LAHATSORATRA FIANARAN̈A 35
HIRA 121 Mila Mifehy Tena Isika
Akôry Handrisian̈a Fan̈irian̈a Ratsy?
“Fahotan̈a io aza ambela hanohy hanjaka amy vatan̈anarô mety maty, baka anarô tsy han̈atanteraka fan̈irian̈an’ny vatan̈anarô.”—ROM. 6:12.
HEVITRY HIDINIHIN̈Y
Han̈ampy atsika 1) handresy hakivian̈a ndreky 2) tsy han̈eky ho resin’ny fakam-pan̈ahy.
1. Ino raha mpahazo atsika jiaby?
EFA nisy fotoan̈a ma anao nan̈iry mare han̈ano raha halan’i Jehovah? Izikoa zen̈y, aza mieritreritry fa fitsapan̈a atrefinao io fitsapan̈a faran’ny sarotro. Baiboly mivolan̈a: “Tsisy fakam-pan̈ahy mahazo anarô ke tsy mpahazo olo.” (1 Kor. 10:13) Zen̈y mivolan̈a fa na ino fan̈irian̈a ratsy iadivanao, misy olo hafa koa mba miady amizio. Anao tsy latsatokana, aviô Jehovah man̈ampy, ke ho vitanao handresy.
2. Ino aby karazan̈a fakam-pan̈ahy mety hanahiran̈a Kristianin̈y sasany ndreky mpianatra Baiboly? (Zahava koa sary.)
2 Baiboly koa mivolan̈a: “Raha irin’olo tsiaraikiaraiky fo mitsapa jerinany, ke zen̈y mamandriky izy.” (Jak. 1:14) Ke mety tsy mira raha mitsapa jery olo tsiaraikiaraiky. Ohatra, Kristianin̈y sasany mety tihijangajanga, lelahy mila man̈angy, na man̈angy mila lelahy. Fa sasany ndraiky tihan̈ano firaisan̈a amy lelahy na man̈angy karaha izy. Olo sasany efa vôly nizaha sary vetaveta koa mety tihimpody mare hizaha izio ndraiky. Aviô maro amin’olo efa vôly jamala na efa tsy migiaka toaka dila loatra eky mety mbala miady fo koa. Zen̈y fan̈irian̈a sasany mety ho sarotro amy Kristianin̈y sasany ndreky mpianatra Baiboly. Ndraikindraiky atsika jiaby mety efa navy nahatsapa karaha nivolan̈in’ny apostoly Paoly ty: “Lera zaho tihan̈ano ny tsara, aminaka ato fo ny ratsy.”—Rom. 7:21.
Mety ho avy tampoko fakam-pan̈ahy io, na kelera na kelera aviô aia na aia (Zahava fehintsoratra 2)c
3. Izikoa mbala tsy mety afaka fan̈irian̈a ratsy araiky iadivan’olo araiky, ino raha mety ho tsapany?
3 Izikoa anao miady amy fan̈irian̈a ratsy ke tsy mety afaka, anao mety hahatsapa fa tsisy angôvo, ke anao mety hihevitry fa tsy mahavita manohitry fakam-pan̈ahy. Anao koa mety hahatsapa fa efa tsisy fan̈antinan̈a, ke anao mihevitry fa Jehovah tsy maintsy han̈asazy anao, fôtony anao manan̈a fan̈irian̈a ratsy. Fa matokisa fa tsisy marin̈y eritreritrinao aby zen̈y! Baka hahaizantsika antony, amy lahatsoratra ty atsika hamaly fan̈ontanian̈a aroe ty: 1) Baka amin-jôvy ma eritreritry fa anao tsisy angôvo ndreky efa tsisy fan̈antinan̈a io? 2) Akôry hahavitanao mandresy fan̈irian̈a ratsy?
INO RAHA TIAN’I SATANA HO TSAPANTSIKA?
4. a) Nan̈ino ma atsika tian’i Satana hahatsapa fa atsika tsisy angôvo? b) Nan̈ino ma atsika misy angôvo hiadivan̈a amy fakam-pan̈ahy?
