Kae, ko te maheka fakatagata ʼe feala pe ke lagolago ki he meʼa ʼe lelei. ʼE feala pe ki he tahi ʼe maheka ke ina puipui he tahi ʼe ʼofa ai mai he ʼu fakahala. Pea tahi ʼaē meʼa, ko te hahaʼi ʼe feala pe ke nātou fakahā he loto maheka maʼa Sehova pea mo tana tauhi. (1 Hau 19:10) Ke tou mahino lelei ki te ʼuhiga ʼo te taʼi maheka ʼaia maʼa Sehova, ʼe feala ke fakaliliu te kupu faka Hepeleo ʼaki te kupusiga palalau ʼaenī “ ʼe mole ina fakagafua he faʼahiga aga fakataupiepie” kia te ia.—2 Hau 10:16.

Ko Te Vitulo Aulo

4. Koteā te fakatotonu ʼe pipiki kiai te maheka faitotonu ʼaē neʼe faka maʼuhigaʼi ʼi te Lao ʼa te ʼAtua kia Iselaele?

4 ʼE ʼi ai te faʼifaʼitaki ʼo ʼuhiga mo te maheka faitotonu, neʼe hoko ʼi te kua ʼosi foaki ʼo te lao ki te kau Iselaelite ʼi te Moʼuga ʼo Sinai. Neʼe tuʼa lahi tonatou fakatokagaʼi ke ʼaua naʼa nātou tauhi ki te ʼu ʼatua ʼaē neʼe faʼu e te tagata. Neʼe ʼui fēnei age e Sehova kia nātou: “Ko ʼau ko te ʼAtua ʼe ʼau fakamaʼua he pipiki ʼāteaina kia te ʼau [peʼe “ko te ʼAtua ʼe maheka (fakamalotoloto); ko te ʼAtua ʼe mole ina fakagafua he aga fakataupiepie”].” (Ekesote 20:5, vakaʼi ʼi te kiʼi nota ʼi te lalo pasina; vakaʼi ia Ekesote 20:22, 23; 22:20; 23:13, 24, 32, 33.) Neʼe fai e Sehova te fuakava mo te kau Iselaelite, ʼo ina fakapapau age kia nātou te tapuakina pea mo ina taki nātou ki te Kele ʼo te Fakapapau. (Ekesote 23:22, 31) Pea neʼe ʼui fēnei age e te hahaʼi: “Ko meʼa fuli ʼaē kua folafola kiai ia Sehova, ʼe mātou fia fakahoko anai pea mo mātou fakalogo lelei kiai.”—Ekesote 24:7.

5, 6. (a) ʼI tanatou nonofo ʼaē ʼi te Moʼuga ʼo Sinai, koteā te agahala mamafa neʼe fai e te kau Iselaelite? (b) Neʼe fakahā feafeaʼi e Sehova pea mo tana kau atolasio agatonu te maheka faitotonu ʼi Sinai?

5 Kae, neʼe mole tuai kiai pea neʼe agahala te kau Iselaelite ki te ʼAtua. Neʼe kei nātou nonofo ʼi te lalo Moʼuga ʼo Sinai. Ko Moisese neʼe nofo fualoa ʼi te moʼuga, ke foaki age e te ʼAtua te tahi ʼu fakatotonu, pea neʼe fakaneke e te hahaʼi te taʼokete ʼo Moisese ia Alone, ke ina faʼu honatou ʼatua. Neʼe mulimuli kiai Alone pea neʼe ina faʼu te vitulo ʼaki te aulo ʼaē neʼe foaki age e te hahaʼi. ʼI te temi leva ʼaia neʼe faka ʼuhigaʼi te tamapua ʼaia ʼe ina fakafofoga ia Sehova. (Pesalemo 106:20) ʼI te ʼaho ake neʼe nātou mōlagaʼi te ʼu sakilifisio pea neʼe nātou “tulolo tuʼumaʼu ʼi ʼona muʼa.” Pea neʼe nātou “fakafiafia lahi.”—Ekesote 32:1, 4, 6, 8, 17-19.

