ʼE Lava Tokoni Feafeaʼi Koa Te Kau Sagato Moʼoni Kia Koutou?
ʼI TE Tohi-Tapu, ko te kupu faka Keleka “sagato” neʼe fakaliliu e ʼihi Tohi-Tapu ʼaki te kupu “maʼoniʼoni.” ʼE faka ʼuhiga koa kia ai? ʼE tohi fēnei e te tikisionalio An Expository Dictionary of New Testament Words: “Kapau ko he kau sagato, pea ʼe faka ʼuhiga ki te hahaʼi tui fuli pe, kae ʼe mole faka ʼuhiga pe kia nātou ʼaē ʼe makehe ʼi tanatou maʼoniʼoni, peʼe ko nātou ʼaē kua mamate ʼaē neʼe gāue fakamaʼoniʼoni ʼaupito.”
Neʼe fakahigoa e te ʼapositolo ko Paulo te kau Kilisitiano fuli ʼo te ʼuluaki sēkulō ko te kau sagato moʼoni, peʼe ko te kau maʼoniʼoni. Ohage la, ʼi te ʼuluaki sēkulō ʼo totatou temi, neʼe faitohi “ki te kokelekasio ʼa te ʼAtua ʼaē ʼi Kolonito, mo te kau maʼoniʼoni fuli pe ʼaē ʼi Akaia katoa [te potu fenua ʼe fakalogo ki Loma].” (2 Kolonito 1:1, MN ) Ki muli age, neʼe faitohi ia Paulo “kia nātou fuli ʼaē ʼi Loma ko te kau ʼofaina ʼa te ʼAtua, neʼe higoa ko te kau sagato.” (Loma 1:7, MN, kiʼi nota ʼi te lalo pasina) Neʼe mole heʼeki mamate te kau maʼoniʼoni ʼaia, peʼe neʼe mole tupu ʼuhi ko hanatou faʼahiga vilitute, ʼo nātou māʼoluga age ʼi te tahi kau Kilisitiano. Koteā ʼaē neʼe ina fakahā ai ko nātou ko te kau sagato?
Neʼe Fakamaʼoniʼoniʼi Nātou e Te ʼAtua
ʼE fakahā mai e te Folafola ʼa te ʼAtua ʼe mole foaki e he tagata peʼe ko he kautahi te tuʼulaga sagato ki he tahi. ʼE ʼui fēnei e te Tohi-Tapu: “[Ko te ʼAtua] neʼe ina hāofaki tatou pea mo ina pāuiʼi tatou ʼaki he pāui maʼoniʼoni, mole ʼuhi ko tatatou ʼu gāue, kae ʼuhi ko tana fakatuʼutuʼu ʼo ʼona pea mo tona ʼofa makehe.” (2 Timoteo 1:9, MN ) ʼE maʼoniʼoni he tahi he neʼe pāuiʼi ia ia e Sehova ʼAtua, ʼo mulimuli ki Tona ʼofa makehe, pea ʼo mulimuli ki Tana fakatuʼutuʼu.
Ko te kau maʼoniʼoni ʼo te kokelekasio faka Kilisitiano ʼe nātou kau ki “te fuakava foʼou.” Ko te taʼataʼa ʼo Sesu Kilisito ʼe ina fakamoʼoni te fuakava ʼaia pea mo ina fakamaʼoniʼoniʼi ia nātou ʼaē ʼe kau kiai. (Hepeleo 9:15, MN; 10:29; 13:20, 24) Neʼe fakamaʼa nātou ia mata ʼo te ʼAtua, ʼo nātou liliu ko ‘he kau pelepitelo taputapu pea ʼe nātou momoli he ʼu sakilifisio fakalaumālie ʼe tali lelei e te ʼAtua ʼaki ia Sesu Kilisito.’—1 Petelo 2:5, 9.
Te ʼu Kole Ke Hūfaki Tatou e Te Kau Sagato
Ko te toko lauʼi miliona hahaʼi ʼe nātou faka tui ko te kau “sagato” ʼe feala ke nātou foaki he mālohi makehe ki te hahaʼi tui, koia ʼe nātou tauhi ai kia nātou ʼaki te ʼu meʼa ʼa te kau sagato ʼaia peʼe nātou pāuiʼi ke hūfaki nātou. ʼE fakatafito koa te faʼahi ʼaia ki te Tohi-Tapu? ʼI tana Akonaki ʼi te Moʼuga, neʼe akoʼi e Sesu ki tana kau tisipulo peʼe feafeaʼi hanatou fakaōvi ki te ʼAtua, ʼo ʼui maʼana: “Koia, koutou faikole fenei: Ko tamatou Tamai e i Selo, ke tapuha tou Huafa.” (Mateo 6:9) Ko te ʼu faikole ʼe tonu ke fai kia Sehova ʼAtua tokotahi pe.
