ʼE Nātou Hāo ʼi Te Mamahi Lahi
“ ʼE ko nātou ʼaē ʼe ʼōmai mai te mamahi lahi, pea neʼe nātou fō ʼonatou ʼu kofu loloa pea mo nātou fakahihina ʼi te taʼataʼa ʼo te Akeno.”—Fakahā 7:14.
1. Ko ai anai ka ina tali te hahaʼi ʼaē ka toe fakatuʼuake ʼi te kele?
ʼI TE temi ʼaē ʼe lagaʼi age te toko lauʼi miliona ʼi te ‘fakatuʼuake ʼo te kau faitotonu pea mo te kau heʼe faitotonu,’ ʼe mole fakatuʼuake anai nātou ʼi he kele ʼe lāvaki. (Gāue 24:15) ʼE nātou ʼaʼala ake anai ʼi te ʼu ʼaluʼaga ʼe taulekaleka pea mo maʼu ai te ʼu nofoʼaga, te ʼu mutuʼi meʼa, pea mo te meʼa kai ʼe tapuke ai, neʼe teuteuʼi maʼa nātou. Ko ai anai ka ina teuteuʼi te ʼu faʼahi fuli ʼaia? ʼE ʼiloga ia, ʼe ʼi ai anai te hahaʼi ʼe nātou maʼuʼuli ʼi te mālama foʼou ʼi muʼa ʼo te kamata ʼo te fakatuʼuake ʼo te kau mate ʼi te kele. Ko ai ia nātou ʼaia? ʼE fakahā e te Tohi-Tapu ʼe ko nātou ʼaia ka hāo anai ʼi te mamahi lahi ʼaē ka ʼamanaki hoko. ʼI te ʼu akonaki fuli ʼa te Tohi-Tapu, ʼe mahino papau ia ʼe ko te akonaki ʼaē ʼe maʼuhiga ʼaupito—ko ʼihi kau agatonu ʼe hāofaki anai nātou ʼi te mamahi lahi pea ʼe mole nātou mamate anai. Ko te ʼamanaki ʼaia ʼe fakamoʼoni lelei kiai ia te Tohi-Tapu.
Ohage Ko Te ʼu ʼAho ʼo Noe
2, 3. (a) Koteā te ʼu faʼahi ʼaē ʼe tatau ai te temi ʼo Noe pea mo totatou temi? (b) Koteā ʼaē ʼe ʼiloga ʼaki te hāofaki ʼo Noe pea mo tona famili ʼi te Tulivio?
2 Ia Mateo 24:37-39, neʼe fakatatau e Sesu te ʼu ʼaho ʼo Noe ki te ʼu ʼaho fakamuli ʼaē ʼe tou maʼuʼuli ai ʼi te temi nei. Neʼe ʼui maʼana: “Ohage pe ko te ʼu ʼaho ʼaē ʼo Noe, ʼe toe feiā pe anai mo te ʼi henī ʼa te Foha ʼo te tagata. Ohage pe ko te ʼu ʼaho ʼaia ʼi muʼa ʼo te tulivio: neʼe nātou kakai pea mo ʼiʼinu, ko te hahaʼi tagata neʼe nātou ʼohoana pea ko te hahaʼi fafine neʼe foaki ke ʼohoanaʼi, ʼo aʼu ki te ʼaho ʼaē neʼe hū ai ia Noe ki te aleka; pea neʼe mole nātou fakatokagaʼi he meʼa ʼo aʼu ki te haʼu ʼa te tulivio pea ʼave ai ia nātou fuli, ʼe toe feiā pe anai mo te ʼi henī ʼa te Foha ʼo te tagata.”