6 ʼI te temi ʼaē neʼe hifo mai ai Moisese mai te moʼuga, neʼe lolotoga fai e te kau Iselaelite te toʼotoʼoga. ʼI tana sio ʼaē ki tanatou aga fakaufiufi, neʼe ina kalaga fēnei age: “Ko ai ʼaē ʼe kau mo Sehova?” (Ekesote 32:25, 26) Ko te ʼu foha ʼo Levi neʼe nātou fakatahi kia Moisese, pea neʼe ina fakatotonu age ke nātou toʼo tanatou ʼu heletā pea ke nātou matehi te hahaʼi ʼaē neʼe tauhi ki te tamapua. ʼI tanatou fakahā ʼo tanatou maheka ʼo ʼuhiga mo te tauhi maʼa ʼo te ʼAtua, neʼe matehi e te kau Levite te hahaʼi e toko 3 000 ʼi te lotolotoiga ʼo tonatou ʼu tēhina ʼaē neʼe agahala. Neʼe toe lagolago ia Sehova ki te fakapogi ʼaia ʼaki tana fekauʼi te tautea kia nātou ʼaē neʼe maʼuʼuli. (Ekesote 32:28, 35) Ki muli age neʼe toe fakamanatuʼi age e te ʼAtua te fakatotonu ʼaenī: “ ʼAua naʼa ke tulolo ʼi muʼa ʼo he tahi ʼatua, koteʼuhi ko Sehova, ʼaē ko tona huafa ko Maheka, ʼe ko he ʼAtua maheka.”—Ekesote 34:14.

Paale ʼo Peole

7, 8. (a) Neʼe feafeaʼi te tō ʼa te kau Iselaelite e tokolahi ki te tauhi tamapua kia Paale ʼo Peole? (b) Neʼe hoko feafeaʼi te tautea ʼaē neʼe fai e Sehova?

7 Ia taʼu e fāgofulu ki muli mai, ʼi te hū ʼaē ʼo te puleʼaga ʼo Iselaele ki te Kele ʼo te Fakapapau, neʼe ko te ʼu fafine finelelei ʼo Moape pea mo Matianite neʼe nātou fakahalaʼi te hahaʼi tagata Iselaelite e tokolahi ke nātou ʼōmai kia nātou pea ke nātou fakafiafia fakatahi. Neʼe tonu ki te hahaʼi tagata ʼaia ke ʼaua naʼa nātou fakakaugā ki te kau atolasio ʼo te ʼu ʼatua hala. (Ekesote 34:12, 15) Kae, neʼe liliu nātou ohage ko he ‘ ʼu vitulo ʼe ʼave ke tāmateʼi,’ ʼo nātou fai folonikasio mo te ʼu fafine ʼaia pea mo nātou tulolo fakatahi mo nātou kia Paale ʼo Peole.—Tāʼaga Lea 7:21, 22; Faka au 25:1-3.

8 Neʼe fakahoko e Sehova te tautea moʼo matehi ia nātou ʼaē neʼe kau ki te tauhi fakaufiufi ʼaia ʼo te ʼu felāveʼi fakasino heʼeʼaoga. Neʼe toe fakatotonu e te ʼAtua ki te kau Iselaelite ʼaē neʼe mole agahala ke nātou matehi tonatou ʼu tēhina ʼaē neʼe agahala. ʼAki he agapauʼu, ko te tagata takitaki ʼo Iselaele ʼe higoa ko Zimri neʼe ina ʼaumai te taʼahine ʼaliki Matianite ki tona fale lā ke nā fai folonikasio. ʼI te sio ʼa te pelepitelo agatonu ʼa te ʼAtua ko Finease ki te meʼa ʼaia, neʼe ina matehi te toko lua ʼaia, ʼaē neʼe nā fai te aga heʼeʼaoga. Neʼe gata ai te tautea, pea neʼe tala e te ʼAtua, ʼo fēnei: “Ko Finease . . . neʼe ina fakamaliu kehe toku hāūhāū mai te kau Iselaelite; neʼe ina fakahā ʼi te lotolotoiga ʼo nātou te taʼi maheka ʼaē ʼe ʼau maʼu, pea ʼi toku maheka neʼe mole ʼau fakaʼauha te kau Iselaelite.” (Faka au 25:11, The New English Bible) Logope la ko te puleʼaga neʼe hāo mai te fakaʼauha ʼaia, neʼe teitei pe ko te kau Iselaelite e toko 23 000 ʼaē neʼe mamate. (1 Kolonito 10:8) Neʼe mole nātou taupau maʼu tanatou ʼamanaki ʼaē ke nātou hū ki te Kele ʼo te Fakapapau.

Ko Te Ako ʼe Maʼu Mai Te Fakatokaga

9. Koteā te meʼa neʼe hoko ki te hahaʼi ʼo Iselaele pea mo Suta ʼuhi he neʼe mole nātou maheka ʼo ʼuhiga mo te tauhi maʼa ʼa Sehova?