Moʼo lagolago ki te faikole ki te kau “sagato,” ʼe talanoa ʼihi kau teolosia kia Loma 15:30, ʼaē ʼe tou lau fēnei ai: “E au kole atu kia koutou, u tehina, aki totatou Aliki ko Sesu Kilisito pea mo te ofa o te Laumalie, koutou fakatahi mo au i te faikole ki te Atua o uhiga mo au.” Neʼe fakaloto mālohiʼi koa e Paulo te hahaʼi tui ke nātou faikole kia ia peʼe nātou fakaʼaogaʼi tona higoa moʼo fakaōvi ki te ʼAtua? Kailoa. ʼE fakaloto mālohi e te Tohi-Tapu te ʼu faikole ʼaē ʼe fai moʼo hūfakiʼi te kau sagato moʼoni, peʼe ko te kau maʼoniʼoni, kae ʼe mole fakatotonu mai e te ʼAtua ke tou faikole ki te kau maʼoniʼoni peʼe ʼi te higoa ʼo nātou ʼaia.—Filipe 1:1, 3, 4.
Kae ʼe ʼi ai te tagata neʼe hinoʼi e te ʼAtua moʼo fakahoko tatatou ʼu faikole kia te ia. Neʼe ʼui fēnei e Sesu Kilisito: “Ko au te Ala, mo te Mooni pea mo te Mauli; e mole he tahi e haù ki te Tamai, kapau e mole fakalaka ia te au.” Neʼe toe ʼui fēnei e Sesu: “Ko he mea’pe e koutou kole mai i toku huafa e au fai anai, ke fakakololiaʼi te Tamai i te Alo. Kapau e kole mai e koutou he mea’pe kia te au i toku huafa, e au fai anai.” (Soane 14:6, 13, 14) ʼE tou lava falala ʼe fia logo Sehova ki te ʼu faikole ʼaē ʼe fai ʼaki te huafa ʼo Sesu. ʼO ʼuhiga mo Sesu, ʼe ʼui fēnei e te Tohi-Tapu: “E ina mafai te haofaki i te temi fuape ia natou e fakaovi ki te Atua aki iaʼia, koteuhi e mauli tuumau o hufaki natou.”—Hepeleo 7:25.
Kapau ʼe lotolelei ia Sesu ke ina hūfaki tatou, pea he koʼe ʼe tau faikole te hahaʼi ʼo te Keletiate ki te kau “sagato”? ʼI tana tohi The Age of Faith, ko te tagata fakamatala hisitolia ko Will Durant ʼe ina tala mai te haʼuʼaga ʼo te faʼahi ʼaia. Logola neʼe ina fakatokagaʼi te manavasiʼi ʼa te hahaʼi ki te ʼAtua Māʼoluga, pea neʼe faigafua te fakaōvi kia Sesu, kae ʼe ʼui fēnei e Durant: “Neʼe faigataʼa ki he tahi hana palalau fakahagatonu kia [Sesu] he neʼe mole mālama ki Te ʼu Manuʼia [ʼi tana Akonaki ʼi te Moʼuga]. Neʼe lelei age hana faikole ki he sagato kua ʼiloʼi papau ʼe ʼi selo he neʼe fakanofo e te ʼēkelesia, pea mo kole age ke ina hūfakiʼi kita ʼaki ia Kilisito.” Neʼe tonu koa ke tuʼania feiā te hahaʼi?
ʼE akoʼi mai kia tatou e te Tohi-Tapu ʼe feala ke tou faikole ki te ʼAtua ʼaki ia Sesu ʼo fai ‘fakahagatonu pea ʼaki he falala.’ (Efeso 3:11, 12) ʼE mole mamaʼo fau te ʼAtua Māfimāfi ʼi te hahaʼi, pea ʼe feala ke fagono ki tatatou ʼu faikole. ʼAki he loto falala, neʼe faikole fēnei te tagata fai pesalemo ko Tavite: “Ko koe ʼaē ʼe fagono ki te faikole, ʼe ʼolo atu anai kia te koe te hahaʼi fuli pe.” (Pesalemo 65:2) Neʼe mole foaki e Sehova te mālohi ki he ʼu meʼa ʼa te kau “sagato” ʼaē kua mamate, kae neʼe ina foaki tona laumālie maʼoniʼoni kia nātou ʼaē neʼe nātou kole age kia te ia ʼaki te tui. Neʼe ʼui fēnei e Sesu: “Kapau leva, ko koutou agakovi, e koutou popoto i te fai meaofa lelei ki autou fanau, pea e lahi feafeai anai te foaki e te Tamai i Selo ia te Laumalie-Maonioni kia ia e ina kole kia te ia.”—Luka 11:13.
