Tou Ako Te ʼAtamai Mālama—ʼI Te Temi Nei Pea Mo Talu Ai

KO TE tōketā Siamani ko Ulrich Strunz neʼe ina tohi te ʼatu ʼu tohi ko tona kupu tāfito Forever Young. ʼI tana ʼu tohi ʼaia, neʼe ina ʼui ʼe feala ki he tahi ke maʼuli fīmālie pea mo fualoa mo kapau ʼe faigaoʼi, mo kai ki te ʼu meʼa kai ʼaē ʼe ʼaoga tāfito ki tona sino pea ʼe mole faka lālūvale tona maʼuli. Kae ʼi tana ʼu tohi neʼe mole ina fakapapau age, kapau ʼe nātou muliʼi tana ʼu tokoni pea ʼe nātou maʼuli heʼegata anai.

Kae ʼe ʼi ai te ʼatamai mālama ʼe ina fakapapauʼi mai te maʼuli heʼegata ki te hahaʼi. Pea kapau ʼe koutou maʼuli heʼegata, ʼe feala anai ke koutou maʼu te ʼatamai mālama maʼuhiga ʼo heʼegata. Neʼe ʼui fēnei e Sesu ʼi tana faikole ki te ʼAtua: “Ko te faka ʼuhiga ʼaenī ʼo te maʼuli heʼegata, ke nātou ako [te ʼatamai mālama ʼo ʼuhiga mo] koe, te ʼAtua moʼoni e tahi, pea mo ia ʼaē neʼe ke fekauʼi mai, ia Sesu Kilisito.” (Soane 17:​3, MN ) Tou vakaʼi age muʼa te faka ʼuhiga ʼo te kupu “maʼuli heʼegata” pea mo te faka ʼuhiga ʼo te ʼatamai mālama ʼaia, pea ʼe tou lava maʼu feafeaʼi.

ʼE ʼui ʼi te Tohi-Tapu, ko te Tupuʼaga kua ina vave fakaliliu te kele ko he palatiso, ʼaē ʼe feala ai leva ki te hahaʼi ke nātou maʼu te maʼuli heʼegata. Moʼo fakatuʼu te taʼi Palatiso ʼaia, ʼe tonu anai ke fai he fakatuʼutuʼu mālohi ohage ko te Tulivio ʼaē neʼe tō ʼi te temi ʼo Noe. Iā Mateo kapite 24, ʼi te vaega 37 ki te 39, ko Sesu neʼe ina fakatatau totatou temi ki “te temi o Noe,” ko te hahaʼi “nee mole natou iloi” te kua kovi ʼaupito ʼo tonatou maʼuli. Neʼe mole nātou fia logo ki te fai faka mafola ʼa Noe. Koia ʼi “te aho [ʼaē] nee hu ai Noe ki te aleka,” ko te Tulivio neʼe ina fakaʼauha ia te hahaʼi fuli ʼaē neʼe mole nātou fia mahino ki te ʼaho ʼaia. Gata pe kiā Noe pea mo nātou ʼaē neʼe nofo mo ia ʼi te aleka neʼe nātou hāo mai te Tulivio.

Neʼe fakahā e Sesu ʼe ʼi ai “te aho” feiā ʼe hoko mai anai ʼi totatou temi. Ko te hahaʼi ʼaē ʼe nātou mahino pea mo tokagaʼi te ʼaho ʼaia, ʼe nātou hāo anai pea ʼe nātou maʼu anai mo te maʼuli heʼegata. Tahi ʼaē meʼa, ko te kau mate ʼaē ʼe mole galoʼi e te ʼAtua, ʼe fakatuʼuake anai nātou ke mole nātou toe mamate. (Soane 5:28, 29) Koutou fakatokagaʼi te manatu ʼa Sesu ʼo ʼuhiga mo te ʼu manatu ʼaia e lua. ʼI tana palalau age kiā Maleta ʼo ʼuhiga mo te fakatuʼuake ʼo te kau mate, neʼe ina ʼui fēnei: “Ko ʼaē ʼe tui kiā te au, tatau aipe peʼe mate, ʼe haʼu anai ia ki te maʼuli; pea ko ʼaē ʼe maʼuli pea mo tui kiā te au, ʼe mole mate anai ia.” ʼE ʼasi mai, ko te “aho” ʼaia kua ōvi mai, ko tona faka ʼuhiga ʼe feala ke ‘mole koutou toe mamate.’​—Soane 11:​25-27, MN.

