Koteā Koa Te Faka ʼUhiga ʼo Te ʼOfa Ki Te ʼAtua?

KUA hili kiai taʼu e ono afe talu mai te tupu ʼo te ʼuluaki tamasiʼi ʼi malamanei. ʼI tona ʼosi fānauʼi, neʼe ʼui fēnei e tana faʼe, ia Eva: “Neʼe ʼau fakatupu he tagata ʼaki te tokoni ʼa Sehova.” (Senesi 4:1) ʼE hā ʼi tana palalau ʼaia, logope la neʼe kua ʼosi tautea nāua ki te mate ʼuhi ko tanā agatuʼu, ko Eva pea mo tona ʼohoana, ia Atama, neʼe kei nā ʼiloʼi te ʼuhiga ʼAtua ʼo Sehova. Ki muli age neʼe nā fakatupu tanā tahi tama. Neʼe higoa te ʼu tama ʼaia ko Kaino mo Apele.

ʼI te lahilahi ake ʼa te ʼu tama, ʼe mahino ia neʼe lahi te ʼu meʼa neʼe nā ako ʼo ʼuhiga mo te ʼofa ʼo Sehova, ʼaki pe tanā sivi te ʼu meʼa ʼaē neʼe ina fakatupu. Neʼe nā leleiʼia te ʼu lanu matalelei ʼo te ʼu meʼa ʼaē neʼe ina fakatupu, pea mo te ʼu manu pea mo te ʼu fuʼu ʼakau kehekehe. Neʼe mole gata pe ʼi te foaki age e te ʼAtua kia nāua te maʼuli, kae neʼe ina toe foaki age kia nāua te fealagia ʼaē ke nā fakafiafia ki te maʼuli.

Neʼe nā ʼiloʼi neʼe fakatupu haohaoa tanā ʼu mātuʼa pea neʼe fakatuʼutuʼu e Sehova ʼi te kamata, ke maʼuli te tagata ʼo heʼegata. Neʼe lagi fakamatala age e Atama mo Eva kia nāua te agaaga ʼo te ʼōloto matalelei ʼo Eteni, pea lagi neʼe nā fakamahino age te tupuʼaga ʼo te kapu ʼo nāua mai te nofoʼaga faka palatiso ʼaia. Tahi ʼaē meʼa neʼe lagi ʼiloʼi e Kaino mo Apele te fakakikite fakaʼatua ʼaē ʼe tuʼu ia Senesi 3:​15. ʼAki te lea faka polofeta ʼaia neʼe fakahā e Sehova, ʼe ina fakatuʼutuʼu ke ina fakatokatoka ia meʼa fuli ʼi tona temi totonu, ʼo ina tapuakina ia nātou ʼaē ʼe ʼoʼofa pea mo nonofo agatonu kia te ia.

Ko te ʼiloʼi ʼo Sehova pea mo tona ʼu kalitate, neʼe lagi tupu ai he holi ʼa Kaino pea mo Apele ke nā maʼu te ʼofa ʼo te ʼAtua. Koia neʼe nā fakaōvi ai kia Sehova, ʼo nā fai te ʼu mōlaga kia te ia. ʼE ʼui fēnei e te Tohi-Tapu: “Hili kiai he kiʼi temi, pea neʼe ʼaumai e Kaino te ʼu fua ʼo te kele ko he mōlaga kia Sehova. Kae ko Apele, neʼe ina ʼaumai foki mo ia te ʼu ʼuluaki tupu ʼo tana faga manu, pea mo tona ʼu faʼahi ʼaē ʼe gako.”​—Senesi 4:​3, 4.

Ko tanā faiga ʼaē ke nā maʼu te ʼofa ʼo te ʼAtua neʼe fakatuʼu ai he tafitoʼaga ʼo tanā felogoi mo ia. Ki muli age neʼe agatuʼu ia Kaino ki te ʼAtua, kae neʼe hoko atu pe te ʼofa moʼoni ʼa Apele ki te ʼAtua. Neʼe mole feala ke fakatuputupu e Apele te ʼu felogoi ʼaia mo te ʼAtua mo kapau neʼe mole ina maʼu te ʼatamai mālama ʼo ʼuhiga mo te ʼulugaaga ʼo Sehova pea mo tana ʼu fakatotonu.