9 ʼI meʼa fakaʼofaʼofa foki, neʼe mole tuai pea galo ki te kau Iselaelite te ʼu meʼa ʼaia neʼe hoko. Neʼe mole nātou fakahā te maheka ʼo ʼuhiga mo te tauhi maʼa ʼaē kia Sehova. “ ʼAki tanatou ʼu fakatātā togi neʼe nātou uga te [ʼAtua] ke maheka.” (Pesalemo 78:58) Pea neʼe fakagafua ai leva e Sehova ke faka ʼaunofo te ʼu telepi e hogofulu ʼo Iselaele e te kau Asilia ʼi te taʼu 740 ʼi muʼa ʼo totatou temi. Neʼe toe hoko pe foki te tautea feiā ki te puleʼaga ʼo Suta ʼaē ʼe faʼufaʼu e te ʼu telepi e lua, ʼi te temi ʼaē neʼe fakaʼauha ai tonatou kolo hau ko Selusalemi ʼi te taʼu 607 ʼi muʼa ʼo totatou temi. Ko te tokolahi neʼe mamate, pea ko nātou ʼaē neʼe maʼuʼuli, neʼe ʼave nātou ʼo faka ʼaunofo ʼi Papiloni. ʼE ko he faʼifaʼitaki ʼaia moʼo fakatokaga te kau Kilisitiano fuli ʼo te temi nei!—1 Kolonito 10:6, 11.

10. Koteā anai te meʼa ka hoko ki te kau atolasio ʼaē ʼe mole fakahemala?

10 Ko te tahi ki te tolu ʼo te hahaʼi ʼo te kele—ko te toko 1 900 miliona hahaʼi—ʼe nātou lau ko nātou ko te kau Kilisitiano. (1994 Britannica Book of the Year) Tokolahi ia nātou ʼaia ʼe nātou kau ki te ʼu ʼēkelesia ʼe nātou fakaʼaogaʼi te ʼu tamapua, te ʼu fakatātā, pea mo te ʼu koluse ki tanatou tauhi. Neʼe mole fakahā e Sehova he manavaʼofa ki tana hahaʼi totonu he neʼe nātou uga tona maheka ʼi tanatou tauhi ki te ʼu tamapua. ʼO toe feiā pe anai kia nātou ʼaē ʼe nātou ʼui ko he ʼu Kilisitiano kae nātou tauhi ʼaki he ʼu meʼa neʼe faʼu pe e te tagata. “Ko te ʼAtua ʼe Laumālie, pea ko nātou ʼaē ʼe nātou atolasio kia te ia ʼe tonu ke nātou atolasio kia te ia ʼaki te laumālie pea mo te moʼoni,” ko te ʼui ʼaia ʼa Sesu Kilisito. (Soane 4:24) Pea tahi foki, ʼe fakatokagaʼi e te Tohi-Tapu te kau Kilisitiano ke nātou fakamamaʼo mai te tauhi tamapua. (1 Soane 5:21) Ko te kau tauhi tamapua ʼaē ʼe mole fakahemala ʼe mole nātou maʼu anai te Puleʼaga ʼo te ʼAtua.—Kalate 5:20, 21.

11. ʼE lava feafeaʼi ki he Kilisitiano ke tauhi tamapua peʼe mole tulolo ki he tamapua, pea koteā anai ʼaē ka tokoni ki he tahi ke ina līaki te taʼi tauhi tamapua ʼaia? (Efesi 5:5)

11 Logope la ko he Kilisitiano moʼoni ʼe mole tulolo anai ʼi he temi ki he tamapua, ʼe tonu ke ina tekeʼi te ʼu faʼahiga meʼa ʼaē ʼe faka ʼuhigaʼi e te ʼAtua ko he tauhi faka tamapua, ko he meʼa ʼe heʼemaʼa, pea ko he agahala. Ohage la, ʼe fēnei te fakatokaga ʼa te Tohi-Tapu: “Koutou fakamate te ʼu koga ʼo tokotou sino ʼaē ʼi te kele, ʼo ʼuhiga mo te folonikasio, mo te aga heʼemaʼa, mo te manako ki te ʼu felāveʼi fakasino, mo te holi ki te meʼa ʼaē ʼe kovi, mo te mānumānu, ʼaē ʼe ko he tauhi ki he tamapua. Heʼe hoko te hāūhāū ʼa te ʼAtua ʼuhi ko te ʼu meʼa ʼaia.” (Kolose 3:5, 6) Ko te fakalogo ki te ʼu palalau ʼaia ʼe faka ʼuhiga ke līaki te aga heʼeʼaoga. ʼE fakamaʼua kia tatou ke tou tekeʼi te ʼu fakafiafia ʼaē ʼe nātou fakatupu te manako ki te ʼu felāveʼi fakasino heʼeʼaoga pea mo heʼemaʼa. ʼE mole fakahoko e te kau Kilisitiano moʼoni te taʼi manako ʼaia, heʼe nātou maheka ʼo ʼuhiga mo te tauhi maʼa ʼa te ʼAtua.