ʼOsi ʼaia pea fehuʼi age e Sesu kiā Maleta: “ ʼE ke tui ki te meʼa ʼaia?” Pea neʼe ina tali age: “Ei, ʼAliki.” Kanapaula neʼe fai atu e Sesu te fehuʼi ʼaia kiā koutou, koteā anai takotou tali kiai? ʼE lagi faigataʼa hakotou faka tui ʼe mole koutou toe mamate anai. Tatau aipe mo kapau ʼe faigataʼa hakotou tui kiai, kae ʼe mahino ia ʼe koutou fia tui kiai. Koutou fakafuafua age muʼa, te ʼu meʼa ʼaē ʼe koutou lava ako mo kapau ʼe ‘mole koutou toe mamate anai’! Te ʼu meʼa ʼaē ʼi te temi nei ʼe koutou fia mahino pea mo fakahoko kae mole maʼu hokotou temi! ʼE koutou toe felāveʼi anai mo tokotou ʼu kāiga ʼaē neʼe kua mamate! Ko te ʼatamai mālama fea ʼaē ʼe ina lava fakahoko ia te ʼu meʼa ʼaia, pea e feafeaʼi hakotou maʼu te ʼatamai mālama ʼaia?

ʼE Tou Lava Ako Te ʼAtamai Mālama ʼAē ʼe Ina Foaki Mai Te Maʼuli

ʼE tou lava ako koa te ʼatamai mālama ʼo ʼuhiga mo te ʼAtua pea mo Kilisito? Ei, logola ko te ako ʼo te ʼu gāue ʼa te Tupuʼaga ʼe heʼegata. Kae ʼi te fakapipiki e Sesu ia te “ ʼatamai mālama” pea mo te “maʼuli heʼegata,” neʼe mole talanoa ia ki te ako ʼo te ʼu fetuʼu peʼe ko he tahi age ʼu ako. Iā Tāʼaga Lea kapite 2, ʼi te vaega 1 pea mo te vaega 5, ko te “ ʼu folafola” pea mo te “ ʼu fakatotonu” ʼaē ʼe tuʼu ʼi te Tohi-Tapu, ʼe maʼuhiga ki te “ ʼatamai mālama ʼo ʼuhiga mo te ʼAtua.” Pea ʼo ʼuhiga mo Sesu, ʼe fakahā ʼi te koga tohi ʼo Soane 20:30, 31 (MN ), ʼe feʼauga ʼaki pe te ʼu meʼa ʼaē neʼe tohi ʼi te Tohi-Tapu ke tou “maʼu [ai] te maʼuli.”

Koia, ko te ʼatamai mālama ʼaē ʼe tuʼu ʼi te Tohi-Tapu ʼo ʼuhiga mo Sehova pea mo Sesu Kilisito, ʼe feʼauga kiā tatou ke tou maʼu ai te maʼuli heʼegata. Ko te Tohi-Tapu ʼe ko he tohi pe ʼaia e tahi ʼe makehe ʼaupito. Neʼe faka fealagia e te Tupuʼaga ke tohi te Tohi-Tapu ke feala ki te hahaʼi ʼaē ʼe vavale ʼi te lautohi pea mo te faitohi ke nātou maʼu te ʼatamai mālama ʼaē ʼe feala ai anai ke nātou maʼu te maʼuli heʼegata. ʼO toe feiā pe mo nātou ʼaē ʼe faigafua tanatou mahino fakavilivili pea mo maʼu tonatou ʼu fealagia lahi, ʼe nātou lava ako tuʼumaʼu anai he ʼu manatu foʼou mai te Tohi-Tapu. Kapau ʼe koutou lava lau te alatike ʼaenī, pea ʼe koutou maʼu te fealagia ʼaē ki te ako, kae ko te fealagia ʼaia ʼe koutou fakaʼaogaʼi feafeaʼi anai?