Mo koutou foki la, ʼe feala ke koutou ʼiloʼi ia Sehova. Ohage la, ʼi te Tohi-Tapu ʼe feala ke koutou ako ai ko te ʼAtua ʼe ko he tahi ʼe maʼuli moʼoni, ʼe mole ko he mālohi ʼe mole maʼuli pea mo ina fakatupu feiā pe te ʼu meʼa. (Vakaʼi ia Soane 7:​28; Hepeleo 9:​24; Fakahā 4:​11.) Tahi ʼaē meʼa, ʼe akoʼi mai e te Tohi-Tapu ko Sehova ʼe ko te “ ʼAtua agaʼofa pea mo manavaʼofa, tuai ʼi te ʼita pea mo mohu ʼi te lotoʼofa pea mo te moʼoni.”​—Ekesote 34:6.

“Ko Te Talagafua ʼe Lelei Age Ia ʼi He Sakilifisio”

Ohage ko tona fakahā ʼi te fakamatala ʼo Kaino mo Apele, ʼe mole feʼauga te maʼu ʼo te ʼatamai mālama ʼo ʼuhiga mo te ʼAtua pea mo te holi ʼaē ke kita fakaōvi ki ai. ʼE moʼoni, neʼe fakaōvi te tautehina ki te ʼAtua ʼaki te ʼu mōlaga. Kae, neʼe “leleiʼia e Sehova ia Apele pea mo tana mōlaga, kae neʼe mole ina leleiʼia ia Kaino pea mo tana mōlaga. Neʼe hake te ʼita lahi ia Kaino, pea neʼe kamata fakatotoho tona fofoga.”​—Senesi 4:​3-5.

He koʼe neʼe lītuʼa ia Sehova ki te sakilifisio ʼa Kaino? Neʼe ʼi ai koa he kovi ʼo tana mōlaga? Neʼe ʼita koa ia Sehova ʼuhi he neʼe foaki e Kaino te ʼu “fua ʼo te kele” kae mole ina sakilifisioʼi he manu? Kailoa. Ki muli age, neʼe tali fakafiafia e te ʼAtua te magisi pea mo ʼihi ʼu fua ʼo te kele ʼaē neʼe mōlaga age e tana kau atolasio. (Levitike 2:1-​16) ʼE mahino ia, neʼe kovi te loto ʼo Kaino. Neʼe ʼiloʼi e Sehova te meʼa ʼaē ʼe ʼi tona loto, pea neʼe ina fakatokagaʼi ia ia ʼo fēnei: “He koʼe koa ʼe ke ʼita, pea he koʼe ʼe ke fakatotoho tou fofoga? Kapau ʼe ke fai te meʼa ʼaē ʼe lelei, ʼe mole hoko anai koa he hikihiki? Kae kapau ʼe mole ke fai te meʼa ʼaē ʼe lelei, ʼe nono te agahala ʼi te hūʼaga, pea ʼe ko koe ʼaē ʼe haga ki ai tona holi.”​—Senesi 4:​6, 7.

Ko te ʼofa moʼoni ki te ʼAtua ʼe lahi age ia ʼi te fai pe ʼaē ʼo he ʼu sakilifisio. Ko te tupuʼaga la ʼaia ʼo te fakaloto mālohiʼi e Sehova ia Kaino ke “ina fai te meʼa ʼaē ʼe lelei.” Neʼe loto te ʼAtua ke fakalogo age kia te ia. Ko te talagafua ʼaia ki te ʼAtua neʼe feala ke tokoni kia Kaino ke ina fai he fakatuʼutuʼu lelei ʼo ʼuhiga mo tana felogoi mo te Tupuʼaga. ʼE fakahā lelei e te Tohi-Tapu te maʼuhiga ʼo te talagafua ʼaki te ʼu palalau ʼaenī: “ ʼE lahi age koa la te leleiʼia e Sehova te ʼu holokoseta pea mo te ʼu sakilifisio ʼi te talagafua ʼaē ki te leʼo ʼo Sehova? Koʼeni! Ko te talagafua ʼe lelei age ia ʼi he sakilifisio, ko te tokaga ʼe lelei age ia ʼi te gako ʼo te ʼu matuaʼi akeno.”​—1 Samuele 15:22.

