Rayog Ni Nge Yib Angin Ko Ko Pi Stepfamily
RAYOG NI NGE YIB ANGIN KO PI STEPFAMILY? RAYOG, NFAANRA DABI PAG GUBIN E GIRDI’ TALIN nni “urngin e thin ni bay u lan e babyor nib thothup e Got e yib i pi’ nga laniyan’ e girdi’, ngar yoloyed nga but’, me ir e baga’fan ya ma fil e tin nib riyul’ e thin ngodad, ma be yal’uweg e tin ni be oloboch e girdi’ riy, ma be fulweg e girdi’ ko ngongol nib fel’, ma be fonownag e girdi’ u rogon e ngongol ni ngar pired riy ni ir e mat’aw u mit Got.” (2 Timothy 3:16) Faanra fol gubin e girdi’ ko pi thin nu Bible, ma ra yib angin.
Lem ni Baga’ Fan
Buchuw e motochiyel ni be tay e Bible ni nge gagiyegnag thilin e girdi’. Baga’ ni ma pi’ e athamgil nga laniyan’dad ni ngad ngongliyed e ngongol nge lem nib fel’ nra pow’iydad ngad rin’ed e tin nib gonop. Pi ngongol nge lem nib fel’ nem e aram tapgin e tabinaw nib falfalan’.
Yugu aram rogon ni ba gagiyel, machane dabi m’ay fan ni ngan nog ni t’ufeg e aram e ngongol ni bin th’abi ga’ fan ko tabinaw nra yib angin riy. Yog apostal Paul ni gaar: “Rogon nib t’uf e girdi’ rodad e thingari yan i aw nib riyul’. . . . Nge bigimed me t’uf bigimed rok nrogon e walag ni girdien Kristus.” (Roma 12:9, 10) Baga’ ni yima fanay fre bugithin ni “t’ufeg u rogon nde puluw, machane fan fre bugithin ni yog Paul e ba m’ag ko t’ufeg ni sum rok Got; ni aram “ban’en nra par ndariy n’umngin nap’an.” (1 Korinth 13:8)
T’ufeg nib riyul’ e ma ayuweg e girdi’ ni ngar pithiged e magawon u thilrad ma ma tay e girdi’ nib thil pangirad ni yad taareb. Maku ma ayuweg e girdi’ ko ngiyal’ nra dar e mabgol ara yim’ e labthir.
Gallabthir ko Bitir ni Diyennag
T’ufeg e rayog ni nge ayuweg e bitir ni ke chuw e labthir rok ni diyennag. Be yog reb e stepfather ni gaar: “Kug adag ni nge adageg e pi bitir ko en leengig. Ban’en nbin th’abi mo’maw’ ni nge mich u wan’ug e baga’fan e en ni chitamangin u wan’ fapi bitir.”
Bin riyul’ e t’ufeg e ke ayuweg e re stepfather ney ni nge mich u wan’ ndabiyog ni nge par nib t’uf rok e bitir e “chi ngiyal’ nem.” Ke tamilang u wan’ ni sana dabkiyog ni nge mang e en ni chitamangin e bitir ni nge yon’ lon’ e bin riyul’ e chitamangin. Manang e bitir e en ni chitamangin ni ka nap’an e ngiyal’ ni kab madway, ma fa en ni stepfather e ir be’ nib biech nthingari athamgil ni nge mang be’ nib t’uf rok e bitir. Be weliy Elizabeth Einstein ni be’ ni ma fil murung’agen e tabinaw ni gaar: “Dabiyog ni nge yon’ lon’ fa bin riyul’ e en ni chitamangiy—dabiyog ni nge buch. Mus ko labthir ni ke yim’ ara be’ ni ke chuw rok e bitir e ra par nib ga’ fan u wan’ e bitir.”