ʼI te malamanei kātoa, ko te fakatuʼutuʼu lelei pe e tahi moʼo maʼu ia te ʼatamai mālama ʼaia: ke tou ako te Tohi-Tapu mo he tahi kua mahino ki te ʼu meʼa ʼaē ʼe tuʼu ʼi te tohi ako. Ohage pe ko te fia fakahā e Noe te ʼatamai mālama ki te hahaʼi ʼo tona temi, ko te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova ʼe nātou lotolelei ke nātou ʼolo atu kiō koutou ʼo fai hakotou ako Tohi-Tapu. ʼE nātou fakaʼaogaʼi te kaupepa lahi Koteā ʼAē ʼe Fakamaʼua Mai e Te ʼAtua Kia Tatou? peʼe ko te tohi Te ʼAtamai Mālama ʼAē ʼe Ina Taki Ki Te Maʼuli Heʼegata.a Tatau aipe peʼe faigataʼa hakotou faka tui ʼe ʼi ai anai te Palatiso ʼi te kele, pea mo te hahaʼi agatonu ʼe ‘mole nātou toe mamate anai’ kae ʼe koutou tui anai ki te fakapapau ʼaia ʼaki te ʼu fai palalau faka Tohi-Tapu ʼaia. Koia kapau ʼe koutou fia maʼu te maʼuli heʼegata peʼe koutou fia sio kiai mo kapau ʼe feala hakotou maʼuli ʼo heʼegata, koteā anai te meʼa ʼe tonu ke koutou fai? Koutou tali te fakatuʼutuʼu ʼaē ke koutou ako te Tohi-Tapu.

ʼE fai anai te ako ʼo aʼu ki ʼafea? Ko te kaupepa Fakamaʼua e pasina 32, pea kua tā kiā lea e lauʼi teau, ʼe ko ʼona kapite nounou e 16. ʼE lagi e lauʼi māhina anai takotou ako te ʼu akonaki tāfito ʼo te Tohi-Tapu ʼi te tohi Te ʼAtamai Mālama ʼAē ʼe Ina Taki Ki Te Maʼuli Heʼegata mo kapau ʼi te vāhaʼa fuli ʼe koutou lava tuku hokotou hola kātoa ki te ako ʼaia. ʼAki te ʼu tohi ʼaia neʼe feala ai ki te tokolahi ke nātou maʼu te ʼatamai mālama lahi pea mo fakalahi tonatou ʼofa ʼaē ki te ʼAtua. Ko te Tupuʼaga ʼe ina fakapale anai te hahaʼi ʼaē ʼe nātou ʼofa moʼoni kiā te ia, ʼo ina foaki age kiā nātou te maʼuli heʼegata.

ʼE tou lava ako te ʼatamai mālama ʼaē ʼe ina foaki mai te maʼuli, pea ʼe toe faigafua foki tona maʼu. Neʼe fakaliliu te Tohi-Tapu kiā lea e 2 000 tupu, peʼe ko te Tohi-Tapu kātoa peʼe ko hona ʼu koga. Ko te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova ʼi te ʼu fenua e 235 ʼe nātou fiafia ʼi te tokoni atu pea mo foaki atu hakotou ʼu tohi faka Tohi-Tapu ke feala hakotou tuputupu ʼi takotou ako ia te ʼatamai mālama.

Koutou Faiga ʼo Fai Hakotou Ako Takitokotahi

ʼE fakalogo takotou ʼu felogoi mo te ʼAtua kiā koutou totonu pe pea mo te Tupuʼaga. ʼE ko koutou totonu pe ʼaē ʼe tonu ke koutou taupau pea mo fakamālohiʼi te ʼu felogoi ʼaia, pea ko te ʼAtua tokotahi pe ʼaē ʼe ina lava foaki atu te maʼuli heʼegata. Koia, ʼe tonu ke koutou haga ako tana Folafola. Pea kapau ʼe tatuʼu tuʼumaʼu atu he tahi kiō koutou, ʼe faigafua anai kiā koutou hakotou tuku he temi ki te ako.