Ko te maʼuhiga ʼo te talagafua neʼe fakatuʼutuʼu ki muli mai ʼaki te ʼu manatu ʼaē ʼe tuʼu ia 1 Soane 5:3: “Koʼeni te faka ʼuhiga ʼo te ʼofa ʼaē ki te ʼAtua: ke tou maʼuliʼi tana ʼu fakatotonu; pea ko tana ʼu fakatotonu ʼe mole mamafa.” Kapau ʼe tou fakahā ʼe tou ʼofa moʼoni kia Sehova, pea ʼe tonu ke tou fakalogo ki tana pule. Ko tona faka ʼuhiga, ke tou fakalogo ki te ʼu lao ʼo te Tohi-Tapu ʼo ʼuhiga mo te aga ʼaē ʼe tonu ke fai. (1 Kolonito 6:​9, 10) Ko tona faka ʼuhiga ke tou manako ki te ʼu meʼa ʼaē ʼe lelei, pea mo tou fehiʼa ki te ʼu meʼa ʼaē ʼe kovi.​—Pesalemo 97:10; 101:3; Tāʼaga Lea 8:​13.

Ko te tahi faʼahi maʼuhiga ʼaē ʼe hā ai tatatou ʼofa ki te ʼAtua, ʼe ko tatatou ʼofa ki totatou tatau. ʼE ʼui fēnei mai e te Tohi-Tapu: “Kapau ʼe ʼui e he tahi: ‘ ʼE ʼau ʼofa ki te ʼAtua,’ kae fehiʼa ia ki tona tēhina, ʼe ko he tagata gutuloi. Koia, ko ʼaē ʼe mole ʼofa ki tona tēhina, ʼaē kua sio ki ai, ʼe mole feala ke ʼofa ki te ʼAtua, ʼaē ʼe mole sio ki ai.”​—1 Soane 4:20.

ʼE Feala Hatatou Maʼu He ʼu Felogoi Lelei Mo Te ʼAtua

ʼE feala ke ʼui e ʼihi, ‘ ʼE ʼau tauhi kia Sehova. ʼE ʼau fakalogo ki tana ʼu lao. ʼE ʼau vāhaʼa lelei mo te hahaʼi. ʼE ʼau fai fuli te ʼu meʼa ʼaia. Logope la te ʼu meʼa ʼaia, ʼe ʼau logoʼi ʼe mole ʼau ōvi moʼoni ki te ʼAtua. ʼE mole ʼau ʼofa ʼaupito kia te ia, pea ʼe hage kia ʼau neʼe ʼau lākahala.’ Ko ʼihi ʼe lagi nātou manatu ʼe mole tāu mo nātou ke nātou maʼu he ʼu felogoi lelei mo Sehova.

Hili kiai taʼu e 37 ʼi tana kua tauhi kia Sehova, neʼe tohi fēnei e te Kilisitiano: “Neʼe tuʼa lahi taku logoʼi ʼi toku maʼuli ʼe mole ʼalu toku loto ʼi taku gāue ʼaē kia Sehova, lagi ʼe mole ʼau tauhi kia te ia ʼaki toku loto katoa. Kae neʼe ʼau ʼiloʼi ko te tauhi kia Sehova neʼe ko te meʼa ʼaia ʼaē neʼe tonu ke ʼau fai, pea neʼe mole tonu ke gata taku fai te faʼahi ʼaia. Kae, ʼi te temi fuli pe neʼe ʼau logo ki ʼihi ʼe nātou ʼui ʼe fonu ʼi tonatou loto te ʼofa ʼaē kia Sehova, pea neʼe ʼau manatu fēnei ʼi toku loto, ‘He koʼe koa ʼe mole ʼau hage ko nātou?’ ” ʼE lava feafeaʼi koa hatatou maʼu he ʼu vāhaʼa lelei mo te ʼAtua?