4 Tian’i Satana atsika hahatsapa fa atsika tsisy angôvo hahavitan̈a miady, koa fa tôjy fakam-pan̈ahy. Jesosy nivolan̈a mazava tsarabe fa Satana tsy vôly han̈ano raha hitsapan̈a atsika. Izy nampianatra mpan̈ara-dia izy hivavaka karaha ty: “Ampia zahay baka tsy ho resin’ny fakam-pan̈ahy, aviô avaota zahay baka tsy ho azon’ny araiky ratsy in̈y.” (Mat. 6:13, l.p.a.) Satana mivolan̈a fa atsika tsy ho vôn̈ono han̈araka volan̈an’i Jehovah, izikoa atsika fa tôjy fakam-pan̈ahy. (Joba 2:4, 5) Nan̈ino ma Satana mieritreritry karaha zen̈y? Satana baka efa nan̈eky resin’ny fan̈irian̈anany tômpiny, aviô izy tsy ten̈a vôn̈ono tsy hivadiky tamy Jehovah. Ke zen̈y mahavy izy mieritreritry fa atsika koa han̈ano karaha izy, ke hiala Jehovah lera atsika tôjy fakam-pan̈ahy. Ndray Satana aby nieritreritry fa vitany hitsapa jery Zanaka Zan̈ahary lavorary, ke hitariky izy han̈ano raha ratsy! (Mat. 4:8, 9) Fa diniha baka ty: Atsika ma ten̈a tsisy angôvo hiadivan̈a amy fan̈irian̈a ratsintsika? Tsy zen̈y foeky! Atsika man̈eky raha nivolan̈in’ny apostoly Paoly ty: “Vitako fo miatriky raha jiaby zen̈y, fôtony zaho amian’ny Zan̈ahary angôvo.”—Fil. 4:13.
5. Akôry hahaizantsika fa Jehovah matoky fa atsika mahavita mandresy fan̈irian̈a ratsy?
5 Jehovah tsy mira Satana foeky. Izy matoky fa atsika mahavita miady amy fan̈irian̈a ratsy. Akôry ahaizantsika zen̈y? Jehovah efa nivolan̈a fa hisy vahoaka be, na olo tsy mivadiky aminany, ho tafiboaka velon̈o amy fahorian̈a be. Diniha hely baka dikan’izen̈y. Jehovah, Zan̈ahary tsy mahay mavandy foeky io mivolan̈a fa ho hisy olo maro, fa tsy vitsy, hiditry amy donia vaovao. Aviô madio fahitan’i Jehovah irô, fôtony “lambandrô nisasandrô ndreky nifotsiandrô tamy lion’ny Zanaka Ôndrikôndriky.” (Apok. 7:9, 13, 14) Mazava tsarabe baka amy zen̈y fa mahavita miady amy fan̈irian̈a ratsy fahitan’i Jehovah atsika.
6-7. Nan̈ino ma tian’i Satana atsika hieritreritry fa efa tsisy fan̈antinan̈a eky, amin’ny ady ataontsika amy fakam-pan̈ahy io?
6 Atsika tian’i Satana hieritreritry fa atsika tsisy angôvo foeky. Tiany koa atsika hieritreritry fa efa tsisy fan̈antinan̈a fôtony manan̈a fan̈irian̈a ratsy, ke himenimeny fa Jehovah tsy maintsy han̈asazy atsika. Diniha baka ty. Izy efa tsisy fan̈antinan̈a sady efa tsy hahazo fiain̈ana tsisy farany, fa handeha haripakan’i Jehovah. (Gen. 3:15; Apok. 20:10) Ke zen̈y mahavy izy man̈ano raha hahavy atsika hahatsapa fa efa tsisy raha mety hatao atsika. Mafana fô baka Satana, fôtony atsika afaka hiain̈y tsisy farany, fa izy efa tsy hahazo zen̈y. Fa atsika mbala manan̈a fan̈antinan̈a, sady Baiboly lastiô man̈amia toky atsika fa Jehovah tihan̈ampy atsika, baka atsika hahazo fiain̈ana tsisy farany. “Tsisy olo tiany ho ripaka, fa tiany olo jiaby hibebaka.”—2 Pet. 3:9.
