Koutou Tuku Tuʼumaʼu Takotou Kavega Kia Sehova
KO TE tokolahi ʼi te temi nei ʼe nātou taʼomia ʼuhi ko tanatou ʼu kavega. Ko te ʼu faigataʼaʼia faka ekonomike, te ʼu fihifihia faka famili, te ʼu fihifihia ʼuhi ko te ʼu mahaki fakasino, te mamahi ʼuhi ko te ʼu puleʼaga ʼaē ʼe fefeka tanatou takitaki pea mo nātou pule fakahau, pea mo ʼihi ʼu meʼa fakatupu mamahi ohage he ʼu maka ʼe tautau ʼi ʼonatou ʼu kia. ʼI tuʼa atu ʼo te ʼu fihifihia ʼaia, ko ʼihi neʼe nātou logoʼi ʼe nātou ʼamo he kavega mamafa ʼaki te manatu ʼaē ʼe mole honatou ʼuhiga pea ʼe nātou manatu ʼe mole he meʼa ʼe lava lelei ʼuhi ko tonatou ʼuhiga heʼe haohaoa. Tokolahi neʼe nātou faiga ke nātou tuku he mole kei nātou lavaʼi. ʼE lava feafeaʼi hakotou kātakiʼi te ʼu temi ʼaē ʼe hage ʼe mole kei feala ai hakotou ʼamo takotou ʼu kavega?
ʼI te tahi temi neʼe logoʼi e te Hau ko Tavite neʼe mole kei feala hana kātakiʼi te ʼu mamahi. Ohage ko tona tuʼu ia Pesalemo 55, neʼe lotohoha ʼaupito pea mo tuʼania ʼuhi ko te ʼu mamahi pea mo te lotokovi ʼo tona ʼu fili. Neʼe lahi ai tona lotomamahi pea mo tona mataku. Neʼe feala pe ke toʼetoʼe ʼi tona mamahi. (Pesalemo 55:2, 5, 17) Kae, logope la te lahi ʼo tona mamahi, neʼe ina maʼu te puleʼaki moʼo tauʼi ʼo te faʼahi ʼaia. ʼO feafeaʼi? Neʼe ina kole ki tona ʼAtua ke tokoni age kia te ia. Neʼe ina fai te tokoni ʼaenī kia nātou ʼaē ʼe feala ke tau mo te ʼu mamahi ʼaē neʼe tau mo ia: “Tuku tau kavega kia Sehova.”—Pesalemo 55:22.
Koteā te faka ʼuhiga ʼo tana ʼui ʼaē ke “tuku tau kavega kia Sehova”? Ko tona faka ʼuhiga pe koa ke tou haga kia Sehova ʼi te faikole pea ke tou fakahā kia ia tatatou ʼu tuʼania? Peʼe feala koa hatatou fai he meʼa moʼo fakafimālieʼi ʼo te ʼaluʼaga ʼaia? ʼE feafeaʼi anai koa mokā ʼe tou logoʼi mālohi ʼi totatou loto, ʼe mole tāu mo tatou ke tou fakaōvi kia Sehova? ʼE feala ke tou ʼiloʼi pe koteā te faka ʼuhiga ʼo te ʼu palalau ʼaē neʼe fai e Tavite, mo kapau ʼe tou vakaʼi muʼa te ʼu meʼa ʼaē neʼe lagi manatu kiai ʼi tana tohi ia te ʼu palalau ʼaia.