Ka koutou ʼofa moʼoni ki he tahi, ʼe koutou manatu tuʼumaʼu kia ia. ʼE koutou holi ʼaupito ke koutou ōvi kia ia, heʼe koutou ʼofa ki ai. ʼE toe ʼāsili age takotou ʼofa ʼaē ki ai, mokā koutou fesioʼaki mo ia, mokā koutou palalau fakatahi mo ia, pea mokā koutou manatu kia ia. ʼE toe tatau te faʼahi ʼaia, mokā ʼe koutou ʼofa ki te ʼAtua.

ʼAki te takitaki ʼa te ʼAtua, neʼe ʼui fēnei e te Pesalemo 77:12, ʼaē ʼe haʼu mai te ʼAtua: “ ʼE mahino papau ia ʼe ʼau metitasio anai ki tau gāue katoa, pea ʼe ʼau tokaga anai ki tau ʼu faʼahiga aga.” ʼE maʼuhiga te metitasio moʼo fakatuputupu ʼo tatatou ʼofa ki te ʼAtua. Ko te faʼahi ʼaia ʼe moʼoni tāfito mai tona ʼuhiga ʼaē ko te ʼAtua ʼe fakapulipuli. Kae kapau ʼe lahi takotou manatu ki te ʼAtua, pea ʼe mahino ia ʼe liliu anai ia ko he tahi ʼe maʼuli moʼoni ʼi takotou fakakaukau. Kapau ʼe koutou metitasio ʼo ʼuhiga mo ia, pea ʼe hoki feala anai ke koutou fakatuputupu he felogoi fakamalotoloto pea mo agaʼofa mo ia​—koteʼuhi kua liliu ia kia koutou ko he tahi ʼe maʼuli moʼoni.

Ko takotou faiga ʼaē ke koutou metitasio tuʼumaʼu ki te ʼu ala ʼo Sehova pea mo takotou ʼu felogoi ʼaē mo ia, ʼe fakalogo anai ki te ʼu temi ʼaē ka koutou fakaʼaogaʼi anai moʼo fakalogo kia te ia. ʼE koutou fakalogo kia te ia ʼaki takotou lau pea mo takotou ako tuʼumaʼu tana Folafola, te Tohi-Tapu. ʼE talanoa te tagata fai pesalemo ki te tagata fiafia, ʼo ina ʼui “ko tona fiafia ʼe ʼi te lao ʼa Sehova, pea ʼi tana lao ʼe ina lau leʼo veliveli ʼi te ʼaho mo te po.”​—Pesalemo 1:⁠1, 2.

Ko te faikole ko te tahi ʼaia meʼa maʼuhiga. Ko te tupuʼaga la ʼaia ʼo te fakaloto mālohiʼi tuʼumaʼu ʼo tatou e te Tohi-Tapu ke tou faikole​—“ ʼi te temi fuli pe,” ke tou “fakatuʼutuʼu he temi moʼo faikole,” ke tou “kātaki tuʼumaʼu ʼi te faikole,” pea mo tou “faikole tuʼumaʼu.” (Efesi 6:​18; 1 Kolonito 7:5; Loma 12:12; 1 Tesalonika 5:​17) ʼE ʼofainaʼi anai tatou e Sehova, mo kapau ʼe tou faikole tuʼumaʼu kia te ia, pea ʼe tou fakaōvi anai kia te ia, he kua tou ʼiloʼi papau ʼe fakalogo ki ʼatatou ʼu faikole. Ko te faʼahi ʼaia neʼe fakamoʼoni kiai te tagata fai pesalemo, ʼi tana ʼui ʼaē: “ ʼE ʼau ʼofa, he ko Sehova ʼe logo ki toku leʼo, pea mo taku ʼu kole mamahi. Koteʼuhi neʼe falele mai kia te ʼau tona taliga, pea ʼi te lolotoga ʼo toku ʼu ʼaho ʼe ʼau pāui anai.”​—Pesalemo 116:​1, 2.

