Te Tagata Fai Fakataga—ʼE Sio Ki He Mālama Lahi

NEʼE kei ʼita lahi ia Saulo ki te kau tisipulo ʼa Sesu. Neʼe mole ina feʼaugaʼia te ʼu fakataga ʼaē neʼe fai kia nātou ʼi Selusalemi, ʼo hoko ai mo te taumakaʼi ʼo Setefano, kae neʼe ina faigaʼi ʼi te temi ʼaia ke hoholo atu tonatou fakatagata ʼi te tahi ʼu kolo. “Kae nee kei manava vela Saulo ki te u fakamatakutaku mo te u fakapo fakafehagai ki te kau tisipulo a te Aliki. Nee fakaoviʼage ki te pelepitelo lahi, mo kole kia te ia he u tohi ki te u sinakoka i Tamaso, kapau e mau ai niʼihi o te Ala ke seiniʼi ia pea ke ina takiʼage ki Selusalemi.”​—Gaue 9⁠:​1, 2.

ʼI te fagona ʼa Saulo ki Tamaso, neʼe lagi fakakaukau peʼe feafeaʼi anai hana fakahoko fakalelei te gāue ʼaē neʼe tuku age ki ai. ʼAki te fakagafua ʼa te pelepitelo lahi, ʼe mahino ia ʼe lagolago anai kia ia te kau takitaki Sutea ʼo te kolo ʼaia. ʼE kole anai e Saulo ke nātou tokoni age kia ia.

ʼI te fakaōvi ʼa Saulo ki te kolo ʼaia, neʼe lagi ʼāsili tana lotohoha. Neʼe fakatupu gaʼegaʼe te folau mai Selusalemi ki Tamaso​—he neʼe kita haʼele lalo ia ʼaho e fitu peʼe valu ia kilometa e 220. Fokifā pe, ʼi te fetapā, neʼe pulagia Saulo e te mālama ʼe gigila age ʼi te laʼā, pea neʼe tō ai ki lalo. Neʼe logo ki te leʼo ʼe ina ʼui fēnei ʼi te lea faka Hepeleo: “Saulo! Saulo! pe kotea te tupuaga o tau fakatagai au? E faigataa kia koe tau hamu te foto.” Neʼe fehuʼi fēnei e Saulo: “Pe ko ai koe, Aliki?” Neʼe tali fēnei age kia ia: “E ko au Sesu ae e ke fakatagai. Kae ke tuuʼake ki oluga i ou vae, koteuhi ko te tupuaga aeni o taku ha kia te koe, kuʼau fakanofo koe ke ke hoko ko he faifekau mo he fakamooni o mea kua ke mamata ki ai o uhiga mo au pea mo mea e ke mamata anai ki ai moka au ha atu anai kia te koe. E au fakahao koe mai te hahai mo te u puleaga pagani, e au fekaui koe ki ai.” Pea neʼe kole fēnei e Saulo: “Pe kotea ae ke au fai, Aliki?” “Tuuʼake, hu ki Tamaso, e tala atu anai i ai ia meafuape nee au teuteu kia te koe ke ke fai.”​—Gaue 9⁠:​3-6; 22⁠:​6-10; 26⁠:​13-17.

Ko nātou ʼaē neʼe kaugā folau mo Saulo, neʼe nātou logo ki te leʼo, kae neʼe mole nātou sio pe ko ai ʼaē neʼe palalau pea neʼe mole nātou mahino ki te meʼa ʼaē neʼe ina ʼui. ʼUhi ko te pulagia ʼo te mālama, neʼe mole kei lava sio Saulo ʼi tana tuʼu ake pea neʼe takitaki nima. “Nee aho tolu tana mole sio, pea nee mole kai mo inu.”​—Gaue 9⁠:​7-9; 22⁠:⁠11.

Neʼe Metitasio Ia ʼAho e Tolu

Neʼe nofo Saulo ʼi te ʼapi ʼo Suta, ʼaē neʼe tuʼu ʼi te ala ʼe higoa ko Hagatonu.a (Gaue 9⁠:11) Ko te ala ʼaia​—ʼaē ʼe fakahigoa ʼi te lea faka Alape ko te Darb al-Mustaqim—​ʼe ko te ala lahi ʼi Tamaso ia ʼaho nei. Koutou fakakaukauʼi age muʼa ki te ʼu meʼa ʼaē neʼe lagi manatu kiai Saulo ʼi tana nofo ʼaē ʼi te ʼapi ʼo Suta. Neʼe kivi Saulo ʼi te meʼa ʼaē neʼe hoko pea mo punamaʼuli ai. Neʼe ko he temi ʼaia ke ina metitasioʼi tona faka ʼuhiga.

