LAHATSORATRA FIANARAN̈A 24
HIRA 98 Avy Amin’Andriamanitra ny Soratra Masina
Raha Ianarantsika Baka amy Faminanian̈an’i Jakoba: Fizaran̈a 1
“Avia anarô jiaby, fa hivolan̈iko aminarô raha handalo aminarô am-parany an̈y.”—GEN. 49:1.
HEVITRY HIDINIHIN̈Y
Raha ianarantsika baka amy faminanian̈an’i Jakoba momba Robena, Simeona, Levy, aviô Joda.
1-2. Ino raha nataon’i Jakoba, taloha helin’izy hofoaty, aviô nan̈ino? (Zahava koa sary .)
JAKOBA mpanompon’i Jehovah tsy nivadiky. Efa 17 taon̈o zay nialan’i Jakoba ndreky fianakavian̈anany ta Kanana, nandeha ta Ezipty. (Gen. 47:28) Tan̈atin’ny fotoan̈a aby zen̈y, izy ravoravo mare fôtony fanôjy ndraiky tamy Josefa, zanany ten̈a tiany. Baka iô, Jakoba ndreky zanany jiaby tafiaraka ndraiky koa. Fa hain’i Jakoba fa efa hofoaty izy, ke navoriny zanany jiaby, fôtony misy raha maventy hikoran̈iny amindrô.—Gen. 49:28.
2 Tamy fotoan̈a zen̈y, matetiky izikoa lohan’ny fianakavian̈a araiky fa hofoaty, izy mamory fianakavian̈anany jiaby, aviô man̈ambela hafatrafatra farany amindrô. (Isaia 38:1) Amy fotoan̈a io koa izy mety hivolan̈a azôvy amindrô zanany aby io hisoloten̈a izy hitariky fianakavian̈a io, izy koa fa maty.
Jakoba tamin’izy efa hofoaty mikoran̈a faminanian̈a momba irô zanany lelahy 12 (Zahava fehintsoratra 1-2)
3. Izikoa Genesisy 49:1, 2 zahan̈a, nan̈ino ten̈a raha matomboko raha nivolan̈in’i Jakoba amizio ao?
3 Vakia Genesisy 49:1, 2. Niavaka fivorian̈a araiky ty. Jakoba io baka mpaminan̈y. Ke tamy fivorian̈a io, Jehovah nan̈ano raha hahavy mpanomponany io, hivolan̈a raha matomboko handalo, baka iô ho hisy vokany mare amy taranakanany. Ke zen̈y nahavy raha nivolan̈in’i Jakoba tamin’io, kahian̈a faminanian̈a nambarany tamin’izy efa hofoaty.
4. Ino raha mila alaintsika onon̈o, atsika koa fa mandiniky faminanian̈a nambaran’i Jakoba tamin’izy efa hofoaty io? (Zahava koa efajoro “Fianakavian̈an’i Jakoba.”)
4 Amy lahatsoratra ty, atsika handiniky raha nivolan̈in’i Jakoba tamy zanany lelahy efatra: Robena, Simeona, Levy, aviô Joda. Fa amy lahatsoratra fan̈araka ndraiky, atsika handiniky raha nivolan̈in’i Jakoba tamy zanany valo lahy tavela. Izikoa atsika fa mandiniky irô io, ho hitantsika fa Jakoba tsy basin’ny nikoran̈a raha momba irô zanany aby io fo fa, firaka tamy taranakandrô koa. Irô baka hanjary firenenan’Israely. Fandinihan̈a tantaran’Israely io hampazava amintsika tsarabe, karakôry nampatanteraka faminanian̈an’i Jakoba io. Baka iô, hahita fianaran̈a maro maventy han̈ampy atsika hamparavoravo Jehovah Babantsika an-dan̈itry an̈y koa atsika, izikoa fa mandiniky raha nivolan̈iny.
ROBENA
5. Ino tombontsoa tôkony ho nazon’i Robena baka tamy babany?
5 Natombokon’i Jakoba tamy Robena antsendriky koran̈a. Ho izy: “Anao talan̈olonaka.” (Gen. 49:3) Robena io talan̈olo, ke izy tôkony hahazo anjaran’olo aroe amy fanan̈an’ny babany. Izy koa tôkony hanjary lohan’ny fianakavian̈a handimby babany, izikoa babany io maty. Baka iô tombontsoa zen̈y, tôkony hifindra amy taranakanany koa.