3 Ko te tulivio ʼaē neʼe hoko ʼi te malamanei katoa neʼe ina fakaʼauha ia nātou fuli ʼaē neʼe mole nātou fia fakalogo ki te fakatokaga ʼa te ʼAtua. Kae neʼe mole ina fakaʼauha ia Noe pea mo tona famili. Ohage ko te meʼa ʼaē neʼe ʼui e Sesu, neʼe nātou “hū ki te aleka.” ʼUhi ko tanatou aga faka lotu fakamalotoloto, neʼe foaki age e Sehova kia nātou te hāofakiʼaga. Ko te lua tohi ʼa 2 Petelo 2:5, 9 ʼe talanoa ki te hāofaki ʼo Noe pea mo tona famili ʼi tana ʼui ʼaenī: “Neʼe ina [te ʼAtua] . . . hāofaki ia Noe, tagata faka mafola faitotonu, mo te toko fitu, ʼi tana fakatō te tulivio ki te mālama agahala ʼaē ʼe aga heʼe lotu; ʼe ʼiloʼi e Sehova peʼe feafeaʼi te hāofakiʼi ʼo tana hahaʼi ʼaē ʼe aga faka lotu mai te ʼahiʼahi.” Neʼe fakatatau e Sesu te ʼu ʼaho fakamuli ki te ʼu ʼaho ʼo Noe moʼo fakahā ko te hahaʼi ʼe mole nātou tokagaʼi anai te ʼu fakatokaga ʼa te ʼAtua. Kae, neʼe ina toe fakahā pe foki ko Noe pea mo tona famili neʼe nātou fakalogo ki te ʼAtua, neʼe nātou hū ki te aleka, pea neʼe nātou hāo ai mai te Tulivio Lahi. ʼE ʼiloga ʼi te hāofaki ʼaē ʼo Noe pea mo tona famili, ko te kau kaugana agatonu ʼa te ʼAtua ʼe nātou hāo anai ʼi te fakaʼosi ʼo te mālama ʼaenī.
Ko Te Faʼifaʼitaki ʼi Te ʼUluaki Sēkulō
4. ʼO mulimuli ki te ʼu palalau ʼa Sesu, koteā te ʼu meʼa ʼaē neʼe hoko ʼo iku ai ki te fakaʼauha ʼo Selusalemi ʼi te taʼu 70 ʼo totatou temi?
4 Neʼe toe palalau ia Sesu ki te ʼu meʼa ʼaē ka hoko ʼi te temi fakaʼosi ʼo te mālama ʼaenī. Ia Mateo 24:21, 22, ʼe tou lau fēnei: “Heʼe ʼi ai anai te mamahi lahi, ʼe mole hona tatau kua hoko talu mai te kamataʼaga ʼo te malamanei ʼo kaku mai ki te temi nei, kailoa, pea ʼe mole toe hoko anai he tahi mamahi feiā. ʼIo, ka na pau la neʼe mole fakanounou te ʼu ʼaho ʼaia, ʼe mole toe ʼi ai he kakano ʼe maʼuli; kaʼe ʼuhi ko nātou ʼaē neʼe fili, ko te ʼu ʼaho ʼaia ʼe fakanounou anai.” Ko te ʼu palalau ʼaia neʼe ʼuluaki hoko ʼi te ʼuluaki sēkulō ʼo totatou temi. ʼI te taʼu 66 ʼo totatou temi, ko te kolo ʼo Selusalemi neʼe ʼohofi e te ʼatu kautau Loma ʼi te temi pule ʼa Cestius Gallus. Ko te ʼatu kautau Loma neʼe nātou maumauʼi te kaupā ʼo te fale lotu, pea tokolahi te kau Sutea neʼe nātou fakalogologo lelei pe ke toʼo nātou. Kae meʼa fakapuna’maʼuli, neʼe toe mavae ia Cestius Gallus mo tana ʼatu kautau. ʼI tanatou sisio ʼaē ki te mavae ʼa te kau Loma, ko te kau Kilisitiano neʼe nātou mulimuli ki te ʼu palalau ʼaē neʼe fai e Sesu ʼi te ʼu taʼu ki muʼa atu: “Ka koutou sisio anai ʼe takatakai ia Selusalemi e he ʼu kautau neʼe faka ʼapitaki-tau, ke koutou ʼiloʼi kua ōvi mai tona maumau. Koia, ko nātou ʼaē ka nonofo anai ʼi Sutea, ke nātou feholaki ki te ʼu moʼuga, pea ko nātou ʼaē ka nonofo anai ʼi tona lotolotoiga ke nātou mavae mai ai, pea ko nātou ʼaē ka nonofo anai ʼi te ʼu potu ʼo te tuvao ke ʼaua naʼa nātou hū kiai.” (Luka 21:20, 21) Ko te kau Sutea ʼaē neʼe liliu ko te kau Kilisitiano, ko nātou ʼaē neʼe fili, ʼi te temi pe ʼaia neʼe nātou foimo mavae ʼi Selusalemi pea neʼe nātou hāo mai te fakaʼauha fakamataku ʼaē neʼe ʼamanaki hoko ki muli age. ʼI te taʼu 70 ʼo totatou temi, ko te ʼatu kautau Loma ʼaē neʼe puleʼi e te Senelale ko Titus neʼe nātou toe liliu mai. Neʼe nātou ʼā takai ia Selusalemi, ʼo nātou tauʼi pea mo nātou maumauʼi ʼosi.