Neʼe sio te tagata fakataga ʼaia ʼe mole moʼoni te meʼa ʼaē neʼe ina ʼui ʼi muʼa atu. Neʼe maʼuli te ʼAliki ko Sesu Kilisito, ʼaē neʼe tutuki ki te pou pea neʼe tauteaʼi e te pule lahi Sutea pea mo ‘fehiʼaʼinaʼi pea mo līʼakina e te hahaʼi.’ Pea neʼe nofo ʼi te toʼomataʼu ʼo te ʼAtua ʼi he “malama e mole kakusia”! Neʼe ko Sesu te Mesia. Neʼe moʼoni te meʼa ʼaē neʼe faka mafola e Setefano pea mo ʼihi atu. (Isaia 53⁠:3; Gaue 7⁠:56; 1 Timoteo 6⁠:16) Neʼe faihala ia Saulo, he neʼe fakahā age e Sesu ko te ʼu hahaʼi ʼaē neʼe ina fakatagaʼi ʼe ko ia totonu! ʼI tana logo ki te fakamoʼoni ʼaia, neʼe lava feafeaʼi kia Saulo ke ina hoko atu tana “hamu te foto”? Māʼiape la mo he vitulo logogataʼa, ʼe faifai pea fakalogo ki te takitaki ʼo tona pule. Kapau ʼe fakafisi Saulo ki te takitaki ʼo Sesu, pea ʼe fua kovi kia ia totonu pe.

Neʼe mole feala ke tautea Sesu e te ʼAtua, he neʼe ko ia te Mesia. Kae neʼe tuku e Sehova ke hoko kia te ia te mate fakalainoa pea ke fai kia ia te fakatūʼa ʼaenī ʼo te Lao: “Ke malaʼia ia ia ʼaē kua tautau ʼi te ʼakau.” (Teutalonome 21⁠:23) Neʼe mate Sesu ʼi tona tautau ʼi te pou fakamamahi. Neʼe liliu ko he malaʼia, mole ʼuhi ko tana ʼu agahala, he neʼe haohaoa ia, kae ʼuhi ko te ʼu agahala ʼo te malamanei. Neʼe fakamahino fēnei e Saulo ki ʼamuli: “Ko natou fuape e natou falanaki ki te u gaue o te Lao e natou malumalu i te malaia, he kua tohi: ‘Malaia te tagata fuape e mole nofo ia meafuape kua tohi i te tohi o te Lao ke ina mauliʼi.’ E mahino e mole he tahi e fakatonuhia ia mua o te Atua aki te Lao . . . Kua haofaki tatou e Kilisito mai te malaia o te Lao i tana liliu totonu ko te malaia, koteuhi kua tohi: ‘Ke malaia iaʼia ae kua tautau i te akau.’ ”​—Kalate 3⁠:​10-13.

Ko te sakilifisio ʼa Sesu neʼe ina faka ʼāteainaʼi te hahaʼi. ʼI hona ʼaluʼaga fakatātā, ʼi te tali e Sehova te sakilifisio ʼaia, neʼe ina tutuki te Lao pea mo tona malaʼia ki te pou. Neʼe mahino ai kia Saulo, ko te pou fakamamahi neʼe ko te “poto o te Atua” ʼaē neʼe ‘fakatupu tūkia ia ki te kau Sutea.’ (1 Kolonito 1⁠:​18-25; Kolose 2⁠:14) Koia, kapau mole kei fakalogo te fakamaʼuli ki te ʼu gāue ʼo te lao kae ki te ʼofa makehe ʼa te ʼAtua ki te hahaʼi agahala ohage ko Saulo, pea ko tona faka ʼuhiga neʼe kua ava te faʼahi ʼaia ki te hahaʼi ʼaē neʼe mole mulimuli ki te Lao. Pea neʼe fekauʼi e Sesu ia Saulo ki te kau Senitile.​—Efeso 3⁠:​3-7.