6. Nan̈ino ma tsy nazon’i Robena zon’ny talan̈olo? (Genesisy 49:3, 4)
6 Kanefa, tsy nazon’i Robena zon’ny talan̈olo io. (1 Tan. 5:1) Nan̈ino? Taon̈o vitsivitsy talohan’izio baka izy nan̈ano firaisan̈a tamy Bilaha, vadihelin’ny babany, sady Bilaha koa mpanompovavin’i Rahely vadin’i Jakoba ten̈a tiany. Fa Rahely tamy zen̈y efa naty. (Gen. 35:19, 22) Robena baka zanakan’i Jakoba tamy Lea. Robena io tan̈y donko nety tsy nahafehy ten̈a. Na koa naolany i Bilaha, baka i Jakoba tsy ho tia i Bilaha mandilatra reniny. Fa ndray karakôry izio tan̈y, raha nataony io ten̈a nampalahelo Jehovah ndreky Jakoba babany koa.—Vakia Genesisy 49:3, 4.
7. Nan̈ano karakôry i Robena ndreky taranakanany? (Zahava koa efajoro “Faminanian̈an’i Jakoba Tamin’izy Efa Hofoaty.”)
7 Jakoba nivolan̈a tamy Robena: “Anao tsy ho an̈abon̈abon’ny rahalahinao.” Tanteraka volan̈a zen̈y. Izikoa Baiboly zahan̈a, tsisy taranakan’i Robena foeky nanjary mpanjaka, mpisôron̈o ndreky mpaminan̈y. Fa ndray zen̈y, mbala nahazo lova baka tamy Jakoba fo i Robena. Baka iô koa, taranakanany lôso nanjary foko araiky tamin’Israely. (Jos. 12:6) Naboakan’i Robena koa fa lôso nahaitsara toetry izy. Aviô, Baiboly tsy mivolan̈a foeky fa mbala nimpody nijangajanga ndraiky koa izy.—Gen. 37:20-22; 42:37.
8. Ino raha ianarantsika baka tamy raha nataon’i Robena?
8 Ino raha ianarantsika? Atsika mila mifen̈y mare hifehy ten̈a ndreky tapa-kevitry tsy hijangajanga. Fa izikoa atsika sendra tôjy fakam-pan̈ahy hanota, atsika mila mangala onon-draha hely ke handiniky nan̈ino raha hataontsika io hampalahelo Jehovah, fianakavian̈antsika ndreky olo hafa koa. Tsy tôkony hadin̈antsika koa fa ‘zay raha afafin’olo fo hijinjainy.’ (Gal. 6:7) Aviô koa, raha nahazo Robena in̈y mampatsiaro atsika fa Jehovah mamindra fô. Atsika ndray ambelany avoa vokatran’ny hadisovan̈a nataontsika, izy hitahy ezaka ataontsika, izikoa atsika man̈ano ny tsara.
SIMEONA NDREKY LEVY
9. Nan̈ino Jakoba tsy nankasitraka Simeona ndreky Levy? (Genesisy 49:5-7)
9 Vakia Genesisy 49:5-7. Jakoba baka tiô nivolan̈a tamy Simeona ndreky Levy. Hita tamy raha nivolan̈iny fa izy tsy ravoravo tamindrô. Taon̈o vitsivitsy talohan’izin̈y baka Dina zanany man̈angy naolan’i Sekema, lelahy kananita. Misaora nampaneloko mare irô zanakan’i Jakoba aby io raha nahazo anabavindrô io. Fa Simeona ndreky Levy ndraiky tsy nahatana helokondrô. Irô nan̈ano nampan̈anten̈a fa hihavan̈a tamin’olo nipetraka ta Sekema tao, fa irô nipetraka ta Sekema tao fo nila nan̈eky hivosirin̈y. Nikendrô raha zen̈y. Kanefa irô lelahy aby io koa fa voavositry, tan̈atin’irô mbala niaritry tehotehokon’ny baindrô in̈y, Simeona ndreky Levy ‘samy nangala sabatrandrô, aviô nandeha niditry tamy tanàna io tao, kanefa irô olo tao tsy niahiahy irô foeky. Ke nivonendrô lelahy jiaby tao.’—Gen. 34:25-29.
10. Karakôry nampatanteraka faminanian̈an’i Jakoba momba Simeona ndreky Levy? (Zahava koa efajoro “Faminanian̈an’i Jakoba Tamin’izy Efa Hofoaty.”)
10 Nampaneloko Jakoba mare zanany aroe lahy namono olo marobe io, ke izy naminan̈y fa irô hiparitaka amy faritrin’ny Israely. Tanteraka faminanian̈a zen̈y mandiltra 200 taon̈o tafaran’izen̈y, tamy firenenan’Israely tafiditry tamy Tany Nampan̈antinain̈y. Fokon’i Simeona nandova tanàna sasany tamy faritrin’i Joda. (Jos. 19:1) Fa Levy ndraiky nandova tanàna 48 niparitaka tamy faritrin’ny Israely.—Jos. 21:41.