5. Neʼe feafeaʼi te nounou ʼo te mamahi ʼaē neʼe hoko ki Selusalemi ʼi te taʼu 70 ʼo totatou temi?
5 Neʼe fakahā e te tagata tohi hisitolia Sutea, neʼe ko te kau Sutea e toko 1 100 000 ʼaē neʼe mamate, pea neʼe ko te toko 97 000 neʼe maʼuʼuli pea neʼe ʼave nātou ʼo faka ʼaunofo. Ko te kau Sutea ʼaia ʼe mahino ia neʼe mole liliu ko ni kau Kilisitiano tui, neʼe mole nātou kau kia “nātou ʼaē neʼe fili” ʼi te lea faka polofeta ʼa Sesu. ʼO ʼuhiga mo te kau Sutea talagataʼa, neʼe ʼui maʼa Sesu: “Koʼeni ko tokotou fale kua līaki atu kia koutou. Heʼe ʼau tala atu kia koutou: Kailoa, ʼe mole koutou toe sisio anai kia te ʼau, ʼo kaku ki takotou ʼui: ‘Manuʼia ia ia ʼaē ʼe haʼu ʼi te huafa ʼo Sehova!’ ” (Mateo 23:38, 39) ʼE mole maʼu ʼi he talanoa ko te kau Sutea ʼaē neʼe puke ʼi Selusalemi neʼe nātou fakamoʼoni ʼi tonatou ʼu lakaga fakaʼosi ko Sesu ko te Mesia, pe neʼe nātou liliu ko ni ʼu Kilisitiano, pea mo tali te ʼofa ʼo Sehova. Kae, ko te mamahi lahi ʼaē neʼe hoko ki Selusalemi ʼi te taʼu 70 ʼo totatou temi neʼe nounou. Ko te ʼohofi fakaʼosi ʼa te kautau Loma neʼe mole fualoa. Ko he faʼahi ia neʼe ina faka fealagia ki ʼihi kau Sutea ke nātou hāo, logope la neʼe ʼave nātou ko te ʼu hahaʼi popūla ki te ʼu potu kehekehe ʼo te Puleʼaga Loma ki ni ʼu koga meʼa ke nātou nonofo popūla ai.
Ko Te Toe Hahaʼi Tokolahi ʼe Nātou Fakalaka Maʼuʼuli
6, 7. (a) Koteā te kolo lahi faka lotu ʼaē ʼe kei toe ke fakaʼauha ʼi te mamahi lahi ʼaē ʼe mole hona fakatatau? (b) Koteā te meʼa ʼaē neʼe fakakikite e Soane ʼo ʼuhiga mo te mamahi lahi ʼaē ka hoko ki te malamanei?
6 Logope la ko te fakaʼauha ʼo Selusalemi ʼi te taʼu 70 ʼo totatou temi neʼe ina fakahoko te “mamahi lahi” ki te kolo lotu ʼaia, kae neʼe heʼeki hoko katoa te ʼu palalau ʼaē neʼe fai e Sesu. ʼE ko te tahi age kolo lahi faka lotu, ko te Papiloni Lahi, te kautahi faka malamanei ʼo te lotu hala, ʼe tonu ke hoko kiai te mamahi lahi fakamataku, pea ʼi te tahi faʼahi ʼe hoko ʼi te moʼi temi pe ʼaia, te mamahi ʼe mole hona fakatatau ki te toe ʼo te tuʼu ʼo te ʼu ʼu faʼahiga meʼa ʼa Satana. (Mateo 24:29, 30; Fakahā 18:21) Hili kiai te ʼu taʼu e 26 ki te fakaʼauha ʼo Selusalemi, ko te ʼapositolo ko Soane, ia Fakahā 7:9-14, neʼe ina tohi ʼo ʼuhiga mo te mamahi lahi ʼaē ʼe ʼamanaki hoko ki te malamanei. Neʼe ina fakahā ko te toe hahaʼi tokolahi ʼaē ka hāo anai mai ai.