Tou Fai Te ʼu Meʼa ʼAki Te Mālohi ʼo Sehova
ʼE kei koutou manatuʼi koa pe neʼe fakamatakuʼi feafeaʼi e Koliate te ʼu tagata tau ʼo Iselaele? Ko te tagata lahi ʼaia, neʼe meta 2,70 tona tauʼaluga, neʼe ina fakamatakuʼi ia nātou. (1 Samuele 17:4-11, 24) Kae neʼe mole mataku ia Tavite. Koteā tona tupuʼaga? Koteʼuhi neʼe mole faiga ia ke ina tauʼi ia Koliate ʼaki tona mālohi fakatagata. ʼI te temi ʼaē neʼe fakanofo ai ia ko te hau ʼo Iselaele, neʼe ina faka fealagia ki te laumālie ʼo te ʼAtua ke ina takitaki ia ia, pea mo fakaloto mālohiʼi ia ia ʼi te ʼu meʼa fuli ʼaē neʼe ina fai. (1 Samuele 16:13) Koia neʼe ina ʼui age ai kia Koliate: “ ʼE ʼau haʼu kia te koe ʼaki te huafa ʼo Sehova ʼo te ʼu kautau, te ʼAtua ʼo te ʼu ʼatu tau ʼo Iselaele, ʼaē neʼe ke fakalaga tau ki ai. ʼI te ʼaho ʼaenī, ʼe haga anai ia Sehova ʼo tuku koe ki toku nima.” (1 Samuele 17:45, 46) Neʼe poto ia Tavite ʼi te fakaʼaogaʼi ʼo te makamaka, kae ʼe mahino papau kia tatou, neʼe ko te laumālie maʼoniʼoni ʼo Sehova ʼaē neʼe ina fakahaga te maka ʼaē neʼe ina lī ke ʼalu ʼo matehi ai ia Koliate.—1 Samuele 17:48-51.
Neʼe tauʼi e Tavite te fihifihia lahi ʼaia, pea neʼe feala ke ina maʼu te mālo, he neʼe falala ʼe tokoni anai te ʼAtua kia ia pea mo ina fakaloto mālohiʼi. Neʼe ina fakatuputupu he felogoi lelei, pea mo he loto falala ki te ʼAtua. ʼE mahino ia ko te meʼa ʼaē neʼe fai e Sehova moʼo hāofaki ʼo Tavite ʼi muʼa atu, neʼe fakamālohiʼi ai tanā ʼu felogoi ʼaia. (1 Samuele 17:34-37) Ohage ko Tavite, ʼe feala ke koutou taupau maʼu he ʼu felogoi mālohi mo Sehova pea mo koutou falala katoa ki tana fealagia pea mo lotolelei ke ina fakamālohiʼi koutou pea mo lagolago kia koutou ʼi te lakaga fuli.—Pesalemo 34:7, 8.
Koutou Fai Te Meʼa ʼAē ʼe Feala Ke Koutou Fai Moʼo Fakatokatoka ʼo Te Fihifihia
Kae, ko te meʼa ʼaia ʼe mole faka ʼuhiga leva, ʼe mole toe ʼi ai anai he temi ʼe koutou toe mamahi, mo tuʼania, pea mo koutou matataku, ohage ko tona fakahā fakalelei mai ia Pesalemo 55. ʼI he ʼu taʼu ki muli mai ʼi tana ʼosi fakahā tona lotomālohi ʼaia ʼi tana falala kia Sehova, neʼe lahi te tuʼaniaʼi e Tavite tona ʼu fili. Neʼe mole kei ʼofa te Hau ko Saulo kia ia pea neʼe hola ia koteʼuhi neʼe tuʼutāmakiʼia tona maʼuli. Tou fakakaukauʼi muʼa te lotohoha ʼaē neʼe tau mo Tavite, ʼo lagi malaga ai te ʼu fehuʼi ʼi tona ʼatamai ʼo ʼuhiga mo te fakahoko ʼo te fakatuʼutuʼu ʼa Sehova. ʼE moʼoni, neʼe fakanofo ia ia ke hau ki Iselaele ki muli mai, kae ʼi te moʼi temi ʼaia neʼe tonu ke hola ʼo nofo ʼi te toafa, he neʼe tuli ia ohage he manu fekai. ʼI tana faiga ʼaē ke ina maʼu hona nofoʼaga ʼi te kolo ʼo Kate, te kolo ʼaē ʼe nofo ai ia Koliate, neʼe ʼiloʼi ia ia. Koteā te meʼa neʼe hoko? ʼE ʼui e te fakamatala “neʼe mataku ʼaupito ia.”—1 Samuele 21:10-12.
Kae neʼe mole tāʼofi ia ia e tana mataku pea mo tana tuʼania ke tuku tana kumi tokoni kia Sehova. Ohage ko te ʼui ʼa Pesalemo 34 (ʼaē neʼe tohi ʼo ʼuhiga mo te meʼa ʼaia neʼe hoko), neʼe ʼui fēnei e Tavite: “Neʼe ʼau fakafehuʼi ia Sehova, pea neʼe tali mai kia te ʼau, pea ʼi toku ʼu mataku fuli neʼe ina hāofaki ʼau. Neʼe pāui te tagata mamahi ʼaia, pea neʼe fagono kiai ia Sehova totonu. Pea ʼi tona ʼu mamahi fuli neʼe Ina hāofaki ia ia.”—Pesalemo 34:4, 6.