11. Ino aby raha tsara nataon’ny fokon’i Simeona ndreky Levy?
11 Fa taranakan’i Simeona ndreky Levy efa tsy nan̈ampody hadisovan̈a nataon’ny olobendrô in̈y eky. Naboakan’ny fokon’i Levy fa irô tsy nivadiky tamy fivavahan̈a madio. Mosesy koa fa nahazo Lalàn̈a baka tamy Jehovah tamy Bongo Sinay in̈y, maro tamindrô Israelita aby io nanompo sarin’ny zanak’aomby. Fa irô Levita aby io nilan̈y tamy Mosesy ndreky nan̈ampy izy nandripaka irô olo nanompo sarin’ny zanak’aomby io. (Eks. 32:26-29) Jehovah nifidy irô lelahy tamy fokon’i Levy hanjary mpisôron̈o tamin’Israely. (Eks. 40:12-15; Nom. 3:11, 12) Tafaran’izin̈y, tamin’irô hangala Tany Nampan̈antinain̈y, fokon’i Simeona nan̈ampy fokon’i Joda niady tamy Kananita aby io, ke raha zen̈y nifan̈araka tsarabe tamy sitrapôn’i Jehovah.—Mpits. 1:3, 17.
12. Ino raha ianarantsika baka tamy raha nataon’i Simeona ndreky Levy?
12 Ino raha ianarantsika? Aza ambela foeky heloko hisy vokany amy fanapahan-kevitrinao na amy raha ataonao. Fa izikoa anao na olo tianao misy mampijaly, mety hampameloko raha zen̈y. (Sal. 4:4) Aza adin̈a fa Jehovah tsy ravoravo amintsika, izikoa atsika mivolan̈a na man̈ano raha noho ny helokontsika fo. (Jak. 1:20) Ke izikoa misy olo man̈ano raha tsy rariny amintsika, na an̈atin’ny fiangonan̈a izio, na olo tsy manompo Jehovah, tôkony hataontsika mifan̈araka amy torolalan̈an’ny Baiboly fomba handaminantsika raha zen̈y. Zen̈y han̈ampy atsika hahafehy ten̈a ke tsy hivolan̈a na han̈ano raha hampalahelo olo. (Rom. 12:17, 19; 1 Pet. 3:9) Aviô, ndray raimandreninao man̈ano raha tsy mamparavoravo Jehovah, aza mieritreritry foeky fa anao tsisy raha ilàn̈a anao, ke tsy hahavita han̈ano raha mamparavoravo Jehovah. Izy mahavita man̈ampy anao han̈ano ny tsara, baka iô izy hitahy ezaka ataonao.
JODA
13. Nan̈ino ma Joda mety niasaloha, babany koa fa hikoran̈a taminany?
13 Jakoba baka tiô koa nikoran̈a tamy Joda. Misaora niasaloha mare Joda izikoa fa naharen̈y raha nivolan̈in’i Jakoba tamy zôkiny aby io. Sady Joda koa mbala nan̈ano hadisovan̈a maro maventy koa. Izy mba an̈isan’ny niaraka tamy rahalahiny aby io nangala fanan̈anan’olo tamy tanànan’i Sekema. (Gen. 34:27) Izy koa niaraka tamindrô nivarotro Josefa hanjary andevo, aviô namitaka babandrô. (Gen. 37:31-33) Tafaran’izin̈y koa, izy nan̈ano firaisan̈a tamy Tamara vadin’ny zanany. Sambarany makorely baka tsaiky man̈angy io.—Gen. 38:15-18.
14. Ino aby raha tsara nataon’i Joda? (Genesisy 49:8, 9)
14 Fa Jakoba mbala nidera Joda fo ndreky nampan̈anten̈a fa hahazo fitahian̈a maro izy ndreky fianakavian̈anany. (Vakia Genesisy 49:8, 9.) Joda koa nan̈aboaka tamy raha nataony fa izy ten̈a nikarakara babandrô efa matoe mare io. Izy koa nahinakinaka Benjamina faralahindrô.—Gen. 44:18, 30-34.