ʼE mole tou ʼiloʼi pe neʼe mahino Saulo ki te ʼu meʼa fuli ʼaia ʼi te temi ʼaē neʼe tafoki ai. Neʼe lagi toe palalau age Sesu ki te gāue ʼaē neʼe fakatotonu age ʼo ʼuhiga mo te ʼu puleʼaga. Pea tahi ʼaē meʼa, neʼe kua fakalaka ni ʼu taʼu ka heʼeki tohi e Saulo te meʼa ʼaia ʼaki te takitaki ʼa te ʼAtua. (Gaue 22⁠:​17-21; Kalate 1⁠:​15-18; 2⁠:​1, 2) Kae hili pe ni ʼu ʼaho, pea neʼe fakahā age kia Saulo he ʼu fakatotonu mai tona ʼAliki.

Te ʼAʼahi ʼo Anania

ʼI tana ʼosi hā kia Saulo, neʼe toe hā Sesu kia Anania, ʼo ina ʼui age fēnei: “Alu ki te ala e higoa ko ‘Hagatonu’ pea ke kumi ki te api o Suta he tagata mai Talase e higoa ko Saulo; he lolotoga faikole na iaʼia. Pea nee sio ki he tagata e higoa ko Anania e huʼage o hilifaki ona nima kia te ia ke toe sio.”​—Gaue 9⁠:​11, 12.

Neʼe ʼiloʼi e Anania ia Saulo, pea ʼe tou mahino ki tana punamaʼuli ʼi te ʼu palalau ʼaē neʼe fai age e Sesu. Neʼe ina ʼui fēnei: “Aliki, nee au mau logo mai he tokolahi o uhiga mo te tagata alâ, te u meakovi fuape nee ina fai ki tau kau maonioni i Selusalemi. Pea kua ina mau te fakagafua mai te u pule pelepitelo ke ina seiniʼi i heni ia natou fuape e natou paui ki tou Huafa.” Kae neʼe ʼui fēnei e Sesu kia Anania: “Alu koe, koteuhi kuʼau filifili te tagata alâ ko haku mea gaue ki te ave o toku Huafa ki te u puleaga pagani, kia mua o te u hau mo te u fanau o Iselaele.”​—Gaue 9⁠:​13-15.

ʼI te kua loto fīmālie ʼo Anania, neʼe ʼalu ai leva ki te ʼapi ʼaē neʼe fakahā age e Sesu. Neʼe maʼu atu e Anania ia Saulo pea ʼalofa age kia ia, pea neʼe ina hilifaki ʼona nima kia ia. ʼE toe ʼui fēnei e te vaega: “Pea nee matafi ifo i te lakaga aia ni mea mai [ia mata ʼo Saulo] e hage ia ni uno, pea nee toe sio ia.” Neʼe fakalogo leva Saulo kia ia. Ko te ʼu palalau ʼaē neʼe fai e Anania neʼe fakamoʼoni ki te meʼa ʼaē neʼe kua lagi mahino kiai Saulo ʼi te ʼu palalau ʼa Sesu: “Kua filifili koe e te Atua o atatou matua ke ke iloi tona finegalo, mo mamata ki te Maonioni pea mo fagono ki tona leo. Koteuhi, e ke hoko anai ko tona fakamooni ki te tagata fuape o uhiga mo mea nee ke mamata mo logo ki ai. Pea i te lakaga nei pe kotea ae kei ke amanaki ki ai? Tuuake o tali te papitema mo fakamolemole o au agahala i tau pauiʼi tona huafa.” Koteā ʼaē neʼe hoko? “Nee tuuʼake [Saulo] pea nee papitemaʼi ai. Pea nee kai ia o toe mau mo tona malohi.”​—Gaue 9⁠:​17-19; 22⁠:​12-16.

ʼI tana ʼosi fakahoko tana gāue, neʼe mole kei talanoa ai leva te Tohi-Tapu ki te tagata agatonu ko Anania. Kae ko Saulo neʼe punamaʼuli ʼi te ʼu meʼa fuli ʼaē neʼe ina fakahā age! Ko te tagata ʼaē ʼi te temi muʼa neʼe ina fakatagaʼi te kau Kilisitiano, ʼaē neʼe haʼu ki Tamaso moʼo puke te kau tisipulo ʼa Sesu, neʼe kamata faka mafola ʼi te ʼu sinakoka pea mo fakamoʼoni neʼe ko Sesu te Kilisito.​—Gaue 9⁠:​20-22.