Te Gāue ʼa Te Kau Maʼoniʼoni
Ko te kau maʼoniʼoni ʼaē neʼe faitohi kiai ia Paulo neʼe nātou mamate ki muli age, pea ʼi tona temi totonu neʼe nātou maʼu “te kolona o te mauli,” tonatou fakatuʼuake ʼi selo. (Apokalipesi 2:10) ʼE mahino kia nātou ʼaē ʼe tauhi kia Sehova ʼAtua ʼe mole ʼui mai e te Tohi-Tapu ke tou tauhi ki te kau sagato moʼoni ʼaia pea ʼe mole feala ke nātou puipui te hahaʼi mai te mahaki, te ʼu tuʼutāmaki, te ʼu fihifihia ʼo te paʼaga, te matuʼa, peʼe ko te mate. Koia ʼe feala ke tou feʼekeʼaki fēnei: ‘ ʼE tokaga moʼoni koa te kau maʼoniʼoni ʼa te ʼAtua kia tatou? ʼE feala koa ke nātou fai he meʼa lelei maʼa tatou?’
ʼI te lea faka polofeta ʼaē ʼe tuʼu ia Taniela, ʼe talanoa lelei ai ʼo ʼuhiga mo te kau maʼoniʼoni. ʼI te ono sēkulō ʼi muʼa ʼo totatou temi, neʼe hā kia ia te meʼa fakaofoofo pea ʼe hoko ʼi totatou temi. Mai te tai neʼe hake ake te ʼu foʼi manu fakamataku e fā ʼe nātou fakatātā te ʼu puleʼaga faka tagata, ʼe mole feala ke nātou foaki te ʼu meʼa ʼaē ʼe loto moʼoni kiai te hahaʼi. Pea neʼe fakakikite fēnei e Taniela: “Kae ʼe foaki anai te puleʼaga ki te kau maʼoniʼoni ʼa te Māʼoluga, pea ʼe nātou maʼu anai te puleʼaga ʼo kaku ki he temi ʼe mole ʼiloʼi hona gataʼaga, ʼio, ki he ʼu temi ʼe mole ʼiloʼi hona gataʼaga.”—Taniela 7:17, 18.
Neʼe fakamoʼoni e Paulo te ‘tōfiga ʼaia ʼa te kau maʼoniʼoni’ ʼaē ko te maʼu fakatahi mo Kilisito te tōfiga ʼaē ʼi selo. (Efeso 1:18-21) Ko te taʼataʼa ʼo Sesu neʼe ina faka fealagia ki te toko 144 000 kau maʼoniʼoni ke fakatuʼuake nātou ki te kolōlia ʼi selo. Neʼe tala fēnei e te ʼapositolo ko Soane: “Manuia mo maonioni natou e kau ki te uluaki tuuake. E mole he malohi a te lua mate kia natou alâ, kae e natou hoko anai ko he u pelepitelo a te Atua mo Kilisito pea e natou pule anai fakatahi mo ia lolotoga taù e afe.” (Apokalipesi 20:4, 6; 14:1, 3) ʼI te meʼa neʼe hā, neʼe logo ia Soane ki te hiva ʼa te ʼu meʼa maʼuli ʼi selo ia muʼa ʼo Sesu ʼaē kua faka kolōlia, ʼo nātou ʼui fēnei: “ ʼAki tou taʼataʼa neʼe ke totogi maʼa te ʼAtua te ʼu hahaʼi mai te ʼu telepi kehekehe, mo te ʼu lea kehekehe, mo te ʼu hahaʼi kehekehe pea mo te ʼu fenua kehekehe, pea neʼe ke fakaliliu ia nātou ko he puleʼaga pea mo he kau pelepitelo maʼa totatou ʼAtua, pea ʼe tonu ke nātou hau ki te kele.” (Apokalipesi 5:9, 10, MN ) ʼI logo fakaloto fīmālie! Neʼe filifili lelei e Sehova ʼAtua totonu te ʼu tagata pea mo te ʼu fafine ʼaia. Tahi ʼaē meʼa, neʼe nātou tauhi agatonu ʼi te kele pea neʼe nātou teitei felāveʼi mo te ʼu fihifihia fuli ʼe hoko ki te tagata. (1 Kolonito 10:13) Koia ʼe feala ke tou falala, ko te kau maʼoniʼoni ʼaia kua fakatuʼuake, peʼe ko te kau sagato, ʼe ko he ʼu hau loto manavaʼofa anai pea mo lotomahino, ʼe nātou tokagaʼi anai totatou ʼu vaivaiʼaga pea mo totatou ʼu tuʼakoi.