15. Karakôry aby nampatanteraka volan̈an’i Jakoba momba Joda in̈y?
15 Jakoba naminan̈y fa Joda hanjary mpitariky irô rahalahiny aby io. Kanefa, ela be vo tanteraka faminanian̈a zen̈y. Efa 200 taon̈o tafaran’izen̈y vo fokon’i Joda voanalohany nitariky irô Israelita aby io. Tamy zen̈y irô Israelita aby io niala ta Ezipty, namakivaky tany paiky, nandeha tamy Tany Nampan̈antinain̈y. (Nom. 10:14) Am-polony taon̈o tafaran’izin̈y koa, Joda nitariky irô foko sasany aby io hangala Tany Nampan̈antinain̈y. (Mpits. 1:1, 2) Baka iô Davida, mpanjaka voanalohany tamy mpanjaka maro baka amy fokon’i Joda. Fa mbala misy raha hafa koa.
16. Karakôry nampatanteraka faminanian̈a amy Genesisy 49:10? (Zahava koa efajoro “Faminanian̈an’i Jakoba Tamin’izy Efa Hofoaty.”)
16 Jakoba nivolan̈a fa hiboaka baka amy taranakan’i Joda, Mpanjaka mandrakizay hitondra olombelon̈o. (Vakia Genesisy 49:10 ndreky lamariky amy pazy ambany.) Mpanjaka io Jesosy Kristy. Silo nikahian’i Jakoba izy. Karaha ty ho anjely araiky mikasiky Jesosy: “Hamezan’i Jehovah Zan̈ahary izy sezy fiandrianan̈an’i Davida babany.” (Lioka 1:32, 33) Jesosy koa “Lion baka amy fokon’i Joda.”—Apok. 5:5.
17. Karakôry hangalantsika tahaka fomba fiheveran’i Jehovah olo?
17 Ino raha ianarantsika? Jehovah nitahy Joda fo, ndray nisy hadisovan̈a maro maventy nataony. Fa asa irô rahalahiny aby io nieritreritry nan̈ino Jehovah nitahy Joda fo, nata izy nan̈ano hadisovan̈a maro maventy? Ndray karakôry, Jehovah nahita raha tsara tamy Joda, ke izy nitahiny. Karakôry hangalantsika tahaka raha nataon’i Jehovah zen̈y? Izikoa fa misy rahalahy na ranabavy mahazo tombontsoa miavaka, matetiky atsika mizaha tsy fahalavorarian̈an’olo io fo. Tsara alaintsika onon̈o fa Jehovah ravoravo amy toetry tsaran’olo io. Jehovah baka mizaha raha tsara amy mpanomponany. Irarian̈a atsika hifen̈y han̈ano karaha zen̈y koa.
18. Nan̈ino atsika mila manan̈a faharetan̈a?
18 An̈isan’ny raha hafa ianarantsika baka amy tantaran’i Joda, mila mifen̈y hanan̈a faharetan̈a. Jehovah tsy maintsy man̈atanteraka fampan̈antinan̈anany, fa matetiky tsy arakan’ny iritriretantsika izy fomba ndreky fotoan̈a an̈atantirahany izio. Taranakan’i Joda tsy direkty nanjary mpitariky vahoakan’ny Zan̈ahary, fa irô nifen̈y fo nan̈ampy olo nitindren’i Jehovah hitariky irô. Ohatra, irô nanohan̈a Mosesy Levita, Josoa Efraimita, ndreky Mpanjaka Saoly Benjaminita. Irarian̈a koa atsika hifen̈y fo hanohan̈a olo fidin’i Jehovah hitariky atsika, amy ziôty.—Heb. 6:12.
19. Ino raha ianarantsika momba Jehovah baka tamy fandinihan̈a faminanian̈an’i Jakoba tamin’izy efa hofoaty?
19 Ino raha ianarantsika baka tamy faminanian̈an’i Jakoba momba irô zanany efatra voanalohany? Mazava amintsika fa tsy mira ‘fomba fahitan’olo olo ndreky fomba fahitan’ny Zan̈ahary olo.’ (1 Sam. 16:7) Jehovah ten̈a manan̈a faharetan̈a ndreky mamela heloko. Marin̈y ndraiky fa Jehovah tsy ravoravo izikoa misy olo man̈ano raha ratsy. Fa ndray zen̈y, izy tsy mitaky fahalavorarian̈a amy mpanomponany. Izy mahavita mitahy olo tsiaraikiaraiky, ndray olo efa nan̈ano fahotan̈a maventy, izy koa irô ten̈a mibebaka ndreky mifen̈y man̈ano ny tsara ndraiky. Amy lahatsoratra fan̈araka, atsika handiniky ino raha nivolan̈in’i Jakoba tamindrô zanany valo hafa.
HIRA 124 Aza Mivadika Mihitsy!