7 Ko nātou ʼaia ka maʼuʼuli, ʼaē ʼe fakahigoaʼi ko te “toe hahaʼi tokolahi,” ʼe ʼiloʼi ia nātou ʼaki te faʼahiga gāue ʼaē ʼe nātou fai fakamalotoloto. ʼO mulimuli ki te manatu ʼaē ia Fakahā 7:14, ko te tokotahi ʼi te toko 24 kau tagata ʼāfea ʼaē ʼi selo neʼe ina ʼui fēnei age kia Soane: “ ʼE ko nātou ʼaē ʼe ʼōmai mai te mamahi lahi, pea neʼe nātou fō ʼonatou ʼu kofu loloa pea mo nātou fakahihina ʼi te taʼataʼa ʼo te Akeno.” ʼIo, ko te toe hahaʼi tokolahi ʼe nātou kalagaʼi ko Sehova te matapuna ʼo tonatou maʼuli. ʼE nātou haga tui ki te taʼataʼa ʼaē neʼe liligi e Sesu pea ʼe ʼui ʼe nātou faitotonu ʼi muʼa ʼo tonatou Tupuʼaga pea mo tonatou Hau, ko Sesu Kilisito.
8. Koteā te ʼu felogoi lelei ʼe maʼu ʼi “te toe hahaʼi tokolahi” pea mo te ʼu tēhina fakanofo ʼa Sesu ʼaē ʼe kei toe?
8 ʼI te temi nei, ʼe teitei ke toko nima miliona te toe hahaʼi tokolahi ʼaē ʼe maʼuʼuli ʼi te pule ʼa te Hau ʼaē ʼi selo ko Sesu Kilisito. ʼE nātou fakalogo kia Kilisito pea ʼe nātou kaugā gāue fakatahi mo tona ʼu tēhina fakanofo ʼaē ʼe kei maʼuʼuli ʼi te kele. ʼO ʼuhiga mo te aga ʼaē ʼe fai e te toe hahaʼi tokolahi ki te kau fakanofo ʼaia, ʼe ʼui fēnei e Sesu: “ ʼE ʼau tala moʼoni atu kia koutou: ʼI te fakafuafua ʼo te meʼa ʼaē neʼe koutou fai ki he tahi ia nātou ʼaē ʼe liliki ʼosi ʼo toku ʼu tēhina ʼaenī, neʼe ko ʼau ia ʼaē neʼe koutou fai kiai.” (Mateo 25:40) ʼUhi ko tanatou tokoni fakalelei ʼaē ki te ʼu tēhina fakanofo ʼo Kilisito, ʼe hage pe ʼe faka ʼuhiga neʼe fai e te toe hahaʼi tokolahi ʼaia te meʼa ʼaē ʼe lelei kia Sesu totonu. Ko te faʼahi ʼaia ʼe tokoni aipe kia nātou ke nātou maʼu ni ʼu felogoi lelei mo Sesu Kilisito pea mo Sehova ʼAtua. Pea ʼe nātou maʼu ai te pilivilesio ʼaē ke nātou kau mo te toe ʼo te kau fakanofo ʼo nātou liliu ko he kau Fakamoʼoni ʼa te ʼAtua ʼe nātou toʼo tona huafa.—Isaia 43:10, 11; Soele 2:31, 32.
Koutou Nonofo ʼAlaʼala
9, 10. (a) Koteā te meʼa ʼe tonu ke tou fai moʼo taupau tatatou faitotonu ʼi muʼa ʼo te Foha ʼo te tagata? (b) Koteā te meʼa ʼaē ʼe tonu ke tou fai ke tou nonofo “ ʼalaʼala” ai?
9 Ko te toe hahaʼi tokolahi ʼe tonu ke nātou taupau tuʼumaʼu tonatou ʼuhiga agatonu ia muʼa ʼo te Foha, koia, ʼe fakamaʼua ai kia nātou ke nātou nonofo ʼalaʼala ʼo aʼu ki te fakaʼosi. Neʼe tala fakalelei e Sesu te faʼahi ʼaia ʼi tana ʼui ʼaē: “Ke koutou tokaga kia koutou totonu, talia naʼa mamafa tokotou ʼu loto ʼi te lahi fau ʼo te kai, pea mo te lahi fau ʼo te ʼinu, pea mo te ʼu tuʼania ʼo te maʼuli, pea mo fokifā pe kua hoko fakapuna’maʼuli mai kia koutou te ʼaho ʼaia ohage ko he hele. Heʼe haʼu anai kia nātou fuli ʼaē ʼe nonofo ʼi te kele katoa. Koia ke koutou nonofo ʼalaʼala pea mo koutou kole mamahi ʼi te temi fuli pe, ke feala ai hakotou hāo ʼi te ʼu meʼa fuli ʼaia ʼaē ʼe tonu ke hoko mai, pea mo koutou tutuʼu ia muʼa ʼo te Foha ʼo te tagata.”—Luka 21:34-36.