ʼE mahino ia, neʼe lagolago ia Sehova kia ia. Kae koutou tokagaʼi neʼe mole nofo pe Tavite, ʼo talitali ke hāofaki ia ia e Sehova. Neʼe ina ʼiloʼi papau ʼe ʼaoga ke ina fai te ʼu meʼa fuli ʼaē neʼe feala ke ina fai moʼo tauʼi ʼo te ʼu ʼaluʼaga faigataʼa ʼaē neʼe hoko kia ia. Neʼe mahino lelei kia ia ko te nima ʼo Sehova ʼaē neʼe ina hāofaki ia ia, kae neʼe ina fai te meʼa, neʼe faikākā ko ia ko he tagata vale ke ʼaua naʼa matehi ia ia e te hau ʼo te kolo ʼo Kate. (1 Samuele 21:14–22:1) ʼE toe ʼaoga foki ke tou fai ia meʼa fuli moʼo tauʼi ʼo te ʼu kavega, kae mole tou nonofo pe ʼo talitali ke hāofaki tatou e Sehova.—Sake 1:5, 6; 2:26.
Ke ʼAua Naʼa Koutou Hilifaki He Tahi ʼu Meʼa Ki Takotou Kavega
Neʼe maʼu e Tavite te tahi ako ki muli mai, ko he meʼa fakaloto mamahi. Neʼe koteā te meʼa ʼaia? ʼI ʼihi temi ʼe tou hilifaki te tahi ʼu meʼa ki ʼatatou ʼu kavega. ʼI te hili ʼo tana mālo ʼaē ʼi te kau Filisitine, neʼe hoko te meʼa kovi kia Tavite ʼi tana fakatuʼutuʼu ʼaē ke toe hiki te aleka ʼo te fuakava ki Selusalemi. ʼE fakamatala fēnei mai e te Tohi-Tapu kia tatou: “Pea ko Tavite pea mo te hahaʼi fuli ʼaē neʼe kau mo ia, neʼe nātou tutuʼu ake pea neʼe nātou ʼolo ki Paale Suta ʼo fakahake mai ai te aleka ʼo te ʼAtua moʼoni . . . Kae, neʼe fakahake mai te aleka ʼo te ʼAtua moʼoni ʼi te saliote foʼou, . . . pea ko Usa pea mo Ahio, te ʼu foha ʼo Apinatape, ʼaē neʼe nā taki te saliote foʼou.”—2 Samuele 6:2, 3.
ʼI tanatou fakaʼaogaʼi te saliote moʼo feʼāveʼaki ʼo te Aleka, neʼe nātou maumauʼi ai te ʼu fakatotonu fuli ʼaē neʼe fai e Sehova ʼo ʼuhiga mo te faʼahi ʼaia. Neʼe fakahā fakalelei age ko te kau tagata ʼamo ʼo te aleka, ʼe gata pe ki te kau Levite Koatite, ʼe fakagafua ke nātou ʼamo te Aleka ʼi tonatou ʼu fugaʼuma, ʼo nātou fakaulu te ʼu ʼakau ʼi te ʼu mama ʼo te Aleka. (Ekesote 25:13, 14; Faka au 4:15, 19; 7:7-9) Neʼe nātou tuʼutāmakiʼia he neʼe mole nātou fakalogo ki te ʼu fakatotonu ʼaia. ʼI te temi ʼaē neʼe meihiʼi toka ai te saliote ʼuhi ko te ʼu manu, ko Usa, ʼaē neʼe lagi ko he Levite kae ʼe mahino papau ia ʼe mole ko he pelepitelo, neʼe ina tāʼofi te Aleka pea neʼe fakaʼauha ai ia ia e Sehova ʼuhi ko tana aga heʼe fakaʼapaʼapa ʼaia.—2 Samuele 6:6, 7.