Tou Faʼifaʼitaki Ki Te ʼAtua ʼo Te ʼOfa

ʼE agalelei Sehova kia tatou. ʼI tona ʼuhiga Tupuʼaga ʼo te ʼatulaulau, ʼe mahino papau ia ʼe lahi te ʼu meʼa ʼe tokaga kiai. Pea tahi ʼaē meʼa, ʼe ʼui mai e te Tohi-Tapu kia tatou, logope la tona māʼoluga, kae ʼe kei tokaga aipe ia ki te ʼu meʼa ʼaē neʼe ina fakatupu. ʼE ʼofa ia kia tatou. (1 Petelo 5:​6, 7) ʼE fakamoʼoni e te tagata fai pesalemo te faʼahi ʼaia ʼaki tana ʼu palalau ʼaenī: “Ê Sehova totatou ʼAliki, ke māʼoluga ʼaupito tou huafa ʼi te kele katoa, ia koe ʼaē ʼe fakamatala tou kolōlia ʼi te fuga lagi! Ka ʼau mamata ki tau ʼu lagi, te ʼu gāue ʼo tou ʼu nima, te māhina pea mo te ʼu fetuʼu ʼaē neʼe ke teuteuʼi, koteā te ʼuhiga ʼo te tagata ʼaē ʼe tau mo te mate ke ke manatuʼi ia ia, pea mo te foha ʼo te tagata neʼe toʼo mai te kele ke ke taupau lelei ia ia?”​—Pesalemo 8:​1, 3, 4.

ʼE manatuʼi feafeaʼi e Sehova te tagata ʼaē ʼe tau mo te mate? ʼE tali fēnei e te Tohi-Tapu: “ ʼAki te meʼa ʼaenī neʼe fakahā ai te ʼofa ʼo te ʼAtua kia tatou, koteʼuhi neʼe fekauʼi mai e te ʼAtua tona ʼAlo ʼulu tokotahi ki te malamanei, ke feala ai ʼaki ia ia ke tou maʼu ai te maʼuli. Ko te ʼofa ʼi te faʼahi ʼaia, neʼe mole ko tatou ʼaē neʼe ʼoʼofa ki te ʼAtua, kae neʼe ko ia ʼaē neʼe ʼofa kia tatou pea mo ina fekauʼi mai tona ʼAlo ko he sakilifisio faifakalelei ki ʼatatou ʼu agahala.”​—1 Soane 4:​9, 10.

ʼE fakamoʼoni feafeaʼi e te sakilifisio faifakalelei ʼaia ʼe ko he ʼofa lahi ʼo te ʼAtua? Tou vakaʼi te meʼa ʼaē neʼe hoko ʼi te ʼōloto ʼo Eteni. Neʼe tonu ke fai e Atama mo Eva he tonu peʼe nā fakalogo anai ki te lao ʼa Sehova, ʼaki te ʼamanaki ʼaē ke nā maʼuʼuli haohaoa ʼo talu ai, peʼe nā agatuʼu kia Sehova ʼo iku ai mo tanā mamate. Neʼe nā fili te agatuʼu. (Senesi 3:​1-6) ʼI tanā fai te faʼahi ʼaia neʼe nā tauteaʼi ai te malamanei katoa ki te mate. (Loma 5:​12) Neʼe nā pulihi ai te fealagia ʼaē ke tou fai he puleʼaki ʼo ʼuhiga mo tatou totonu. Neʼe mole feala ke tou fai hatatou tonu ʼi te faʼahi ʼaia.

Kae, ʼi tona ʼofa neʼe manatuʼi e Sehova te tagata agahala, heʼe mahino kia ia te ʼaluʼaga faigataʼa ʼaē ʼe tau mo ia. ʼAki te mate faka sakilifisio ʼo Tona ʼAlo, ko Sesu Kilisito, neʼe foaki e Sehova te fakatafitoʼaga kia tatou takitokotahi, ke tou fili te maʼuli peʼe ko te mate, te fakalogo peʼe ko te agatuʼu. (Soane 3:​16) ʼE tuku mai e Sehova kia tatou te fealagia ʼaē ke fakamāuʼi tatou ʼo mulimuli ki te meʼa ʼaē neʼe tou fili, ʼi hona ʼaluʼaga fakatā​—ke tou toe liliu ki Eteni, pea mo tou fili ai te meʼa ʼaē ʼe tou loto kiai. ʼE mole he tahi ʼofa ʼe feala ke fakatatau ki te ʼofa ʼaia ʼaē neʼe maʼu e te ʼAtua ki te tagata.