10 Ke feala hatatou tutuʼu ia muʼa ʼo te Foha ʼo te tagata, ʼe tonu ke tou maʼu tona ʼofa, he kapau ʼe tou faka fealagia ki te manatu ʼo te mālama ʼaenī ke ina fakahēʼi tatou ʼe mole tou maʼu te ʼofa ʼaia. Ko te manatu ʼa te malamanei ʼe fakalalata hahaʼi pea ʼe feala ke ina fakalotoʼi he tahi ke holi fakavale ki ni ʼu lelei fakasino peʼe feala ke liliu te ʼu faigataʼaʼia ʼo te maʼuli ʼo mamafa ʼaupito, ʼo mole kei feala ai ke ina tuku ki muʼa te ʼu gāue ʼo te Puleʼaga. (Mateo 6:33) Ko te taʼi maʼuli ʼaia ʼe ina fakavaivaiʼi he tahi ʼi te faʼahi fakalaumālie pea ʼe mole kei tokaga leva ia ki tona ʼu maʼua ʼaē ʼe tonu ke ina fai ki te ʼAtua pea mo tona ʼu maʼua ʼaē ʼe tonu ke ina fai ki ʼihi. ʼE feala ke mole kei kau ki te faka mafola peʼe feala ke ina meʼa noaʼi tana nofo ʼi te kokelekasio, ʼo ina fai he agahala mamafa, ʼo lagi mole ina fakahā he loto fakahemala. Ko te hahaʼi takitokotahi ʼaē ʼe kau ki te toe hahaʼi tokolahi, ʼe tonu ke nātou tokakaga kia nātou totonu. ʼE tonu ke nātou fakamamaʼo mai te mālama ʼaenī ʼe aga heʼe lotu pea mo tana ʼu agaaga.—Soane 17:16.
11. Ko te maʼuliʼi ʼo te ʼu pelesepeto fea ʼo te Tohi-Tapu ʼaē ka tokoni anai kia tatou ke tou hāo ʼi Halamaketone?
11 ʼO ʼuhiga mo te faʼahi ʼaia, neʼe tuku mai e Sehova kia tatou te meʼa ʼaē ʼe ʼaoga kia tatou ʼaki tana Folafola, tona laumālie maʼoniʼoni pea mo tana kautahi ʼaē ʼi te kele. ʼE tonu ke tou fakaʼaogaʼi fakalelei te ʼu meʼa fuli ʼaia. Pea tahi ʼaē meʼa, ʼe tonu ke tou faikole pea mo tou fakalogo ki te ʼAtua mo kapau ʼe tou fia maʼu tona ʼofa. ʼUluaki, ʼe tonu ke tou fakahā he fehiʼa mālohi ki te meʼa ʼaē ʼe kovi. Neʼe ʼui e te tagata fai pesalemo, ʼo fēnei: “Neʼe mole ʼau heka mo te ʼu tagata ʼaē ʼe loi; pea ʼe mole ʼau hū mo nātou ʼaē ʼe nātou fufū tonatou ʼuhiga moʼoni. Neʼe ʼau fehiʼa ki te kokelekasio ʼo te hahaʼi ʼaē ʼe nātou fai te meʼa ʼaē ʼe kovi, pea ʼe mole ʼau heka fakatahi mo te kau agakovi. ʼAua naʼa ke toʼo toku nefesi mo te kau agahala, pe ko toku maʼuli mo te kau fai fakapō.” (Pesalemo 26:4, 5, 9) ʼI te kokelekasio faka Kilisitiano, ko te kau tūpulaga ʼo toe feiā aipe mo nātou ʼaē kua matutuʼa ʼe tonu ke nātou tokakaga ke ʼaua naʼa lahi fau tanatou fakakaugā mo nātou ʼaē ʼe mole heʼeki nātou foaki tonatou maʼuli kia Sehova. Ke tou maʼu te ʼofa ʼo te ʼAtua, ʼe tonu ke tou tokakaga naʼa tou fai he aga ʼe laukoviʼi ai tatou pea mo tou tokakaga naʼa tou ʼuli ʼuhi ko te mālama. (Pesalemo 26:1-5; Sake 1:27; 4:4) Koia, ʼe tou ʼiloʼi papau ai anai ko Sehova ʼe mole ina fakaʼauha anai ia tatou mo te hahaʼi ʼaē ʼe aga heʼe lotu ʼi Halamaketone.