Te ʼu Maheka Ki Muli Age ʼe ʼAlutahi Mo Te Finegalo ʼo Te ʼAtua

12, 13. Neʼe koteā te faʼifaʼitaki fakaofoofo neʼe fakahā e Sesu ʼo ʼuhiga mo te maheka maʼa te tauhi maʼa ʼa te ʼAtua?

12 Neʼe ko Sesu Kilisito tāfito ʼaē neʼe ina fakahā he faʼifaʼitaki fakaofoofo ʼo ʼuhiga mo te maheka maʼa te tauhi maʼa, ʼaē ʼe tonu ke fai kia Sehova. ʼI te ʼuluaki taʼu ʼo tona minisitelio, neʼe sio ia ki te kau faifakatau koloā mānumānu neʼe nātou fakatau tanatou ʼu koloā ʼi te ʼu malaʼe ʼo te fale lotu. ʼI te ʼōmai ʼo te kau Sutea ʼaē neʼe mole nonofo ʼi Selusalemi, neʼe tonu ke nātou fetogi tanatou paʼaga ke nātou maʼu ai te paʼaga ʼaē ʼe ʼaoga ki te tukuhau ʼo te fale lotu. Neʼe toe ʼaoga pe foki ke nātou totogi te ʼu manu pea mo te ʼu manulele moʼo fai te ʼu failaulau ʼaē neʼe fakamaʼuaʼi e te Lao ʼa te ʼAtua. Ko te ʼu taʼi gāue ʼaia neʼe tonu ke hoko ʼi tuʼa atu ʼo te malaʼe ʼo te fale lotu. Neʼe toe kovi age te faʼahi ʼaia he neʼe ʼiloga lelei ko te kau faifakatau koloā neʼe nātou kākāʼi tonatou ʼu tēhina ʼaki hanatou fakamaʼuaʼi kia nātou te ʼu toe lauʼi totogi ʼo ʼuhiga mo te ʼu meʼa ʼaē ʼe ʼaoga ki tanatou tauhi faka lotu. ʼI te mālohi ʼo te maheka ʼa Sesu maʼa ʼo ʼuhiga mo te tauhi maʼa ʼa te ʼAtua, neʼe ina toʼo te huipi moʼo kapu te ʼu ōvi pea mo te faga manu. Neʼe ina toe tokatokahi te ʼu laupapa ʼa te hahaʼi fetogi paʼaga, ʼo ʼui maʼana: “Tuku takotou fakaliliu te fale ʼo taku Tāmai ko he fale faifakatau!” (Soane 2:14-16) ʼI te lakaga ʼaia neʼe fakahoko e Sesu te ʼu palalau ʼaē ʼe tuʼu ia Pesalemo 69:9: “Ko te fakamalotoloto moʼoni [peʼe ko te “maheka,” Byington] ki tou fale neʼe ina mofi ʼau.”

13 Hili ʼaia taʼu e tolu, neʼe toe sio ia Sesu ki te kau faifakatau koloā mānumānu ʼi te fale lotu ʼo Sehova. ʼE toe tuʼa lua anai koa te fakamaʼa e Sesu ʼo te fale lotu? Ko tona maheka maʼa te tauhi maʼa ʼa te ʼAtua neʼe kei mālohi ohage pe ko te temi ʼaē neʼe ina kamata ai tona minisitelio. Neʼe ina kapu ki tuʼa te kau faifakatau pea mo te hahaʼi ʼaē neʼe nātou totogi te ʼu meʼa. Pea neʼe ina fakahā age te tupuʼaga tāfito ʼo tana fai ia te faʼahi ʼaia, ʼo ʼui maʼana: “Neʼe mole tohi koa la, ‘Ko toku fale ʼe fakahigoa anai ia ko te fale faikole ki te ʼu puleʼaga fuli’? Kaʼe kua gaohi ia e koutou ko he ʼana ʼo he kau kaihaʼa.” (Maleko 11:17) ʼI faʼifaʼitaki taulekaleka ʼo ʼuhiga mo te fakahā tuʼumaʼu ʼo te maheka faka lotu!

14. ʼE tonu ke malave feafeaʼi kia tatou te maheka ʼa Sesu ʼo ʼuhiga mo te tauhi maʼa?