Tou fakakaukauʼi muʼa te ʼu mamahi ʼaē neʼe kātakiʼi e Sehova ʼi tana sio ki te tauveleʼi ʼo tona ʼuluaki foha, ki tona gaohi koviʼi, pea mo tona tutuki ki he pou ohage ko he tagata fai fakapō. Pea neʼe kātakiʼi e te ʼAtua te ʼu meʼa ʼaia ʼuhi ko tana ʼofa ʼaē kia tatou. Ko tatatou kua mahino ki te ʼofa ʼaia ʼa Sehova kia tatou, ʼe tonu ke ina uga ai tatou ke tou ʼofa kia te ia pea mo tou kumi ia te ia. (Sake 1:​17; 1 Soane 4:​19) ʼE fakaafe tatou e te Tohi-Tapu ke tou “kumi ia Sehova pea mo tona mālohi. [Tou] kumi tuʼumaʼu ia ia. [Tou] manatuʼi tana ʼu gāue taulekaleka ʼaē neʼe ina fai, tana ʼu milakulo pea mo te ʼu tonu faifakamāu ʼo tona gutu.”​—Pesalemo 105:​4, 5.

ʼE moʼoni te ʼui ʼaē ʼe feala ke tou pipiki ki te ʼAtua, ke tou maʼu he ʼu felogoi ʼofa mo ia, pea mo tou kaumeʼa mo ia. ʼE ko te ʼu meʼa ʼaia ʼaē ʼe tonu ke tou fai. ʼE mahino ia, ʼe mole feala ke tou fakatatau totatou ʼofa ki te ʼAtua mo totatou ʼofa fakatagata. Ko te ʼofa ʼaē ʼe tou maʼu ki totatou ʼohoana, ki tatatou ʼu mātuʼa, ki totatou ʼu tēhina mo tuagaʼane, ki tatatou fānau, peʼe ki totatou ʼu kaumeʼa ʼe mole tatau ia mo te ʼofa ʼaē ʼe tou maʼu ki te ʼAtua. (Mateo 10:37; 19:29) Ko te ʼofa kia Sehova ko tona faka ʼuhiga ke tou pipiki kia te ia, ke tou atolasio kia te ia, pea mo tou foaki katoa totatou maʼuli kia te ia. (Teutalonome 4:​24) Ko tatatou ʼofa ki te hahaʼi ʼe mole fakamaʼua kiai te ʼu meʼa fuli ʼaia. Kae, ʼe feala ke tou fakamālohiʼi pea mo fakaloloto totatou ʼofa kia Sehova, ʼo fai ʼaki he aga fakaʼapaʼapa, pea mo he loto manavasiʼi.​—Pesalemo 89:7.

Logope la tokotou heʼe haohaoa, ohage ko Kaino mo Apele, kae ʼe feala ke koutou ʼoʼofa ki tokotou Tupuʼaga. Neʼe fili e Kaino ke mulimuli ia Satana, pea neʼe liliu ia ko te ʼuluaki tagata fai fakapō. (1 Soane 3:​12) Kae, ʼe manatuʼi anai e Sehova ia Apele, he neʼe ko te tagata tui pea mo faitotonu, pea ʼe ina fakapale anai ia ʼaki tana fakatuʼuake ʼi te Palatiso ka haʼu.​—Hepeleo 11:4.

Mo koutou foki la ʼe feala ke koutou fili te meʼa ʼaē ʼe koutou loto kiai. ʼAki te tokoni ʼa te laumālie ʼo te ʼAtua pea mo tana Folafola, ʼe feala ai anai ke koutou ʼofa moʼoni ki te ʼAtua “ ʼaki [tokotou] loto katoa, pea mo [tokotou] nefesi katoa, pea mo [tokotou] mālohi maʼuli katoa.” (Teutalonome 6:5) Pea ʼe hoko atu anai te ʼofa ʼo Sehova kia koutou, koteʼuhi ʼe ina “fakapale anai ia nātou ʼaē ʼe nātou kumi moʼoni ia ia.”​—Hepeleo 11:⁠6.

[Paki ʼo te pasina 7]

Neʼe tali e te ʼAtua ia te sakilifisio ʼa Apele