Te ʼu Tapuakina ʼi Te Pule ʼo Te Puleʼaga
Mole kei tuai, pea pulihi anai e te Puleʼaga te agakovi fuli pe pea mo te mamahi ʼi te kele. ʼI te temi ʼaia, ʼe ōvi ʼaupito anai te hahaʼi ki te ʼAtua. Neʼe tohi fēnei e Soane: “Pea nee au logo ki he leo nee mavae mai te afioʼaga, o ui maʼana: ‘Koeni te nofoaga o te Atua fakatahi mo te hahai. E nofo anai fakatahi mo te hahai. E natou liliu anai ko tana hahai pea e hoko anai ko te Atua e fakatahi anai mo natou.” ʼE maʼu anai e te malamanei te ʼu tapuakina, heʼe toe hoko atu fēnei e te lea faka polofeta: “E ina holoholo anai ia loimata fuape i onatou fofoga, pea e mole toe mau anai te mate. E mole toe mau anai he putu, pe ko he lauga, pe ko he mamahi, koteuhi kua puli te malama-nei afea.”—Apokalipesi 21:3, 4.
ʼE ko he temi fakafiafia anai! Ko te ʼu fua ʼo te pule haohaoa ʼa Kilisito Sesu pea mo te toko 144 000 ʼe fakamatala ia Mikea 4:3, 4, ʼaē ʼe ʼui fēnei ai: “[Ko Sehova] ʼe ina fakamāuʼi moʼoni anai te hahaʼi tokolahi, pea mo ina fakatokatoka te ʼu meʼa ʼo te ʼu puleʼaga mālohi. Pea ʼe tonu anai ke nātou tuki tanatou ʼu heletā ke liliu ko he ʼu huo pea ko ʼanatou ʼu tao ke liliu ko he ʼu pipi moʼo pakimaga. ʼE mole nātou hiki anai tanatou ʼu heletā, ia he puleʼaga ki he tahi puleʼaga, pea ʼe mole nātou toe ako anai te tau. Pea ʼe nātou tahi heka anai ʼi tona lalo fuʼu vite pea mo tona lalo fuʼu fiku, pea ʼe mole ʼi ai anai he tahi ʼe ina fakamatakuʼi ia nātou, he neʼe ʼui te meʼa ʼaia e te gutu ʼo Sehova.”
ʼE fai e te kau maʼoniʼoni te fakaafe ke tou maʼu te ʼu lelei ʼaia. Ko te kau sagato moʼoni, ʼaē ʼe fakatātā ki he fafine ʼohoana, ʼe nātou haga ʼui fēnei: “Haʼu!” Pea ʼe toe hoko fēnei ʼi te vaega: “Pea ko ʼaē ʼe logo kiai ke ina ʼui: ‘Haʼu!’ Pea ko ʼaē ʼe fia ʼinu ke haʼu; ko ʼaē ʼe loto kiai, ke ina toʼo noa te vai ʼo te maʼuli.” (Apokalipesi 22:17, MN ) Koteā ʼaē ʼe faka ʼuhiga kiai “te vai ʼo te maʼuli”? ʼE kau kiai te ʼatamai mālama totonu ʼo ʼuhiga mo te ʼu fakatuʼutuʼu ʼa te ʼAtua. ʼI tana faikole ki te ʼAtua, neʼe ʼui fēnei e Sesu: “Ko te faka ʼuhiga ʼaenī ʼo te maʼuli heʼegata, ke nātou ako te ʼiloʼi ʼo koe, te ʼAtua moʼoni pe ʼaē e tahi, pea mo ia ʼaē neʼe ke fekauʼi mai, ia Sesu Kilisito.” (Soane 17:3, MN ) ʼE feala ke koutou maʼu te ʼatamai mālama ʼaia ʼaki takotou ako tuʼumaʼu te Tohi-Tapu. ʼE tou fiafia lahi heʼe ʼaki te Folafola ʼa te ʼAtua, kua tou ʼiloʼi pe ko ai te kau maʼoniʼoni pea mo tonatou fakaʼaogaʼi e Sehova moʼo tapuakinaʼi te malamanei ʼo talu ai.
[Paki ʼo te pasina 4]
Neʼe faitohi ia Paulo ki te kau sagato moʼoni ʼaki te takitaki ʼa te ʼAtua
[Paki ʼo te pasina 4, 5]
Ko te kau ʼapositolo agatonu ʼa Sesu neʼe liliu ko te kau sagato moʼoni, peʼe ko te kau maʼoniʼoni
[Paki ʼo te pasina 6]
ʼAki he loto falala ʼe feala ke tou faikole ki te ʼAtua ʼaki ia Sesu Kilisito
[Paki ʼo te pasina 7]
Ko te kau sagato ʼaē kua fakatuʼuake, peʼe ko te kau maʼoniʼoni, ʼe nātou puleʼi anai te kele ʼaki he loto manavaʼofa