14 Ko te ʼulugaaga ʼo te ʼAliki ko Sesu Kilisito ʼaē kua faka kolōlia ʼi te temi nei ʼe mole heʼeki fetogi ia. (Hepeleo 13:8) ʼI te 20 sēkulō ʼaenī, ʼe kei maheka aipe ia maʼa te tauhi maʼa ʼo tana Tāmai ohage ko te temi ʼaē neʼe nofo ai ʼi te kele. ʼE ʼiloga te faʼahi ʼaia ʼi te ʼu logo ʼa Sesu ki te ʼu kokelekasio e fitu ʼaē ʼe talanoa kiai te tohi ʼo te Fakahā, pea ʼe faka ʼuhiga tāfito ki totatou temi, ʼi “te ʼaho ʼo te ʼAliki.” (Fakahā 1:10; 2:1–3:22) ʼI te meʼa ʼaē neʼe hā, neʼe sio te ʼapositolo ko Soane kia Sesu Kilisito kua faka kolōlia pea ko tona ʼu “mata neʼe hage ia ko he uloʼi afi.” (Fakahā 1:14) ʼE ʼiloga mai ʼe mole he meʼa ʼe puli kia Kilisito mokā ina vakavakaʼi te ʼu kokelekasio peʼe nātou maʼa pea mo kaugana kia Sehova. ʼE ʼaoga ki te kau Kilisitiano ʼo te temi nei ke nātou taupau maʼu te fakatokaga ʼa Sesu, ke ʼaua naʼa nātou faiga ke nātou kaugana ki te ʼu ʼaliki e lua—te ʼAtua pea mo te koloā. (Mateo 6:24) Neʼe ʼui fēnei e Sesu ki te hahaʼi fia fai koloā ʼo te kokelekasio ʼo Laotise: “Koteʼuhi ʼaē ʼe ke māfana pea ʼe mole ke vela peʼe ke momoko, ʼe ʼau luaʼi anai koe ʼi toku gutu. . . . Gāue mālohi pea mo fakahemala.” (Fakahā 3:14-19) ʼAki tanatou ʼu palalau pea mo tanatou faʼifaʼitaki, ʼe tonu ki te ʼu tagata ʼāfea ʼo te kokelekasio ke nātou tokoniʼi ʼonatou ʼu kaugā fagona tui ke nātou tekeʼi te hele ʼaē ko te fia maʼu koloā. ʼE toe maʼua ki te kau tagata ʼāfea ke nātou puipui te kokelekasio mai te ʼu aga fakahehema ʼo te mālama ʼaenī, ʼaē ʼe holi ki te ʼu felāveʼi fakasino heʼeʼaoga. Tahi ʼaē meʼa, ko te hahaʼi ʼa te ʼAtua ʼe mole nātou tali te ʼu fakahala ʼa Sesapele ʼi te kokelekasio.—Hepeleo 12:14, 15; Fakahā 2:20.

15. Neʼe faʼifaʼitakiʼi feafeaʼi e te ʼapositolo ko Paulo ia Sesu ʼo ʼuhiga mo te maheka ʼaē neʼe ina fakahā ki te tauhi ʼa Sehova?

15 Ko te ʼapositolo ko Paulo neʼe ina faʼifaʼitakiʼi ia Kilisito. Moʼo puipui mai te ʼu fakahala kovi ia te kau Kilisitiano ʼaē mole heʼeki faʼa fualoa tanatou kua papitema, neʼe ina ʼui fēnei: “ ʼE ʼau maheka ʼo ʼuhiga mo koutou, ʼi he maheka ʼe ʼalutahi mo te finegalo ʼo te ʼAtua.” (2 Kolonito 11:2) Ki muʼa atu, ko te maheka ʼa Paulo ʼo ʼuhiga mo te tauhi maʼa neʼe ina uga ia ia ke ina fakatotonu ki te kokelekasio ʼaia ke nātou fakamavae te tagata fai folonikasio ʼe mole fakahemala, naʼa pikisia niʼihi ki te aga ʼaia. Ko te fakatotonu fakaʼatua ʼaē neʼe foaki ʼi te lakaga ʼaia, ʼe ko he tokoni lahi ki te ʼu tagata ʼāfea ia ʼaho nei ʼaē ʼe nātou faiga ke nātou taupau te ʼuhiga maʼa ʼo te ʼu kokelekasio e 75 500 ʼa te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova.—1 Kolonito 5:1, 9-13.

Ko Te ʼu Fua Lelei ʼo Te Maheka ʼa Te ʼAtua Ki Tana Hahaʼi

16, 17. (a) ʼI te temi ʼaē neʼe ina tauteaʼi ai te Suta ʼāfea, neʼe koteā te meʼa ʼaē neʼe fai e te ʼu puleʼaga ʼo te temi ʼaia? (b) Hili taʼu e 70 ki te ʼaunofo ʼo Suta, neʼe fakahā feafeaʼi e Sehova tana maheka ʼo ʼuhiga mo Selusalemi?