7 Ke izikoa atsika mihevitry fa tsisy angôvo, na efa tsy mahavita miova eky ke man̈etraka amin’ny ady amy fan̈irian̈a ratsy, dikan’izen̈y dinikin’i Satana raha an̈aty jerintsika io. Fahaizantsika raha zen̈y han̈ampy atsika hifen̈y mare fo ho tapa-kevitry hanohitry izy.—1 Pet. 5:8, 9.
INO RAHA METY HO TSAPANTSIKA NOHO NY ATSIKA MPANOTA?
8. Ankoatran’ny fan̈anaovan̈a raha ratsy, ino koa ma tafiditry amy fahotan̈a zen̈y? (Salamo 51:5) (Zahava koa “Fan̈azavan̈a.”)
8 Ankoatran’i Satana, misy raha hafa koa mety hahavy atsika hahatsapa ho tsisy angôvo ndreky tsisy fan̈antinan̈a, amin’ny ady ataontsika amy fan̈irian̈a ratsy. Ino ma izio? Fahotan̈a nilovaintsika tamy raimandrenintsika voanalohany.a—Joba 14:4; Vakia Salamo 51:5.
9-10. a) Ino vokatran’ny fahotan̈a io tamin’i Adama ndreky Eva? (Zahava koa sary.) b) Ino vokatran’ny fahotan̈a io amintsika?
9 Diniha baka ino vokatran’ny fahotan̈a io tamin’i Adama ndreky Eva. Irô koa fa baka tsy nan̈araka volan̈a Jehovah, irô nisitriky, aviô nangala raha nandrakofandrô vatan̈andrô. Karaha ty raha volan̈in’ny boky Fandalinana ny Soratra Masina, izikoa fa mikoran̈a raha nataondrô io: “Fahotan̈a io nahavy irô nan̈amelo-ten̈a, niasaloha, navozo ndreky nen̈atra.” Adama ndreky Eva nira gadra araiky, tan̈atin’ny tran̈o nisy efitry efatra in̈y. Irô afaka nifindrafindra tan̈atin’ny tran̈o io tao, fa tsy nafaka niboaka baka tao. Niala tsy afaka irô tamy fahotan̈andrô io.
10 Tsy ten̈a nira nin’i Adama ndraiky nintsika. Vidim-pan̈avotan̈a in̈y baka tsy natao nindrô, fa izin̈y natao han̈adiovan̈a fahotan̈antsika ndreky hanan̈antsika feon’ny fieritreretan̈a madio. (1 Kor. 6:11) Fa ndray zen̈y, atsika nandova ota baka tamin’i Adama ndreky Eva. Ke zen̈y mahavy atsika loso man̈amelo-ten̈a ndreky miasaloha, mavozo aviô men̈atra. Ke tsy mahagaga izikoa Baiboly mivolan̈a fa misy vokany mare amin’olombelon̈o fahotan̈a io. Marin̈y raha zen̈y amin’olo jiaby, “firaka olo tsy nan̈ano fahotan̈a karaha nin’i Adama in̈y.” (Rom. 5:14) Ndray mampakivy mare raha zen̈y, atsika tsy tôkony hieritreritry fa atsika tsisy angôvo ndreky tsisy fan̈antinan̈a. Ho vitantsika hanohitry eritreritry mampakivy zen̈y. Amy fomba akôry?