Ko ʼIhi “ ʼe Mole Nātou Mamate Anai”
12, 13. (a) ʼI muʼa ʼo te fakatuʼuake ʼo Lasalo, koteā te ʼu palalau ʼaē neʼe fai e Sesu kia Maleta ʼaē neʼe mole mahino katoa kiai? (b) Neʼe faka ʼuhiga feafeaʼi e Sesu te ʼu palalau ʼaenī, ‘ ʼe mole nātou mamate anai’?
12 ʼE ko he meʼa fakaofoofo te hāofaki ʼaē ʼi te fakaʼosi ʼo te tuʼu ʼo te ʼu faʼahiga meʼa ʼaenī pea mo te fealagia ʼaē ke mole tou toe mate ʼi he temi. Neʼe ko te ʼamanaki ʼaē neʼe tuku mai e Sesu maʼa tatou. ʼI muʼa ʼo tana fakatuʼuake ia tona kaumeʼa ko Lasalo ʼaē neʼe kua mate, neʼe ʼui e Sesu ki te tuagaʼane ʼo Lasalo ko Maleta: “Ko ʼau ko te toe fakatuʼuake pea mo te maʼuli. Ko ʼaē ʼe tui kia te ʼau, tatau aipe peʼe mate, ʼe haʼu anai ia ki te maʼuli; pea ko ʼaē ʼe maʼuli pea mo tui kia te ʼau ʼe mole mate anai ia. ʼE ke tui ki te meʼa ʼaia?” Neʼe tui ia Maleta ki te toe fakatuʼuake, kae neʼe mole mālama katoa ki te ʼu meʼa ʼaē neʼe ʼui age e Sesu.—Soane 11:25, 26.
13 Neʼe mole fia ʼui e Sesu ko tana kau ʼapositolo agatonu ʼe hoholo anai tanatou maʼuʼuli ʼi tonatou ʼuhiga kakano pea ʼe mole nātou toe mamate anai. Kae ki muli age neʼe ina fakahā ko tana kau tisipulo ʼe nātou mamate anai. (Soane 21:16-23) ʼIo, ko tonatou fakanofo ʼaē e te laumālie maʼoniʼoni ʼi te Penikosite ʼo te taʼu 33 ʼo totatou temi neʼe faka ʼuhiga ʼe nātou mamate anai ke feala ai hanatou maʼu te tōfiga ʼi te lagi ko ni ʼu hau pea mo pelepitelo. (Fakahā 20:4, 6) Koia, ʼaki te temi, ko te kau Kilisitiano fuli ʼo te ʼuluaki sēkulō neʼe nātou mamate. Kae, neʼe ʼui e Sesu te meʼa ʼaia, koteʼuhi neʼe ʼi ai te meʼa neʼe ina fia fakamahino. Ko tana ʼu palalau ʼaē ʼo ʼuhiga mo te maʼuli ʼaē ʼe mole hoko anai kiai te mate, ʼe hoko anai ia.
14, 15. (a) ʼE hoko feafeaʼi anai te ʼu palalau ʼa Sesu ʼi tana ʼui ʼaē ko ʼihi ‘ ʼe mole nātou mamate anai’? (b) Koteā te ʼaluʼaga ʼo te mālama ʼaenī, kae koteā te ʼamanaki ʼe maʼu e te hahaʼi faitotonu?