16 ʼI te temi ʼaē neʼe tautea ai e te ʼAtua te hahaʼi ʼo Suta ʼi tana fakagafua ʼaē ke ʼave nātou ʼo faka ʼaunofo ʼi Papiloni, neʼe fakalainoaʼi nātou. (Pesalemo 137:3) ʼI te maheka kovi ʼo te kau Etomite, neʼe nātou tokoni ki te kau Papiloni ke nātou fakahoko fakatahi te malaʼia ki te hahaʼi ʼa te ʼAtua, pea neʼe tokagaʼi e Sehova te faʼahi ʼaia. (Esekiele 35:11; 36:15) ʼI te ʼaunofo ʼaia neʼe fakahemala ia nātou ʼaē neʼe maʼuʼuli, pea hili ʼaia taʼu e 70 pea haga Sehova ʼo toe laga tonatou fenua.

17 ʼUluaki, ko te hahaʼi ʼo Suta neʼe kua nātou fakaʼofaʼofa. Ko te kolo ʼo Selusalemi pea mo tona fale lotu neʼe kua maumau. Kae ko te ʼu puleʼaga ʼaē ʼi ʼona tafaʼaki neʼe nātou fakafeagai ki te ʼu faiga lahi ʼaē moʼo toe laga te fale lotu. (Esitalasi 4:4, 23, 24) Neʼe koteā te manatu ʼa Sehova ki te faʼahi ʼaia? ʼE ʼui fēnei e te fakamatala: “Koʼeni te meʼa neʼe ʼui e Sehova ʼo te ʼatu kautau: ‘Neʼe ʼau maheka ʼi te toe maheka lahi ʼo ʼuhiga mo Selusalemi pea mo Sione. ʼE ʼau ʼita ʼaki te toe ʼita lahi ki te ʼu puleʼaga ʼaē ʼe nātou maʼuli fīmālie, heʼe ko ʼau, neʼe ʼau ʼita siʼisiʼi pe, kae kia nātou ia, neʼe nātou lagolago ki te malaʼia.’ Koia koʼeni te meʼa neʼe ʼui e Sehova: ‘ ʼE mahino papau ia, ʼe ʼau liliu mai anai ki Selusalemi ʼaki he ʼu manavaʼofa. ʼI ai ʼe laga ai anai toku fale ʼoʼoku,’ ko te tala ʼaia ʼa Sehova ʼo te ʼatu kautau.” (Sakalia 1:14-16) ʼO mulimuli ki te fakapapau ʼaia, ko te fale lotu pea mo te kolo ʼo Selusalemi neʼe toe laga fakalelei.

18. Koteā te meʼa neʼe hoko ki te kau Kilisitiano moʼoni ʼi te ʼuluaki tau faka malamanei?

18 Neʼe toe hoko pe foki mo te meʼa feiā ʼi te 20 sēkulō ki te kokelekasio faka Kilisitiano moʼoni. ʼI te lolotoga ʼo te ʼuluaki tau faka malamanei, neʼe akonakiʼi e Sehova tana hahaʼi koteʼuhi neʼe nātou kau ki te ʼu fihi ʼo te malamanei. (Soane 17:16) Neʼe fakagafua e te ʼAtua ki te ʼu mālohi faka politike ke nātou fakamamahiʼi nātou, pea ko te kau takitaki lotu ʼo te Keletiate neʼe nātou fakafiafia ki te malaʼia ʼaia. ʼI tona fakahagatonu, ko te kau takitaki lotu neʼe nātou fakaneke te ʼu hahaʼi politike ke nātou tapuʼi te gāue ʼa te kau Ako ʼo te Tohi-Tapu, ko te higoa ʼo te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova ʼi te temi ʼaia.—Fakahā 11:7, 10.

19. Neʼe fakahā feafeaʼi e Sehova tona maheka ʼo ʼuhiga mo tana tauhi talu mai te 1919?

19 Kae, ko Sehova neʼe ina fakahā te maheka ʼo ʼuhiga mo tana tauhi pea neʼe ina toe fakahā tona ʼofa ki tana hahaʼi fakahemala ʼi te 1919 ʼi te ʼosi ʼo te tau. (Fakahā 11:11, 12) Koia, ko te hahaʼi ʼaē neʼe fakavikiviki kia Sehova neʼe tuputupu mai te toko 4 000 ʼi te 1918 ki te toko 5 miliona tupu ia ʼaho nei. (Isaia 60:22) Kua ʼamanaki ke hoko te maheka ʼa Sehova ʼo ʼuhiga mo tana tauhi maʼa ʼi hona ʼu ʼaluʼaga fakamataku.