Ko He “ ʼApositolo ʼo Te ʼu Puleʼaga”

Ko te meʼa ʼaē neʼe hoko kia Saulo ʼi te ala ʼo Tamaso neʼe ina fakagata ai tana fakatagaʼi te kau Kilisitiano. ʼI tana kua ʼiloʼi ʼaē pe ko ai te Mesia, neʼe mahino ai kia Saulo neʼe fakahoko e Sesu te ʼu fakatuʼutuʼu pea mo te ʼu lea faka polofeta ʼo te Tauhi ʼĀfea. Neʼe hoko te fetogi lahi ʼi te maʼuli ʼo Saulo, he neʼe hā age Sesu kia te ia pea ‘ina filifili ia ia’ pea ina fakatotonu ke gāue ko he “ ʼapositolo ʼo te ʼu puleʼaga.” (Filipe 3:​12; Loma 11⁠:13, MN) ʼI te temi ʼaia, ʼi tana kua liliu ko te ʼapositolo ko Paulo, neʼe ina maʼu ai te pilivilesio pea mo te pule ʼaē neʼe ina fetogi te koga fakaʼosi ʼo tona maʼuli ʼi te kele pea mo te hisitolia ʼo te Lotu Faka Kilisitiano.

Hili kiai ni ʼu taʼu, neʼe fakafihiʼi te gāue faka ʼapositolo ʼa Paulo, pea neʼe ina hāofaki tona ʼuhiga ʼaia ʼi tana fakamatala te meʼa ʼaē neʼe hoko kia ia ʼi te ala ʼo Tamaso. Neʼe ina fehuʼi fēnei: “Pe mole ko au ko he apositolo? Pe nee mole au sio kia Sesu totatou Aliki?” Pea ʼi tana ʼosi fakamatala te hā age ʼa Sesu ki te hahaʼi ʼi tana ʼosi fakatuʼuake, neʼe ʼui fēnei e Saulo (peʼe ko Paulo): “Pea hili ia natou fuli, nee ha ki he fanau-to, pea ko au.” (1 Kolonito 9:​1; 15⁠:⁠8) ʼI tana sio kia Sesu ʼi tona kolōlia ʼi selo, neʼe hage neʼe foaki kia Saulo te pilivilesio ʼaē ke tupu, peʼe ke fakatuʼuake tautonu ki te maʼuli fakalaumālie.

Neʼe ʼiloʼi e Saulo tana pilivilesio ʼaia pea neʼe faiga ʼi tona maʼuli katoa ke tau mo te pilivilesio ʼaia. Neʼe ina tohi fēnei: “Koteuhi e ko au ae e veliveli pau i te kau apositolo, e mole tuha mo au ke fakahigoa au ko he apositolo, koteuhi nee au fakatagaʼi te [“kokelekasio,” MN] o te Atua. Kae . . . nee mole tonoa [te ʼofa makehe ʼa te ʼAtua] nee ina foaki mai kia te au, kae nee lahiʼage taku gaue [ʼi te kau ʼapositolo] katoa.”​—1 Kolonito 15⁠:​9, 10.

Ohage ko Paulo, ʼe lagi koutou manatuʼi te temi ʼaē neʼe mahino ai kia koutou, kapau ʼe koutou fia maʼu te ʼofa ʼo te ʼAtua, pea ʼe tonu ke koutou fetogi te ʼu manatu faka lotu ʼaē kua fualoa takotou tui kiai. ʼE mahino ia neʼe koutou loto fakafetaʼi kia Sehova ʼi tana tokoni atu ʼaē ke koutou maʼu te moʼoni. ʼI te sio ʼa Saulo ki te mālama pea mo tana mahino ki te meʼa ʼaē neʼe fakamaʼua age kia ia, neʼe tui papau ʼo fakahoko te gāue ʼaia. Pea neʼe gāue kinakina ʼaki he lotomālohi ʼo aʼu ki tana mate. ʼE ko he faʼifaʼitaki lelei ʼaia kia nātou fuli ʼaē ʼe nātou fia maʼu te ʼofa ʼo te ʼAtua ia ʼaho nei.

[Nota ʼi te lalo pasina]

[Paki ʼo te pasina 27]

Ko te ala ʼaē neʼe higoa ko Hagatonu ia ʼaho nei ʼi Tamaso

[Haʼuʼaga ʼo te paki]

Photo by ROLOC Color Slides