Fahotan̈a nahavy Adama ndreky Eva nan̈amelo-ten̈a, niasaloha, navozo ndreky nen̈atra (Zahava fehintsoratra 9)
11. Karakôry tôkony hataontsika izikoa atsika mahatsapa fa tsisy angôvo, aviô nan̈ino? (Romanina 6:12)
11 Izikoa atsika mahatsapa fa tsisy angôvo ke karaha tsy hahavita handresy fan̈irian̈a ratsy, mira misy raha mivolan̈a an̈atin’ny jerintsika an̈y fa atsika tsy mety hahavita handresy fan̈irian̈a ratsy foeky. Tsy tôkony raharahaintsika foeky feo zen̈y. Nan̈ino? Fôtony Baiboly mampianatra fa atsika tsy tôkony han̈ambela fahotan̈a io “hanohy hanjaka” amintsika. (Vakia Romanina 6:12.) Dikan’izen̈y, atsika mety mifidy tsy han̈atanteraka fan̈irian̈a ratsy io. (Gal. 5:16) Jehovah matoky fa atsika mahavita manohitry fakam-pan̈ahy. Izy tsy nan̈iraka atsika hanohitry izio, izikoa izio tsy vitantsika. (Deot. 30:11-14; Rom. 6:6; 1 Tes. 4:3) Mazava baka amy zen̈y fa atsika manan̈a angôvo hiadivan̈a amy fan̈irian̈a ratsy.
12. Izikoa atsika fa mahatsiaro fa tsisy fan̈antinan̈a, akôry tôkony hataontsika, aviô nan̈ino?
12 Ambaka zen̈y koa, izikoa atsika mahatsapa fa tsisy fan̈antinan̈a, aviô tsy maintsy hisazin’i Jehovah fo noho ny atsika manan̈a fan̈irian̈a ratsy, ke mira misy raha “mivolan̈a” an̈aty jerintsika an̈y in̈y, tsy tôkony tandrin̈esantsika feo zen̈y. Nan̈ino? Baiboly mampianatra atsika fa Jehovah mahay fa atsika io mpanota. (Sal. 103:13, 14) Izy “mahay raha jiaby” momba atsika, an̈atin’izen̈y karakôry vokatran’ny fahotan̈a nilovaintsika io amintsika tsiaraikiaraiky, fôtony mety tsy hitovy baka nintsika. (1 Jaona 3:19, 20) Ke izikoa atsika mbala mifen̈y fo baka tsy ho resin’ny fan̈irian̈a ratsintsika io, olo madio fahitan’i Jehovah atsika. Nan̈ino atsika matoky raha zen̈y?
13-14. Fanan̈ana fan̈irian̈a ratsy io ma midika fa atsika resy? Hazavà.
13 Baiboly man̈azava raha tsy mampiran̈a man̈ano raha ratsy (izio mety voafehintsika) ndreky man̈iry han̈ano raha ratsy (izio mety tsy kinian̈a fa miboaka ho azy). Ohatra, taloha sasany tamindrô Kristianin̈y ta Korinto tamy taonjato voanalohany, lelahy nanambady lelahy, na man̈angy nanambady man̈angy. Ho Paoly: “Sasany taminarô efa navy karaha zen̈y taloha.” Zen̈y ma mivolan̈a fa irô efa tsy nan̈iry han̈ano fitondran-ten̈a karaha zen̈y eky? Sarotro inoan̈a ay, fôtony ten̈a tsy mora mandresy fan̈irian̈a karaha zen̈y. Fa lan̈iany Kristianin̈y nifen̈y nifehy ten̈a ndreky tsy nan̈atanteraka fan̈irian̈a ratsy karaha zen̈y, nankasitrahan’i Jehovah. Ke fahitany irô karaha efa ‘voasasa madio.’ (1 Kor. 6:9-11) Mety ho ambaka zen̈y koa anao.
14 Ndray ino fan̈irian̈a ratsy iadivanao, ho vitanao handresy irô io. Fa ndray tsy vitanao han̈adoso tanteraka izio, anao hahavita hifehy ten̈a ke tsy han̈ano ‘zay raha tian’ny nôfotronao ndreky raha hain’ny jerinao fo.’ (Efes. 2:3) Karakôry hahavitanao zen̈y, ke handresy fan̈irian̈a ratsy?
AKÔRY HATAO HANDRESY?