14 ʼUluaki, ko te kau Kilisitiano fakanofo agatonu ʼe mole nātou ʼiloʼi anai ʼi he ʼaho te mate heʼegata. (Fakahā 20:6) Tahi ʼaē meʼa, ko te ʼu palalau ʼa Sesu ʼe nātou hinoʼi te temi ʼe kua ʼiloʼi papau, te temi ʼaē ka gāue anai te ʼAtua ki te ʼu meʼa ʼa te tagata pea mo ina pulihi anai te agakovi ʼi te kele, ohage ko tana fai ʼaē ʼi te ʼu ʼaho ʼo Noe. ʼI te temi ʼaia, ko te kau Kilisitiano ʼaē ʼe maʼu mai ʼe nātou fai te finegalo ʼo te ʼAtua, ʼe mole nātou mamate anai ʼi te ʼu fakamāu ʼaē ka fai e te ʼAtua. Kae, ohage ko Noe pea mo tona famili, ʼe feala anai ke nātou hāo ʼi te fakaʼauha ʼo te mālama ʼaenī. Ko te taʼi ʼamanaki ʼaia ʼe mālohi, ʼe fakatafito ki te ʼu akonaki ʼa te Tohi-Tapu pea mo te ʼu faʼifaʼitaki ʼaē ʼe maʼu ʼi ai. (Vakaʼi ia Hepeleo 6:19; 2 Petelo 2:4-9.) Ko te fakahoko ʼo te lea faka polofeta ʼo te Tohi-Tapu ʼe fakahā ʼaki ai, ʼe mole kei tuai, pea ko te mālama ʼaenī, ʼaē ʼe faʼufaʼu e te sosiete fakatagata ʼaē ʼe heʼe faitotonu, ʼe puli anai ʼi he fakaʼauha. Ko te ʼaluʼaga ʼo te temi ʼaenī ʼe mole feala ke fetogi, heʼe kua lahi ʼaupito te agakovi. Ko te meʼa ʼaē neʼe ʼui e te ʼAtua ʼo ʼuhiga mo te mālama ʼo te ʼu ʼaho ʼo Noe, ʼe toe moʼoni pe foki ʼo ʼuhiga mo te mālama ʼo te temi ʼaenī. ʼE fonu ʼi te loto ʼo te hahaʼi tokolahi ʼi te malamanei te agakovi, pea ko tanatou ʼu manatu ʼe kovi pe ʼi te temi fuli pe.—Senesi 6:5.
15 Neʼe faka fealagia e Sehova ki te tagata ke ina puleʼi te kele ʼi te ʼu sēkulō ʼo mole kau kiai he taki fakaʼatua, kae kua vave ʼosi pe tonatou temi. Kua vave pe te haga ʼa Sehova ʼo molehi te agakovi fuli ʼi te kele, ohage ko tana ʼui ʼi te Tohi-Tapu. (Pesalemo 145:20; Tāʼaga Lea 2:21, 22) Kae, ʼe mole ina fakaʼauha anai ia ia ʼe faitotonu mo ia ʼaē ʼe agakovi. Neʼe mole heʼeki fai e te ʼAtua he meʼa feiā! (Vakaʼi ia Senesi 18:22, 23, 26.) He koʼe ʼe ina fakaʼauha anai ia nātou ʼaē ʼe faiga moʼoni ke nātou tauhi fakahagatonu kia te ia ʼaki te manavasiʼi faka lotu? ʼE ko he manatu fakapoto ia te ʼui ʼaē ko te kau atolasio agatonu ʼa Sehova ʼaē ʼe maʼuʼuli ʼi te temi ʼaē ʼe kamata ai te mamahi lahi, ʼe nātou maʼu anai tona ʼofa pea ʼe mole fakaʼauha nātou ohage ko Noe pea mo tona famili ʼaē neʼe mole fakaʼauha ʼi te temi ʼaē neʼe pulihi ai te mālama agakovi. (Senesi 7:23) ʼE nātou maʼu anai te puipui fakaʼatua pea ʼe nātou hāo anai ʼi te fakaʼosi ʼo te mālama ʼaenī.
16. Koteā anai te ʼu meʼa taulekaleka ʼaē ka hoko ʼi te mālama foʼou, pea koteā tona faka ʼuhiga ki te hahaʼi ʼaē ka hāo anai ʼi te mamahi lahi?