Te ʼu Gāue ʼo Te Maheka Fakaʼatua Ki Te Temi Ka Haʼu

20. Koteā anai te meʼa ʼaē ka ʼamanaki fakahoko e te ʼAtua moʼo fakahā ʼo tona maheka ʼo ʼuhiga mo te tauhi maʼa?

20 ʼI te lolotoga ʼo te ʼu sēkulō ko te ʼu ʼēkelesia ʼo te Keletiate neʼe nātou muliʼi te ala ʼa te kau Sutea ʼaposita ʼaē neʼe nātou uga te maheka ʼo Sehova. (Esekiele 8:3, 17, 18) Kua vave pe te haga ʼa Sehova ʼAtua ʼo fakaʼauha nātou koteʼuhi neʼe ina ʼai te manatu fakamataku ki te ʼu loto ʼo te hahaʼi ʼo te Kautahi ʼo te ʼAtu ʼu Puleʼaga. Ko te manatu ʼaia ʼe ina uga anai te ʼu mālohi faka politike ʼaia ke nātou fakaʼauha te Keletiate pea mo te hahaʼi ʼaē ʼe kei toe ʼo te lotu hala. (Fakahā 17:16, 17) Ko te kau atolasio moʼoni ʼe nātou hāo anai mai te fakamāu fakamataku ʼaē ka fakahoko e te ʼAtua. ʼE nātou tali anai ki te ʼu palalau ʼo te ʼu meʼa maʼuli ʼaē ʼi selo ʼaē ʼe ʼui maʼa nātou: “Koutou fakavikiviki kia Sah! . . . He neʼe ina fakahoko te fakamāu ki te fafine paomutu lahi [te lotu hala] ʼaē neʼe ina fakahehemaʼi te kele ʼaki tana folonikasio [tana ʼu akonaki hala pea mo tana lagolago ki te ʼu aga fakahehema ʼi te faʼahi faka politike], pea neʼe ina totogi te toto ʼo tana ʼu kaugana ki te nima [ʼo te fafine ʼaia].”—Fakahā 19:1, 2.

21. (a) Koteā anai te meʼa ka fai e Satana pea mo tona mālama ʼi te hili ʼo te fakaʼauha ʼo te lotu hala? (b) Koteā anai te tali ʼa te ʼAtua?

21 Koteā ʼapē te meʼa ʼaē ka hoko anai mokā ʼosi fakaʼauha te kautahi faka malamanei ʼo te lotu hala? ʼE fakaneke anai e Satana te ʼu mālohi faka politike ke nātou fakatuʼutuʼu ke nātou tauʼi te hahaʼi ʼa Sehova ʼaē ʼi te malamanei katoa. Koteā anai te meʼa ka fai e te ʼAtua moʼoni ki te tau ʼaia ʼaē ka fai e Satana moʼo molehi te tauhi moʼoni ʼi te kele katoa? ʼE ʼui fēnei mai kia tatou e Esekiele 38:19-23: “ ʼI te kakaha ʼo toku loto [peʼe ko te maheka], ʼi te kakaha ʼo toku hāūhāū, ʼe tonu anai ke ʼau palalau [ia Sehova]. . . . Pea ʼe ʼau fakamāuʼi anai ia ia [Satana] ʼaki te mahaki pea mo te toto; pea ʼe ʼau fakatō anai kia ia pea mo te hahaʼi tokolahi ʼaē ʼe fakatahi mo ia, he lovai pea mo he ʼua maka, mo te afi pea mo te sulifa. Pea ʼe mahino papau ia, ʼe ʼau hikihiki anai pea mo fakamaʼoniʼoniʼi ia ʼau, pea ʼe ʼau fakahā anai ke ʼiloʼi ʼau ia mata ʼo te ʼu puleʼaga tokolahi; pea ʼe mahino papau ia, ʼe nātou ʼiloʼi anai ko ʼau ia Sehova.”—Vakaʼi ia Sofonia 1:18; 3:8.

22. ʼE lava feafeaʼi ke tou fakahā ʼe tou maheka ʼo ʼuhiga mo te tauhi maʼa ʼo Sehova?

22 ʼI meʼa fakaloto fīmālie te ʼiloʼi ʼaē ko te Tuʼi ʼAliki ʼo te ʼatulaulau ʼe tokaga ʼaki he loto maheka ki tana kau atolasio moʼoni! ʼO hilifaki ki tatatou loto fakafetaʼi lahi ʼo ʼuhiga mo tona ʼofa heʼe tau, tou maheka ʼo ʼuhiga mo te tauhi maʼa ʼa Sehova ʼAtua. ʼAki he aga fakamalotoloto, ʼofa pe ke tou haga faka mafola te logo lelei pea mo tou falala ʼo fakatalitali ki te ʼaho lahi ʼaē ʼe faka maʼuhiga ai e Sehova pea mo ina faka tāpuhā tona huafa lahi.—Mateo 24:14.