Mai te ʼaluʼaga ʼaē ʼe maʼu “te ʼatamai mālama ʼo ʼuhiga mo te ʼAtua” ʼi te Tohi-Tapu pea mo te ʼu tohi faka Tohi-Tapu, koia ʼe tonu ai ke taupau fakalelei te ʼu tohi ʼaia. (Tāʼaga Lea 2:5) ʼO feala ai ke koutou taupau fualoa te ʼu tohi ʼaia. Kapau ʼe koutou nonofo ʼi he fenua masiva, ʼe lagi mole koutou fakaʼaogaʼi he ʼu tuʼuga tohi ʼi te faleako, pea ʼe fakalogo pe takotou ako ki te ʼu meʼa ʼaē ʼe koutou logo kiai pea mo sio kiai. ʼI Bénin, ko te hahaʼi ʼe nātou palalau kiā lea e 50 tupu. ʼI te agamāhani, ko te hahaʼi ʼe nātou palalau te ʼu lea e fā peʼe nima, logola neʼe mole nātou ako te ʼu lea ʼaia ʼi ni ʼu tohi. ʼE ko he fealagia makehe ʼe koutou maʼu, ʼi takotou ako ʼaki pe te ʼu meʼa ʼaē ʼe koutou logo kiai, mo sio kiai, pea mo tokaga fakalelei kiai. Koia, ʼe tokoni atu anai kiā koutou ia te ʼu tohi ʼaia ʼo ʼuhiga mo takotou ako Tohi-Tapu.

Kapau ʼe kaugamālie tokotou ʼapi, koutou tuku ki he tukuʼaga lelei ia takotou Tohi-Tapu pea mo takotou ʼu tohi faka Tohi-Tapu. Koutou tuku ki he koga meʼa ʼe faigafua takotou toʼo mai ai pea ʼe mole feala ke palu faka lālūvale e niʼihi.

Koutou Ako Mo Tokotou Famili

Kapau ko koutou ko he tāmai peʼe ko he faʼē, ʼe tonu ke koutou tokoni ki takotou fānau ke nātou maʼu te ʼatamai mālama ʼaia ʼe koutou lolotoga ako. ʼI te ʼu fenua māsisiva, ʼi te agamāhani ʼe ako e te ʼu mātuʼa ki tanatou fānau te ʼu gāue tāfito ʼo ʼuhiga mo te maʼuli. Ohage la ko te kuka, mo te tae fafie, mo te ʼohu vai, mo te gāue kele, mo te tautai, pea mo te faifakatau ʼi te fakatauʼaga meʼa. Kae ko te ako ʼaia ʼe ʼaoga tāfito pe ia ki te maʼuli fakasino. Tokolahi te ʼu mātuʼa ʼe mole nātou akoʼi ki tanatou fānau ia te ʼatamai mālama ʼaē ʼe ina foaki anai kiā nātou ia te maʼuli heʼegata.

Logola tokotou ʼaluʼaga, kae lagi ʼe veliveli te temi ʼaē ʼe koutou fia fakaʼaogaʼi ki te ʼu meʼa ʼaē ʼe koutou loloto kiai. Ko te Tupuʼaga ʼe mahino ki te faʼahi ʼaia. Pea ʼo ʼuhiga mo te akoʼi ʼo tona ʼu ala ki te fānau, koutou fakatokagaʼi te tokoni neʼe ina fai kua hili nei kiai te ʼu taʼu: “ ʼE tonu anai ke ke akoʼi ki tou foha [peʼe ki tou ʼofafine] pea mo ke talanoa kiai mokā ke heka anai ʼi tou loto fale, mokā ke haʼele anai ʼi te ala, mokā ke takoto anai, pea mokā ke tuʼu ake anai.” (Teutalonome 6:7) ʼO mulimuli pe ki te manatu ʼa te vaega, koutou fakatuʼutuʼu hakotou polokalama ako faka famili, ohage ko te ʼu faʼifaʼitaki ʼaenī:

1. “Mokā ke heka anai ʼi tou loto fale”: ʼI te vāhaʼa fuli, koutou faiga ke koutou fai palalau tuʼumaʼu mo takotou fānau ki he ʼu manatu faka Tohi-Tapu, ohage pe ko te ʼu fai palalau ʼaē neʼe fai atu kiā koutou ʼi te vāhaʼa fuli e he tahi. Neʼe tā e te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova te ʼu tohi faka Tohi-Tapu moʼo akoʼi te fānau ʼe taʼu kehekehe.

2. “Mokā ke haʼele anai ʼi te ala”: ʼI te ʼu temi faigamālie, koutou palalau ki takotou fānau ʼo ʼuhiga mo Sehova, ohage pe ko takotou akoʼi age ia te ʼu gāue tāfito ki te maʼuli peʼe ko te ʼu tokoni ʼaē neʼe koutou foaki age ʼi te ʼu temi faigamālie.

3. “Mokā ke takoto anai”: Koutou faikole ʼi te afiafi fuli mo takotou fānau.

4. “Mokā ke tuʼu ake anai”: ʼE lahi te ʼu famili neʼe nātou maʼu te ʼu fua lelei ʼi tanatou vakaʼi fakatahi ʼi te uhu fuli te vaega faka Tohi-Tapu ʼo te ʼaho. Ko te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova ʼe nātou fakaʼaogaʼi te kiʼi kaupepa Tou Vakaʼi Ia Te Tohi-Tapu ʼi Te ʼAho Fuli.b

ʼI te ʼu fenua māsisiva, ʼe lahi te ʼu mātuʼa ʼe nātou faiga mālohi ke maʼu e he tahi ʼi tanatou fānau ia he ako ʼe lelei. ʼAki te fakatuʼutuʼu ʼaia, ʼe feala anai ki te tamasiʼi ʼaia ke tokaga ki ʼana mātuʼa mokā nā mātutuʼa. Kapau ʼe koutou ako te Tohi-Tapu pea mo tokoni ki takotou fānau fuli ke nātou ako ohage ko koutou, ʼe koutou maʼu anai pea mo tokotou famili ia te ʼatamai mālama ʼaē ʼe feala ai ke koutou maʼu te maʼuli heʼegata.

ʼE ʼi ai koa he ʼaho ʼe tou mahino ai anai kiā meʼa fuli? Kailoa. Ohage pe ko te foli ʼa te kele ʼi te ʼatulaulau ʼaē ʼe mole ʼi ai hona gataʼa, ʼe toe feiā pe anai mo tatatou ako te ʼatamai mālama, ʼe mole ʼi ai hona gataʼaga. ʼIo, ʼe ʼui fēnei iā Tagata Tānaki 3:11: “Ko meʼa fuli, [ko te ʼAtua] neʼe ina fai ke matalelei ʼi tona temi. Māʼia mo te ʼu temi ʼe mole ʼiloʼi hona gataʼaga, neʼe ina ʼai ki tonatou loto, ke ʼaua naʼa ʼiloʼi e te hahaʼi te gāue ʼaē neʼe fai e te ʼAtua moʼoni mai tona kamataʼaga ʼo aʼu ki tona fakaʼosi.” Ko te ako ʼo te ʼatamai mālama ʼe ko he fiafia ʼe heʼegata anai.

[Kiʼi nota]

[Paki ʼo te pasina 5]

“Ko te faka ʼuhiga ʼaenī ʼo te maʼuli heʼegata, ke nātou [maʼu te ʼatamai mālama] . . .”

[Paki ʼo te pasina 7]

Koutou tokoni ki tokotou famili ke ina ako te ʼatamai mālama ʼi te temi nei pea mo talu ai