Ko Tavite ʼi tona ʼuhiga hau neʼe tonu ke ina tali te ʼu mamahi ʼaē neʼe hoko ʼi te faʼahi ʼaia. ʼE hā ʼi tana aga, māʼia mo nātou ʼaē ʼe felogoi lelei mo Sehova ʼe feala ʼi ʼihi temi, ke mole nātou tali te ʼu ʼaluʼaga faigataʼa ʼaē ʼe hoko kia nātou. Neʼe ʼuluaki ʼita ia Tavite. Pea neʼe mataku. (2 Samuele 6:8, 9) Neʼe ko he ʼahiʼahi lahi ʼaē neʼe hoko ki tana ʼu felogoi lelei mo Sehova. ʼI te moʼi lakaga ʼaia, ʼe hage mai neʼe mole tuku e Tavite tana kavega kia Sehova, ʼi tana mole mulimuli ki tana ʼu fakatotonu. ʼE feala koa ke hoko kia tatou ia te faʼahi ʼaia ʼi ʼihi temi? ʼE tou tukugakoviʼi koa ia Sehova ʼo ʼuhiga mo te ʼu fihifihia ʼaē ʼe tupu ʼuhi ko tatatou mole fakalogo ki tana ʼu fakatotonu?—Tāʼaga Lea 19:3.
Tou Tauʼi Te Kavega ʼo ʼUhiga Mo Te Tukugakoviʼi ʼo Kita
Ki muli age, neʼe fakatupu e Tavite he kavega mamafa ʼi tana tukugakoviʼi ia ia, ʼuhi ko tana agahala mamafa ʼi tana fakafeagai ki te ʼu lekula māʼoluga ʼa Sehova. ʼI te lakaga ʼaia neʼe fakafisi ia Tavite ki tona maʼua ʼaē ko te taki ʼo tana ʼu tagata ʼi te taʼu. Neʼe nofo ia ʼi Selusalemi kae ʼolo nātou ki te tau. Ko te faʼahi ʼaia neʼe iku ai ki te fihifihi mamafa.—2 Samuele 11:1.
Neʼe sio te Hau ko Tavite ki te fafine matalelei ko Pati-Sepa ʼe maʼanu. Neʼe nā fakahoko te ʼu felāveʼi fakasino, pea neʼe faitama ai ia Pati-Sepa. (2 Samuele 11:2-5) Moʼo ʼuʼufi ʼo tana agahala, neʼe ina fakatuʼutuʼu ke toe liliu mai ia Ulia, te ʼohoana ʼo te fafine mai te tau ki Selusalemi. Neʼe mole fia fai e Ulia he ʼu felāveʼi fakasino mo tona ʼohoana kae lolotoga tau ia Iselaele. (2 Samuele 11:6-11) ʼI te temi ʼaia neʼe fai ai e Tavite te fakatuʼutuʼu kovi pea mo kākā, moʼo fufū ʼo tana agahala. Neʼe ina fakatuʼutuʼu mo te tahi tagata solia ke ina tuku ia Ulia ki muʼa ʼo te kautau, ke feala ai hona matehi. ʼE ko he aga fakalialia, pea ʼe ko he agahala mamafa!—2 Samuele 11:12-17.
ʼE mahino ia, ki muli age, neʼe huʼi maʼua ia Tavite ʼo ʼuhiga mo tana agahala, pea neʼe hā tana agahala. (2 Samuele 12:7-12) Tou fakakaukauʼi muʼa te lotomamahi ʼaupito pea mo te lākahala ʼaē neʼe logoʼi e Tavite, ʼi tana kua mahino ʼaē ki te agahala mamafa ʼaē neʼe ina fai mo Pati-Sepa, ko te ikuʼaga ʼaia ʼo te meʼa ʼaē neʼe holi kiai. ʼE mahino ia, neʼe taʼomia ia ʼi tana hala, koteʼuhi neʼe lagi ko he tagata ʼe lave gafua te ʼu meʼa ki tona loto. Neʼe lagi ina logoʼi ʼi tona loto ʼe mole kei ʼi ai hona ʼaoga!
