Te Tupuʼaga Moʼoni ʼo Te Tau Pea Mo Te Mamahi

ʼI te ʼaho 11 ʼo Novepeli 1918, neʼe gata ai te ʼUluaki Tau Fakamalamanei. Neʼe pupunu te ʼu fale koloa pea neʼe fakafiafia te hahaʼi ʼi te ʼu ala. Kaʼe neʼe mole fualoa tonatou fiafia ʼaia. Koteʼuhi ʼi te ʼosi pe ʼo te tau, neʼe hoko ai te tahi aluʼaga neʼe kovi age ia ʼi te tau.

Ko te mahaki fakatupu mate ʼae neʼe higoa ko te taʼi mahaki Sepania, neʼe pikisia ai te kau solia ʼae neʼe fetauʼaki ʼi Falani ʼi te mahina ʼo Sunio 1918. Tokolahi neʼe mamate ʼi te tau, kaʼe neʼe kaugā malie age ia natou ʼae neʼe mamate ʼi te mahaki ʼaia. Ohage la, hili ki ai ni kiʼi mahina, neʼe lahi te kau solia Amelika ʼi Falani neʼe mamate ʼi te taʼi mahaki ʼaia. Pea neʼe toe pikisia ai foki mo te kau solia ʼae neʼe toe liliu ki ʼonatou fenua ʼi te ʼosi ʼo te tau, ʼo mafola fakavilivili ai ʼi te malamanei.

ʼI te ʼosi ʼaia ʼo te tau, neʼe toe lahi foki mo te hoge pea mo te ʼu faigataʼaia fakaekonomika. Ohage la, hili te tau ʼi te taʼu 1918, neʼe tokolahi ʼi te ʼu fenua ʼo Eulopa neʼe pakupaku. ʼI te taʼu 1923, neʼe mole kei malohi ia te paʼaga Siamani. Hili ki ai taʼu ʼe ono, pea neʼe mole kei haʼele te maʼuli fakaekonomika ʼi te malamanei. Pea ʼi te taʼu 1939, neʼe kamata ai te lua tau fakamalamanei, ohage pe neʼe ko he hoholo atu ʼo te ʼuluaki tau fakamalamanei. Kotea ʼae neʼe tupu ai te ʼu tuʼutamaki ʼaia?

TE FAKAʼILOGA ʼO TE ʼU ʼAHO FAKAMULI

ʼE tokoni mai te ʼu lea fakapolofeta ʼi te Tohi-Tapu ke tou iloʼi te tupuʼaga ʼo he ʼu aluʼaga neʼe hoko, ohage la ko te ʼUluaki Tau Fakamalamanei. Neʼe fakakikite e Sesu ia he temi ʼe fakafeagai ai he puleʼaga ki he tahi puleʼaga, pea ko te ʼu hoge mo te ʼu mahaki ka mafola ʼi te kele katoa. (Mateo 24:3, 7; Luka 21:10, 11) Neʼe ina ui ki ʼana tisipulo ʼe kau te ʼu aluʼaga ʼaia ki te fakaʼiloga ʼo te ʼu ʼaho fakamuli. ʼE lahi age te ʼu fakamatala ʼe feala ke tou maʼu ʼi te tohi ʼo Apokalipisi, ohage la ʼe fakamahino ai neʼe hoko te malaʼia ʼi te kele ʼuhi ko te tau ʼae neʼe hoko ʼi selo.—Vakaʼi te fakamatala ʼae ʼi te ʼa takai “Te Tau ʼi Te Kele Pea Mo Te Tau ʼi Selo.”

ʼI te tohi pe ʼaia ʼo te Tohi-Tapu, ʼe toe talanoa ai kia tagata heka hosi ʼe tokofa, ʼe tautau fakahigoaʼi ko te ʼu tagata heka hosi ʼe tokofa ʼo te Apokalipisi. Ko te tokotolu ʼi te ʼu tagata heka ʼosi ʼaia ʼe natou fakata te ʼu malaʼia ʼae neʼe fakakikite e Sesu, ʼae ko te tau, mo te hoge pea mo te mahaki. (Vakaʼi mo te fakamatala ʼae ʼi te ʼa takai “Kua Kamata Moʼoni Koa Te Lele ʼa Te ʼu Tagata Heka Hosi ʼe Tokofa?”) ʼE mahino mai, ʼi te ʼuluaki tau fakamalamanei, neʼe kamata ai ia he temi fakalotomamahi pea mo toe ʼaʼasili kovi age. Pea ʼe fakaha lelei mai ʼi te Tohi-Tapu ʼe ko Satana ʼae neʼe ina fakatupu ia te ʼu aluʼaga ʼaia. (1 Soane 5:19) ʼE pulihi anai koa ʼi he ʼaho tona malohi ʼaia?

ʼE toe fakalotofimalieʼi tatou ʼi te tohi ʼo Apokalipisi, koteʼuhi ʼe ui ai “kua nounou” te temi ʼae kei toe kia Satana. (Apokalipisi 12:12) Ko tona tupuʼaga la ʼaia ʼo tona ita lahi pea mo ina fakahoko ia he toe malaʼia ki te kele. Kaʼe ko te ʼu faigataʼaia ʼae ʼe tou sisio ki ai ʼe toe fakamoʼoni mai foki kua aʼu te temi ʼo Satana ki tona fakaʼosi.

ʼE MAUMAUʼI TE ʼU GAUE ʼA TE TIAPOLO

ʼE moʼoni, neʼe hoko ʼi te ʼUluaki Tau Fakamalamanei ia te toe fetogi maʼuhiga ʼi te hisitolia. Neʼe hoholo mai ai te ʼu tau, mo te ʼu agatuʼu pea mo te mole kei falala ʼa te hahaʼi ki te kau takitaki. ʼE toe fakamoʼoni ai neʼe kapu ifo ia Satana mai selo. (Apokalipisi 12:9) Pea ko te pule fakapulipuli ʼaia ʼo te malamanei ʼe hage ko he tagata takitaki aga fefeka, ʼe ina iloʼi ʼe nounou tona temi pule. Ka fakaʼosi tona temi ʼaia, ʼe gata ai anai mo te ʼu temi maveuveu ʼae neʼe kamata ʼaki te ʼUluaki Tau Fakamalamanei.

ʼE fakaha mai ʼi te ʼu lea fakapolofeta ʼi te Tohi-Tapu, ʼe feala ke tou falala ko Sesu Kilisito, totatou Hau ʼi selo, ʼe ina “maumau [anai] te u gaue a te tiapolo.” (1 Soane 3:8) Ko te toko lau ʼi miliona ʼe natou kole ke hoko mai te Puleʼaga ʼo te ʼAtua. ʼE ke kau koa kia natou ʼaia? ʼAki te Puleʼaga ʼaia, ʼe mamata anai te hahaʼi agatonu ki te fakahoko ʼi te kele ʼo te finegalo ʼo te ʼAtua, kaʼe mole ko ʼae ʼa Satana. (Mateo 6:9, 10) Ka pule te Puleʼaga ʼo te ʼAtua, ʼe mole toe hoko anai he tau fakamalamanei, peʼe ko he tau pe! (Pesalemo 46:10) ʼE fakaafe atu koe ke ke iloʼi pe kotea te Puleʼaga ʼaia, pea ke feala hau sio ki te temi ʼae ka tokalelei ai te kele katoa!—Esaia 9:5, 6.