15. Izikoa atsika tihandresy amin’ny ady amy fan̈irian̈a ratsy, nan̈ino atsika tsy mila mamita-ten̈a?
15 Baka anao handresy amin’ny ady amy fan̈irian̈a ratsy io, anao mila mahay ino aby fahalimian̈anao. Tandrema tsao hamita-ten̈a amin’ny “hevitry diso.” (Jak. 1:22) Baka iô aza ankamorain̈a problemonao io. Ke aza mieritreritry: ‘Ndray olo sasany mbala migiaka beben’ny ninaka’, na koa han̈amia tsin̈y olo karaha ty: ‘Zaho mety tsy ho tafizaha sary vetaveta izikoa vadiko tia zaho mare.’ Raha karaha zen̈y hahavy anao ho mora resin’ny fakam-pan̈ahy. Ke aza mitady fialan-tsin̈y han̈anaovan̈a raha ratsy, nata an̈atin’ny jerinao an̈y. Anao tômpin’andraikitry amy raha ataonao.—Gal. 6:7.
16. Akôry hahavy anao hahaiho tapa-kevitry fo han̈ano ny tsara?
16 Ankoatran’ny anao mila mahay ino aby fahalimian̈anao, anao koa mila mifen̈y fo ho tapa-kevitry tsy han̈eky resindrô io. (1 Kor. 9:26, 27; 1 Tes. 4:4; 1 Pet. 1:15, 16) Diniha ino raha ten̈a tsy lefitrinao, aviô lera karakôry anao ten̈a mora resin’izio. Izio mety fakam-pan̈ahy araiky, na misy lera anao ten̈a mora azon’ny fakam-pan̈ahy. Ohatra, lera anao kajo ma anao mora resin’ny fakam-pan̈ahy sa amin’ny andra efa alin̈y be in̈y? Diniha tsialohaloha ino fakam-pan̈ahy mety hahazo anao, aviô efa ampodimpodiana karakôry hataonao hifehy ten̈a izikoa izio miboaka. Fotoan̈a ten̈a tsara an̈anaovanao zen̈y, alohan’ny fakam-pan̈ahy io miboaka.—Ohab. 22:3.
17. Ino raha ianarantsika baka amy Josefa? (Genesisy 39:7-9) (Zahava koa sary.)
17 Diniha baka karakôry nataon’i Josefa, vadin’i Potifara koa fa nitaon̈o izy han̈ano firaisan̈a. Izy direkty nan̈ano ehe. (Vakia Genesisy 39:7-9.) Ino raha ianarantsika baka amy zen̈y? Hain’i Josefa tsarabe fa ratsy mangalatra vadin’olo. Ke izy efa tapa-kevitry mare han̈ano ny tsara, talohan’ny vadin’i Potifara nitaon̈o izy han̈ano firaisan̈a. Ambaka zen̈y koa, anao mila man̈ano raha hahavy anao ho tapa-kevitry han̈ano ny tsara, alohan’ny fakam-pan̈ahy araiky miboaka. Karaha in̈y, lera anao tôjy fakam-pan̈ahy, ho moramora aminao han̈araka fanapahan-kevitry efa nataonao.
Karaha nataon’i Josefa, aza mirekireky manohitry fakam-pan̈ahy! (Zahava fehintsoratra 17)
“AZA VÔLY MANDINI-TEN̈A”
18. Akôry hahavitanao mandresy amin’ny ady amy fan̈irian̈a ratsy? (2 Korintianina 13:5)
18 Baka anao hahavita handresy amin’ny ady atao amy fan̈irian̈a ratsy io, anao mila ‘tsy vôly mandini-ten̈a.’ Dikan’ izen̈y anao mila mandini-ten̈a matetitetiky, misy ahitan̈a karakôry anao iziôty. (Vakia 2 Korintianina 13:5.) Diniha matetiky toe-tsain̈inao ndreky raha ataonao, ke ahitsia raha mila ahitsy. Ohatra, ndray anao nahavita nanohitry fakam-pan̈ahy, man̈ontania ten̈a karaha ty: ‘Elaela ma zaho vo nahavita nan̈ano ehe?’ Izikoa tsapanao fa anao mbala nirekireky, aza man̈amelo-ten̈a. Diniha ino raha hataonao, baka anao tsy tatran’ny karaha zen̈y eky amy man̈araka. Man̈ontania ten̈a: ‘Izikoa fa misy eritreritry ratsy mandalo amy jeriko ao, zaho ma mahavita man̈adoso zen̈y malaky? Fangalan̈a diandian̈a ataoko ma mampasarotro ady ataoko amy fakam-pan̈ahy io? Zaho ma direkty mitodiky an-tany hafa, izikoa sendra tôjy sary vetaveta? Mazava tsarabe aminaka ma fa fitsipikin’i Jehovah mahatsara zaho fo, ndray zaho tsy maintsy mila mifen̈y mare mifehy ten̈a?’—Sal. 101:3.