Kae, neʼe mahino vave ia Tavite ki tana agakovi, ʼo ina ʼui fakahagatonu ki te polofeta ko Natane: “Kua ʼau agahala kia Sehova.” (2 Samuele 12:13) ʼE fakamatala mai e Pesalemo 51 kia tatou pe neʼe feafeaʼi te meʼa ʼaē neʼe ina logoʼi ʼi tona loto, pea mo tana kole ʼaē kia Sehova ke ina fakamaʼa pea mo fakamolemole ia ia. Neʼe faikole ʼo ina ʼui fēnei: “Fufulu katoa ʼau ʼi taku hala, pea mo ke fakamaʼa ʼau ʼi taku agahala. Koteʼuhi, ʼe ʼau ʼiloʼi taku ʼu talagataʼa, pea ko taku agahala ʼe nofo tuʼumaʼu ʼi ʼoku muʼa.” (Pesalemo 51:2, 3) ʼUhi ko tana fakahemala moʼoni, neʼe feala ke ina toe maʼu he ʼu felogoi mālohi, pea mo lelei mo Sehova. Neʼe mole nofo ia Tavite mo te ʼu manatu ʼaē ʼe ina tukugakoviʼi ia ia pea mo tana manatu ʼaē ʼe mole kei hona ʼaoga. Neʼe ina tuku tana kavega kia Sehova, ʼaki he loto fia mālalo neʼe mahino kia ia tana hala, pea mo ina fakahā tana loto fakahemala moʼoni, pea neʼe faikole mālohi ke fakamolemole age ia Sehova kia ia. Neʼe ina toe maʼu ai te ʼofa ʼo te ʼAtua.—Pesalemo 51:7-12, 15-19.
Tou Tauʼi Te Aga Kākā
Ko te faʼahi ʼaia ʼe ina taki tatou ki te meʼa ʼaē neʼe tupu ai te tohi e Tavite ia Pesalemo 55. Neʼe nofo ia mo te lotomamahi ʼaupito. Neʼe ina tohi fēnei: “Ko toku loto ʼe nofo ʼi he mamahi lahi, pea ko te ʼu meʼa fakamataku ʼo te mate kua tō mai kia te ʼau.” (Pesalemo 55:4) Koteā ʼaē neʼe tupu ai tona mamahi ʼaia? ʼUhi ko Apisalome, foha ʼo Tavite, neʼe ina fakatuʼutuʼu ke ina faʼao te tuʼulaga hau ʼa tana tāmai ko Tavite. (2 Samuele 15:1-6) Ko te aga kākā ʼaia neʼe fai e tona foha totonu neʼe faigataʼa tana ʼamo, kae ko te meʼa ʼaē neʼe toe kovi age, he ko te tagata fai tokoni ʼaē neʼe falala kiai Tavite, ʼaē ʼe higoa ko Aitofele, neʼe kau mo ia ki te fakafeagai ʼaē kia Tavite. ʼE talanoa ia Tavite ʼo ʼuhiga mo Aitofele ia Pesalemo 55:12-14. Koia, ʼuhi ko te fakatuʼutuʼu pea mo te kākā ʼaē neʼe fai kia ia, neʼe hola ai ia Tavite ki Selusalemi. (2 Samuele 15:13, 14) ʼE mahino ia, neʼe ko he meʼa fakatupu tuʼania kia ia!
Kae, neʼe mole ina faka fealagia ki te ʼu meʼa ʼaē ʼi tona loto pea mo tona lotomamahi ke vaivai ai tana falala kia Sehova. Neʼe faikole ia kia Sehova ke mole hoko atu te ʼu fakatuʼutuʼu ʼo tona ʼu fili. (2 Samuele 15:30, 31) ʼE tou toe tokagaʼi neʼe mole nofo pe Tavite ʼo talitali ke fai e Sehova ia meʼa fuli. Ka ina maʼu hona faigamālie pea neʼe ina fai te meʼa ʼaē neʼe feala ke ina fai moʼo tauʼi ʼo te fakafeagai ʼaē neʼe fai age kia ia. Neʼe ina fekau tana tahi tagata fai tokoni, ko Usai, ke ʼalu ki Selusalemi ʼo faikākā ʼe kau kia nātou ʼaē ʼe fakafeagai kia Tavite, kae, ʼi tona fakahagatonu, neʼe ʼalu ia ʼo holoʼi te fakafeagai ʼaia. (2 Samuele 15:32-34) ʼAki te tokoni ʼa Sehova, neʼe hoko ai te fakatuʼutuʼu ʼaia. Neʼe maʼu ai e Usai te temi feʼauga moʼo tāʼofi ʼo Apisalome, ke feala ai he toe fakatahiʼi e Tavite tana kau tagata tau, pea ke nātou tokalelei moʼo hāofaki ia ia.—2 Samuele 17:14.