Te ʼu Puani ʼe ʼAoga Ke Metitasioʼi

◻ Koteā te faka ʼuhiga ʼo te maheka ʼo ʼuhiga mo Sehova?

◻ Koteā te meʼa ʼe feala ke tou ako mai te faʼifaʼitaki ʼaē neʼe tuku e te kau Iselaelite ʼo te temi muʼa?

◻ Koteā te ʼu meʼa ʼaē ʼe tonu ke tou fai ke ʼaua naʼa maheka ia Sehova?

◻ Neʼe fakahā feafeaʼi e te ʼAtua pea mo Kilisito tonā maheka ʼaē ʼo ʼuhiga mo te tauhi maʼa?

[Talanoa ʼo te pasina 12]

Ko Te ʼOfa ʼe Mole Maheka

ʼO ʼUHIGA mo te maheka, ko te tagata fai Tohi-Tapu ko Albert Barnes ʼo te 19 sēkulō neʼe ina tohi fēnei: “ ʼE ko he aga ʼe kau ki te ʼu agaaga tāfito ʼo te agakovi, pea ʼe ina fakahā lelei ai te loloto ʼo te agakovi ʼa te tagata.” Neʼe ina toe ʼui fēnei: “Ko he tahi ʼe feala ke ina toe vakaʼi te ʼu tau pea mo te ʼu fihi pea mo te ʼu fakatuʼutuʼu ʼo te malamanei mai tonatou kamataʼaga—te ʼu puleʼaki fuli pea mo te ʼu fakatuʼutuʼu ʼo nātou ʼaē ʼe nātou ʼui ko he kau Kilisitiano, ko te ʼu meʼa ʼaia ʼe nātou fakamaveuveu ʼaupito tanatou lotu pea mo uga nātou ke nātou pipiki ki te ʼu meʼa ʼo te malamanei, kapau ʼe feala ke nātou vakaʼi tonatou tupuʼaga tāfito—ʼe nātou punamaʼuli anai ʼi hanatou sio ko te tupuʼaga ʼo te ʼu meʼa fuli ʼe ko te maheka. ʼE tou lotomamahi ʼi tatatou sio ki ʼihi ʼe maʼu meʼa age ia tatou; ʼe tou fia maʼu te ʼu meʼa ʼaē ʼe nātou maʼu, logope la ʼe mole feala hatatou maʼu; pea ʼe iku te faʼahi ʼaia ke mole tou fakafiafia ʼi tanatou koloaʼia, peʼe tou fia maʼu tonatou ʼu koloā, peʼe tou fakahā ʼe mole lahi age tanatou ʼu meʼa ohage ko te meʼa ʼe nātou fia fakahā mai kia tatou. . . . koia ʼaē ko te maheka ʼaē ʼi ʼotatou ʼu loto ʼe fakaʼāsili anai.”—Loma 1:29; Sake 4:5.

Kae neʼe fai e Barnes te palalau maʼuhiga ʼaenī ʼo ʼuhiga mo te ʼofa, ʼi te ʼui ʼaē ko te ʼofa “ ʼe mole maheka.” (1 Kolonito 13:4, King James Version) Neʼe ina tohi fēnei: “Ko te ʼofa ʼe mole maheka ki te manuʼia ʼaē ʼe maʼu e ʼihi; ʼe ina leleiʼia tonatou maʼuli fiafia; pea kapau ʼe tuputupu tonatou manuʼia . . . , pea ko nātou ʼaē ʼe uga e te ʼofa . . . ʼe mole nātou pulihi anai tanatou fiafia; ʼe mole nātou fakahā anai kia nātou ʼe kovi takita maʼu koloā; ʼe mole nātou fatufatuʼi anai nātou ʼuhi ko tanatou fiafia ʼaia; ʼe mole nātou muhumuhu anai peʼe lotomamahi heʼe mole nātou maʼu meʼa. . . . Kapau ʼe tou ʼofa ki ʼihi—kapau ʼe tou fiafia ʼi tonatou ʼu manuʼia, ʼe mole tonu anai ke tou maheka kia nātou.”

[Paki ʼo te pasina 10]

Ko Finease neʼe maheka ʼo ʼuhiga mo te tauhi maʼa ʼaē ʼe fai kia Sehova

    Te ʼu Tohi Fakaʼuvea (1978-2025)
    Mavae
    Hu Ki Loto
    • Faka'uvea
    • Vaevae
    • Préférences
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Conditions d’utilisation
    • Règles de confidentialité
    • Paramètres de confidentialité
    • JW.ORG
    • Hu Ki Loto
    Vaevae