Gechig—Aram e Bin nib Mo’maw’
Be dag e Bible ni ba t’uf rok e bitir ni ngan gechignagrad u fithik’ e t’ufeg, mab muun ngay e bitir ni stepchildren. (Proverbs 8:33) Machane u lan e tabinaw nra m’ag l’agruw e tabinaw ngay, ma rayog ni nge sum e magawon ko ngiyal’ ni ngan gechignag e bitir. Ya ke chugliy e labthir rok kafram ma dariy e chiney. Dabi siy ni rarogon e bitir e ra k’aring e damumuw rok e stepparent. Ma baga’ ni de nang e bitir fan ko mang nrib gel e lem rok e stepparent nga ban’en. Ere uw rogon ni ngan pithig e magawon ni aram rogon nge yib angin ngay? Yog Paul ni gaar: “Mu athamgiliy e tin nib mat’aw, . . . ma ga par ni . . . ba t’uf Got rom nge girdi’, mu um par ni gab k’adan’, ma gab sumunguy.” (1 Timothy 6:11) T’ufeg ni ma ngongliy e Kristiano e ra ayuweg e stepparent nge bitir ni ngar pirew ni yow ba sumunguy ma yow ba gum’an’ ko ngiyal’ ni ngar filew murung’agrow. Faanra dabi gum’an’ e stepparent ma ba machreg nra kirebnag e ‘tin ni dabun, damumuw, nge thin nib kireb’ nge fel’ thilrow ko tin ni kar maruweliyew.—Efesus 4:31.
Maku bay e deer ko mini’ e susun ni nge gechignag e bitir ko tabinaw ni stepfamily. Tomren ni ke puruy e gallabthir ma boch i yad e kar dugliyed ni fa en ni labthir rok e bitir e susun ni nge gechignag e bitir rok ni fan ni nge chugur fa en ni stepparent ngak e bitir nge fel’ thilrow. Ba t’uf ni nge mich u wan’ e bitir ni ir ba t’uf rok e stepparent u m’on ni nge gechignag.
Faan mang e stepparent e ir e matam? Gathi be yog e thin nu Bible ni fa en ni matam e ir lolugen e tabinaw? Arrogon. (Efesus 5:22, 23; 6:1, 2) Machane, sana ra adag e en ni stepfather ni nge pag ngak e ppin rok ni nge llowan’nag e bitir rok ni faanra ba t’uf ni ngan gechignag. Sana ra pag ni nge fol e pi bitir ko ‘motochiyel rok e en ni chitingirad’ ko ngiyal’ ni nge ngongliy ba def ni ngar ‘motoyilgad ko fonow nra pi’ [e bin nib biech] e matam rorad.’ (Proverbs 1:8; 6:20; 31:1) Kan micheg kafram ni faan ran rin’ ni aram rogon ma dabi kirebnag kenggin e motochiyel ko lolugen e tabinaw.
Ba T’uf e Numon ko Gallabthir
Be yog e thin nu Proverbs 15:22 ni gaar: “Bayi kankanan’uy ko pi n’en ni kan finey ni faanra dariy e numon riy.” U lan e stepfamily ma ri baga’fan e numon nib yul’yul’ mab mocha’ ko gallabthir. Yog reb e tayol e thin ko reb e simbung ni O Estado de S. Paulo ni gaar: “Gubin ngiyal’ ma ra skengnag e bitir e pi motochiyel ni ke tay e gallabthir rorad.” Ma ri aram rogon ko tabinaw ni stepfamily. Ere ba t’uf rok e gallabthir ni ngar pirew nib taab lanin’row ko tin nib thil u thilrow ni fan ni nge guy e bitir ni yow ba taareb. Machane, faan mang e ra lemnag e labthir rok e bitir nde mat’aw e ngongol ni be tay e stepparent? Ma aram ma thingara yal’uwegew e magawon ni go’ yow, ma gathi u mit e bitir.
Bay yib e oloboch riy. Ya ra yog e bitir e thin nra kirebnag an’ e stepparent ara ra rin’ ban’en ngak. Ma ra rin’ e stepparent ban’en nde puluw ni bochan tomalngin thilrow e bitir. Machane, pi thin ni baaray e rayog ni nge yal’uweg e oboboch ni ngan gaar: “Wenig ngom, ngam n’ag fan e kireb rog.”
Ngan Gelnag e Tabinaw ni Nge Par nib Taareb
Ba t’uf e tayim ni nge fel’ thilin e girdi’ ko tabinaw ni stepfamily, machane rayog ni nge yib angin ngay. Ya ke yib angin ko boor e tabinaw. Pi tabinaw ni ke yib angin ngorad e aram e tabinaw ni ke maruweliy e gallabthir e lem nib mat’aw mab puluw. I yoloy apostal John ni be gaar: “Pi tafager rog ni gimed ba t’uf rog, nge bagadad me t’uf rok bagadad, ya rogon ni nge t’uf Got rodad nge girdi’ e yib rok Got ngodad.” (1 John 4:7) Arrogon, t’ufeg u gum’erchaey e aram rogon ni nge yibnag e falfalan’ ko tabinaw ni stepfamily.