Lolotoga te maʼuli katoa ʼo Tavite, ʼe mahino ia neʼe ina leleiʼia te puipui ʼa Sehova, mo tana faʼa kātaki pea mo tona lotolelei ʼaē ʼo fakamolemole age kia ia! (Pesalemo 34:18, 19; 51:17) Neʼe ko te ʼu meʼa ʼaia ʼaē neʼe tupu ai te fakaloto mālohiʼi ʼo tatou e Tavite ʼi totatou ʼu temi faigataʼa, ke tou kole kia Sehova ke tokoni mai kia tatou, ʼo tou ‘tuku tatatou kavega kia Sehova.’—Vakaʼi 1 Petelo 5:6, 7.
Tou Taupau Maʼu Pea Mo Tou Taupau Mālohi, Tatatou Felogoi Lelei Mo Sehova
E feafeaʼi koa hatatou maʼu te ʼu faʼahiga felogoi ʼaē neʼe maʼu e Tavite mo Sehova, ko te ʼu felogoi ʼaia neʼe nātou lagolago kia ia ʼi te ʼu temi ʼaē neʼe hoko ai kia ia te ʼahiʼahi lahi pea mo te mamahi? ʼE tou fakatupu te taʼi ʼu felogoi ʼaia, mo kapau ʼe tou ako fakalelei te Folafola ʼa te ʼAtua, te Tohi-Tapu. Tou tuku ia ia ke ina akoʼi tatou ʼo ʼuhiga mo tana ʼu lao, mo tana ʼu pelesepeto, pea mo tona ʼuhiga ʼAtua. (Pesalemo 19:7-11) ʼI tatatou metitasio ki te Folafola ʼa te ʼAtua, ʼe tuputupu ai tatatou felogoi mo ia pea ʼe tou ako ai ke tou falala katoa kia ia. (Pesalemo 143:1-5) ʼE tou faka loloto pea mo fakaloto mālohi tatatou ʼu felogoi ʼaia, ʼi tatatou fakatahitahi mo ʼotatou ʼu kaugā gāue ʼi te tui ke toe lahi age te akoʼi ʼo tatou e Sehova. (Pesalemo 122:1-4) ʼE mālohi ai tatatou ʼu felogoi mo Sehova ʼaki tatatou faikole fakamalotoloto.—Pesalemo 55:1.
ʼE moʼoni, ohage ko tatou, neʼe lotovaivai ia Tavite ʼi tana tokagaʼi ʼaē neʼe mole kei mālohi tana ʼu felogoi mo Sehova ʼuhi ko te meʼa ʼaē neʼe ina fai. Ko te mamahi ʼe feala ke ina uga tatou ke tou “fai he ʼu aga fakavale.” (Tagata Tānaki 7:7) Kae ʼe sio ia Sehova ki te meʼa ʼaē ʼe hoko, pea ʼe ina ʼiloʼi te meʼa ʼaē ʼi totatou loto. (Tagata Tānaki 4:1; 5:8) ʼE tonu ke tou gāue kinakina moʼo taupau ʼo tatatou felogoi mo Sehova ke mālohi. Pea, tatau aipe pe koteā te kavega ʼaē ʼe tonu ke tou ʼamo, ʼe feala ke tou falala ʼe fakafimālieʼi anai e Sehova ʼotatou mamahi, peʼe ina foaki mai anai kia tatou te mālohi moʼo tauʼi te ʼu meʼa ʼaē ʼe tau mo tatou. (Filipe 4:6, 7, 13) Ko totatou maʼua ke tou nofo ōvi kia Sehova. ʼI te fai e Tavite ia te faʼahi ʼaia, neʼe nofo katoa ia ʼi te fīmālie.
Koia, ʼe ʼui e Tavite tatau aipe pe koteā te ʼu meʼa ʼaē ʼe tau mo koutou, koutou tuku tuʼumaʼu takotou kavega kia Sehova. Koia ʼe tou sio anai ki te moʼoni ʼo te fakapapau ʼaenī: “Ko ia totonu ʼe lagolago anai kia te koe. ʼE mole ina tuku anai ke tūkia ia ia ʼaē ʼe faitotonu.”—Pesalemo 55:22.