ʼE Leleiʼia e Te Hahaʼi Ia Te Kau “Sagato”

“ ʼE koutou manatuʼi koa te temi ʼaē neʼe tou fiu ai ʼi te logo ki he ʼu hahaʼi toʼa? ʼE hage neʼe mole malave te faʼahi ʼaia ki te toko 4 200 000 kau Amelika ʼaē neʼe mamata ki te ʼavaifo ʼo te taupoʼou ko Teresa ʼi te ʼaho 13 ʼo Sepetepeli. Talu tana mate ʼi te ʼaho 5 ʼo Sepetepeli, neʼe lahi ʼaupito te ʼu kole neʼe fai e te hahaʼi ki te Vatikano ke nātou foaki ki te fafine ʼaia te ʼuhiga Sagata. Ko te tokolahi ʼe nātou tui ʼe hoko anai te faʼahi ʼaia.”—Sun-Sentinel, Amelika, ʼAho 3 ʼo ʼOketopeli 1997.

MAʼA te tokolahi, ko te gāue faka misionea Katolika ʼaē neʼe fai e te taupoʼou ko Teresa moʼo tokoni ki te hahaʼi, ʼe ko te ʼuhiga moʼoni ʼaia ʼo he sagato. ʼE maʼu e te tahi ʼu lotu tanatou ʼu hahaʼi maʼuhiga. Kae neʼe mole lagi foaki kia nātou te ʼuhiga sagato ʼaē ʼe foaki e te ’Ēkelesia Katolika.

ʼI tona tuʼulaga Tuʼi Tapu, ko Soane Paulo 2 neʼe ina foaki te ʼuhiga sagato ki te toko 450 hahaʼi kua mamate, ʼo laka age tana fai ʼaia ʼi te ʼu tuʼi tapu fuli ʼo te 20 sēkulō.a He koʼe talu mai fualoa, ʼe fai te tauhi ʼaia ki te kau “sagato,” ʼaē ʼe lahi te kau “sagato” ʼe mole ʼiloʼi lelei e te kau Katolika?

ʼE fakamahino fēnei e te fafine teolosia ko Lawrence Cunningham ʼo te Univelesitē ʼo te Notre Dame: “ ʼE fia ʼiloʼi e te hahaʼi te ʼuhiga maʼoniʼoni ʼi te malamanei. ʼE fakahā e te kau Sagato ʼe feala ʼi totatou maʼuli ke kita lototoʼa, māʼia ia ʼaho nei.” Pea ʼe ʼui ko te kau “sagato” ʼe nātou maʼu te pilivilesio ke nātou hū kia muʼa ʼo te ʼAtua, ʼo feala ai ke nātou hūfakiʼi te hahaʼi kei maʼuʼuli. Ka maʼu he ʼu toega ʼo te sino ʼo he “sagato,” pea ʼe tauhi ki ai te hahaʼi, heʼe nātou faka tui ʼe maʼu ai he ʼu mālohi faka milakulo.

Ko te Faiakonaki ʼo te Fono Lahi ʼo Trente, ʼaē neʼe tā ʼi te 16 sēkulō ke toe fakamālohiʼi ai te ʼu akonaki Katolika, neʼe fakatotonu fēnei: “ ʼE mātou manatu, ko te fakaʼapaʼapa ki te kau sagato ʼaē ʼe ‘takokoto ʼi te ʼAliki,’ mo te pāui kia nātou ke nātou hūfaki tatou, pea mo te tauhi ki tonatou ʼu toega sino, ʼe mole fakahaʼuhaʼu ia ʼo puli kae ʼe tuputupu ai te faka kolōliaʼi ʼo te ʼAtua, ʼo mulimuli ki te maʼuli pea mo te mālohi ʼo te tui ʼa te Kilisitiano, pea fakaloto mālohiʼi ia ia ke ina faʼifaʼitakiʼi te ʼu kalitate ʼo te kau sagato.” (The Catechism of the Council of Trent, 1905) ʼE mahino ia ʼe loto ia te kau Kilisitiano ke lelei tonatou maʼuli, ke nātou fakaōvi ki te ʼAtua, pea ke tokoni age te ʼAtua kia nātou. (Sakopo 4:7, 8) Koia, ʼo mulimuli ki te Folafola ʼa te ʼAtua, ko ai ʼaē ʼe feala ke ʼui ko he kau sagato? Pea koteā ʼaē ʼe nātou fai?

[Kiʼi nota]