16 Koteā te meʼa ʼaē ka hoko? ʼI te mālama foʼou, ʼe fakahoko katoa anai te ʼu fakamālōlō ki te malamanei, ʼaki te ʼu tapuakina ʼo te sakilifisio faitotogi ʼa Sesu. ʼE talanoa te Tohi-Tapu ki te “vaitafe [fakatātā] ʼo te maʼuli, ʼe tāsilo ohage ko te kilisitale pea ʼi tana haʼu mai te hekaʼaga faka hau ʼo te ʼAtua pea mo te Akeno, neʼe tafe ia ʼi te lotolotoiga ʼo te ala lahi. Pea ʼi te ʼu faʼahi fuli ʼo te vaitafe, neʼe ʼi ai te ʼu fuʼu ʼakau ʼo te maʼuli ʼe fua te ʼu taʼukai e hogofulu-ma-lua ʼo tona ʼu fuaʼi ʼakau, ʼo fua ʼi te māhina fuli. Pea ko te lau ʼo te ʼu fuʼu ʼakau neʼe ko he ʼu meʼa neʼe fakaʼaoga ki te fakamālōlō ʼo te ʼu puleʼaga.” (Fakahā 22:1, 2) Meʼa taulekaleka foki te ʼui ʼaē, ko te “fakamālōlō” ʼaia, ʼe kau kiai te pulihi ʼo te mate ʼaē neʼe tupu mai ia Atama! “ ʼE ina pulihi moʼoni anai te mate ʼo talu ai, pea ʼe mahino papau ia ko te Tuʼi ʼAliki ko Sehova ʼe ina holoholoʼi anai te ʼu loʼimata ʼi te ʼu fofoga fuli pe.” (Isaia 25:8) Koia, ko nātou ʼaē ka hāo anai ʼi te mamahi lahi ʼo hū ki te mālama foʼou ʼe mole nātou toe mamate anai!
Ko Te ʼAmanaki Moʼoni
17. He koʼe ʼe feala ke tou falala ki te ʼui ʼaē ko ʼihi ʼe nātou hāo anai ʼi Halamaketone pea “ ʼe mole nātou mamate anai”?
17 ʼE feala koa ke tou falala katoa ki te ʼamanaki fakaofoofo ʼaia? Ei! Neʼe fakahā e Sesu kia Maleta ʼe haʼu anai he temi ko te hahaʼi ʼe mole nātou toe mamate anai. (Soane 11:26) Pea tahi ʼaē, ʼi te kapite 7 ʼo te Fakahā ʼaē neʼe foaki age e Sesu kia Soane, neʼe ina fakahā ai ko te toe hahaʼi tokolahi ʼe ʼōmai mai te mamahi lahi, ʼe nātou hāo anai mai te mamahi lahi ʼaia. ʼE feala koa ke tou faka tui kia Sesu Kilisito pea mo te hisitolia ʼaē ʼo te Tulivio ʼi te ʼu temi ʼo Noe? Ei! Pea tahi ʼaē, ʼe ʼi ai te tahi ʼu fakamatala ʼa te Tohi-Tapu ʼo ʼuhiga mo te ʼu ʼaluʼaga ʼaē neʼe taupau ai e te ʼAtua tana ʼu kaugana ʼi te ʼu temi fakamāu pea mo te ʼu fakaʼauha ʼo te ʼu puleʼaga. ʼE feala koa ke tou ʼui ʼe mole toe fai feiā anai e te ʼAtua ʼi te temi fakaʼosi ʼaenī? ʼE ʼi ai koa he meʼa ʼe mole feala ke fai e te Tupuʼaga?—Vakaʼi ia Mateo 19:26.
18. ʼE lava feafeaʼi hatatou falala ʼe tou maʼuʼuli anai ʼi te mālama foʼou faitotonu ʼa Sehova?
18 Kapau ʼe tou tauhi agatonu kia Sehova ʼi te temi nei, ʼe tou maʼu anai te maʼuli heʼegata ʼi tona mālama foʼou. Ko te toko miliona ʼaupito, ʼe nātou maʼuʼuli anai ʼi te mālama foʼou ʼaia ʼaki te toe fakatuʼuake. Kae, ʼi totatou temi, ko te hahaʼi ʼa Sehova ʼe toko lauʼi miliona—ei, ko te toe hahaʼi tokolahi ʼe mole feala hona lau—ʼe ko nātou ʼāteaina pe ʼaē ka nātou maʼu anai te pilivilesio ke hāofaki nātou ʼi te mamahi lahi. Pea ʼe mole nātou toe mamate anai.
Koutou Fakamahino
◻ Neʼe feafeaʼi te fakakikite e te ʼu ʼaho ʼo Noe ia nātou ʼaē ka maʼuʼuli ʼi Halamaketone?
◻ Koteā te meʼa ʼe tonu ke tou fai ke tou tutuʼu ʼi te temi ʼaē ʼe haʼu ai Sesu ʼo fakahoko te ʼu fakamāu ʼa Sehova?
◻ He koʼe koa ʼe feala ke tou ʼui ko te hahaʼi ʼaē ka hāo ʼi Halamaketone “ ʼe mole nātou mamate anai”?
[Paki ʼo te pasina 15]
Ko te kau Kilisitiano neʼe nātou hāo ʼi te mamahi ʼi Selusalemi