19. Nan̈ino fanapahan-kevitry madinidiniky ratsy ataontsika mampasarotro ady amy fan̈irian̈a ratsy?
19 Baka iô koa, aza mankamarin-ten̈a. Baiboly mivolan̈a: “Fô io mamitaka mandilatra raha jiaby, sady sarotro fihezin̈y.” (Jer. 17:9) Jesosy nivolan̈a fa baka an̈aty fô iboahan’ny “jery tsy manjary.” (Mat. 15:19) Ohatra, misy olo araiky efa vôly nizaha sary vetaveta mety hieritreritry fa ‘tsy mampan̈ino’ ndray mizaha sary mampiaho fan̈irian̈a han̈ano firaisan̈a, fôtony izio tsy sarin’olo mibonginy. Na koa izy mety hivolan̈a: ‘Tsy mampan̈ino mimenimeny raha tsy manjary, fôtony zaho tsy raha man̈ano irô io.’ Izikoa misy olo mieritreritry karaha zen̈y, izy mira “man̈ano tetiky han̈amezan̈a fahafaham-pô fan̈irian̈an’ny nôfotro.” (Rom. 13:14) Akôry hahavy anao tsy han̈ano karaha zen̈y? Mitandrema amy fanapahan-kevitry madinidiniky ratsy ataonao, tsao hitariky anao han̈ano fanapahan-kevitry ratsy maventy, karaha ataony han̈ano fahotan̈a maventy.b Mitandrema koa amin’ny eritreritry na “jery tsy manjary” hahavy anao hitady fialan-tsin̈y han̈ano raha ratsy.
20. Ino fan̈antinan̈a anan̈antsika momba ny amaray, aviô ino raha han̈ampy atsika rango iziôty?
20 Nianarantsika fa izikoa atsika ampian’i Jehovah, atsika hanan̈a angôvo hanoheran̈a fakam-pan̈ahy. Baka iô, baka amy famindram-pônany atsika manan̈a fan̈antinan̈a hiain̈y tsisy farany amy donia vaovao. Ho ravoravo mare atsika fôtony hahavita hanompo Jehovah, amy jery ndreky amy fô madio tsarabe amy zen̈y! Fa mandra-pavian’izen̈y, mety matoky atsika fa manan̈a angôvo ndreky fan̈antinan̈a hiadivan̈a amy fan̈irian̈a ratsy. Jehovah hitahy ezaka ataontsika, ke atsika mahavita mandresy!
HIRA 122 Hatanjaho ny Finoanao!
a FAN̈AZAVAN̈A: Amy Baiboly, “fahotan̈a” zen̈y matetiky ivolan̈ana raha atao, karaha ataony mangalatra, mandiadia vady, mamono olo. (Eks. 20:13-15; 1 Kor. 6:18) Fa amin’ny andininy sasany ndraiky, izio “fahotan̈a” nilovaintsika rango atsika vo teraka, ndray mbala tsisy raha ratsy nataontsika.
b Aleva onon̈o fa tsaiky lelahy koran̈in’ny Ohabolana 7:7-23 io nan̈ano fanapahan-kevitry ratsy madinidiniky antsendriky, talohan’izy nan̈ano fanapahan-kevitry ratsy maventy ke nijangajanga foeky io.
c FAN̈AZAVAN̈A SARY: Ankavia: Rahalahy tanora araiky mipetraka amy tany figiahan̈a kafe, mahita lelahy samy lelahy mifankatia. Ankavanan̈a: Ranabavy araiky mahita olo aroe mifima sigarety.